توافقي با ناموافقان ‌- محمدرضا عسگري‌مورودي

واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: توافقي با ناموافقان ‌- محمدرضا عسگري‌مورودي
با تشكيل دولت جديد ائتلا‌في در پاكستان سياست ضد تروريسم اين كشور با تغييرات ماهيتي روبه‌رو شده است. راهبرد گذشته اسلا‌م‌آباد در برخورد با تروريسم مبتني بر بود. اما درچارچوب اين سياست اي نيز شكل گرفت. پرويز مشرف رئيس‌جمهوري پاكستان، در اين دوآليسم رفتاري از يكسو با امضاي قرارداد صلح در سال‌هاي 2004 و 2006 با رهبران طالبان در مناطق قبايل سعي كرد تا مسووليت تامين امنيت اين مناطق را به رهبران قبايل واگذار كند زيرا برخورد سخت با نيروهاي طرفدار طالبان با توجه به سياست حمايتي دستگاه اطلا‌عاتي ارتش پاكستان موسوم به ‌ISI در دستوركار مقامات اين كشور قرار نداشت اما اسلا‌م‌آباد از متحدان اصلي آمريكا براي مبارزه با تروريسم در منطقه بود و بر اين اساس تقابل آشكار با طالبان مي‌توانست شرايط دشواري براي حزب حاكم پاكستان فراهم كند.

لذا برخورد كنترل شده با طالبان در مناطق قبايلي نيز قطب ديگر بازي دوگانه مشرف بود. مشرف از اين طريق سعي كرد تا همراهي و همكاري خود با واشنگتن در عرصه مبارزه با تروريسم را به تصوير بكشد تا از كمك‌هاي اقتصادي دولت بوش بهره‌مند شود و همچنين وزنه همكاري اسلا‌م‌آباد-واشنگتن را سنگين‌تر از همكاري دهلي‌نو- واشنگتن نگه دارد زيرا رقابت دو قدرت بزرگ هسته‌اي در جنوب آسيا مي‌تواند با ورود متغيري به نام آمريكا شرايط را به نفع يكي از رقبا تغيير دهد اما با روي كار آمدن احزاب مخالف مشرف در پارلمان و تشكيل دولت ائتلا‌في جديد، مبارزه با تروريسم براساس منافع و ضرورت‌هاي پاكستان درحال تغيير وضعيت است. بر همين اساس يوسف‌رضا گيلا‌ني اعلا‌م كرد كه پاكستان براي پاكستان با تروريسم مبارزه خواهد كرد. اين اظهارنظر نشان مي‌دهد كه سركوب فعاليت‌هاي تروريستي در پاكستان براساس منافع آمريكا صورت نمي‌گيرد. لذا اگرچه دولت آمريكا با قرارداد صلح دولت سابق پاكستان مخالف بود اما تلا‌ش دولت جديد براي امضاي توافقنامه صلح فارغ از لحاظ كردن ديدگاه آمريكا صورت گرفته است. تاكيد بر روند تصميم‌گيري مستقلا‌نه در دولت جديد حاكي از آسيب‌شناسي احزاب مردم و مسلم‌ليگ شاخه نواز از چالش‌هاي مشرف در خصوص شكست در انتخابات پارلماني در فوريه گذشته است لذا در حال حاضر آتش‌بس به عنوان گام بلند نهايي شدن توافقنامه صلح در مناطق قبايلي حاكم شده است. دولت پاكستان نيز حتي براي نشان دادن حسن‌نيت خود، صوفي محمد يكي از رهبران بلندپايه طالبان را پس از پنج سال حبس آزاد كرد. ‌

تمايل احزاب حاكم خصوصا حزب مردم به بازگشت آرامش نسبي به مناطق قبايلي از طريق امضاي توافقنامه صلح با طالبان محلي واكنش‌هاي مختلفي را پديدار كرده است. مقامات دولت افغانستان براين باورند كه چنانچه اين توافق باعث كاهش فعاليت گروه طالبان در اين كشور نشود، مفهوم نهايي صلح بي‌معنا خواهد بود. لذا از مقامات پاكستاني خواسته‌اند در مذاكرات خود با طالبان مكانيسم‌هايي را اتخاذ كنند كه بر نحوه فعاليت آنان در افغانستان تاثيرگذار باشد. همچنين مقامات ناتو نيز اين توافق را باعث تمركز فعاليت طالبان در افغانستان ارزيابي مي‌كنند. چندي پيش سخنگوي ناتو در افغانستان اعلا‌م كرد كه با توجه به تشديد احتمال ناامن شدن مرزها به دليل سرازير شدن نيروهاي طالبان به سوي افغانستان، نيروهاي اين سازمان در مرزهاي مشترك بين پاكستان و افغانستان افزايش خواهد يافت. به نظر مي‌رسد دولت پاكستان به رهبري يوسف رضا گيلا‌ني اهداف خاصي را از امضاي اين توافقنامه دنبال مي‌كند. ‌ نخست آنكه از اين طريق اصطكاك موجود بين دولت مركزي و گروه طالبان كه درطول سال‌هاي گذشته به شدت افزايش يافته بود،‌در مسير تعديل قرار گيرد تا متعاقب آن مناطق قبايلي از امنيت نسبي برخوردار شوند. در چنين شرايطي اين امكان به وجود مي‌آيد كه اسلا‌م‌آباد براي اعمال حاكميت ملي در اين مناطق از ابزارهاي مناسبي ازجمله همكاري رهبران قبايل برخوردار شود. دوم اينكه اين اقدام بركاهش فشارهاي آمريكا و متحدينش بر پاكستان موثر خواهد بود. ناامني و گسترش فعاليت‌هاي خشونت‌بار طالبان در مناطق قبايلي باعث شد تا دولت آمريكا بارها موضوع حمله به اين مناطق براي سركوب فعاليت تروريستي را مطرح كند كه البته اين مساله با واكنش تند مقامات پاكستاني مواجه گرديد. ‌ بنابراين با كاهش فعاليت‌هاي طالبان و بازگشت آرامش نسبي به مناطق قبايلي طرح حمله نظامي آمريكا براي سركوب طرفداران اين گروه رنگ مي‌بازد. اگرچه سياست جديد دولت پاكستان مبني بر در پيش گرفتن سياست مذاكره با طالبان محلي مي‌تواند تاحدودي توان اين كشور را در مسير توسعه اقتصادي قرار دهد، اما امضاي توافقنامه صلح از نگاه منتقدان به معناي به رسميت شناختن فعاليت اين گروه خواهد بود. به اعتقاد كارشناسان چنانچه سازمان اطلا‌عات ارتش پاكستان با دولت يوسف رضا گيلا‌ني همكاري نكند و از گروه طالبان به عنوان ابزاري براي پيشبرد اهداف خود استفاده كند، منافع متصور حاصل از توافق صلح بين دولت و طالبان محلي رنگ مي‌بازد.

انتهاي خبر // روزنا - وب سايت اطلاع رساني اعتماد ملي//www.roozna.com
------------

------------
چهارشنبه 8 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: همشهری]

[مشاهده در: www.hamshahrionline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 335]