واضح آرشیو وب فارسی:ایراس: به دنبال سرنگونی هواپیمای سوخو-24 روسیه توسط نیروی هوایی ترکیه، مسکو اعلام کرد که کلیه همکاری های نظامی خود را با آنکارا به حالت تعلیق در می¬آورد. این در حالی است که، علی رغم آن که ترکیه یکی از اعضای ناتو بوده و ساختار نیروهای مسلح آن اغلب پذیرای تسلیحات آمریکایی است، اما این مساله موجبات عدم توجه آنکارا به تسلیحات روسی را فراهم نکرده است.ایراس : خریدهای انجام شده همکاری نظامی میان ترکیه و روسیه تنها اندک زمانی پس از فروپاشی شوروی آغاز شد. ترکیه در خصوص برخی اقلام نظامی ساخت روسیه که امکان به کارگیری آن ها در سازمان تسلیحاتی این کشور وجود داشت مشتاق بود. تسلیحات روسی به سبب قیمت ارزان و سهولت در به کارگیری، مورد توجه نیروهای مسلح ترکیه قرار گرفت. علاوه بر آن، این تسلیحات قابلیت انطباق با دیگر تسلیحات سازمان رزم نیروهای مسلح ترکیه را دارا بود. ترکیه که 300 فروند نفربر زرهی بی تی آر 60 پی. بی دست دوم را پس از خاتمه جنگ سرد و از باقی مانده زرادخانه آلمان شرقی دریافت کرده بود، 23 فروند دیگر از این نفربر را نیز در ابتدای دهه 1990 به روسیه سفارش داد و آن را به خدمت پلیس خود در آورد. تعداد 214 فروند نفربر زرهی روسی بی تی آر 80 نیز هم اکنون در خدمت ارتش ترکیه است. ترکیه در ادامه، 80 فروند موشک انداز ضد تانک کورنت را به همراه 800 فروند تیر موشک آن در سال 2008 از روسیه خریداری کرد. این کشور، خرید 72 موشک انداز دیگر را نیز تحت بررسی دارد که البته تحقق آن با اما و اگرهایی مواجه شده است. در کنار این ها، ترکیه 70 فروند موشک انداز ضدتانک کونکورس را به همراه تعداد نامعلومی از موشک های آن از روسیه خریداری کرده است. تعداد 40 فروند موشک انداز دستی و قابل حمل ضدهوایی سام-18 نیز، از دیگر خریدهای نظامی ترکیه از روسیه بوده است. همچنین، قرارداد دیگری که ترکیه برای تجهیز نیروهای مسلح خود منعقد ساخت، سفارش هلی کوپتر میل-17 بود که تحویل آن از دهه 1990 آغاز شد و هم اکنون 19 فروند آن در خدمت ارتش و 18 فروند در اختیار ژاندارمری این کشور است. ترکیه تعداد بیشتری از هلیکوپترهای میل-17 را هم برای بهره برداری امدادی، آتش نشانی و جنگل بانی به خدمت گرفته است. بخش دیگری از خریدهای تسلیحاتی ترکیه از روسیه، به خرید تسلیحات انفرادی شامل تفنگ های هجومی از خانواده کلاشنیکف شامل AK-47, AKM و AKMS، تفنگ تک تیرانداز دراگونوف، مسلسل پی کا و سلاح آر پی جی-7 مربوط می باشد که به صورت گسترده تحویل نیروهای ارتش و ژاندارمری ترکیه شده است. ترکیه در صنایع دفاعی خود به کپی برداری از برخی محصولات روسی نیز پرداخته است. راکت اندازهای 10 میلی متری ساخت روسیه (که ترکیه احتمالا به واسطه کشورهای دیگر خریداری کرده است) پایه ساخت بسیاری از محصولات مشابه در این کشور قرار گرفت. پروژه های از دست رفته در این میان برخی فروش های تسلیحاتی هم وجود داشت که محل امیدواری و مطلوب روسیه بود؛ اما در رسیدن به توافق با ترکیه ناکام ماند. یکی از آن ها را، می توان برنامه فروش هلی کوپتر تهاجمی به ترکیه دانست. ترکیه قصد جایگزینی یک هلی کوپتر تهاجمی پیشرفته به جای هلی کوپترهای قدیمی کبرای خود را داشت و پیشنهاد روسیه هلی کوپتر تهاجمی کاموف 52 بود که با آوونیک اسرائیلی مجهز می شد. ترکیه اشتیاق فراوانی به این محصول روسی نشان می داد زیرا در عین قیمت ارزان، قابلیت انطباق خوبی را با سیستم های ناتو دارا بود و در عین حال، بسیار توانمند برآورد می شد. اما از سوی دیگر، قصد ترکیه تولید هلی کوپتر جدید در خاک خود بود و ازاین رو با ایتالیا برای تولید یک محصول مشترک به توافق رسید. برنامه تولید تحت لیسانس تانک های تی-80 و تی-90 در ترکیه هم به نتیجه نرسید، چرا که، ترکیه با همکاری کره جنوبی که تانک پنتر را طراحی کرده بود، تانک بومی خود را طراحی کرده و به آستانه تولید رساند. پروژه مشابهی برای تولید انبوه و تحت لیسانس نفربرهای زرهی بی تی آر 80 و 90 هم از سوی روسیه پیشنهاد شد که باز هم مورد توافق قرار نگرفت و در عوض، ترکیه انبوهی از مدل های نفربر زرهی ساخت خود را توسعه داده و البته با موفقیت به کشورهایی همچون مالزی، جمهوری آذربایجان، گرجستان، تونس، امارات متحده عربی، بوسنی، پاکستان و برخی کشورهای دیگر صادر کرد. روسیه امیدوار بود سیستم دفاع موشکی اس-400 که بر پایه اس-300 توسعه یافته است را به عنوان سلاح اصلی برنامه دفاع موشکی ترکیه به این کشور بفروشد. با آن که اس-400 رقبای بسیار نیرومندی مانند پاتریوت آمریکایی، آستر اروپایی و آروی اسرائیلی را در مقابل داشت، اما در پایان، ترکیه با انتخاب یک محصول چینی تعجب همگان را برانگیخت. با وجود این و در ادامه، ترکیه از خرید محصول چینی هم صرف نظر کرده و دوباره تمایل خود را به اس-400 روسی ابراز داشت. حال، مساله مهم در این میان، تیرگی شدید روابط مسکو و آنکارا به سبب بحران سوریه است که افق هر گونه دست یابی به همکاری تسلیحاتی را در آینده روابط این کشورها دشوار ساخته است. امیدهای از دست رفته به آینده تا پیش از ماجرای ساقط شدن جنگنده سوخو-24 روسی، گمان میرفت که روسیه همچنان می تواند به آینده خود در بازار تسلیحاتی ترکیه امیدوار باشد. به علاوه، مسائل مربوط به مذاکرات دوجانبه برای صادرات گاز روسیه به ترکیه نیز این امیدواری را بیشتر می کرد. گرچه از شروع مداخله نظامی روسیه در سوریه، برخی هشدارها نسبت به نقض حریم هوایی ترکیه از سوی آنکارا به مسکو داده می شد، اما گمان بر این بود که با توجه به برخی هماهنگی های صورت گرفته میان نیروهای هوایی آمریکا و روسیه، برخوردهایی از این دست پیش نیاید. اما پوتین، رئیس جمهور فدراسیون روسیه، به روشنی از این سخن گفته است که ماجرای سرنگونی جنگنده روسی، «پیامدهای جدی بر روابط روسیه و ترکیه برجای خواهد گذاشت». آیا روسیه به میزان بیشتری از این قطع روابط نظامی متضرر خواهد شد؟ به نظر می رسد که چنین نباشد. اگر ادعا شود که قطع همکاری نظامی دوجانبه بیشتر اقدامی نمادین از سوی روسیه بوده است، به واقعیت نزدیک تر خواهد بود. ارزش مالی همکاری های نظامی دو طرف، برای روسیه در سال های دهه 1990 و پس از آن، گرچه تا حدی قابل توجه بوده است اما پس از قدرت گرفتن صنایع تسلیحاتی ترکیه در یک دهه گذشته و کاهش شدید واردات آن از روسیه از یک طرف و محدود ماندن جایگاه روسیه در بازار تسلیحاتی ترکیه از طرف دیگر، ارزش مادی این مبادلات را چشمگیر نساخته است. به نظر می رسد که اهمیت حوزه نظامی در مناسبات مسکو- آنکارا بسیار کمتر از حوزه هایی مانند انرژی، جهانگردی و صادرات صنعتی و کشاورزی است. با وجود این، قطع همکاری ها در امور نظامی، اگرچه نمادین، تاثیر محسوس خود را در روابط خارجی دو کشور برجای خواهد گذاشت. نویسنده : امین پرتو – عضو شورای نویسندگان ایراس
یکشنبه ، ۸آذر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایراس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 19]