واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: چشم باداميها كتاب ميخوانند ما چيپس و پفك ميخوريم
چندي پيش در يك فايل تصويري ديدم كه يك مادر ژاپني عكسالعمل فرزندش را زمان خواندن يك كتاب با صداي بلند ضبط كرده بود.
نویسنده : مويد ناصري
جالبتر از عكسالعمل كودك اين بود كه انگار عادت كرده بود به شنيدن كتاب، ديدن كتاب و حتي با چشم دنبال كردنش. يك كودك حدوداً دو ساله كه كمترين درك را از كتاب خواندن دارد نسبت به يك فصل از كتاب عكسالعمل نشان ميدهد و در مقابل شنيدن كلمات منفي گريه ميكند. اين ويدئو يك راهنماي خوب براي اين است كه بفهميم چرا ميزان مطالعه در بين ژاپنيها تا اين اندازه بالاست. ژاپنيها از دوران نوزادي و حتي پيش از آن، از زماني كه جنين در شكم مادر وجود دارد او را به شنيدن كتاب عادت ميدهند. كتاب، ما و چشم باداميها فضاي مجازي پر است از قابهاي تصوير و فايلهايي كه از گوشهها و زواياي مختلف ژاپنيها روايت ميكنند و همه آنها پر است از صحنههايي كه در آن افراد در حال مطالعه هستند؛ كتاب صوتي گوش ميدهند يا حتي روي لپتاپ خود كتابهاي دانلود شده مطالعه ميكنند. در كشوري مثل ژاپن كه بيشترين استفاده را از تكنولوژي دارند، بالاترين سرانه مطالعه را هم در ميان كشورهاي جهان به خود اختصاص دادهاند در عين حال رسانههاي جديد نتوانستند كتاب كاغذي را از ميدان خارج كنند و كتاب هماكنون به عنوان بيشترين و نجيبترين پديده فرهنگي براي همه مردم ژاپن حائز اهميت است. بياييد يك مقايسه كنيم با ايرانيها. در چند درصد خانوادههاي اطرافتان مطالعه كردن وجود دارد؟ اصلاً در همان خانواده خودتان چند درصد موارد يك يا چند نفر از اعضا مطالعه ميكنند؟ خودتان در كنار فرزندتان چند دقيقه از روز را به مطالعه سپري ميكنيد؟ ميبينيد، اين خود ما هستيم كه با رفتار و سبك زندگيمان باعث شدهايم اينطور نسل بعدي در زمينه مطالعه كم كار باشد. كتاب بهتر است يا چيپس و پفك؟ امروزه ميبينيم براي برخي كالاها و محصولات كماهميت و اغلب مضر مثل چيپس و پفك تبليغات گستردهاي در صدا و سيما، مطبوعات و در سطح شهر صورت ميگيرد، اما براي كتاب كه محصولي باارزش است، تبليغ و تشويق مناسبي صورت نميگيرد. بررسيهاي جامعهشناسي و ميداني نشان ميدهد كه در بسياري از خانوادههاي ايراني، هنوز فرهنگ مطالعه و كتابخواني به عنوان يك سنت و يك اصل فرهنگي پذيرفته نشده است. از ميزان كتابخوانها، نحوه كتابخواني، تعداد كتابخانههاي عمومي، تعداد كتابهاي چاپ شده، ميزان كتاب خريداري شده و زماني كه صرف مطالعه ميكنند در هر كشور ميتوان متوجه شد كه فرهنگ مطالعه در آن كشور در چه جايگاهي قرار دارد. البته كارشناسان فرهنگي در اين زمينه تنها ايرانيها را مقصر نميدانند بلكه معتقدند عوامل بسياري باعث ميشود تا ما ايرانيها ميل به كتابخواني نداشته باشيم كه يكي از آنها در دسترس نبودن كتاب با قيمت مناسب و كم بودن كتابخانههاي كشور است. طبق آمار كنفرانس بينالمللي كتابداري و اطلاعرساني به ازاي هر 3 تا 5 هزار نفر بايد يك كتابخانه عمومي در هر كشوري وجود داشته باشد. با مقايسه بين جمعيت كشورمان و در بهترين حالت ما بايد حدود 14 هزار كتابخانه عمومي داشته باشيم اين در حالي است كه تنها يكهزار و 500 كتابخانه عمومي در سطح كشور وجود دارد. به قول جامعهشناسان و روانشناسان هر چقدر ميزان دسترسي به لوازم فرهنگي و ابزارهاي اطلاعرساني در اين زمينه مانند كتاب كمتر باشد بيشترين خطر جوانان آن كشور را تهديد ميكند؛ به عبارت ديگر كتابخانه بايد به عنوان يكي از گزينههاي مهم براي تأمين اوقات فراغت نسل جوان در هر كشوري پررنگ ديده شود. متأسفانه گاهي اوقات هم ميبينيم نوجوانان يا جوانان ما حتي از وجود كتابخانه در محلشان بياطلاع هستند. يعني كتابخانه در جايي قرار گرفته كه در معرض ديد و در دسترس افراد نيست و اين باعث ميشود كتاب جزو انتخابهاي فرد نباشد و شخص اگر وقت يا ساعتي براي فراغت داشته باشد بهجاي كتاب خواندن به سوي رفتارهاي هنجار يا ناهنجار يا تفريحات سالم و ناسالم در كنار دوستان و همسالان خود كشانده شود. هنوز در كميت ماندهايم بسياري از كشورهاي پيشرفته همچون ژاپن اين روزها تا حدي از موضوع كميت كتابخواني فارغ شدهاند و به مطالعه روي كيفيت كتابخواني روي آوردهاند. اگر بخواهيم در مقوله مطالعه يك بحث و نظر جدي داشته باشيم بايد بگويم در مبحث مطالعه ما دو نوع مطالعه داريم؛ يكي مطالعه كمي و ديگري كيفي. مطالعه كمي شامل مدت زمان مطالعه و مقدار مطالعه انجام شده در زمان مشخص است يعني در اين نوع مقياس دقيق اندازهگيري ميشود يك حجم خاص كتاب در چه زماني خوانده شده است يا در يك زمان مشخص چه حجمي از كتاب مورد مطالعه قرار گرفته است. در نقطه مقابل در گروه كيفي مقدار يادگيري مطالب، به حافظه سپردن آنها، ميزان تجزيه و تحليل و بسط معنايي و كاربردهاي محتويات كتاب مورد ارزيابي قرار ميگيرد. مطالعه خوب وقتي صورت ميگيرد كه هر دو مقوله از مقياس مناسبي برخوردار باشد يعني هم فرد بتواند از زمان براي مطالعه بهره خوبي ببرد و ميزان قابل قبولي مطالعه داشته باشد و مهمتر از آن بتواند آنچه را كه خوانده به ذهن بسپارد و مورد تجزيه و تحليل و... قرار دهد. محور مشكل ما در حال حاضر اين است كه در كميت كتابخواني هنوز حرف داريم و با چنين شرايطي بيشك بايد تلاش و فرهنگسازي گستردهاي در اين زمينه صورت بگيرد.
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۳۰ آبان ۱۳۹۴ - ۱۱:۲۰
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 9]