واضح آرشیو وب فارسی:روزنامه خراسان: محمودآبادی –روند خشکسالی ها در خراسان جنوبی طی 16 سال گذشته باعث شده تحلیل های زیادی در زمینه ادامه این روند ارائه شود هرچند انتشار برخی از آنچه در تحلیل ها به دست آمده است ممکن نیست اما مدیر کل هواشناسی استان در گفت و گو با «خراسان جنوبی» از افزایش نگران کننده برخی شاخص ها خبر داد که خشک تر شدن استان از آنچه هم اکنون هست را در سال های پیش رو نشان می دهد. چند سالی است که خراسان جنوبی در تحلیل های زمین شناسی و اقلیمی جزو استان های خشک و خیلی خشک قرار گرفته است.این شرایط در حالی پیش می رود که مسئولان در بحث هدر رفت آب در بخش کشاورزی هنوز نتوانسته اند بحث تجمیع را عملیاتی کنند و بخش اعظمی از منابع آبی استان به زمین هایی می رود که به لحاظ کیفی و کمی دچار بحران شده است. حال در آخرین تحلیل های هواشناسی استان آن هم در شرایطی که خبر از بروز پدیده هایی مانند ال نینو و بروز زمستانی سخت و تغییر اقلیم مطرح می شود «خندان رو» خبرهای متفاوتی را اعلام می کند. با توجه به بحث تغییر اقلیم، استان خراسان جنوبی در جدول اقلیم شناسان چه اوضاعی دارد؟ وی در پاسخ به این سوال ابتدا موضعی که درباره تغییر اقلیم گرفته شده است را توضیح می دهد. از آن جایی که دوره هایی از خشکسالی را در سال های دور داشته ایم عده ای این تغییر اقلیم را نه تنها قبول ندارند بلکه امیدوارند تا چند سال آینده این دوره به پایان برسد و شرایط خوب شود اما عده زیادی هم این تغییر اقلیم را بسیار هشدار دهنده و چه بسرا بحرانی می دانند. حال شرایط استان هم از لحاظ اقلیمی به این شکل بیان می شود که ما وارد هفدهمین سال خشکسالی شدیم و بر اساس آمار علمی روند اقلیم استان به سمت خشک شدن پیش می رود یعنی اوضاع هیچ بهبودی نداشته است. خوب از نظر این اقلیم شناسان هیچ راه نجاتی نیست آیا ما در ایران دوره های خشکسالی بلند مدتی نداشته ایم که بعد دوباره روند بهبود یافته باشد؟ نظر اقلیم شناسان متفاوت است،با توجه به اسناد تاریخی اگر خوشبینانه به موضوع نگاه کنیم ایران دوره های خشکسالی وحشتناکی را تجربه کرده است که خراسان جنوبی هم در آن دوره های قحطی عجیب مهاجرت های زیادی را شاهد بوده است حتی در این قحطی ها جمعیت زیادی از بین رفتند و این موضوع ها را می توان از مسن ترها که سن و سال شان به 80 سال می رسد هم پرسید، اما دوباره شرایط برگشته است موضوعی که امروز درباره آن دانشمندان به تجمیع نظر نمی رسند عوامل زیادی است که در طول دوره خشکسالی جدید مطرح است .یعنی عده ای که بحث تغییر اقلیم را مطرح می کنند در کنار آن دلایل محکمی را نیز بیان می کنند . بخشی از این دلایل را توضیح دهید؟ «خندان رو» با نشان دادن تحلیل هایی که فایل آن را روی سیستمش دارد، ادامه می دهد: اگر یک شاخص بارش را در نظر بگیریم باید ابتدا به این موضوع اشاره کنیم که نوع ریزش و فصل باران ها تغییر کرده است یعنی به جایی که در بهار باران های پراکنده و رگباری داشته باشیم و در زمستان باران های ملایم و مداوم اما هم اکنون نه تنها این روند تغییر کرده بلکه میزان ریزش برف در زمستان هم بسیار کم شده است. این روند باعث تغییر نوع خاک نیز شده است، مسئله بعدی حاکم بر بحث تغییر اقلیم به طور قطع تغییر سبک زندگی است افزایش تعداد وسایل نقلیه، کارخانجات حتی آسفالت خیابان، ایزوگام سقف خانه ها، این موارد در بحث تغییر اقلیم تاثیر مستقیمی در گرم تر شدن زمین دارد مسئله ای که امروز در برخی شهر ها مثل تهران پدیده ای به نام جزیره حرارتی را به وجود آورده است. این روند تا جایی پیش می رود که امروز با 170 میلیون متر مکعب کسری مخزن آب مواجه شده ایم با این وجود هنوز آنچنان که باید و شاید وضعیت را هشداری نکرده ایم و در بحث کاهش مصرف آب عقب هستیم. به نظر می رسد مسئولان هم باید جدی تر وارد عمل شوند و در بحث های برخورد با مشترکان پر مصرف و افزایش بهره وری کشاورزی با آب کمتر بیشتر ورود پیدا کنند .به نظر من بحث آب چیزی نیست که فقط بگوییم برای آیندگان نگران کننده است کمبود آب بحران لحظه ای است وقتی درست مصرف نمی کنیم یعنی به خودمان ظلم می کنیم. آمارها چه می گویند؟ بحث دیگری که مدیر کل هواشناسی استان به آن اشاره دارد و یکی از دغدغه های مهم او به شمار می رود روشنی آماری است که برخی از شهروندان هنوز آن را جدی تلقی نمی کنند . به عنوان مثال هم اکنون میانگین بارندگی استان به 98.4 میلیمتر رسیده است، در حالی که در دوره 8 ساله 78 تا 86 این رقم 151.6 میلیمتر بوده است یعنی در یک دوره 16 ساله میانگین بارندگی 53.2 میلیمتر کاهش یافته است که با توجه به میانگین بلند مدت بارندگی 118.9 میلیمتر کاهش داشته است. این تنها آماری نیست که در جدول ها اوضاع نقشه خشکسالی استان را قرمز نشان می دهد در پی این تغییرات کاهش ابرناکی آسمان باعث شده ساعات آفتابی استان در سال زراعی گذشته 100 ساعت افزایش یابد که نسبت به سال قبل از آن 200 ساعت افزایش یافته است. این روند باعث شده میزان تبخیر که 2 هزارو 550 میلیمتر بوده بر اساس دوره آماری 260 میلیمتر افزایش یابد یعنی معادل دو سال بارندگی، در حالی که در برخی از شهر های استان مثل بشرویه این میزان تبخیر 280 میلیمتر افزایش یافته است. مهندس «خندان رو» در ادامه گزارش آمارها از اوضاع بحرانی استان به افزایش شاخصه دیگری نیز اشاره می کند. افزایش 9 درجه ای میانگین دما یکی دیگر از شاخصه هایی است که برای محصولات کشاورزی بسیار نگران کننده است .همه این ها را اگر به افزایش سرعت باد و افزایش روزهای گرد و خاکی استان اضافه کنید بحث تغییر اقلیم خود را جدی تر نشان می دهد. او کاهش دید افقی را دلیل روشنی برای آلودگی هوای استان به دلیل اوضاع گرد و خاکی آن می داند و ادامه می دهد: براساس آمار در یک سال گذشته در بیرجند 127 روز پدیده کاهش دید افقی داشتیم، در 49 روز آن دید کمتر از 5 کیلومتر و در 26 روز هم کمتر از 3 کیلومتر بود، این شاخصه ها در برخی شهرستان ها متفاوت تر است به عنوان مثال در ایستگاه طبس 161 روز کاهش دید افقی را داشتیم در 67 روز دید کمتر از 5 کیلو متر و در 26 روز کمتر از 3کیلومتر بود اما همین اوضاع در نهبندان 6 روز، در فردوس 87 روز و... ثبت شده است. نشانه های واضح «خندان رو» این ها را نشانه های واضحی از تغییر اقلیم می داند و این که اوضاع استان شرایط بحرانی را می پیماید چرا که یک شاخصه مانند همین گردو خاک و کاهش دید افقی در میانگین بلند مدت 24 تا 25 روز بوده است که هم اکنون 4 تا 5 برابر افزایش یافته است. او وقتی 800 تا 900 میلیمتر کاهش بارندگی را به این شاخصه ها می افزاید استفاده از آب را بدون توجه به مسائل بحرانی و صرفه جویی یک خیانت عنوان می کند موضوعی که هنوز عده زیادی به آن توجه ندارند و برای صرفه جویی امید به سال هایی دارند که دوباره شرایط گل و گل زار شود که البته برای این روند هم باید گفت تحلیل ها قطعی است مگر معجزه ای شود.
دوشنبه ، ۲۵آبان۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: روزنامه خراسان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 29]