واضح آرشیو وب فارسی:قدس آنلاین: قدس آنلاین یزد – این روزها دراستان یزد حسنیه ایران شور حسینی در مردم به ویژه جوانان و نوجوانان با سیاه پوش کردن هر کوی و برزن، برافراشتن پرچم ها و بیرق سیاه به یاد مظلومیت امام حسین و خاندانش در کوچه ها وخیابان از روزهای قبل محرم نمایانترشده و شهر به استقبال محرم رفته استبه گزارش قدس آنلاین از یزد ،درهرکوی برزن ومیادین بزرگ وکوچک یزد که عبور می کنی رنگ وبوی محرم وعاشورا را حس میکنی هرچه به روزعاشورا نزدیک می شویم شور وشوق عزارداران حسینی بیشتر می شود مراسم های روضه خوانی، سخنرانی، دست های سینه زنی و زنجیرزنی یزد از شهرت خاصی برخوردارند و از هیات های معروف یزد می توان هیات فهادان، علقمه، خلف باغ، باغ گندم، بعثت، خرمشاه، گنبدسبز، پنبه کاران و مسجدجامع را نام برد. در روزعاشورا با پایان یافتن نماز ظهر عاشورا، کهن ترین آیین عزاداری مردم یزد در سوگ سرور و سالار شهیدان، حضرت ابا عبدالله الحسین و یاران و خاندان ایشان، برگزار می شود و صدها نخل بر شانه های مردم عزادار یزد، به حرکت در می آیند مراسم نخل برداری که در یزد سابقه دیرینه دارد، با حضور گسترده مردم از سراسر استان، کشور و حتی خارج از کشور در ای روز با شکوه خاصی برگزار می شود . نخل برداری در واقع نماد تشییع پیکر شهدای کربلا به ویژه سرور و سالار شهیدان، حضرت ابا عبدالله الحسین است. نخل، سازه ای چوبی و بلند پیکر و پهن پیکر است که برای بلند کردن آن به حضور صدها مرد قوی هیکل نیاز است و البته ابعاد نخل ها در مناطق مختلف استان متفاوت است. بزرگترین نخل در استان یزد، نخل حسینیه امام تفت و بعد از آن نخل میدان امیرچخماق و نخل میدان بعثت است که در ایام مختلف سال در مقابل حسینیه ها گوشه نشین هستند و در روز عاشورای حسینی به خروش در می آیند. در برخی حسینیه ها نظیر حسینیه شاه ابوالقاسم یزد این مراسم در عصر روز عاشورا، همان زمان که ذوالجناح بدون سوار راهی خیمه ها شد، برگزار می شود. فریادهای یا حسین (ع)، یا عباس (ع)، یا زینب (س)، یا علی (ع) با برداشتن نخل تن هر بیننده ای را به لرزه در می آورد. روزعاشورا همچنین صدها قربانی بر پای نخل ذبح می شود و گوشت آن میان مستمندان توزیع شده یا در آشپزخانه حسینیه ها و مساجد، شام مراسم شام غریبان را با آن تهیه می کنند. حال و هوای عزاداری در یزد شور دیگری دارد و صدها توریست نیز از کشورهای مختلف در مراسم آیینی عزاداری در شهرستانهای یزد و تفت حضورپیدامی کنند بزرگ ترین نخل استان یزد، هم اکنون در شهرستان «تفت» قرار دارد و هر سال در روز عاشورا جمعیتی میلیونی در این مراسم شرکت می کنند و صدها نفر مردم قوی هیکل این سنبل عظیم را بر دوش می کشند و گرد میدان نخل به حرکت در می آورند. نخل ها در دیگر ایام سال بدون تزئیین در کنار حسینه ها، تکایا و میادین بزرگ شهر قرار دارند و سنبل عشق و ارادت مردم یزد به امام حسین(ع) به شمار می روند. در گذشته، جهت مراسم آذین بندی و آماده کردن نخلها برای عزاداری ماه محرم با یک فراخوان، اهل محل و یا آبادی صورت می گرفت. رسم سنتی بر این شکل بود که وقتی می خواستند نخل ها را برای انجام مراسم محرم و عاشورای حسینی آماده کنند، چند روز پیش از فرارسیدن محرم، آئین هایی برای گردآوری کمک های گوناگون از مردم برگزاری می شد. و اهالی نیز از یک تکه چوب و ریسمان گرفته تا پارچههای الوان، چراغ، آئینه، خنجر، دشنه، پیاله زنگوله، سپر، و دیگر زیورآلات را برای آذین بندی هرچه باشکوهتر نخل به حسینیه های محل زندگی خود، تحویل می دادند. همچنین، در یزد و حوالی آن، رسم بر این بوده و است که درختانی را وقف می کنند تا در زمان کهنسالی آن، ساقههایش صرف مرمت و ساخت نخل گردد. برگزاری مراسم عزاداری و تعزیه خوانی به ویژه به یاد جانفشانی و آزادمردی امام حسین (ع) در یزد، از سابقه ای طولانی برخوردار است. مردم دار العباده یزد، هر ساله در یک یا چند روز از دهه اول محرم و حتی تا سیزدهم محرم، اقدام به «نخل برداری» یا به گفته خودشان «نقل برداری» می نمایند. مراسم نخل برداری در شهرهای تابعه و حتی روستاها که عموماً دارای نخل هستند نیز برگزار می شود. ناگفته نماند که شخص راهبر و فرمانده نخل، در پهنه سرو مانند نخل، بر روی یکی از چوب های نخل، با آویختن شال عزا به گردن، می ایستد و با حرکات دست، نخل بران را در جابجایی نخل، هدایت می کند؛ و یک یا دو نفر هم به نوک یا راس نخل، بالا می روند و در هنگام حرکت نخل، یکی، اذان می گوید و دیگری، اشعار حماسی یا ابیاتی از دوازده بند مشهور محتشم کاشانی را می خواند. ضمناً در هر دور یا رفت و برگشت نخل، تعدادی شتر، گاو و گوسفند نذری، قربانی می شوند تا پس از ختم مراسم، بین نیازمندان، تقسیم و یا با پخت آش گندم از گوشت دام های قربانی، مردم را به خوردن آش گندم یا آش حسینی، مهمانی نمایند. همچنین در هنگامی که نخل از حرکت باز می ایستد یا پیش از حرکت دادن، بعضی از مردم با پخش نقل یا نخود برشته و مانند آن، نذر خود را ادا می نمایند. هرچند امروزه نخل هایی با این وسعت تزئین کمتر دیده می شود و فقط در حد سیاه پوش کردن و تزئینات ساده بسنده می شود. ولی باز، نخل بندی و نخل گردانی، آئینی با شکوه است که با عظمت خاصی در بین یزدی ها برگزار می شود. نخل های بزرگ ، پس از تزئین، به چندین تُن وزن می رسد و معمولا برای بلند کردن و حرکت آن نیروی بسیاری لازم است. بعد از نماز ظهر روز عاشورا دهها تن از مردان محل با جامه مشکی، زیر پایههای نخل رفته، و آن را با عظمت تمام به حرکت در می آورند و چون جنازهای باشکوه، آن را از میان موج جمعیت عزاداران عبور می دهند . عزاداران معمولا با پاهای برهنه، نخل را تا مسیری حمل کرده و یا آن را سه مرتبه (به نیت سه روز نعش بی جان آن حضرت که در صحرای کربلا قرار داشت) و دور شش ضلعی (به نیت حرم شش گوشه آن امام) به نام «کَلُک» که در وسط حسینیه ساخته شده می چرخانند. در خصوص حمل و گردانیدن نخل ها، یکپارچگی و اتحاد خاصی حاکم می باشد که هر بینندهای را متحیر و مجذوب میکند. و در آن نوعی تقسیم کار، نظم و قانون وجود دارد که همه عزاداران تابع آن هستند. برای برداشتن نخل در آبادی های مختلف، تقسیم کار جالبی وجود دارد که در برخی محلات این سنت هنوز به دقت انجام می شود. به گونهای که بلند کردن هر پایه نخل، مخصوص صنف، طایفه، یا اهل محل خاصی بوده و کسی حق سرپیچی از آن موازین را نداشته و معمولا این حق موروثی بوده است. مثلا در نصرآباد پیشکوه یزد، هنگام برداشتن نخل، هر پایه مخصوص صنفهای نجار، آهنگر، قصاب، دباغ، سرّاج، میرآب و کسان دیگر بوده و امروزه نیز این رسم تاحدودی در این محله و همچنین میبد و تفت و برخی نقاط دیگر پابرجاست . به نظر می رسد عمومیت این مراسم و شهرت نخل در سراسر ایران از سایر رسوم و نشانه ها بیشتر است و با توجه به مشاهدات و مطالعات می توان گفت که در اغلب نقاط ایران مردم یا نخل دارند و یا آن را می شناسند. عزاداران حسینی در یزد، اعتقاد راستینی به عمل نخل برداری دارند، تا حدی که برای رفتن در زیر نخل و شرکت در نخل برداری، نذر می کنند و یا بهترین دام خود را در پای نخل، قربانی می کنند و حتی برخی برای رفع حاجت خود به نخل متوسل می شوند و یا بعضی هرگاه به نخل برسند، به نخل، سلام می دهند و دست بر آن کشیده، به سر و صورت و اندام خود به تبرک می کشند. به طوری که، وسعت حضور و اجرای این آیین، مرزهای ایران را درنوردیده و به وسعت جهان و فرهنگ مسلمانان شیعه برگزار می شود به عنوان نمونه در کشورهایی همچون جزایر کارائیب، پاکستان و هندوستان به شکل «تعزیره» نمود می یابد. نخل به نماد عزاداری در یزد تبدیل شده است نخل ها در واقع در طول یک قرن گذشته، به نماد عزاداری در یزد تبدیل شده اند و برای مردم مراسمی ویژه و دارای احترام به شمار می رود. نذورات مردم، قربانی کردن دام، سینه زنی و اشک ریختن در عزای حسین (ع) و یارانش نشانی از اهمیت مردم یزد به مراسم نخل برداری است. نخل برداری نیز، تشییع نمادین برای شهدای کربلاست، امام و شهدایی که تشییعی متفاوت از همه انسانها داشتند، تشییعی که به جای آنکه پیکر بر شانه های عزاداران قرار گیرد، سرها بر نیزه های عداوت قرار گرفت این بی حرمتی، داغی بر دل تاریخ گذاشت که مردم یزد امروز با گذشت بیش از هزار و ۴۰۰ سال از آن واقعه تاریخی، هر سال برای امام حسین (ع) مراسم تشییع پیکر برگزار می کنند تا شاید مرحمی برای زخم دل خود بیابند. نخلها در دیگر ایام سال بدون تزئیین در کنار حسینه ها، تکایا و میادین بزرگ شهر قرار دارند و سنبل عشق و ارادت مردم یزد به امام حسین(ع) به شمار می روند و مردم نسبت به آن احترام وارادت خاصی قائل هستند نخل برداری نمادی از تشییع پیکر شهدای کربلاست یکی از پژوهشگران فرهنگ عامه یزد در مورد آیین کهن عزاداری و نخل برداری در یزد اظهار داشت: نخل سازه ای چوبی است که با چوب اسکلت بندی شده است و برای پایه های آن، چهار قطعه چوب به صورت عمودی در چهار طرف و برای بلند کردن آن چند قطعه چوب به صورت افقی تعبیه شده است. صدیقه رمضانخانی افزود: برای بستن آن، تعدادی از خدام حسینیه از صبح هشتم محرم دست به کار می شوند. آنها بر روی پارچه مشکی و در جلو و عقب آن، خنجر، آیینه های بزرگ و نیز یک سازه چوبی به شکل سرو در جلو و عقب نصب می کنند که این کار تا ظهر روز نهم محرم (تاسوعا) ادامه می یابد.
جمعه ، ۱آبان۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: قدس آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 36]