واضح آرشیو وب فارسی:جهان نیوز: روزنامه گاردین با اشاره به تاریخ سیاست خارجی ترکیه، نوشته است که رئیس جمهور کنونی این کشور تلاش می کند تا رویه ای جدید را در سیاست خارجی به نمایش بگذارد، اما عملکرد نادرست وی در مواجهه با روسیه می تواند خطایی مهلک برای آنکارا باشد.به گزارش جهان به نقل از فارس، روزنامه گاردین روز یکشنبه در گزارشی با عنوان «رویای امپراطوری اردوغان، خطری برای ترکیه است»، به بررسی تاریخچه سیاست خارجی ترکیه پرداخته و درافتادن آنکارا با مسکو را برای ترکیه مهلک توصیف کرده است. «نورمن استون» به ابتدا به رفتارهای رجب طیب اردوغان در صحنه سیاست خارجی پرداخته، از رویارویی وی با شیمون پرز رئیس وقت رژیم صهیونیستی در اجلاس سال ۲۰۰۹ داووس تا حمایت وی از مخالفان دولت سوریه. استون نوشته است که اردوغان تلاش کرد با این اقدامات در عرصه بین المللی به خصوص در خاورمیانه برای خود کسب اعتبار کند. استون نوشته است که اردوغان زمانی که پذیرش پناهجویان سوری را آغاز کرد، تصور می کرد که دولت بشار اسد رئیس جمهور سوریه ظرف تنها چند هفته سقوط کند؛ اما نه تنها این اتفاق نیفتاد، بلکه با تقویت کردهای سوریه، تهدیدی نیز علیه ترکیه که جمعیت کثیری از آن کرد هستند، شکل گرفت. وی سپس به حمله اخیر جنگنده ترکیه ای به یک جنگنده روس اشاره کرده و نوشته است که این اقدام در تاریخ ترکیه بی سابقه بوده است، تا جایی که برای بررسی تبعات احتمالی آن باید نگاهی به تاریخچه سیاست خارجی ترکیه انداخت. به نوشته گاردین، از سال ۱۹۲۳ یعنی زمانی که ترکیه امروزی شکل گرفت، این کشور علیرغم میل باطنی مرزهای تعیین شده توسط انگلستان را پذیرفت و جز در مواردی معدود که آن ها هم بر اساس قراردادهای بین المللی بود، تلاشی برای تغییر این وضعیت نکرد. استون با بیان اینکه تاهمین چند وقت قبل ترکیه به سیاست «کمال آتا ترک» بنیانگذار ترکیه امروزی یعنی «صلح در خانه، صلح در خارج؛ بدون دشمن»، پایبند بود، نوشته است: «دلیل همه این موارد بسیار ساده بود. روسیه بیش از حد قدرتمند بود و در ده ها جنگ امپراطوری عثمانی را شکست داده بود. علاوه بر این، روسیه نقش تعیین کننده ای در محافظت از جمهوری نوپای ترکیه ایفا کرده بود.» نویسنده این مطلب با برشمردن موارد حمایت روسیه از جمهوری ترکیه، نوشته است که این روند پس از جنگ جهانی دوم، یعنی زمانی که «ژوزف استالین» رهبر وقت اتحاد جماهیر شوروی خواستار استقرار نظامی نیروهای این کشور در ترکیه شد، تغییر کرد و دولت وقت آنکارا تصمیم گرفت به بلوک غرب بپیوندد. ترکیه همان زمان با حمایت آمریکا و بریتانیا به ناتو پیوست، در جنگ کره مشارکت کرد و سیاست بی طرفی را کنار گذاشت. آنکارا همچنین از مزیت کمک های صندوق بین المللی پول، دریافت کمک های مارشال، اعزام هزاران دانشجو به خارج از کشور، دسترسی به بازارهای اروپایی و همچنین بازار کار آلمان برخوردار شد. گاردین در ادامه اجمالا به بررسی نقش ارتش ترکیه در اعمال تغییرات در شاکله حکومت این کشور از دهه ۱۹۵۰ به بعد و دین زدایی از ترکیه در این دوران پرداخته و سپس نقش «تورگوت اوزال» را که در دهه ۱۹۸۰ در ترکیه به قدرت رسید بررسی کرده است. نویسنده اوزال را «بزرگمرد واقعی ترکیه مدرن» توصیف کرده و نوشته است که او در برابر ارتش به تفوق رسید، ترکیه را وارد تجارت جهانی کرد، روند افراطی دین زدایی را متوقف کرده و به مشکلات کردها نیز پی برد. گاردین با اشاره به مرگ اوزال در سال ۱۹۹۳، نوشته است که «هیچ کس از پس از آن، نتوانست جای او را پر کند.» استون در ادامه با اشاره به روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه در اوایل قرن جاری در ترکیه، نوشته است که اردوغان تلاش کرد تا تفکرات همسو با حزبش، از جمله جریان اخوان المسلمین در سوریه را بسط و گسترش دهد. وی نوشته است: «کاملا روشن است که داعش هم کمک هایی را از ترکیه دریافت کرده است، چراکه سرنگونی (بشار) اسد لجوج اولویت اردوغان بود.» وی به بازداشت یکی از روزنامه نگاران سرشناس ترکیه به دلیل افشای همکاری آنکارا با داعش اشاره کرده و همچنین از نارضایتی کردها از عملکرد اردوغان سخن گفته است. نویسنده گاردین نوشته است: «ماجراجویی اردوغان تا الان موفق بوده، اما این عملکرد بر خلاف رویکردهای سنتی سیاست خارجی ترکیه است و حتی می تواند این کشور را در معرض نابودی قرار دهد.» او با بیان اینکه ترکیه زمانی کاملا مطیع اروپا بود و در مقابل واشنگتن حرفی جز «بله من هم موافقم» و «دقیقا همین طور است»، نداشت، نوشته است که اردوغان حالا می بیند که اروپا و آمریکا در برابر زندانی کردن روزنامه نگاران ترک سکوت می کنند و در مسئله بحران پناهجویان از آنکارا کمک می خواهند، تا جایی که به نظر می رسد امروز این واشنگتن است که سیاست خود را با مواضع ترکیه هماهنگ می کند. گاردین نوشته است که اکنون خود را «احیاگر امپراطوری عثمانی» می بیند، «فراموش کرده است که ضربات مهلک همیشه از سمت شرق می آیند، نه غرب؛ ایران و سوریه ای که لشگرهایشان دو بار در قرن ۱۹ به استانبول رسیدند.» در پایان این گزارش آمده است: «حالا به نظر می رسد که قدرت های غربی هم در حفظ اسد با روسیه همکاری کنند، تا بتوانند به دشمن مهمتر یعنی داعش بپردازند. به عبارت دیگر، ترکیه احتمالا در این قضیه در انزوا قرار گرفته است. ممکن است در مسئله اخیر (ساقط کردن هواپیمای روسیه) بحث تلاش برای تحریک کردن در میان باشد؛ چراکه اگر (ولادیمیر) پوتین با قدرت به ساقط شدن هواپیما پاسخ دهد، احتمالا آمریکایی ها مجبور به اعلام منطقه پرواز ممنوع خواهند شد و در آن صورت اردوغان می تواند در سکوت با دشمنانی که می خواهد با آن ها مقابله کند و اصلی ترین تهدید برای رژیم او به شمار می آیند، یعنی کردها، روبرو شود. او تا الان موفق بوده است، اما آیا همزمان با آغاز سرما در این منطقه آناتولی مرکزی، این گام او را ساقط می کند؟ اگر یک درس برای حاکم ترکیه وجود داشته باشد، این است: روسیه را تحریک نکن.»
دوشنبه ، ۱۶آذر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جهان نیوز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 12]