واضح آرشیو وب فارسی:روزنامه خراسان: وحید لسانی -کتاب «پند و پیام های شاهنامه فردوسی» را دکتر بتول فخراسلام، استاد دانشگاه و پژوهشگر شاهنامه فردوسی، در قطع رقعی و در 148 صفحه به چاپ رسانده است. «پند و پیام های شاهنامه فردوسی» ششمین کتاب این نویسنده می باشد. موضوع کتاب ـ چنان که از نامش پیداست ـ گردآوری و شرح بیت های اندرزی شاهنامه فردوسی است. موضوعی جدید و جذاب که تاکنون کسی به آن نپرداخته است. هدف نویسنده از نگارش این کتاب، در نخستین جمله کتاب (در پیشگفتار) هویداست: «شاهنامه فردوسی نیاز روزگار ماست.» این جمله و نیز توضیحاتی که پس از آن آمده، نشانگر آن است که نویسنده عموم مردم را مخاطب قرار داده، و این کتاب به طور تخصصی و برای علاقه مندان و پژوهش گران شاهنامه نگاشته نشده است. وقتی کتابی برای استفاده عمومی نوشته می شود، نباید توقع داشته باشیم که در حین خواندن کتاب، با بحث های فنی و تخصصی روبه رو شویم، و هر لحظه منتظر باشیم تا نویسنده دیدگاه ها و نظرات کارشناسانه جدیدی را فرا روی ما قرار دهد. مخاطب این کتاب همه مردم، به خصوص نوجوانان و جوانانند؛ و هدف از نگارش آن، آشنایی بیشتر نسل جوان با فرهنگ و ادبیات غنی پارسی و به خصوص شاهنامه است تا «راهگشای نسل جوان برای گذشتن از هفت خان های «خود باختگی» و «از خود بیگانگی» گردد.» نویسنده در مقدمه کتاب مهم ترین پیام های شاهنامه را- که امروزه انسان ها با آن فاصله گرفته اند- با قلمی شیوا و در قالب جمله های شیرین و آهنگین بیان می کند، تا خواننده اثر به روشنی دریابد که در صفحه های پسین با چه مطالبی مواجه خواهد شد.در کتاب های مربوط به شاهنامه، عرف بر آن است که نویسنده در ابتدای کتاب به بیان زندگی نامه، افکار و ویژگی های شخصیتی فردوسی و هم چنین ویژگی های شاهنامه بپردازد. دکتر فخراسلام نیز از این قاعده پیروی کرده و در هفت صفحه (دو بخش اول) به بیان مهم ترین ویژگی های فردوسی و شاهنامه پرداخته است اما موضوع اصلی این کتاب، که با نام آن در ارتباط است، از صفحه بیست آغاز می شود. نویسنده در این بخش ابتدا خواننده را با تاریخچه، معانی، مضامین و مفاهیم واژه های «پند» و «پیام» آشنا می کند و با معرفی مهم ترین پندنامه های زبان فارسی، در مجموع اطلاعات مفیدی درباره پند و اندرز و پیام به دست می دهد. با خواندن این بخش و آگاهی هایی که خواننده به آن دست پیدا می کند، زمینه برای ورود به بیت های اندرزی و پیام آور شاهنامه فراهم می گردد.طبق آن چه گذشت، در این کتاب نویسنده کاملاً طبق اصول نویسندگی رفتار کرده است، و گرچه از ابتدا می داند که هدف از نگارش این کتاب چیست، اما کاملاً روشمند و اصولی پیش رفته و زمینه را برای ورود به بحث اصلی آماده می کند.درکتاب «پند و پیام های شاهنامه فردوسی» 739 بیت ناب از شاهنامه گردآوری شده است، که هریک از آنها برای زندگی آدمی درسی آموزنده است و راهی برای رسیدن به رستگاری. این ابیات به ترتیب حروف الفبا آمده است و تعداد ابیات هر جلد – از9 جلد شاهنامه فردوسی چاپ سعید حمیدیان- به طور جداگانه آمده است . نویسنده در این کتاب معانی واژگان، اصطلاحات، ترکیبات و کنایات دشوار را بیان کرده که به فهم ابیات کمک شایانی می کند. هم چنین پس از ذکر ابیات، در بخش « نمایه پندها و پیام ها» مهم ترین پندها و پیام های حکیم توس در قالب یکصد و شصت وشش جمله بیان شده است. امّا دکتر فخراسلام فرصت را غنیمت شمرده و دو بخش مهم و جالب دیگر به کتاب افزوده است. یکی بخش «گریزهای ناگزیر» است. این بخش شامل اطلاعات مهم اساطیری ـ تاریخی است، که دانستن اش بر هر ایرانی واجب است. این بخش کتاب و نیز بیت های ناب شاهنامه، سبب شده تا کتاب «پند و پیام های شاهنامه فردوسی»، کتابی شیرین و دل نشین از کار درآید. امّا بخش پایانی این کتاب، مقاله ای است از دکتر بتول فخراسلام و خانم (دکتر) عطیه خراسانی که موضوع آن استفاده از روایات اسطوره ای و حماسیِ شاهنامه در هنرهای نمایشی است. این بخش هم برای اهل ادب، و هم برای هنرمندان، دارای اطلاعات و دیدگاه های درخور و قابل توجهی است.
شنبه ، ۱۶آبان۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: روزنامه خراسان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 30]