واضح آرشیو وب فارسی:فارس: چگونه مانع از دولتی شدن اربعین شویم؟
نهادهای رسمی و آیین اربعین؛ نقش آفرینی یا محوریت
بهترین و مفیدترین اقدام نهادهای رسمی نه نقش آفرینی مستقیم، که فراهم کردن بسترهای لازم برای حضور مردم در پیشبرد امور باشد. چرا که تجارب سال های گذشته نشان می دهد در چنین شرایطی سرعت و کیفیت اقدامات مردمی در مقایسه با بوروکراسی اداری بیشتر و بهتر خواهد بود.
شمیم زیارت کربلای معلا و حضور در جمع میلیونی عاشقان حضرت سیدالشهداء، به جای جای ایران اسلامی رنگ و بوی دیگری داده است. اوج این عشق ورزی غیرقابل وصف در آیین با شکوه و وصف ناشدنی پیاده روی اربعین متبلور می شود. جایی که جمعیت میلیونی عزادار، مشتاقانه سختی ها و موانع راه را به جان می خرند و پرانه وار گرد شمع حرم یار می گردند. چندسالی است که با تثبیت نسبی دولت مردمی عراق، سنت دیرینه راهپیمایی اربعین حسینی(ع) باردیگر احیا و به یک موج خروشان در عرصه بین المللی تبدیل شده است. هسته مرکزی این موج فراگیر حضور خالصانه و پررنگ مردمان است که فارغ از تعلقات دنیوی، قومی و ملی تنها به عشق زیارت حضرت سیدالشهدا(ع) پای در این مسیر می گذارند. این عاشقان حسینی، یا مهمان سرزمین کربلا هستند و یا در کسوت میزبان، افتخار خدمت به زائران حضرت اباعبدالله(ع) را پیدا کرده اند.در هردو صورت، آن چه بر شکوه، عظمت و زیبایی و در عین حال امنیت این آیین می افزاید، محوریت مردم و فعالیت های داوطلبانه آنان است. اقداماتی که با هیچ معیار و متر مادی قابل اندازه گیری نیست. اینجا فقط عشق است و دلدادگی که یارای توضیح گوشه ای از این آیین باشد. ضرورت محوریت دولت در بسترسازی های کلان اگرچه مهمان نوازی بی نظیر مردم عراق بسیاری از محدودیت ها و مشکلات این ایام را برای زائرین حل می کند اما امواج پرخروش دریای حسینیون آنقدر گسترده و پر دامنه است که برخی کاستی ها و کمبودها لاینحل باقی می ماند. بخش عمده ای از این کمبودها با تلاش هیئت های مذهبی ایرانی و نذورات واقدامات داوطلبانه زائرین حل می شود اما بازهم نیاز به نیرویی فرادست ومدیریتی کلان احساس می شود. استقبال روز افزون مردم از پیاده روی اربعین در سال های اخیر و تبدیل آن به آیینی با مشارکت چند ده میلیونی زائران، نقش آفرینی نهادهای رسمی را ضروری می سازد. تامین امنیت و امور اداری مربوط به خروج زائران، فراهم کردن زیرساخت ها و ابزارهای حمل ونقل جاده ای، ریلی و هوایی، خدمات پزشکی و بهداشتی و ارتباطی بخشی از نیازهایی است که بدون ورود جدی دولت و ارگان های اداری و نظامی کشور حل نخواهد شد. از سوی دیگر ضعف برنامه ریزی و اجرا در این عرصه ها هم زائران را با مشکلات جدی مواجه خواهد کرد. این روزها اخبار و تصاویرتجمع و معطلی آزاردهنده زائران در مبادی خروجی به سمت عتبات عالیات در بسیاری از رسانه ها منتشر می شود. وضعیتی که ناشی از عدم براوردهای لازم در میزان استقبال مردم و تسریع در تشریفات اداری است که البته بخشی از آن هم به بی تدبیری طرف عراقی برمی گردد. متاسفانه علی رغم این که این معضل در سالهای گدشته هم رخ داده بود اما بازهم شاهد تکرار آن در سطحی وسیع تر هستیم. اربعین، ایامی برای مردم سالاری واقعی اما علاوه بر مسائل فوق که نقش آفرینی مستقیم وهمه جانب نهادهای رسمی را می طلبد سایر فعالیت های مرتبط با پیاده روی اربعین معمولاً به شکلی داوطلبانه و مردمی و به تعبیر بهتر هیئتی اداره می شود. این مسئله یکی از همان ویژگی های خاصی است که آیین عزاداری اربعین را به مراسمی بی نظیر و دارای خصلت مردمی تبدیل کرده است.یکی از آسیب های عمده ای که این ویژگی منحصر به فرد را تهدید می کند،دولتی شدن این مراسم به بهانه فراهم آوردن امکانات و شرایط بهتر برای زائران است. برقراری رابطه ای متعادل و پذیرفتنی بین اقدامات دولتی و از پیش طراحی شده و فعالیت های داوطلبانه و مردمی، هنر مهمی است که باید متولیان امر در این ایام از خود بروز دهند. شاید لازم باشد آموزش های جداگانه ای درقالب «مدیریت آیین اربعین» به متولیان حوزه های مختلف مرتبط با این موضوع ارائه شود تا آنان بتوانند هم وظایف و کارکردهای تعریف شده خود را به انجام برسانند وهم از پتانسیل قابل توجه و تعیین کننده مردم در پیشبرد امور استفاده کنند. مقام معظم رهبری هم بارها بر ویژگی مردمی بودن این اجتماع عظیم تاکید کرده اند. بهترین و مفیدترین اقدام نهادهای رسمی نه نقش آفرینی مستقیم، که فراهم کردن بسترهای لازم برای حضور مردم در پیشبرد امور باشد. چرا که تجارب سال های گذشته نشان می دهد در چنین شرایطی سرعت و کیفیت اقدامات مردمی در مقایسه با بوروکراسی اداری بیشتر و بهتر خواهد بود. اعمال برخی برنامه ریزی های محدودیت زا و بی مورد تنها به دولتی شدن تدریجی حرکتی می انجامد که جوهره آن مردمی هستند که نیتشان در هیچ قالب و چارچوب دنیوی نمی گنجد. این به معنای ترک برنامه ریزی مدیریتی نیست بلکه بر شناخت موقعیت و مخاطب در اقدامات مرتبط با «آیین اربعین» اشاره دارد. مرتضی حسینی
رصد انتهای متن/
http://fna.ir/JDEN75
94/09/04 - 00:42
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 19]