واضح آرشیو وب فارسی:روزنامه جام جم: سال ها در مرزها با قاچاقچیان جنگیده ایم، شهید داده ایم، جانباز تقدیم کرده ایم، میلیون ها تُن مواد مخدر کشف کرده و به آتش کشیده ایم، برای قاچاقچیان حکم اعدام داده ایم، هزاران قاچاقچی را راهی زندان کرده ایم، توزیع کنندگان را دستگیر کرده ایم، بساط پاتوق ها را به هم زده ایم، معتادان متجاهر را از کف خیابان ها جمع کرده ایم و به کمپ های درمانی فرستاده ایم و کلینیک های درمان اعتیاد راه انداخته ایم، با این حال هنوز مواد مخدر و اعتیاد جزو اولین معضلات کشور است.55 درصد طلاق ها، 65 درصد همسرآزاری ها و 30 درصد کودک آزاری های ثبت شده در کشور مستقیما به اعتیاد ربط دارد، بیش از 60 درصد جمعیت زندان ها مستقیم و غیرمستقیم جرم مواد مخدری دارند، 1/1 درصد از دانش آموزان سابقه مصرف قرص اکستازی دارند و 4/0درصد از آنها در 16 و 17 سالگی دست کم یک بار ماده محرک شیشه مصرف کرده اند. اینها آمارهایی است که ستاد مبارزه با مواد مخدر در دو سال اخیر بارها و بارها بازنشر کرده تا معضل اعتیاد به همان بزرگی که هست، به چشم بیاید . شنبه شب اما برنامه نگاه یک تلویزیون فرصتی شد برای تکرار یک آمار دیگر و این بار از زبان عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشورو دبیرکل ستادمبارزه با مواد مخدر. او گفت 5/2 درصد از جمعیت کشور به مواد مخدر آلوده اند و80 درصد از آنهایی که در چرخه درمان قرار می گیرند، دوباره به واسطه مسائل فرهنگی و اجتماعی به سمت اعتیاد برمی گردند . البته پیش از این دفتر تحقیقات و آموزش ستاد مبارزه با مواد مخدر نرخ شیوع 6/2 درصدی اعتیاد در کشور را تائید کرده بود که با آمار وزیر کشور اختلافی یک دهم درصدی دارد که اگر از این اختلاف آماری صرف نظر کنیم نقطه مشترک، اشاره هر دو آمار به معضلی ملی است. شیوع 5/2 درصدی اعتیاد در کشور یعنی وجود 25 هزار معتاد به ازای هر یک میلیون نفر، 25 هزار نفری که اگر آسیب دیدگی حداقل چهار یا پنج نفر به واسطه اعتیادشان را محاسبه کنیم، حجم معضلات پیش رو سر به آسمان می کشد. توفیق نداشته ایم زیرا... اگر وضعیت جامعه و پاکی جمعیت را از دوربین چشم ها و تریبون زبان مسئولان درگیر در حوزه مواد مخدر بسنجیم، اوضاع آنقدرها هم که مردم و کارشناسان می گویند وخیم نیست مثل گفت وگوی چندی پیش جام جم با معاون کاهش تقاضای ستاد مبارزه با مواد مخدر که در آن پرویز افشار جهش جمعیت معتاد در کشور را تائید نکرد و گفت که فقط از دو بابت نگرانی وجود دارد؛ یکی تغییر الگوی مصرف از مواد سنتی به مواد صنعتی و دیگری افزایش اعتیاد میان زنان. حالا اگر وضعیت جامعه و میزان شیوع مصرف مواد مخدر را به کمک بررسی ها و تحلیل های کارشناسان آنالیز کنیم، علاوه بر این دو نگرانی، باید نگران چیزهای دیگری هم باشیم، از جمله ناکامی مان در مصون نگه داشتن جامعه در مقابل اعتیاد و حرکت بخشی از جمعیت سالم کشور به سمت موادمخدر. این ناکامی دلایل متفاوتی دارد که هر کارشناس به گونه ای آن را تحلیل می کند، از جمله دکتر سعید صفاتیان، عضو کمیته مبارزه با مواد مخدر مجمع تشخیص مصلحت نظام که به جام جم می گوید در حوزه اقدامات پیشگیرانه دچار ضعف جدی هستیم و هنوز بسیاری از دستگاه های دولتی یا معتقدند اقدامات پیشگیرانه موثر نیست و یا باور دارند برگزاری همایش، کارگاه و سمینار در این حوزه کفایت می کند. صفاتیان از مدیران و مسئولانی می گوید که به این نتیجه رسیده اند اگر در طول یک سال 50 کارگاه و همایش و سمینار در مورد مواد مخدر و اعتیاد راه بیندازند، مفیدتر از ورود به حوزه پیشگیری و آموزش است که نتایج آن چند سال بعد ظاهر می شود. این بی اعتقادی به اقدامات پیشگیرانه دلیلی است بر این که صفاتیان بگوید با این که ثابت شده پیشگیری از اعتیاد باید از سنین کودکی آغاز شود، اما هنوز در کشور ما به این حوزه به طور جدی ورود نشده است. دامنه کوچک برنامه های پیشگیرانه نقصی است که دکتر هومان نارنجی ها، مدیرکل سابق پیشگیری و فرهنگی ستاد مبارزه با مواد مخدردر گفت وگو با ما به آن اشاره می کند و البته توضیح می دهد که ریشه اش در بودجه های ناچیز است. به گفته او، اگر قرار باشد به هر دانش آموز یک بسته ده هزار تومانی خدمت ارائه شود، برای جمعیت 13 میلیون نفری دانش آموزی بودجه ای نزدیک به 140 میلیارد تومان نیاز است، در حالی که بودجه کل ستاد مبارزه با مواد مخدر فقط 14 میلیارد تومان است. به جز کمبود بودجه که درد مشترک اغلب طرح هاست، البته مشکل دیگری نیز وجود دارد که دکتر نارنجی ها به آن مشکل ساختاری می گوید؛ به این معنا که در حوزه پیشگیری از اعتیاد به اندازه کافی نیروی متخصص نداریم و بسته های استاندارد آموزشی اثربخش و جذاب نیز در دسترس نیست. در این میان دکتر محمدهاشم آخوندی، پژوهشگر اعتیاد درگفت وگو با ما، کم اثر بودن برنامه های پیشگیرانه را نه به خاطر کمی بودجه که به این علت می داند که در حوزه اعتیاد متولی مشخصی برای نظارت و ارزیابی پول هایی که هزینه شده و نتیجه ای که از آن حاصل شده، وجود ندارد. او نقبی به گذشته می زند و یادآورمی شود که سال ها پیش ستاد مبارزه بامواد مخدرگلایه داشت از این که مبالغی را به یکی از دستگاه های دولتی پرداخت کرده، اما این پول ها به جای هزینه شدن در حوزه مبارزه با اعتیاد، صرف خرید ساختمان شده است. این اظهارت گویای این حقیقت است که ما به دلایل متعدد نتوانسته ایم در نبرد با مواد مخدر و اعتیاد قوی ظاهرشده و موفق باشیم؛ وضعی که دکتر صفاتیان، عضو کمیته مبارزه با مواد مخدر مجمع تشخیص مصلحت نظام این گونه توصیفش می کند که سال ها با مواد مخدر مبارزه فیزیکی کرده ایم، اما تعداد معتادانمان بیشتر شده، سن اعتیاد پایین آمده و اعتیاد در زنان رشد کرده با این که بودجه های پیشگیرانه در مقایسه با سال های ابتدایی دهه 80 نیز رشد قابل توجهی داشته است. اجتماعی کردن مبارزه با مواد مخدر از حرف تا عمل از سال ها قبل همگان دولت ها را مسئول مبارزه با مواد مخدر و کاهش آمار اعتیاد در کشور می دانستند. دولت ها نیز با توجه به سیاست های خود در حوزه های مقابله، کاهش تقاضا، پیشگیری و درمان برنامه های خود را پیاده می کردند، اما از سال پیش یک مفهوم تازه وارد ادبیات مسئولان شد که بار مسئولیت را با مردم تقسیم می کرد؛ اجتماعی کردن مبارزه با اعتیاد. معنی این اصطلاح جدید این است که مبارزه با اعتیاد به عنوان معضلی که ممکن است دامن همه افراد جامعه را بگیرد، باید از سوی تک تک افراد آغاز شود که البته به نظر می رسد تحقق این مفهوم نیز با مشکل مواجه شده است.دکتر آخوندی، پژوهشگر اعتیاد می گوید هنوز تعریف واحدی از اجتماعی شدن مبارزه با اعتیاد وجود ندارد و معلوم نیست دولت به دنبال سپردن امور به سازمان های مردم نهاد است یا مردم مخاطب آن هستند. دکتر صفاتیان نیز معتقد است اگر منظور از اجتماعی کردن مبارزه دخیل کردن خانواده ها در مقابله با اعتیاد و حساس کردن و آگاه ساختن آنها نسبت به اعتیاد است؛ چرا برای آن هنوز برنامه ای مدون وجود ندارد و چرا همه چیز درحرف خلاصه شده است؟ او می گوید اگر اعتیاد مساله ای اجتماعی است، پس باید آن را به یک مساله جمعی تبدیل کنیم؛ طوری که در هر خانواده بی پروا در مورد مواد مخدر، اعتیاد و تبعات آن صحبت شود، حال آن که هنوز این موضوعات در خانواده ایرانی یک تابوست و حتی خانواده اگر قصد ورود به این موضوعات را داشته باشد، چون آموزش ندیده و مهارت های زندگی را نیاموخته، موفقیتی به دست نمی آورد. این مشکلات و کاستی ها را که کنار هم بچینیم، فهمیدن این که چرا بعد از سال ها مبارزه فیزیکی با اعتیاد و مواد مخدر هنوز 90 درصد مردم ایران، مواد مخدر و اعتیاد را جزو دغدغه های اصلی خود می دانند (نتیجه آخرین تحقیق ستاد مبارزه با مواد مخدر) کار سختی نخواهد بود. مریم خباز جامعه
دوشنبه ، ۲آذر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: روزنامه جام جم]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 10]