واضح آرشیو وب فارسی:عصر اقتصاد: حسین خزلی (خرازی) * چیزی بنام بورس کالا که محلی برای تبادل کالاهای پذیرفته شده و اساسی باشد، از سال 1382 با تاسیس سازمان کارگزاران بورس فلزات در کشورمان شکل گرفت. قبل از آن عمده ی محصولات فولادی با قیمت گذاری دولتی و با حواله توزیع می شد. بنابراین بعضاً شاهد سه برابری قیمت فولاد از درب کارخانه تا کف بازار بودیم. با تشکیل بورس فلزّات، قیمت گذاری دولتی از فولاد حذف و کالاهای فولادی بر اساس عرضه و تقاضا و بر اساس مکانیزم حراج نسبی تعیین قیمت شد. پس از آن سازمان کارگزاران بورس کالاهای کشاورزی تاسیس شد. مُقرّر بود در این بورس کالاهای اساسی کشاورزی هم بر اساس همان مکانیزم عرضه و تقاضا کشف قیمت شود. مشکلات و مسائل عدیده ی بخش کالاهای کشاورزی و عدم همکاری متوّلیان بخش (بر خلاف همکاری بسیار نزدیک وزارت صنایع با بورس فلزات) باعث شکست بورس کالاهای کشاورزی شد. بعد از تصویب و ابلاغ قانون بازار اوراق بهادار در آذر 1384 و اجرایی شدن این قانون از سال 85، به تدریج سازمان های کارگزاران بورس ها (اوراق بهادار، فلزّات، کشاورزی) منحل شده و شرکت های بورس تاسیس شدند. هم اکنون در کشورمان چهار بورس داریم که به صورت شرکت سهامی عام با مجوز سازمان بورس و اوراق بهادار و تحت نظارت این سازمان فعالیت می کنند. (شرکت بورس اوراق بهادار تهران، شرکت فرابورس ایران، شرکت بورس کالای ایران و شرکت بورس انرژی) شرکت سهامی عام بورس کالای ایران تشکیل شده از بورس فلزات و بورس کالاهای کشاورزی از سال 86 شروع به کار کرد. بنابراین به دقّت می توان گفت که ما هم اکنون تجربه ی 12 ساله ی بورسهای کالایی و تجربه ی 8 ساله تبدیل بورس به شرکت سهامی عام را داریم. در طول سالهای گذشته، عمده¬ی معاملات در شرکت بورس کالای ایران به صورت معاملات نقد، نسیه و سلف با تحویل کالای معامله شده بود. همانطور که می دانیم، در بورس های کالایی دنیا عمدتاً ارواق بهادار مبتنی بر کالا یا مشتق از کالاهای پذیرفته شده و عموماً کالاهای اساسی مورد معامله قرار می گیرند. تنها ابزار مالی موّفق در شرکت بورس کالای ایران در سالهای گذشته رایج شده، معاملات آتی بر روی سکه ی طلا می باشد. اخیراً معاملات گواهی سپرده ی کالایی و اوراق سلف موازی سنگ آهن و برخی محصولات پتروشیمی هم در این بورس شروع شده است. بورس کالای ایران در یک تغییر استراتژیک به سمت بورسی متمایل است، که عمده معاملات آن اوراق بهادار به پشتوانه کالاهای اساسی بوده و درصد بسیار کمی از معاملات منجر به تحویل فیزیکی کالا شود. تنها در این صورت است که بورس کالای ایران از یک بازار تجاری همه کاره! به یک بورس کالایی واقعی با استانداردهای جهانی تبدیل خواهد شد. کالاهای اساسی و مادر مانند فولاد، محصولات بالادستی پتروشیمی، محصولات اساسی کشاورزی و فلزات گران قیمت همه گی قابلیّت تبدیل به اوراق بهادار شدن و انجام معاملات نقد و آتی را دارند. در هدف گذاری جدید شرکت بورس کالای ایران تبدیل شدنِ قیمتهای کشف شده در بورس کالای ایران به یک مرجع جهانی و تبدیل شدن به محلی برای معاملات کالاهای اساسی بعد از بسته شدن بورس های کالایی مهم دنیا در شرق آسیا (مانند شانگهای، سنگاپور و هند) تا باز شدن بورسهای مهم کالایی اروپا مانند لندن از برنامه های جدید است. امیدوارم با درک همه ی تصمیم گیران ارشد نظام از جایگاه مهم ژئواستراتژیک ایران در منطقه و جهان، بورس کالای ایران هم بتواند به نقش ملّی و بین المللی که در این راستا بر عده دارد، تبدیل شود. بورس کالای ایران در کنار بورس انرژی دو بورس کالایی کشرمان هستند که می توانند مرجع قیمت گذاری انواع حامل های انرژی، نفت و گاز ، مشتقات بالادستی نفت و گاز، برق، محصولات پتروشیمی، کلیه مقاطع اصلی فولاد، سنگ آهن و کلیه کالاهای مهم کشاورزی در منطقه ی غرب آسیا باشند. در این مسیر مهم و این تغییر اساسی همکاری و هم یاری همه دلسوزان و تصمیم سازانارشد بسیار مهم و کلیدی است. * مدیرعامل شرکت کارگزاری بانک کشاورزی (سهامی خاص) عضو هیات مدیره شرکت بورس کالای ایران (سهامی عام)
یکشنبه ، ۱آذر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: عصر اقتصاد]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 18]