تور لحظه آخری
امروز : سه شنبه ، 10 مهر 1403    احادیث و روایات:  امام محمد باقر(ع):چیزی با چیزی نیامیخته است که بهتر از حلم با علم باشد.
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1819737068




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

فرصت ها و تهدیدهای خیریه های مردمی در گفتگو با مصطفی نظری، مشاور وزیر ورزش و جوانان دولت دهم؛ اقتصاد خیریه ها؛ ۴٠درصد درآمد نفتی


واضح آرشیو وب فارسی:شهرآرا: مرتضی مُحِجّی- کمک به دیگران پدیده ای است که در جامعه ما از گذشته دور با عناوین مختلف وجود داشته و در دوران مختلف صورت های اجتماعی متفاوتی یافته است. یکی از این صور، شکل گیری «خیریه های مردم نهاد» است که در سال های اخیر کمی سازمان یافته تر شده اند. برای این منظور به سراغ آقای مصطفی نظری، مشاور معاون وزیر ورزش و جوانان در دولت دهم در امور خیریه و مدیر عامل موسسه خیریه ولایت رفتیم تا کمی درخصوص چیستی و عوامل موثر در شکل گیری خیریه ها، فرصت ها و تهدیدهای این موسسات در سطح کشور گفتگو داشته باشیم. ﷯ کمی درمورد خیریه ها و فرآیند شکل گیری آن توضیح دهید. اگر ما یک گذری به عقب و سابقه دور امور خیر در کشور و سابقه نه چندان دور موسسات خیریه بعد از نهادینه شدن بیندازیم، یعنی بیست یا سی سال اخیر، خواهیم دید که خیریه ها در کشور توسط افرادی که یا صاحب فکر هستند، یا صاحب مال، یا صاحب اندیشه اند، یا صاحب قلم یا دستی بر آتش دارند که می توانند استفاده کنند و خدمت برسانند، ایجاد شده اند. وقتی افراد خودشان در یک موقعیت بحرانی قرار می گرفتند، دچار مشکلی می شدند، بعد از آن مشکل با خدای خود عهد و پیمانی می بستند که اگر این مشکلم حل شود، این موضوع را وقف این کار می کنم یا این کار را برای رضای خدا انجام می دهم. بعضی اوقات افراد وضعیت بحرانی را مشاهده می کردند؛ یعنی در یک حالتی قرار می گرفتند که یک اتفاق برای جامعه یا شهر یا شخصی رخ می دهد و این تحت تاثیر قرار می گرفت و دست به کار خیر می زد. درواقع می شود گفت امر خیر در کشور زاییده احساسات منطقی و عقلایی است؛ یعنی احساسات است، اما احساساتی که بر پایه منطق باشد. برای نمونه، مرحوم نمازی که در احوالات ایشان می خوانیم که پدر مرحوم نمازی، حاج حسین تجار نمازی از تجار خیلی قدیم بوده و اصلا خودش هم در ایران به دنیا آمده، اما رشد ونموش در آمریکا بوده است، خیلی هم وضعیت مالی خوبی داشته است، مرحوم نمازی یکی از بزرگ ترین خیرین ایران است. ایشان در بحبوحه جنگ جهانی دوم دست به یک تجارتی می زند و با خدا عهد می بندد که اگر در تجارتی که در چین شروع کردم، این مشکلم حل شود و تجارتم بگیرد، حتما به ایران می روم و یک مرکز درمانی را احداث می کنم. خدا به ایشان عنایت می کند و تجارت خانه ایشان در چین به راه می افتد. وقتی بعد از جنگ جهانی دوم به ایران برمی گردد، در راه شیراز در درشکه ای که داشته، به سمت شیراز می رفته تا عهدش را انجام دهد، می بیند که دختربچه ای وضعیت خیلی خرابی دارد و از چشم دردی او را به سمت شیراز می برند تا درمانش کنند. می پرسد چیست و می گویند بر اثر چشم درد است، تا به درمانگاه برسد، دختر نابینا می شود. آقای نمازی خیلی متاثر می شود. علاوه بر آن، مرکز درمانی تاسیس می کند، علت بیماری دختر را پرس وجو می کند، می بینند علت، آب های آلوده ای است که در شیراز است، آب شرب آلوده بوده و ایشان در کنار مرکز درمانی که احداث می کند، اولین تصفیه خانه آب شیراز و لوله کشی آب های خانگی شیراز را به صورت وقفی و خیریه ای و رایگان راه می اندازد. غرضم از مثالی که از آقای نمازی زدم، این بود که امور خیر در جامعه این طور شکل می گیرد. در کشور ما بیست سال اخیر امور خیر به صورت تشکل های مردمی تبلور یافته است که از ریشه های خود یعنی هیئت ها و مساجد و قدیم تر در زورخانه ها شکل می گرفته که امروزه تبلور تشکل های مردمی در خیریه ها هستند. شما ببینید بعد از سال٨١ امور خیریه نهادینه، ضابطه مند و قانون مند شد؛ البته یک قانونی هم قبل از آن در موسسات خیریه داشتیم، بعد از سال٨۴ که نهادینه شد، تشکل های اجتماعی روبه رشد رفت؛ یعنی الان شما می بینید که مخصوصا در ده سال گذشته تکثر موسسات خیریه قابل قبول و چشمگیر است. ﷯ چند موسسه خیریه در کل کشور داریم و در چه حوزه هایی کار می کنند؟ به صورت رسمی و غیر رسمی پانزده هزار موسسه خیریه در کل کشور داریم. یکی از دوستانی که چند وقت است کار پژوهشی درمورد خیریه ها انجام می دهد، این آمار را می گوید. تشکل های مردمی در امور خیریه در چند سال گذشته شکل گرفته است. خیریه ها هم متعدد هستند. سابق بر اینکه نیازها پایین تر بود، موسسات به مردم درازای نیازی که داشتند، کمک می کردند. الان هم تعدادی هستند و اخیرا در ده سال اخیر برخی موسسات به سمت تخصصی شدن رفتند، مثلا بعضی از موسسات در حوزه «سلامت» کار می کنند، برخی موسسات در حوزه «ازدواج» و برخی در حوزه درمان و پیشگیری کار می کنند. حوزه های مختلفی هست و اخیرا اتفاق خوبی که دارد پیش می آید، این است که بعضی موسسات خیریه به فکر افتاده اند که امور خیر زمین مانده را هم انجام دهند؛ یعنی بعضی از امور خیر زمین مانده و نه در حوزه درمان و سلامت است؛ ولی اولویت دار هستند و برای مردم و مملکت اولویت دارند و بعضی موسسات به آن سمت می روند. خیریه ها در چند سال گذشته با شکل و تعاریفی که خدمتتان گفتم، شکل گرفتند و ازلحاظ کمّی رشد قابل قبولی بوده است. با توجه به اینکه موسسات خیریه به صورت ضابطه مند و قانونی کار می کنند، یقینا دچار مشکلات و فراز وفرودهایی هستند. این مشکلات و فراز وفرودها هم می تواند داخلی باشد و هم می تواند از مواردی باشد که از بیرون به آن ها وارد می شود. ﷯ تهدیدها و فرصت های موسسات خیریه چیست؟ اگر بخواهیم به اینکه موسسات خیریه چه قوت و ضعف هایی و چه تهدیدها و فرصت هایی دارند، ورود کنیم، می توان گفت موسسات خیریه ازلحاظ قوت یکی از بازوان توانمند دولت هستند؛ یعنی بعضی کارها هست که از توان دولت خارج است. به عنوان مثال در امر ازدواج که ازدواج یک امر خانوادگی است، ورود دولت به این حوزه شاید آسیب رساند و همین طور هم هست. پژوهشگران و محققان و کارشناسانی که در این حوزه کار می کنند، می گویند ورود دولت به مسئله ازدواج هم رشد ازدواج را کم می کند (اتفاقی که اخیرا افتاده است) و هم اینکه به پایداری خانواده ها لطمه می زند. وقتی یک خیریه، نه به این معنا که کمک مالی به تشکیل زندگی کند، بلکه کمک معنوی کند، یعنی به عنوان مشاوره که قبلا مثلا افرادی که در خانواده ها وظیفه همسریابی و مشاوره داشتند، می دادند که اصطلاحش واسطین ازدواج است که الان هست و شکل گرفته است، بعضی از خیریه ها به عنوان واسطین ازدواج شکل گرفتند. این را اگر به عنوان یکی از قوت های موسسات خیریه بگیریم، موسسات خیریه به عنوان یکی از بازوان قدرتمند دولت است که دولت یا نمی تواند در آن حوزه ها وارد شود یا به خاطر گرفتاری هایی در آن ها کاستی داشته و این قوت ها برای خیریه هاست؛ البته قوت های خیریه ها بی شمارند. ﷯ شاید پرداختن به ضعف ها اهمیت بیشتری داشته باشد. درباره این توضیح بفرمایید. بعضی موسسات خیریه ضعف هایی هم دارند که هم ازلحاظ منابع مادی و هم ازلحاظ منابع فکری شان است. یکی از ضعف ها، «پرداختن به برخی امور غیر اولویت دار» است. مثلا می بینید خیریه ای وارد می شود و کاری را انجام می دهد که اولویت نیست، پرداخت ها و کمک های عجولانه به برخی افراد نیازمند جزء آفت ها و ضعف های موسسات خیریه است که حتی می شود این ها را تهدید هم برشمرد. نپرداختن به امور اولویت دار نیز از ضعف هاست. برخی قوانین که در کشور وضع می شود، جزو فرصت هاست، مثلا در سند چشم انداز بیست ساله کشور نقش موسسات خیریه دیده شده است. در برنامه سوم و چهارم توسعه در دوازده قسمت نقش موسسات خیریه دیده شده و به دولت تکلیف شده که باید احصا شود. در قانون خدمات کشوری دولت برخی امور و تعریف بودجه هایش را باید به موسسات خیریه و سازمان های غیردولتی هم ردیف با کارشان برای تقویت اختصاص دهد که این جزو فرصت هایی است که موسسات خیریه می توانند از این استفاده کنند؛ البته خودم خیلی به این اعتقاد ندارم که موسسات خیریه باید به سمت دولت بروند، یعنی متکی به کمک های دولتی بشوند؛ ولی به هرحال فرصت است. همین که در ابلاغ های مقام معظم رهبری هم داریم و ابلاغشان در چشم انداز مسکن و سلامت باز در این موارد هست و گفته اند که موسسات خیریه باید ورود پیدا کنند. ﷯ عده ای عملکرد بعضی موسسات خیریه را به عنوان تهدید بر می شمارند. این تهدیدها در چه شاخه هایی مطرح می شوند؟ نقاط تهدیدی هم برای موسسات خیریه هست و آن برخی قوانین دست وپاگیری است که برای موسسات خیریه وضع می شود؛ چه در حوزه مالی و چه در حوزه کارکردی. اولا درمورد موسسات خیریه، قانونی در١٣٣۴ وضع شد. در آن زمان تشکیل سازمان های مردمی که سازمان های غیردولتی بودند واگذار به شهربانی شد، دیگر موسسات خیریه، قانونی نداشتند؛ البته موسسات خیریه یک قانونی دارند که طبق آن موسسات خیریه را به عنوان تشکل مردمی شناختند؛ یعنی گفتند تشکل مردمی غیردولتی، اما دیگر قانونی تا سال٨١ نداشتیم. سال٨١ یک آیین نامه از طرف هیئت وزیران تصویب شد که طبق اصل١٣٨ قانون اساسی وجهه قانونی پیدا کرد و آنجا تشکیل هر نوع سازمان مردم نهاد که موسسات خیریه هم در بین آن ها بودند، منوط به دریافت مجوز از استانداری ها و فرمانداری ها و در بالای آن وزارت کشور کرد، دیگر قانونی نداشتیم تا سال٨۴ که تغییراتی در آن قانون دادند. البته اصل١٣٨ قانون درخصوص مجوز دوپهلوست؛ یعنی، هم به وزارت کشور اجازه مجوز داده است و هم به ناجا. هم به ناجا اجازه نداده که در وزارت کشور دخالت کند و هم به وزارت کشور اجازه نداده که در ناجا دخالت کند. این یکی از تهدیدهاست که الان موسسات خیریه چندگانه شده اند و نمی دانند که واقعا واحد صدور مجوزشان کجاست. چند نهاد داریم که مجوز می دادند، سازمان بهزیستی که بر مبنای قانون بخشی از مقررات مالی دولت، این مجوز را می دهد و وزارت کشور برمبنای قانون هیئت وزیران مجوز می دهد و نیروی انتظامی بر مبنای قانونی که گفتم، مجوز می دهد. یکی هم سازمان ملی جوانان که الان وزارت ورزش و جوانان شده است، تفاهم نامه ای را با وزارت کشور منعقد کرد که مجوز حوزه جوانان و افراد جوان که از ١۶سال تا ٢٩سال هستند، مجوزشان را وزارت ورزش جوانان می دهد؛ ولی در آن سال ها حدود هزار مجوز داده شد و بعدا با توجه به اینکه خیلی گیر داشت و اذیت شدند، اخیرا به ١٠٠تا رساند؛ یعنی تعداد موسسات فعال در حوزه جوانان ١٠٠ تا بودند. این یکی از تهدیدات موسسات خیریه است و در کنار آن جاهایی هم هستند که ادعای سرپرستی را دارند، مثل سازمان اوقاف. ازطرفی کمیته امداد هم مدعی این کار است. ﷯ اینکه خیریه ها چه تراکنش مالی دارند، شاید برای خیلی ها حائز اهمیت باشد. در این باره آماری داریم؟ بعضی از کارشناسان می گویند که برخی کارهای موسسات خیریه حتی به اقتصاد مملکت هم لطمه می زند؛ بعضی از کمک ها در موسسات خیریه، عجولانه و سرسری است. الان می گویند که چیزی در حدود سی تا چهل هزارمیلیارد تومان در سال به موسسات خیریه کمک شده است، چه ثبت شده به صورت قانونی و چه غیرقانونی؛ البته این آمار غیررسمی است. یک همایش هم گذاشتند به نام همایش کارهای خیر زمین مانده که در آنجا هم گزارشش را می دادند که این را اگر حساب کنید، چیزی حدود ٣٠ تا ۴٠درصد بودجه درآمد نفتی کشور در خیریه ها خرج می شود. خیلی رقم عجیبی است. درآمد نفتی سال٩٢، ٩۶هزارمیلیارد بوده است و سال٩٠، ۴١هزار و ۶١میلیارد دلار بوده که تقریبا ٩۶ هزار میلیارد تومان می شود که رقم آن ٣٠ تا ۴٠درصد رقم نفتی کشور است. این یکی از تهدیدهاست؛ چون کمک های موسسات خیریه بعضا کمک های عجولانه است یا تخصصی نیست و در حوزه هایی می نشیند که شاید به برخی امور اقتصادی مملکت لطمه وارد کند. مثلا وقتی اقتصاد ما رشد می کند، رشد اقتصادی می گوید هر کاری در ازای مبلغی انجام می شود. در این موسسات خیریه سی چهل هزار تومان به متقاضیان داده می شود؛ ولی کاری انجام نمی شود.


سه شنبه ، ۵آبان۱۳۹۴


[مشاهده متن کامل خبر]





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: شهرآرا]
[مشاهده در: www.shahrara.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 18]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن