محبوبترینها
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1846712884
گوینده ای که جمله معروف قوام السلطنه را خواند+عکس
واضح آرشیو وب فارسی:فردا نیوز: در روزهای گذشته رضا سجادی خبرخوان بسیار قدیمی رادیو ایران، دارفانی را وداع گفت. او از نزدیک شاهد و حتی فعالِ بسیاری از رویدادهای سیاسی کشور بود که «بحران آذربایجان» و «قیام ۳۰ تیر ۱۳۳۱» در زمره آنها به شمار می رود.فارس: در روزهای گذشته رضا سجادی خبرخوان پر قدمت رادیوی ایران، دارفانی را وداع گفت و رخ در نقاب خاک کشید. او از نزدیک شاهد و حتی فعالِ بسیاری از رویدادهای سیاسی کشور بود که «بحران آذربایجان» و «قیام 30تیر1331» در زمره آن به شمار می رود. آنچه پیش روی دارید، گفت و شنودی است که چندی قبل، درباره این دو رخداد با وی انجام داده بودم. امید آنکه تاریخ پژوهان را به کار آید. *چه شد تصمیم گرفتید گوینده شوید؟ رادیو در 4 اردیبهشت 1319 یک مسابقه ورودی برای انتخاب گوینده گذاشت و بنده شرکت کردم و در بین داوطلبان زیادی که آمده بودند اول شدم. *تا چه سالی گویندگی می کردید؟ تا سال 1341 ***چرا ادامه ندادید؟ به این دلیل که یک روز دکتر امینی ـ که آن موقع نخست وزیر بود ـ مرا به دفترش خواست و گفت: تفسیرهای خبری تو باعث شده است مقامات شوروی رنجیده خاطر شوند، بهتر است چند روزی به رادیو نروی! از آن موقع دیگر گویندگی نکردم! فقط هر سال در چهارم اردیبهشت هر سال در سالگرد رادیو از من دعوت می کنند و می روم یا می رفتم و چند کلمه ای حرف می زنم. *شما به دلیل خواندن اعلامیه قوام با عنوان «کشتیبان را سیاستی دگر آمد» درتیرماه 31، در تاریخ معاصر شناخته شده هستید. چگونه با قوام السلطنه آشنا شدید؟ پدربزرگم مرحوم آسید مرتضی مجتهد سرابی از مجتهدین بنام خراسان و پدرم مرحوم آسید مصطفی سرابی از خطبا و وعاظ معروف آن دیار بود. قوام السلطنه استاندار خراسان بود و بعد از اینکه عزل هم شد، باز نزد پدربزرگم می رفت. بعد از شهریور 20 به تهران آمدم. در روزنامه اطلاعات همکاری داشتم به اسم علی جلالی که حزب تشکیل داده بود و روزنامه میهن پرستان را منتشر می کرد. بار اولی که قوام السلطنه از نخست وزیری برکنار شد، جلالی به من گفت: تو که از قدیم با قوام السلطنه ارتباط خانوادگی داری، چرا نمی روی و برای روزنامه با او مصاحبه نمی کنی؟ *درچه سالی؟ سال 1321. به منزل قوام السلطنه تلفن زدم و وقت گرفتم و رفتم و سئوالاتی را از او پرسیدم و بعد هم متن مصاحبه را به جلالی دادم. *قوام را از نظر شخصیتی چگونه آدمی یافتید؟ از نظر من انسان، خاصی بود. بعد از اینکه مصاحبه را به جلالی دادم، به سفر رفتم. موقعی که برگشتم و دیدم در روزنامه از قول قوام السلطنه متن گلایه آمیزی نوشته شده که: به رغم عدم تمایل من به مصاحبه و خودداری از مصاحبت با جوانان، این مصاحبه انجام و مطالب کذبی از قول من نقل شده است، مات و متحیر مانده بودم که آن سئوال عجیب و غریب را در آخر مصاحبه چه کسی اضافه کرده است؟ بعدها فهمیدم یکی از اعضای حزب توده به نام نامور که در چاپخانه کار می کرد، سئوال و جوابی را به آخر مصاحبه اضافه کرده بود! حقیقتاً ناراحت بودم و می خواستم به هر نحو ممکن از قوام رفع کدورت کنم. آن موقع من رئیس مطبوعات وزارت پیشه و هنر و مورخ الدوله سپهر معاون آنجا بود. او از من پرسید: «قضیه از چه قرار است؟» جواب دادم: «ابداً نمی دانم.» گفت: «پس بهتر است خودت بروی و مستقیماً برای قوام توضیح بدهی.» تلفن زدم و وقت گرفتم و رفتم. ایشان به شدت از دستم عصبانی بود و هر چه از دهانش در آمد به من گفت! گذاشتم تا حسابی دق دلش را سر من خالی کند. وقتی سکوت کرد، ماجرا را برایش تعریف کردم. آرام گرفت و بعد از من پرسید: «تو از کدام سجادی ها هستی؟» خودم را معرفی کردم. با تعجب گفت: «عجب! پس پسر آسید مصطفای خودمان هستی؟» گفتم: «بله و بسیار هم به شما علاقه و ارادت دارم و از این وضعیتی که پیش آمده است به شدت متأسفم!» از آن به بعد همیشه به دیدنش می رفتم. او هم گاهی تشویقم می کرد که: سخنرانی ات در رادیو خوب بود و فلان شعر را خوب خواندی و از اینگونه مسائل. قوام انسان باسواد و متینی بود. خانه اش هم محل رفت و آمد ادبا، وزرا و بزرگان بود. *ظاهراً اخبار سفر مسکوی قوام را هم شما از رادیو خواندید. اینطور نیست؟ بله، در سال 1324 که مجلس رأی به نخست وزیری قوام داد، او تصمیم گرفت برای مذاکراتی به مسکو برود. قرار بود من هم همراهش بروم و حتی گذرنامه هم گرفتم، ولی حزب توده فشار آورد و به جای من، حمید رضوی را همراه قوام فرستادند! قوام موقعی که از مسکو برگشت، شرح مفصلی از سفر و مذاکراتش را برای مجلس نقل کرد. بعد مرا خواست و گفت: گزارش آن سفر را در رادیو بخوانم. یادم هست ساعت نه شب شروع کردم و تا ساعت دو نیمه شب یک نفس به مدت پنج ساعت خبر خواندم! *رکورد زده اید! چه کسی متن را نوشته بود؟ خود قوام السلطنه! مگر کسی جرئت داشت حرف های او را بنویسد؟ اصلاً سواد و معلومات کسی را قبول نداشت! آن شب را در رادیو خوابیدم و فردا صبح دو باره متن را خواندم که تا ساعت دوازده ظهر طول کشید. وقتی به تهران برگشتم، یکراست به وزارت امور خارجه رفتم. قوام روی گلویم دست گذاشت و پرسید: «ببینم! مطمئنی هنوز حنجره ات سر جایش هست؟» جواب دادم: «بله، هست.» گفت: «پس برو و متن را در اخبار ساعت دو هم بخوان!» خلاصه در ظرف 24 ساعت سه بار و هر بار به مدت پنج ساعت گزارش سفر مسکوی قوام را خواندم. آن روزها هنوز نوار نیامده بود و برنامه ها زنده پخش می شد. *قوام السلطنه در گفت وگو با روس ها، شیوه دیپلماتیک عجیبی را اجرا کرد. بد نیست اشاره ای به این موضوع کنید؟ قوام السلطنه مرد عجیب و سیاستمداری بود. در آن موقع روس ها آذربایجان را در اشغال داشتند. قوام السلطنه به روس ها گفته بود: من مایلم با شما قرارداد ببندم، ولی اجرای قرارداد منوط به تصویب مجلس است. در مجلس چهاردهم طرحی گذشته بود که تا زمانی که قوای بیگانه در کشور باشند، انتخابات مجلس انجام نخواهد شد. قوام به روس ها گفت: قوای خود را بیرون بیاورید تا من بتوانم مجلس پانزدهم را تشکیل بدهم تا این قرارداد تصویب شود. روس ها قوای خود را از کشور خارج کردند. انتخابات انجام شد و قوام به مجلس رفت و مجلس قرارداد او را تصویب نکرد و برکنارش کرد. پیشه وری هم فرار کرد! من اولین کسی بودم که در سال 25 ،به دستور قوام السلطنه به تبریز رفتم. شب را در زنجان، در منزل محمود ذوالفقاری ماندم. او به سرهنگی به نام هاشمی تلگراف زد و او هم آجودانش، سرگرد ساعدی را فرستاد که مرا با جیپ ببرد. بعدها سرهنگ و سرگرد برای انجام این ماموریت یک درجه تشویقی گرفتند. به من هم نشان و پاداش دادند. من کلید رادیو تبریز را داشتم. رفتم و دیدم مردم دار و دسته غلام یحیی را حسابی کتک زده اند و او فرار کرده است. من از رادیو به مردم ایران اعلام کردم که: ارتش بر تبریز مسلط است و جای هیچ گونه نگرانی نیست. در هر حال در این قضیه سر روس ها حسابی کلاه رفت. هم از زنجان، کردستان و آذربایجان رفتند، هم قرارداد نفت شمال با آنها بسته نشد. *پس از عزل قوام و اقامت او در اروپا چه شد که بار دیگر نخست وزیری را پذیرفت؟ بعد از اینکه فداییان اسلام رزم آرا را ترور کردند، همه از این موضوع صحبت می کردند که باید فرد مقتدری نخست وزیر شود. شاه می دانست قدرتمندتر از قوام کسی وجود ندارد، به همین دلیل جمال امامی را به منزل دکتر مصدق فرستاد که بیاید و نخست وزیری را قبول کند. دکتر مصدق گفت: به شرطی قبول می کنم که بعد از عزل نخست وزیری، بتوانم دو باره به به مجلس برگردم. این کار خلاف قانون بود. در سال 30 جمال امامی که خیالش راحت بود که دکتر مصدق این پست را قبول نمی کند، دو باره پیشنهادش را تکرار کرد، اما این بار دکتر مصدق بلافاصله قبول کرد و امامی فهمید رودست خورده است. در روز 24 تیر سال 1331 مصدق استعفا داد. آن روز طبق معمول به خانه قوام رفتم، در حالی که خبر نداشتم او نخست وزیر شده است. رضا سجادی پشت سر احمد قوام در بازگشت وی از سفر شوروی *ظاهراً قوام تمایل نداشت نخست وزیری را بپذیرد. شما در این باره چه اطلاعاتی دارید؟ چیزی که من یادم هست، این است که دائماً به مجلس تلفن می زد و می گفت: «آقایان! به من رأی ندهید! این کار را دکتر مصدق خودش شروع کرده است، خودش هم باید تمام کند. این کار از عهده من برنمی آید!» آن روز تا شب در خانه قوام السلطنه بودم. ساعت 5 بعد از ظهر بود که همه وکلایی که به او رأی داده بودند، به ریاست سردار باقر به منزل او آمدند. یادم هست وکلا دور تا دور اتاق نشسته بودند و قوام تکرار می کرد: آقایان بیخود به من رأی داده اید، خود دکتر مصدق باید این کار را به سرانجام برساند! رسم بر این بود کسی را که برای نخست وزیری کاندید می کردند، می رفت و با شاه صحبت می کرد و بعد از اعلام توافق شاه حکمش را امضا می کرد، ولی آن شب ساعت نه بود که علاء، وزیر دربار با حکم امضا شده شاه آمد. دیروقت بود و وسیله نداشتم به خانه ام برگردم و شب را همان جا ماندم. فردا صبح آن اعلامیه معروف را به دستم داد و گفت: «برو از رادیو بخوان. من پیش شاه می روم و برمی گردم. تو هم برگرد با تو کار دارم.» به اعلامیه اش نگاه کردم و دیدم درشعر منوچهری به جای کشتنیان نوشته است کشتیبان! به او گفتم اصل کلمه کشتنیان است. گفت: «پسر آسید مصطفی! برو همان کشتیبان را بخوان!» *می گویند این اعلامیه را کس دیگری غیر از قوام نوشته است.اینطور نیست؟ خیر، قوام هیچ چیزی را نمی داد کس دیگری به جایش بنویسد. دقیقاً خط خودش بود. *این بیانیه واکنش های تندی را هم در پی داشت. از اینگونه واکنش ها چه به یاد دارید؟ بله، از همان شب هر کس به ما رسید تف و لعنتمان کرد! من هر چه می گفتم: یک گوینده هستم و وظیفه ام خواندن خبر است و متن را کس دیگری نوشته است، فایده نداشت. ارسنجانی در خاطراتش نوشته است وقتی این اعلامیه از رادیو خوانده شد، به قوام السلطنه گفتم: «آقا! شما که اعلامیه به این غلیظی نوشته اید، آیا فرمان انحلال مجلس را از شاه گرفته اید؟» گفت: «گفته است فردا می فرستد» و البته نفرستاد. *البته شما هم با لحن قاطعتان، بر غلیظی اعلامیه افزودید!برای اینگونه خواندن متن دستوری داشتید؟ من همه اعلامیه ها را همین طور می خواندم. در زمان دکتر مصدق هم هر وقت اعلامیه هایش را می خواندم، دست می زد به پشتم و تشویقم می کرد. ادبیات قوام هم که بی نظیر بود. در قضیه آذربایجان خواب و خوراک نداشت. در وزارت امور خارجه می خوابید و مرا کنار دستش نگه می داشت که دم به ساعت بروم و اعلامیه هایش را از رادیو بخوانم. اداره رادیو در بی سیم بود و در تهران نبود و من مدام باید این مسافت طولانی را می رفتم و برمی گشتم که اعلامیه بعدی را از قوام السلطنه بگیرم. لحن همه اعلامیه های قوام تند بود. خلاصه بعد از این قضیه، مردم به خانه ام ریختند و زیلویی را که داشتم پاره کردند و هر چه فحش که بلد بودند نثارم کردند! من هم از ترس جانم در رفتم. دکتر مصدق که نخست وزیر شد، دکتر معظمی و مهندس رضوی به رادیو رفتند و خبر را اعلام کردند، با این همه مردم در به در دنبالم می گشتند. *از روز 30 تیر چه خاطره ای دارید؟ مردم تظاهرات می کردند و می گفتند: قوام باید برود و دکتر مصدق باید بیاید و قوام در اعلامیه اش حرف زور زده است! بعد اخطار دادند که به خانه قوام خواهند ریخت. من از ترسم جرئت نداشتم به خانه قوام بروم. بعد هم که دیدم جانم در خطر است فرار کردم و به اصفهان رفتم. جهانشاه سردار بختیاری با من دوست بود. از ده قلاتک بختیاری ماشینی را عقبم فرستاد و به آنجا رفتم و ده پانزده روزی مخفی بودم تا یک روز که از مهمانی برگشتم، زن جهانشاه آمد و گفت :سرباز یا سرگردی با یک تلگراف آمده است تا شما را دستگیر کند! می گوید: به همه شهرستان ها تلگراف زده اند که هر جا که شما را دیدند دستگیر کنند و به تهران بفرستند. جهانشاه گفت: من خودم آجودان شاه هستم و فردا می برم تحویلش می دهم. *از کجا فهمیدند شما آنجا هستید؟ ظاهراً فرماندار شهرکرد که از جایم خبر داشت آنها را خبر کرده بود. خلاصه مرا به تهران فرستادند. سروانی که همراهم بود، وقتی به تهران رسیدیم گفت: «می خواهم پیش زن و بچه ام بروم، تو هم می خواهی برو خودت را معرفی کن یا نکن، من رفتم! خدا خیرت بدهد باعث شدی مرا به مأموریت بفرستند که زن و بچه ام را ببینم». تیمسار کوپال رئیس شهربانی خیلی به من محبت داشت. به او زنگ زدم و قضیه را گفتم. گفت: «هنوز اوضاع شلوغ است و مردم تو را اذیت خواهند کرد. به خانه ات برو و بیرون هم نیا تا خبرت کنم.» فردا صبح ساعت حدود شش بود که با ماشین عقبم آمد و گفت: «از امروز رئیس دفتر من می شوی و دیگر کسی جرئت نمی کند اذیتت کند! صبح و شب هم با ماشین دفتر می روی و می آیی.» یک ماه بعد مرا پیش دکتر مصدق برد. دکتر تا چشمش به من افتاد، گفت: «تف به رویت! اگر آن اعلامیه را آن طور شدید و غلیظ نمی خواندی، این همه آدم را به کشتن نمی دادی!» شوخی کردم و گفتم: «برای شما که بد نشد!» گفت: «خجالت بکش! برو به حکومت نظامی تعهد بده که از تهران خارج نمی شوی» به خیابان سوم اسفند رفتم و به سرلشکر عظیمی تعهد دادم که از تهران خارج نمی شوم. *بعد از این قضایا، دو باره قوام السلطنه را دیدید؟ بله، سه ماه بعد از 30 تیر ،به منزل برادرش معتمدالسلطنه در شمیران رفتم. همین که مرا دید، گفت: «خواندی کشتیبان و این بلا سرمان آمد. ببین اگر کشتنیان می خواندی چه می شد!» قوام ده پانزده روزی آنجا بود و بعد به خانه اش برگشت. اول اموالش را مصادره کرده بودند، ولی بعد دکتر مصدق دستور داد به او پس بدهند. قوام واقعاً در سه چهار سال آخر عمر افتاده شده بود و هیچ علاقه ای به گرفتن منصب نداشت. بالای 80 سال سن داشت. چند بار هم به خانه اش ریخته و اموالش را آتش زده بودند و از نظر عصبی حال و روز درستی نداشت. یک بار را خود من در کاخ نخست وزیری بودم که رئیس شهربانی آمد و گفت: «حضرت اشرف! منزلتان را آتش زدند.» قوام گفت: «مردک! مگر من مأمور آتش نشانی هستم؟ خب بفرستید بروند آتش را خاموش کنند. من باید اینجا باشم که مملکت را آتش نزنند.» آدم عجیبی بود. *از ارتباط شاه و قوام چه به یاد دارید؟ شاه از قوام خوشش نمی آمد و از او می ترسید. البته قوام از صحبت هایی که بین او و شاه می گذشت کلمه ای به کسی حرفی نمی زد. اصولاً آدم بسیار کم حرفی بود. کلمات پشیمان هستم و اشتباه کردم هم ابداً در واژگان او جایی نداشتند. اواخر عمر حوصله کسی را نداشت و فقط ما سه چهار نفر در اطرافش بودیم. اگر شاه در روز 30 تیر فرمان انحلال مجلس را می داد و به ارتش هم فرمان لازم را می داد، اوضاع جمع و جور می شد. *از روز فوت قوام السلطنه چه خاطره ای دارید؟ آن موقع متأسفانه در مشهد بودم و نتوانستم در مراسم تشییع او شرکت کنم. *دکتر مصدق را هم می دیدید؟ بله، چند بار به دیدنش رفتم. حتی موقعی هم که در احمدآباد بود، همراه پسرش غلامحسین خان می رفتم و احوالپرسی می کردم.
یکشنبه ، ۸آذر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فردا نیوز]
[مشاهده در: www.fardanews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 18]
-
گوناگون
پربازدیدترینها