واضح آرشیو وب فارسی:صید نیوز: محمدامین قانعی راد در ارتباط با پیدایش آگاهی های زیست محیطی در جامعه و دولت گفت: پیدایش آگاهی زیست محیطی به طور کلی در جامعه ما پدیده ای متاخر است و در بین خود دانشگاهیان نیز اخیرا و با طرح برخی اضطرارها که در چندسال اخیر مطرح شده، پدید آمده است، در حالی که از سال ها پیش یعنی از سال ۱۹۷۰ و در سال های قبل از انقلاب اسلامی، شاهد هشدارهایی از طرف سازمان های جهانی و بین المللی در مورد مسائلی هم چون بحران آب بودیم. جنگ قدرت، گروه های سیاسی را از محیط زیست غافل کرد وی ادامه داد: مسائل پس از انقلاب هم به طور خواسته و هم ناخواسته منجر به ایجاد یک نوع گسست در این زمینه شد و بعد از آن نیز جنگ تحمیلی و سپس تداوم یک فضای سیاسی در کشور که با قطب بندی های سیاسی همراه بود یک نوع غفلت از محیط زیست را به همراه آورد. در این مدت دولت ها به جای توجه خاص به موارد سیاستی مرتبط با محیط زیست، رسیدن به اهداف سیاسی را اولویت خود قرار دادند و به نوعی ما در گیر جنگ قدرت شدیم. قانعی راد با بیان اینکه اکنون دولت یازدهم مدعی است که می خواهد؛ در زمینه محیط زیست کاری انجام دهد، افزود: البته دولت اقداماتی را نیز انجام داده، از جمله آنکه بحران آب و محیط زیست را به یکی از اولویت های خود تبدیل کرده است، اما این امر لازمه یک کار گسترده است؛ در واقع باید بگویم که من شاهدم؛ بیشتر بخش دانشگاهی و مدنی پیشگام حوزه محیط زیست هستند. نگاه مهندسان بر دولت حاکم است رئیس انجمن جامعه شناسی ایران اظهار کرد: دولت بنا بر سنتی که در آن وجود داشته، یعنی حاکمیت مهندسان، همواره نگاه غالب مهندسان را در سیاستگذاری مد نظر قرار داده است که مساله مهمی در حوزه محیط زیست است. به همین علت هم شاهدیم تا بحران محیط زیستی پیش می آید، فورا دولت به سمت طرح های ساخت وساز می رود، از همین رو هنوز نگرش لازم در بدنه دولت ایجاد نشده است، در واقع اراده آن شکل گرفته، اما دانش آن در بدنه دولت جاری و ساری نیست و هنوز با همان رویکرد پیشین با قضیه برخورد می شود. سازمان حفاظت محیط زیست جایگاه خودش را ندارد این استاد دانشگاه گفت: سازمان حفاظت محیط زیست نیز در دولت جایگاه خودش را ندارد، یعنی نقش قوی که بتواند با آن اعمال کنترل بر روی تک تک سازمان های دولتی و وزارتخانه ها را داشته باشد، ندارد و بیشتر مانند معاونت زنان نقش های نمایشی دارد تا نقش های واقعی. به همین دولت باید به دنبال راهکارهایی باشد که در وهله اول نظارت خود دولت بر دولت را فراهم کند، زیرا یکی از مهم ترین نیروهایی که تخریب محیط زیست را در کشور انجام می دهد خود دولت و یا افرادی هستند که به یک نحوی به دولت و یا قدرت مرتبط هستند، یا از رانت برخوردارند و یا در نهادهای اقتصادی فعالیت می کنند که از حاشیه امنی نیز برخوردار هستند و از نظر پیامد رفتارهایشان در عرصه زیست محیطی کنترل نمی شود. وی توضیح داد: باید بی تعارف و با عزم و قاطعیت بیشتری با این نهادها که از حاشیه امن برخوردار هستند، برخورد شود. علاوه بر آن یکی از نهادهایی که از نظر من مخرب محیط زیست است، شهرداری ها هستند. شهرداری ها در کل کشور از جمله در تهران بنابر سنتی که در آنها شکل پیدا کرده است که آن تامین منابع مورد نیاز از طریق فعالیت های شهری است به مسیری سوق داده شده اند که ساخت وساز و فروش تراکم را به همراه می آورد و این امر باعث شده تا میراث طبیعی و محیط پیرامون شهرها مورد خطر قرار بگیرد که نمونه اش را در تهران می بینیم که چگونه در دامنه البرز و چه بسا در ارتفاعات البرز این ساخت وسازها انجام شده است. چه کسانی جرات کوه خواری و زمین خواری دارند؟ قانعی راد با بیان اینکه اکنون شاهدیم که در روی کوه برج ساخته می شود یا دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات کوه را تصرف کرده و پدیده کوه خواری رخ داده است، اظهار کرد: اخیرا ما با مفاهیم دیگری همچون بیابان خواری، دریاخواری و رودخانه خواری نیز روبرو هستیم. چه کسانی جرات دارند که در این عرصه ها فعالیت کنند؟ عمدتا سازمان ها و نهادهایی که این فعالیت ها را انجام می دهند، بیشتر مواقع زیر پوشش مفهوم توسعه اقداماتشان را عملی می کنند؛ یعنی خود دولت این اقدامات را جزو برنامه های توسعه ای برای سازمان های مختلف تعریف کرده است و دقت نکرده که توسعه ای که بخواهد محیط زیست را ویران کند، طبیعتا نمی تواند توسعه پایداری باشد و تنها دستاوردهای کوتاه مدت دارد، اما در بلند مدت تولید بحران و مشکل می کند. این جامعه شناس افزود: بنابراین مهم ترین قدم را دولت باید در راستای تغییر سازمان خودش بردارد، سازمان تصمیم گیری در کشور نیز باید تغییر کند و نگاه و رویکردی که در دولت وجود دارد نیز باید با تغییر همراه باشد که اینها نیاز به حرکت هایی دارد که باید از درون خود دولت و از درون بخش دانش برای تحریک و تشویق دگرگونی آغاز شود و در نهایت هم جامعه مدنی است که در این زمینه تاثیرگذار است. نزدیکی و تقریب این سه بخش با یکدیگر موثر خواهد بود، زیرا حرکت های قطبی و جدا از یکدیگر نمی تواند به حل مساله کمک کند، زیرا محیط زیست در نهایت مساله مشترک جامعه، دولت و دانشگاه است و باید توجه ویژه ای به این قضیه شود. سازمان های غیردولتی کم کاری می کنند قانعی راد در انتقاد به عملکرد سازمان های غیردولتی حوزه محیط زیست اظهار کرد: بیشتر جامعه مدنی ما به دنبال این است که از دولت امتیازاتی را بگیرد و برنامه هایی را اجرا کند. بیشتر دیالوگ و تعامل سازمان های مردم نهاد ما با دولت است. البته همین که چقدر در این زمینه موفق است یا خیر نیز باید بررسی شود. سازمان های غیردولتی باید با خودشان تعامل داشته باشند و در عرصه تولید مفهوم و تولید سیاست نیز مشارکت کنند، یعنی این گونه نباشد که بعضا به مجری یک سری پروژه های پژوهشی تبدیل شوند یا اعتباراتی از دولت بگیرند که برنامه هایی را اجرا کنند که این برنامه ها هم شاید خیلی سنجیده طراحی نشده باشند. وی توضیح داد: سازمان های غیردولتی باید بیش از اینکه مجری برنامه باشند به ارزیابی برنامه ها دولت بپردازند و نشست ها و همایش هایی را سامان دهند و در این نشست ها سعی کنند، مسوولان محیط زیست و محققان محیط زیست را در کنار ذی نفعان مسائل محیط زیست گرد هم بیاورند. به نظر می اید که این سازمان ها اکنون در این زمینه کم کاری می کنند و بیشتر به جنبه عملی کار می پردازند و درگیر کارهای محدود شده اند، درحالی که باید بتوانند در همگرایی با یکدیگر و در همگرایی با بخش دانش و دولت، نیرویی موثری برای درمان مسائل زیست محیطی ایجاد کنند. ۴۲۴۲
دوشنبه ، ۴آبان۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: صید نیوز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 19]