واضح آرشیو وب فارسی:یالثارات: درحالی که هادی خامنه ای پوپولیسم را فریب مردم می خواند و سریع القلم پوپولیسم را محصول فضای احساسی و غیرعقلانی جامعه قلمداد می کند اما درواقع آنچه در عالم واقع در این جریان دیده می شود گذر از روشنفکریسم جدا از مردم به پوپولیسمی است که اصلاحات سعی دارد از آن به نفع خود بهره برداری تام کند.مشرق - تا به اینجا پوپولیسم به عنوان یک صفت و رفتار منفی سیاسی از سوی اصلاح طلبان برای تخریب رقیب مورداستفاده قرار می گرفته است. اما حال چرخش معناداری در ساختار تفکرات این جریان سیاسی دیده می شود. ساختاری که حاکی از یک نگرش سوپرمارکتی برای رضایت مشتری است. اصلاح طلبان سعی کردند با جذب مهره های معتدل به ترمیم سیاسی خود بپردازند و ازاین رو افرادی چون حسن روحانی، حجت الاسلام ناطق نوری و ... را انتخاب کرده و باب همکاری را با آنان گشودند. تغییر نگرش سیاسی در اصلاحات از روشنفکریسم به پوپولیسم محسوس است. افرادی چون محمدرضا تاجیک که نشان داده اند تأثیرگذاری بیشتری نسبت به تئوریسین های دیگر اصلاحات همچون حجاریان و عبدی در این جریان دارند و بیشتر به واقعیت های درون این جریان و آسیب شناسی در آن می پردازند، به تشریح پوپولیسم در اصلاحات می پردازند و از این موضوع گلایه می کنند که چرا باوجوداینکه این جریان سیاسی پوپولیسم را مورداستفاده قرار می دهد، نگرشی دهه شصتی به آن دارد. تاجیک که با طرح مسئله نواصلاح طلبی سبب ایجاد تغییرات محسوسی در این جریان سیاسی شد، اینک به تئوری سازی پوپولیسم در این جریان سیاسی می پردازد و بیان می کند که باید اقتضائات و استلزامات روح دوران را درک کرد. وی در همین باب یکی از اقتضائات دوران حاضر را پوپولیسم می داند و در مورد آن می گوید: «علت تحویل داده شدن چریک ها به ساواک، این بود که حزب، مبارزه کوه کاسترو، جنگل چه گوارا، ده مائو و حزب حرفه ای لنین را گرفته بود بدون اینکه بخواهد به ذائقه ایرانی توجه کند. همین باعث شد که حقنه کند و بالا بیاورد. مثل اینکه من در انتخابات به گوشه ای دور از کشور بروم و درباره پست مدرنیسم و افکار دریدا صحبت کنم؛ بعد یک نفر دیگر درباره بزغاله حرف بزند و رأی بیاورد، بعد من بگویم که عجب مردم پوپولیستی. درحالی که در این شرایط من باید به فهم خود مراجعه کنم. اگر می خواهیم در این جامعه حرکت کنیم، نمی توان انتظار داشت که بنشینم پشت لپ تاپ با آن ها حرف بزنم. دراین صورت باید صبر کنم تا همه دکترا بگیرند و حرف من را بفهمند. ما در ذهنمان هنوز همان مفهوم پوپولیسم دهه ۶۰ است. این در حالی است که حتی هنوز بعضی از این مفاهیم در فضای روشنفکری را هم درنمی یابیم. بروید پوپولیسم لاک لائو را بخوانید و ببینید چقدر مفهوم پوپولیسم فرق کرده است.»[۱] تاجیک در مصاحبه با نشریه صدا نیز به تفکرات به اصطلاح روشنفکری انتقاد می کند و بیان می کند که روشنفکران دچار آسیب های متعددی هستند که مشکل اصلی آن در ناکامی روشنفکران در خروج از صغارت و نابالغی خود کرده و دگر کرده است، و نشانه های این وضعیت را در ضعف شجاعت روشنفکری در امتناع از خود و آنچه می خواهند باشد، گرفتار بودن در چنبره نوعی لمپنیزم و پوپولیسم روشنفکری، اسیر بت ها و بت واره های خیال و آرزو بودن، کرختی نظری و اندیشگی و خمودگی عملی، نوعی فرهنگ مازوخیستی و تنوع طلبی و نوعی گفتمان سکتاریستی (جدایی از توده ها) عنوان می کند. [۲] با این شرایط تاجیک سعی دارد با تغییر تعابیر جریان اصلاح طلبی به نوعی پوپولیسم را به عنوان ابزاری برای گشایش کار سیاسی به این جریان معرفی کند. البته باید گفت که جریان اصلاح طلبی نیز در تئوری سازی دچار نوعی عقب افتادگی و جاافتادگی است؛ چراکه باوجوداینکه اصلاح طلبانی مانند سریع القلم و هادی خامنه ای پوپولیسم را تقبیح می کنند اما در عمل این جریان از ابزار پوپولیستی برای ایجاد شادابی و نشاط سیاسی در جریان خود استفاده می کند و حال این جریان به این نتیجه رسیده که درزمینهٔ تئوری سازی نیز این تناقض را برطرف سازد. موضوعی که به خوبی در افعال برخی از دولتمردان و استفاده از نمادهایی مانند کلید آشکار است. این مسئله در دستور کار روزنامه های زنجیره ای این جریان نیز به غایت مورداستفاده قرارگرفته و بسیار محسوس است. نگرشی که اصلاح طلبان به برجام با موضوع چرخش همزمان چرخ هسته ای و زندگی مردم ارائه می دهند و رونمایی از سردیس ظریف نیز در همین راستاست. البته اصلاح طلبان در این زمینه رفتار دوگانه پنهان و آشکاری را از خود به نمایش گذاشته اند. درحالی که هادی خامنه ای پوپولیسم را فریب مردم می خواند[۳] و سریع القلم پوپولیسم را محصول فضای احساسی و غیرعقلانی جامعه قلمداد می کند و خط فاصله ای میان افراد علم گرا و پوپولیستی می کشد [۴] اما درواقع آنچه در عالم واقع در این جریان دیده می شود گذر از روشنفکریسم جدا از مردم به پوپولیسمی است که با تعریف تاجیک حالا به دو نوع خوب و بد تعریف می شود که قرار است اصلاحات به تعبیر خود از نوع خوب آن به نفع خود بهره برداری تام کند. حال باید در این میدان ایستاد و نظاره کرد که کارنامه احمدی نژادی ها در پوپولیسم موفق تر بوده یا اطلاح طلبان می توانند نمره قبولی در قدم های آتی در مسیر پوپولیسم را اخذ کرده و احمدی نژاد را جا بگذارند. [۱] http://www.sharghdaily.ir/News/۷۴۶۷۷ [۲] هفته نامه صدا، شماره ۵۷، صفحه ۳۲ [۳] http://www.armandaily.ir/Default.aspx?NPN_Id=۱۰۱۸ [۴] http://www.fardanews.com/fa/news/۳۰۹۴۲۸
سه شنبه ، ۵آبان۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: یالثارات]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 4]