واضح آرشیو وب فارسی:روزنامه خراسان: «مازیار بهروز»، در کتاب «شورشیان آرمانخواه» می نویسد:«دهه 1330، دهه شکست بزرگ برای مارکسیست های ایران بود. نسل جوانی از فعالان سیاسی که عمدتاً تحصیل کرده بودند، آرمان های خود را به واسطه کودتایی که قابل پیش بینی بود و با حداقل تلاش به ثمر رسید، بر باد رفته می دیدند. احزاب سیاسی که بسیاری از فعالان آن ها انتظار داشتند به سازماندهی مقاومت و رهبری جنبش ضدکودتایی بپردازند، ثابت کردند که قادر به سازگاری با محیط سیاسی تازه نیستند.» پس از بازداشت های گسترده توده ای ها در سال 1334ش، از کادر مرکزی حزب توده، تنها دکتر «حسین جودت» و «نورالدین کیانوری» توانستند به خارج از کشور بگریزند. «کیانوری» درباره وضعیت بقایای حزب توده در ایران، پس از بازداشت و فرار سران آن، در خاطراتش می گوید:«در سال 1335 از سازمان حزبی، شبکه بسیار کوچکی به جا مانده بود و تعداد اعضای آن از چندصد نفر تجاوز نمی کرد. این شبکه به خسرو روزبه و علی متقی سپرده شد. مریم[فیروز،همسر کیانوری] هم در ایران بود و در همه زمینه ها به روزبه کمک می کرد. او درست یک سال بعد از من، در دی ماه 1335 از ایران خارج شد. عده ای از کادرها نیز مانده بودند و این شبکه را اداره می کردند؛ مانند فرج ا...میزانی، صادق انصاری، محمدباقر مؤمنی، منوچهر هوشمندراد، پرویز شهریاری و رحمت ا...جزنی. در سال 1335 میزانی به خارج آمد و اکثر این کادرها دستگیر شدند. به این ترتیب، سازمان حزبی توسط یک هسته سه نفره، مرکب از خسرو روزبه، علی متقی و حبیب ثابت(یک کارگر که پس از کودتا بالا کشیده شد) اداره می شد و آن ها با دکتر رادمنش، مسئول شعبه تشکیلات ایران در خارج، تماس داشتند. با دستگیری این افراد در نیمه تیرماه 1336، این شبکه نیز متلاشی شد.» با این حال، سران حزب توده در پی احیای تشکیلات خود بودند. برگزاری «پلنوم چهارم» در همین راستا بود. جنجال در پلنوم چهارم پس از گذشت حدود 9 سال از پلنوم سوم، پلنوم چهارم حزب توده، در روزهای 5 تا 26 تیرماه سال 1336 در مسکو برگزار شد. این در حالی بود که اکثر قریب به اتفاق اعضای برجسته حزب توده در ایران کشته یا بازداشت شده و نیز بسیاری از زندانیان توده ای، به فکر زد و بند با رژیم پهلوی برای آزادی افتاده بودند. پلنوم چهارم حزب توده با نظارت مستقیم شعبه بین الملل حزب کمونیست شوروی برگزار شد. در این پلنوم، 15 نفر از اعضای کمیته مرکزی شرکت داشتند: «رضا رادمنش»(دبیرکل منتخب کنگره دوم)، «ایرج اسکندری»، «رضا روستا»، «حسین جودت»، «محمود بقراطی»، «بابازاده»، «فریدون کشاورز»، «عبدالصمد کامبخش»، «نورالدین کیانوری»، «احمد قاسمی»، «فروتن»، «علی امیرخیزی»، «صمد حکیمی»، «احسان طبری» و «عبدالحسین نوشین». این پلنوم، یکی از جنجالی ترین نشست های حزب توده بود. در پلنوم چهارم، دو جناح رادمنش- اسکندری و کامبخش – کیانوری به شدت با یکدیگر درگیر شدند. با وجود آن که 7 نفر از اعضای اصلی از جناح رادمنش- اسکندری و 5 نفر از جناح کامبخش-کیانوری حمایت می کردند و «طبری» و «نوشین» خود را بی طرف نشان می دادند، اما در نهایت جناح کامبخش-کیانوری توانست حرف خود را به کرسی بنشاند و جناح مقابل را از دور خارج کند. بی تردید حمایت شوروی از «عبدالصمد کامبخش» نقش مهمی در این پیروزی داشت. او مدت ها قبل از ایران خارج شده بود و با حزب کمونیست شوروی ارتباط تنگاتنگی داشت. با وجود این، روس ها ترجیح دادند با برقراری صلح و آشتی میان دو جناح، از خطر انشعاب قریب الوقوعی که حزب توده را تهدید می کرد، جلوگیری کنند؛ صلحی که مانع بروز حوادث بعدی و انشعابات متعدد جریان چپ در ایران نشد.
سه شنبه ، ۵آبان۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: روزنامه خراسان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 19]