معمار: شهرسازي اسلامي كاري نيست كه معماران به تنهايي بتوانند آن را عملي كنند

واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاري قرآني ايران: چگونگي استفاده از اصول معماري اسلامي در شهرسازي امروز / 12«سيمون آيوازيان» معمار: شهرسازي اسلامي كاري نيست كه معماران به تنهايي بتوانند آن را عملي كنند
گروه هنر: جامعه‌شناس، اقليم‌شناس، بوم‌شناس و شهرساز و معمار بايد با هم‌انديشي همديگر براي يك شهر كاركرده چون نوع بناها از نظر فضاي شهري در اجتماعات مختلف داراي يكسري قوانين خاص است كه مي‌تواند بر اساس اخلاقيات و اجتماعيات در قوانين شهرسازي متفاوت باشد.
«سيمون آيوازيان» معمار، نقاش، عكاس و موسيقيدان در گفت‌وگو با خبرگزاري قرآني ايران(ايكنا) درباره معماري اسلامي و معتقدبودن يا نبودن به اطلاق پسوند اسلامي به معماري گفت: اصطلاح معماري اسلامي توسط معماران خارجي و غربي وضع شده است. معماران خارجي در طي پژوهش‌هايي كه درباره معماري كشورهاي مسلمان داشتند اين اصطلاح را وضع كردند.

وي افزود: به‌طور كلي دو ديدگاه درباره معماري منتسب به اسلامي وجود دارد: الف- معماري اسلامي كه مربوط به كشورهاي اسلامي است ب- معماري مسلمانان كه اعتقادات اسلام در اين معماري مشهود است و به‌ويژه فرانسوي‌ها بر آن تاكيد دارند.

معماري اسلامي، معماري مسلمانان يا معماري دوره‌هاي اسلامي؟

آيوازيان كه داراي مدرك دكتراي معماري - هنر و فوق ليسانس تحقيق و بررسي تمدن‌هاي اسلامي از سوربن است، در ادامه بيان داشت: اگر بخواهيم با واژه‌ها بازي كنيم نتيجه آن، اين عقيده خواهدشد كه اصلاً اسلام معماري ندارد. در اين ميان واژه‌اي كه نزديك است و مفهوم را مي‌رساند معماري دوره اسلامي است. چرا كه دستورهاي اسلام اجتماعي است و معماران گذشته كه يا مسلمان بودند و يا براي مسلمانان كار مي‌كردند اين آموزه‌ها را در معماري رعايت مي‌كردند. چون معماري ما با عقايد و فرهنگمان عجين است.

وي مسائلي چون: نحوه زندگي، اشراف خانه‌هاي مسلمانان، روابط همسايگي، عرصه خصوصي و عمومي و محرميت را از جمله پيامدهاي اعتقادات اسلامي در معماري دانست و نتيجه آن را معماري خاصي كه داراي اسم و هويتي اسلامي است، دانست.

مميزه معماري مسلمانان با انواع ديگر معماري‌ها

استاد دانشگاه هنرهاي زيباي تهران وجه مميزه معماري مسلمانان با انواع ديگر معماري را فرهنگ اين كشورها دانست و بيان كرد: معماري به مكان، زمان و فرهنگ وابسته است. معماري ايران يك گونه خاصي است و معماري كشورهاي آفريقاي شمالي مثل مراكش و تونس نيز به گونه‌اي ديگر است البته دركل معماري كشورهاي مسلمان وجوه مشتركي هم دارند كه برگرفته از اعتقادات اسلامي است ولي بر اساس فرهنگ و اقليم اين معماري‌ها با هم متفاوت هستند.

آيوازيان در پاسخ به خبرنگار ما مبني بر اين‌كه چگونه مي‌شود اصولي از معماري مسلمانان استخراج كرد كه تابع زمان و مكان نبوده و قابل انطباق با الگوهاي شهرسازي معاصر باشد، گفت: با تكيه بر مسائل اعتقادي و اجتماعي مي‌توان چنين اصولي را استخراج كرد. براي نمونه ملت مسلمان موظف هستند كه به گونه خاصي با هم زندگي كنند.

اين موسيقيدان كه از سال‌هاي 45 تا 48، چهار مدال طلاي نوازندگي گيتار از مسابقات دانشگاه‌ها و آموزشگاه‌هاي عالي كشور كسب كرده، در ادامه افزود: يك جامعه‌شناس مسلمان كه در عين حال به فرهنگ معماري نيز اشراف دارد مي‌تواند درباره شهر اسلامي دستورالعمل‌هاي كلي بدهد با محوريت اين مساله كه يك شهر اسلامي از نظر تركيب حركتي چگونه بايد باشد.

هم‌انديشي صاحب‌نظران و انديشمندان براي عملي‌شدن شهرسازي اسلامي

وي هم‌انديشي صاحب‌نظران و انديشمندان را براي تدوين شاخص‌ها و معيارهاي لازم بر اساس فناوري‌هاي نوين براي شهري انساني لازم دانست و تصريح كرد: شهرساز به تنهايي نمي‌تواند كار كند. جامعه‌شناس، اقليم‌شناس، بوم‌شناس و شهرساز و معمار بايد با هم‌انديشي همديگر براي يك شهر كاركرده و فضاي مطلوبي را به‌وجود بياورند چون نوع بناها از نظر فضاي شهري در اجتماعات مختلف داراي يكسري قوانين خاص است كه مي‌تواند بر اساس اخلاقيات و اجتماعيات در قوانين شهرسازي متفاوت باشد.

اين مدرس موسيقي درباره ميزان همخواني شهرهاي امروز كشور ما با معماري و شهرسازي اسلامي ابراز داشت: تقريباً اصول شهرسازي در شهرهاي ما رعايت نشده است. شهرستان‌هاي ايران بيشتر به دليل اين‌كه در مسير و گذر بوده‌اند، به‌وجود آمده‌اند. يعني از شهر در گذر جاده اصلي بوده به‌طوري كه از جاده اصلي وارد شهر شده و بعد از شهر خارج شده و دوباره به جاده اصلي مي‌رسيم. در حالي كه در شهرسازي اسلامي با پديده‌اي به نام مركز محله مواجه هستيم.

غالب‌بودن وجه اقتصادي در شهرسازي امروز

اين عكاس در ادامه اظهار داشت: در مركز محله شهر قديم ايراني تجمعاتي داشتيم بدين معني كه تمام عناصر شهر از مركز محله در كنار هم قرار مي‌گرفتند. تهران قديم اين عناصر را داشت ولي الان همه اينها خراب مي‌شوند و ديگر شاهذ آن كوچه‌ها و گذرها نيستيم. در شهرهاي اصفهان، كرمان و يزد اين‌گونه عناصر در شهر وجود دارد ولي بيشتر شهرهاي معمولي و خيلي بزرگ به دليل غالب‌بودن وجه اقتصادي در شهرسازي فاقد اين عناصر هستند. در اين شهرها به دليل كسب درآمد بيشتر بناهايي مي‌سازند كه فاقد هويت است.

آيوازيان در پايان سخنان خود به نقش دولت در ساختن شهري انساني و اسلامي اشاره كرد و گفت: دولت وقت هر كشوري سعي مي‌كند كه براي ساختن شهرك‌ها، آن را بين مشاوران به مسابقه بگذارد و حركتي انجام دهد كه بهترين نتيجه را بدهد ولي بعد اتفاقاتي مي‌افتد كه آن چه كه در شروع كار مدنظرش بوده در انتهاي كار عملي نمي‌شود. با اين حال بايد دولت نظارت كند و در زمين را به صورت تعاوني در اختيار مردم بگذارد تا گروهي با صداقت و درستي بتوانند كار كنند و در اين راتا از مشاركت انبوه‌سازان شخصي جلوگيري به‌عمل آورد.
يکشنبه 12 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خبرگزاري قرآني ايران]

[مشاهده در: www.iqna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 827]