واضح آرشیو وب فارسی:سیاست روز: در آموزه های شرعی اسلامی برای سلامتی روح و جسم توصیه هایی برای مصرف خوراکی ها شده است که رعایت آن آموزه ها برای سلامت روح و جسم مفید است. بر این اساس بازارهای کشورهای اسلامی سعی می کنند محیط را برای استفاده مردم مسلمان امن کنند اما در این راه هر از گاهی اخباری به گوش می رسد که امنیت استفاده آسوده از محصولات غذایی خارجی را از مردم می گیرد. پیش از این صحبت هایی درباره پخش اشتباهی برخی پاستیل های وارداتی که از ژلاتین های خوک استفاده شده بود و برخی نوشابه های غیر مجاز صورت گرفته بود که کم و بیش این محصولات جمع شدند اما همانطور که در خبرها آمده بود روز شنبه درباره نوشابه های انرژی زا و حرام بودن این محصولات وارداتی صحبت و حتی نام Redbull نیز در این زمینه مطرح شد. نکته ای که شاید بسیاری از افرادی که می خواهند بدون توجه به محتویات محصول و بر اساس اعتماد به بازار اسلامی خرید داشته باشند را دچار تشویش می کند تا از این پس حتی در خرید از بازار داخلی برای برداشت برندهای خارجی دقت نظر بیشتری داشته باشند. بر همین اساس ضروری است یکبار دیگر خوراکی هایی که در شرع مقدس اسلام حرام است را مرور کنیم. اسلام و توجه به سلامت روح و جسم شریعت مقدس اسلام خوردن تعدادی از خوردنی ها و نوشیدنی ها را بر اساس سلامت روح و جسم برای مسلمانان حرام کرده است. ولی چون شرکت ها و مؤسسه غیر اسلامی و سازنده انواع مواد غذایی طبعاً خود را متعهد نمی دانند و از وارد کردن آن مواد حرام در تولیداتشان خودداری نمی کنند شایسته است که مسلمانان ضمن رعایت حدود شرعی، از تولیدات و کنسروهای ساخته شده به وسیله غیر مسلمانان با احتیاط و بر اساس محتویات آن استفاده کنند. غذای حرام به طور کلی خداوند خوردن اجزای بدن بعضی حیوانات و خوردن برخی گیاهان را برای ما حرام کرده است. خوردن حیوانات مرده، ماهی های بدون فلس و پرندگانی که چنگال دارند، جایز نیست. همچنین خوردن بخش هایی از بدن حیوانات حلال گوشت، مانند: خون، نخاع، مثانه، طحال و کُره چشم حرام است. در بین گیاهان نیز تمام میوه ها، سبزی ها، مغزها و دانه ها و حبوبات حلال هستند، به جز آن هایی که زیان آور و سمی هستند.همچنین خوردن آنچه متعلق به دیگران است، بدون رضایت آن ها، و نیز چیزی که خمس یا زکات آن پرداخت نشده است، و خوردن گوشت خوک و نوشیدن مشروبات الکلی نیز حرام است. اما در این مسیر تذکر دو نکته مهم است که پایگاه اطلاع رسانی آیت الله سیستانی آن را در راستای استفاده از خوراکی های حلال بیان کرده است: ۱- برخی مواد اولیه که در ترکیب قسمتی از خوردنی ها و نوشیدنی ها وارد می شوند گاهی در اثر تحولات شیمیایی، خصوصیت اولیه خود را به طور کلی از دست می دهند، طوری که عرفاً مواد جدید به حساب می آیند و همین دگرگونی، آنها را اگرچه در اصل حرام بوده اند از حرمت بیرون می آورد، و این همان استحاله ای است که در رساله عملیه عنوان شده و یکی از مطهّرات و پاک کننده ها به حساب می آید. مثلاً یک ماده اصلی حیوانی که خوردن آن حرام می باشد، اگر به ماده دیگری تحول پیدا کنند حلال می گردد. ۲- در اینجا مواد اولیه ای وجود دارد که در صنعت غذایی مورد استفاده اند و درباره آن احتمال داده می شود که قسمتی از آنها حلال و قسمتی دیگر حرام می باشد، در این صورت با نبود علم و یقین به اصل این ماده، جست وجو واجب نیست و خوردن چنین ماده مشکوک جایز است (این حکم در مورد گوشت که در تذکیه و عدم آن، شک داریم صادق نمی باشد). مثلاً اگر در ترکیب بعضی از کنسروها، ماده (Mono et diglycerides) که ممکن است از روغن حیوانی گرفته شده و احتمال هم دارد که از روغن نباتی به دست آمده باشد، در اینجا مادامی که یقین نکنیم که از روغن حیوانی گرفته شده است، پرس و جو از حقیقت آن واجب نیست و آن محکوم به حلـّیّت است و اکنون برخی اطلاعات مربوط به مواد حرام را که به معنای انگلیسی و فرانسوی آنها هم احیاناً اشاره خواهیم کرد یادآوری می کنم. روغن های حیــوانی و نباتی: دو کلمه (Shortening) و (Fat) انگلیسی و واژه (grasses Matieres) فرانسوی به معنای روغن و یا چربی است و معمولاً بر حسب عرف، به روغن های آمیخته با چند نوع روغن حیوانی اطلاق می گردد که به آن مخلوط، به نسبت معینی روغن نباتی هم احیاناً اضافه می شود. البته روغن گرفته شده از خوک در انگلیسی (Lard) و در فرانسه (Saindoux) نام دارد. در مورد برخی محصولات آمریکایی عبارت: (Vegetable shortening) دیده می شود که معادل عربی آن سَمن نباتی یا دُهن نباتی (روغن نباتی) است. این جمله، اطمینان بخش است زیرا برابر قانون آمریکا شرکت های تولیدی، کافی است که هشتاد تا نود درصد از روغن نباتی استفاده کرده و بقیه را روغن حیوانی قاطی کنند و با این وجود اسم آن، روغن نباتی است. و اما جمله ای که بیشتر موجب اطمینان است عبارت است از: Pure vegetable shortening یا Pure vegetable Ghee و آن به معنای روغن نباتی خالص است. در حالی که روغن نباتی خالص به (Pure vegetable oil) تعبیر می کنند. و سودمند است به این نکته اشاره کنیم که روغن نباتی در اصل روغنی است مایع و لکن آن را با هیدروژن غنی می کنند تا از مایع بودن به جامد تبدیل می شود. و اما کره یا روغن برگرفته از شیر که به انگلیسی (Butter) وبه فرانسه (Beurre) گفته می شود و کره ای که در بازارها عرضه می شود فقط کره برگرفته از شیر است آنها اشکال ندارند و نوعی دیگر هم وجود ندارد. پنیرهای حلال آنهایی هستند که در ساختن آنها روغن خوک وارد نمی شود آنگونه که برخی می پندارند اما در به عمل آوردن آن، از مایه بهره می گیرند و آن چیزی است که از معده برخی حیوانات مثل گاو، گوساله و خوک گرفته می شود و در انگلیسی به آن (Pepsin)،(Renin)،(Rennen) و در زبان فرانسه: (Presure) گفته می شود. و مایه خوک حرام است. اما مایه به دست آمده از گاو و یا گوساله مردار و تذکیه نشده هرچند در اصل پاک است و استعمال آن جایز می باشد ولی ظرف آن (شکمبه، سیرابی) با ملاقات آن نجس می شود. چون سایر اعضای حیوان مرطوب و خیس بوده است. اگر ندانیم که ظرف متنجّس، در ساختن پنیر، مورد استفاده قرار گرفته مانعی از خوردن آن نیست و شایسته است که به انواع دیگری از آنچه که در ساختن پنیر مورد استفاده قرار می گیرد توجه کرد که برخی از آنها نباتی و برخی دیگر شیمیایی (آنزیم میکربی) است. و در حلـّیّت و پاکی آنها تردیدی نیست و هنگامی که در ماده به کار رفته در ساختن چنین پنیرهایی شک و تردید کنیم که آیا از مایه طبیعی حرام و یا ناپاک تهیه شده و یا دیگر اشیاء بنابر حلـّیّت آن، می گذاریم، اما ژله ای که در ساختن ژلاتین مورد استفاده قرار می گیرد آن نیز ماده ای است از اصل حیوانی. اما می ماند سؤال از نوع خاصی از ژله که در ساختن آن برخی ماده ها که از نباتات و گیاهان دریایی به دست می آید به کار می رود. اما نوشابه های گازداری که دارای الکل نمی باشند در آنها هیچ گونه ماده حیوانی و یا الکلی به کار نرفته است. در کل امام رضا(ع) در روایتی می فرمایند: "خداوند تبارک و تعالی هیچ خوردنی و نوشیدنی را حلال نکرده مگر آن که در آن منفعت و مصلحت بوده است و هیچ خوردنی و نوشیدنی را حرام نکرده مگر آن که در آن زیان و نابودی و فساد بوده است. پس هر چیز سودمند و نیروبخش جسم که باعث تقویت بدن می باشد، حلال شده و هر چیزی که قوای جسمانی را از بین ببرد و یا موجب مرگ شود، حرام است." (مستدرک الوسایل، جلد ۱۶، صفحه ۲۳۳) مائده شیرپور
دوشنبه ، ۱۱آبان۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سیاست روز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 17]