واضح آرشیو وب فارسی:داغ نیوز: در مهرماه سال ۸۰ یکی از خبرهایی که توجه نسبی جلب کرد، خبر تولید «واکسن مورفین» در ایران بود. آن روزها گفته می شد یکی از اعضای هیات علمی انستیتو پاستور ایران پس از سال ها تحقیق و تولید کیت تشخیص سریع مورفین در مایعات بیولوژیکی موفق به ثبت اختراع واکسن مورفین توسط اداره ثبت شرکت ها و مالکیت صنعتی شده بود. با گذشت ۱۴سال از آن روز اما حتی یک نفر از معتادان هم واکسن مورفین تزریق نکرد که هیچ، متولیان امر یعنی وزارت بهداشت و ستاد مبارزه با مواد مخدر هم وارد جدالی عمدتا لفظی بر سر وجود یا عدم واکسن مرفین شدند. به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه تعادل،ستاد مبارزه با مواد مخدر، نام تولید کننده و حتی ویژگی های واکسن را اعلام کرد و سازمان غذا و دارو هم به نمایندگی از مجموعه وزارت بهداشت از بیخ و بن منکر وجود چنین واکسنی شد. از دو طرف ماجرا پرس و جو کردیم تا ببینیم ماجرا به کجا رسیده است. این درحالی است که ستاد مبارزه با مواد مخدر می گوید که واکسن مورفین تولید شده و حتی روی انسان هم آزمایش شده اما مدیرکل ارزیابی دارو و مواد مخدر سازمان غذا و دارو روی همین مورد انگشت می گذارد و می گوید که آزمایش روی انسان، گناه تولید کنندگان را سنگین تر می کند چراکه آنها مجوزی برای این کار نداشته اند. معتادان شاید معتقد باشند که اعتیاد هم اگر واکسن داشته باشد دیگر نور علی نور می شود. آن طور که گفته می شود تزریق این واکسن به این معناست که می توان مواد مخدر مصرف کرد بدون آنکه به آن وابسته شد و خماری کشید. اما آیا کار علم به اینجاها هم کشیده است؟ «تعادل» مدتی پیش با پرویز افشار، معاونت کاهش تقاضا و توسعه مشارکت های مردمی ستاد مبارزه با مواد مخدر تماس گرفت و از او در مورد صحت و سقم واکسن مرفین پرس و جو کرد. افشار به نمایندگی از ستاد مبارزه با مواد مخدر می گوید که چنین واکسنی واقعا در ایران ساخته شده و البته تاکید هم می کند که ستاد مبارزه با مواد مخدر قبلا موضعش را در این مورد اعلام کرده است. این طور که افشار می گوید، کار روی این واکسن دست کم به چند سال پیش برمی گردد. «متخصصان مرفین را در سطوح آزمایشگاهی مورد بررسی قرار دادند، پس از آن آزمایشاتی روی موش ها و بزها انجام شد سپس روی انسان آغاز شد. تزریق سه دوز واکسن به فواصل یک ماهه نشان داد که سطح ایمنی و آنتی بادی ضد مرفین در بدن افرادی که تزریق برایشان انجام شده آنقدر بالاست که اگر مرفین بیرونی به آنها داده شود دیگر در بدن آنها آثار سرخوشی ندارد زیرا آن آنتی بادی با مرفین ترکیب می شود و نمی گذارد مرفین به مغز برسد. بعد از اینکه این اقدام روی مرفین انجام شد، محققان روی نیکوتین سیگار، الکل، هرویین و مواد محرک هم اقداماتی انجام دادند.» واکسنی که واکسن نیست از او پرسیدیم که آیا این واکسن را می توان به تولید انبوه هم رساند یا نه؟پاسخ این بود: «این کار در حد یک کار تحقیقاتی و پژوهشی بود اما نهایتا باید این مطالعات و نتیجه آزمایشات به تولید صنعتی برسد.» افشار البته هشدار می دهد که این واکسن به معنای واقعی کلمه یک وسیله پیشگیری نیست.«لازم به ذکر است که این به هیچ عنوان به این معنا نیست که واکسنی اختراع شده است که افراد بروند هر چقدر دلشان می خواهد مصرف کنند بعد بیایند این واکسن را استفاده کرده و ترک کنند. بیشترین کاربردش در افرادی است که سم زدایی کرده و ماده مخدر را ترک کرده اند. این واکسن بیشتر از همه در پیشگیری از عود اثرگذار است. اینطور نیست که با واکسیناسیون عمومی این ماده بتوانیم قاطعانه بگوییم که کشور را در برابر اعتیاد واکسینه می کنیم و از این پس دیگر کسی درگیر اعتیاد نمی شود.» افشار در مورد مقاومت سازمان غذا و دارو در مقابل تایید این دارو هم می گوید: «فکر می کنم این سوال را باید از خودشان بپرسید، می توانید این سوالات را از مخترع و مبتکر واکسن هم بپرسید.» رییس سازمان غذا و دارو هم چندی قبل در رد اصل ماجرا با تاکید بر اینکه واکسن مرفین تاییدیه سازمان غذا و دارو ندارد، گفته بود: «این واکسن مورد تایید سازمان غذا و دارو نیست. اصلا واکسنی به نام شیشه و مرفین نداریم. این موضوع یک طرح تحقیقاتی برای آنتی بادی بوده است به طوری که وقتی این واکسن تزریق شود جلو اثرگذاری مرفین را بگیرد. مطالعاتی در این خصوص انجام شده اما غذا و دارو آن را تایید نکرده است و این پرونده گیرهای زیادی دارد.» فشار رسانه ای و انتظارات نابجا به گزارش ایسنا، رسول دیناروند حدود چند ماه پیش با بیان اینکه این موضوع فقط یک طرح تحقیقاتی است، گفته بود: «طبیعتا صدور مجوز باید مراحل خود را طی کند اما پرونده از نظر ما قابل تایید نیست. سایر مسوولان هم اصلا لازم نیست فشار رسانه یی بیاورند و انتظارات نابجا ایجاد کنند. مطمئن باشید که اگر در دنیا واکسنی برای جلوگیری از اعتیاد وجود داشته باشد، سازمان غذا و دارو نخستین گروهی است که از آن استقبال می کند.» دیناروند البته گفته بود که احتمال اینکه واکسن مرفین به عنوان یک طرح تحقیقاتی مراحلی را طی کرده باشد، منتفی نیست. «البته هر کار بالینی در سطح تحقیقاتی نیازی به کسب مجوز ما ندارد و ممکن است مجوز کمیته اخلاق مرکز تحقیقاتی خود یا دانشگاه خود را گرفته باشد. در مورد این فرآورده نیز شاید کمیته اخلاق مرکز تحقیقاتی پاستور مجوز آن را صادر کرده باشد.» ماجرا به اینجا هم ختم نشد. رییس انستیتو پاستور ایران که گفته می شد واکسن مرفین در آنجا تولید شده و به ثبت رسیده است هم در واکنشی اعلام کرد که وجود واکسن مرفین تنها به عنوان یک طرح تحقیقاتی قابل تایید است. همان زمان دکتر مصطفی قانعی، رییس انستیتو پاستور اعلام کرد که «گزارش ساخت واکسن اعتیاد به هرویین و مرفین مربوط به طرح تحقیقاتی است و جنبه دارویی و قانونی ندارد.» واکسن هست اما صنعتی نشده چنانکه در ادامه این گزارش آمده، قانعی در پاسخ به اخبار منتشر شده در برخی از رسانه ها به نقل از جزینی، قائم مقام دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر مبنی بر اینکه واکسن اعتیاد به هرویین و مرفین در ایران ساخته و این واکسن ایمنی بدن را در مقابل مواد بالا می برد به طوری که بعد از تزریق نیز اگر شخصی مرفین یا هرویین مصرف کند این مواد هیچ تاثیری روی بدنش نخواهد داشت؛ گفته بود: «گزارش نتایج طرح واکسن اعتیاد به هرویین و مرفین مربوط به ۱۰سال پیش بوده و این کار در قالب طرح تحقیقاتی است و تا صنعتی شدن فاصله دارد.» رییس انستیتو پاستور ایران با بیان اینکه زمانی یک دارو می تواند در جامعه استفاده شود که از کار تحقیقاتی به صنعتی تبدیل شود، گفته بود: «بررسی های لازم در پیش نیاز طرح هایی با زیرساخت تولید دارو توسط سازمان غذا و دارو صورت می گیرد و مجوز لازم توسط این مرجع صادر می شود.» علیرضا جزینی، قائم مقام دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر هم مدتی پیش بار دیگر بر مواضع قبلی این ستاد صحه گذاشت. او در گفت وگویی با ایسنا گفته بود: «وجود واکسن مرفین از طریق تلویزیون و مطبوعات مطرح و با تولید کننده این واکسن نیز مصاحبه شده است.» وی با اشاره به اینکه این فرد درحال حاضر نیز در انستیتو پاستور درحال خدمت است، گفت: «این واکسن را روی برخی حیوانات و ۱۵۰۰انسان آزمایش و نتیجه گرفته شده است و درحال حاضر این واکسن ثبت اختراع شده است؛ تقاضای ما این است که وزارت بهداشت فرآیند تایید این واکسن را تسریع کند زیرا واکسن مرفین از نظر ستاد مبارزه با مواد مخدر یک اقدام موثر است.» نامه هایی با مضمون واکسن مدیرکل نظارت و ارزیابی دارو و مواد مخدر سازمان غذا و دارو اما در مقابل سوالات ما پاسخ هایی دارد که به نظر می رسد جای درنگ بیشتری داشته باشند. از دکتر مهدی پیرصالحی پرسیدیم که آیا واکسن مرفین واقعا وجود دارد یا نه؟ او هم می گوید که سازمان غذا و دارو پیش تر بارها مواضعش را در این مورد اعلام کرده. «اگر کسی مدعی است که چنین واکسنی تهیه کرده است، این اوست که باید مدارکش را ارائه بدهد.» ادعای تولید کنندگان در مورد انجام آزمایش هایی روی انسان را برای پیرصالحی مطرح کردیم و شنیدیم: «اگر می گویند روی انسان آزمایش کرده اند که گناهشان سنگین تر هم هست و باید از آنها پرسید که مجوز آزمایش روی انسان را از کجا گرفته اند؟ علاوه بر این، خود دکتر قانعی، رییس انستیتو پاستور هم کذب بودن ماجرا را تایید کرده است.»
پنجشنبه ، ۱۴آبان۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: داغ نیوز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 12]