واضح آرشیو وب فارسی:روزنامه خراسان: دکترعلیرضا رضاخواه [email protected] یک ضرب المثل معروف انگلیسی می گوید:" کسی که در خانه شیشه ای زندگی می کند، سنگ پرت نمی کند" (People who live in glass houses shouldn't throw stones). ضرب المثلی که اردوغان رئیس جمهور ترکیه بدون توجه به آن خود و کشورش را در شرایط بغرنج و پیچیده ای قرار داده است. ساقط کردن جنگنده روسیه توسط نیروی هوایی ترکیه در خاک سوریه قطعا تبعات جدی برای آنکارا خواهد داشت. پوتین تهدید کرده است که تبعات این موضوع برای روابط دو کشور سهمگین خواهد بود. اما این تبعات سهمگین کدامند؟ آیا روسیه برنامه ای برای اقدام نظامی علیه آنکارا در دستور کار دارد؟ واقعیت این است که روسیه ده ها گزینه در اختیار دارد که آخرین آنها ممکن است حمله نظامی به ترکیه و یا نیروهای ترکیه باشد. گزینه هایی که قطعا برای ترکیه دردناک تر از حمله مستقیم نظامی خواهد بود. از جمله این گزینه ها می توان به موارد زیر اشاره کرد: حوزه دیپلماسی تقلیل و پایین آوردن سطح روابط دیپلماتیک و سیاسی: همانگونه که شاهد بودیم بلافاصله بعد از این اقدام خصمانه ترک ها سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه سفر از پیش تعیین شده خود به ترکیه را لغو کرد و قطعا دیگر ترک ها نمی توانند توقع داشته باشند روابط سیاسی شان با روسیه مانند قبل باشد. علاوه بر این دومای روسیه در قانونی درخواست کرده است تا ورود بدون روادید شهروندان ترکیه به مسکو ممنوع شود. افشای اسناد همکاری ترکیه با داعش: روسیه اسناد و مدارکی در اختیار دارد که مقامات ترکیه با گروه های تروریستی مثل داعش همکاری دارند و دولت ترکیه در تسهیل عمل این گروه تروریستی و همچنین تقویت آن چه از نظر مالی چه نظامی همکاری داشته است. به احتمال زیاد این مدارک برای اعمال تحریم های بین المللی علیه ترکیه و مقامات آن به مراجع بین المللی ارائه خواهد شد. تقویت بلوک رقیب ترکیه: روسیه سطح همکاری های خود را با کشورهای رقیب ترکیه از جمله ایران، سوریه، عراق و حزب ا... ارتقا خواهد داد و در صورتی که یقین پیدا کند ناتو پشتیبان حمله به جنگنده آن ها بوده علاوه بر موشک های اس 300 قرارداد جدید تحویل موشک های مدرن تر اس 400 با ایران و سوریه را منعقد می کند و به سرعت این موشک ها را تحویل می دهد. این امر توازن قوا را در منطقه به ضرر ترکیه تغییر می دهد. علاوه بر این روسیه تلاش خواهد کرد تا روابط خود را باکردهای مخالف آنکارا تقویت کرده و آنها را به سلاح های پیشرفته تجهیز کند. حوزه اقتصادی تقلیل یا حتی قطع روابط اقتصادی: ترکیه حدود 30 میلیارد دلار صادرات کالا به روسیه دارد و این صادرات قرار بود به 50 میلیارد دلار برسد. با توجه به کل حجم صادرات ترکیه که معادل 120 میلیارد دلار می باشد منع واردات کالا از ترکیه به روسیه می تواند ضربه مهلکی بر اقتصاد این کشور وارد کند و صدها هزار ترک (که در انتخابات اخیر به حزب حاکم رای دادند) را از کار بی کار کند و صدها کارخانه را تعطیل. روسیه با ارتباطاتی که دارا می باشد می تواند حتی از عبور کالای ترکیه و یا صادرات آن به دیگر کشورهای آسیای میانه و شرق آسیا نیز جلوگیری به عمل آورد که در آن شرایط بیش از نیمی از صادرات ترکیه تحت تاثیر این موضوع قرار خواهد گرفت. بازی با کارت انرژی: در حال حاضر ۷۵ درصد از کل انرژی ترکیه خارج از این کشور تأمین می شود. سهم روسیه از این تامین ۲۵ درصد است و 56 درصد گاز مصرفی ترکیه را هم روسیه تامین می کند. روسیه پیشتر هم از اهرم انرژی در اوکراین استفاده کرده است. سرمای هوا در ماه های پیش رو ترکیه را در این موضوع ضربه پذیر تر می سازد از سوی دیگر قرار بود سال آینده، شرکت روس اتم روسیه، ساخت اولین نیروگاه هسته ای ترکیه را آغاز کند. ترکیه و روسیه طی ماه های گذشته، توافقاتی را نیز برای اجرای پروژه انتقال گاز روسیه به اروپا موسوم به خط لوله ترک استریم انجام دادند. این خط لوله با لغو اجرای خط لوله سوث استریم روسیه که از مناطق ناامن اوکراین عبور می کرد، در دستور کار دو کشور قرار گرفت و قرار بود گاز روسیه را از مناطق مرزی ترکیه و یونان به قلب اروپا منتقل کند، اما این پروژه که پیشتر هم دچار مشکل شده بود احتمالا متوقف خواهد شد. توقف سفر توریست های روس به ترکیه: یکی از منابع اصلی درآمد ترکیه توریسم است که به دلیل شرایط نا امن بین المللی و بمب گذاری های اخیر در ترکیه تحت تاثیر قرار گرفته و 12 درصد از توریست های ترکیه را روس ها تشکیل می دهند. با قطع سفر توریست های روس به ترکیه که کلید آن نیز روز گذشته زده شد میلیاردها دلار درآمدی که بخش توریستی ترکیه روی آن حساب می کرد از دست خواهد رفت. حوزه نظامی تقویت تسلیحاتی سوریه: بر اساس توافق های نا نوشته میان روسیه وغرب ،روسیه در قبال خودداری دیگر کشورها از تحویل دادن برخی تسلیحات به مخالفین دولت سوریه تعدادی از قرارداد های نظامی فیما بین روسیه و سوریه را به حالت تعلیق در آورده بود. برخی از این تسلیحات مثل موشک های زمین به هوا و هوا به هوا و موشک های ضد تانک و زره پوش می توانست تهدیدی جدی برای تاخت و تاز هواپیماهای ترکیه و کشورهای ناتو در حریم هوایی سوریه به حساب آید. هیچ بعید نیست که روسیه اقدام به تحویل این تسلیحات به ارتش سوریه نماید و از این پس هواپیماهای ناتو و ترکیه در پرواز های خود دائما واهمه آن را داشته باشند که هر لحظه ممکن است با ورود به حریم هوایی سوریه ارتش سوریه هواپیماهای آنها را سرنگون کند یا اینکه برخی از این تسلیحات به دست گروه های مخالف دولت ترکیه مثل پ ک ک بیفتد و در عملیات خود علیه ارتش ترکیه از این تسلیحات استفاده کنند. مخصوصا که هواپیماهای آمریکایی اخیرا چندین تن تسلیحات پیشرفته را در اختیار گروه های مخالف دولت سوریه و در نهایت گروه های تروریستی مانند داعش و جبهه النصره قرار داده اند و همین مسئله به روسیه نیز اجازه می دهد مقابله به مثل می کند. هدف قرار گرفتن تروریست های خوب: کشورهای غربی تلاش داشتند روسیه را مجاب کنند تا همه نیروهای مخالف دولت سوریه را مورد هدف قرار ندهد و فقط به قول آنها مخالفین تندرو (تروریست های بد) را بمباران کند. مخالفین میانه رو (تروریست های خوب) از نظر آنها نیروهایی به حساب می آیند که با آنها همکاری دارند. عملا هم اکثر این نیروها، نیروهای مورد حمایت ترکیه به حساب می آیند. طی هفته های گذشته روسیه تلاش کرد با دعوت از مخالفین به اصطلاح میانه رو در سوریه با آنها گفتگو کند تا به راه حل سیاسی در سوریه رضایت دهند و کل تلاشها بر نابودی گروه های تندرو در سوریه متمرکز گردد. با این شرایط به احتمال زیاد دیگر تفاوتی میان مخالفین تندرو و میانه از نظر روسیه وجود نخواهد داشت و از این پس همه مخالفین مخصوصا آنهایی که مستقیما مورد حمایت ترکیه می باشند مورد هدف قرار خواهند گرفت و احتمالا گروه هایی که مستقیما وابسته به ترکیه هستند بیشترین ضربات را متحمل خواهند شد و روسیه اقدام به افزایش و شدت بخشیدن به حملات خود بر ناوگان های حمل و نقل میان بخش های تحت کنترل داعش در سوریه و عراق می نماید تا کل تجارت میان داعش و ترکیه به صفر برسد. دیگر بر کسی پوشیده نیست که عمده در آمد داعش از فروش کالاهای مسروقه از طریق ترکیه می باشد حال چه این کالا بخواهد نفت و مشتقات آن باشد، چه آثار باستانی و کارخانه های به سرقت رفته، چه اعضای بدن و تجارت برده و… عمده سود این تجارت هم به جیب افراد و موسساتی در ترکیه می رود که از حزب حاکم حمایت می کنند و یا اینکه اعضای حزب حاکم هستند. به این ترتیب این منبع درآمد ده ها میلیارد دلاری که خارج از همه چارچوب های قانونی کشور ترکیه است قطع می گردد. همچنین ورود وخروج نیرو و تجهیزات و مهمات و آذوقه برای داعش از کانال ترکیه قطع خواهد شد. با این شرایط می توان گفت مقامات ترکیه دست به قمار بزرگی زده اند و قطعا مجبور خواهند بود تاوان سنگینی برای این قمار پرداخت کنند به هر حال بازی با ابرقدرت ها مثل بازی با گروه های مخالف کرد نیست.
پنجشنبه ، ۵آذر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: روزنامه خراسان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 7]