واضح آرشیو وب فارسی:تابناک: هر منطقه ای از کشور ایران آداب و رسوم ویژه خود را در ماه محرم دارد و سنت ها و آداب مردم مرز نشین استان ایلام نیز در این ماه پخت هریسه، سنت تراش، خطبه خوانی و طوق است. عشق و علاقه مردم به خاندان اهل بیت از همان ابتدای ورود اسلام به ایران زمین جاری شده است و ابراز ارادت مردم به گونه های مختلفی در هر منطقه ای بروز پیدا می کند. اوج این ارادت به اهل بیت در ایام عزاداری سید و سالار شهیدان امام حسین (ع) است که شوری حسینی (ع) را در همه مناطق برپا می کند و مردم سعی می کنند عزاداری واقعی برای این امام (ع) باشند. شهرستان دهلران در استان ایلام از جمله مناطق تمام شیعه نشین کشور است که مردم آن نمونه ای بارز از رهروان واقعی خاندان عصمت و طهارت می باشند که اوج این ارادت در دهه اول محرم به نمایش در می آید. از روز ها قبل از آغاز دهه محرم مردم با سیاه پوش کردن کوچه ها و خیابان ها و برافراشتن علم عزای امام حسین (ع) بر سردرب منازل، مساجد و هیئت ها برای بزرگداشت این دهه آماده می شوند. در هر محله ای هیئت ها و تکیه هایی ساماندهی می شود به طوری که مدیریت، تامین مخارج، مداحی و همه پیش فرض های لازم برای آن مراسم توسط مردم آن تامین می شود تا همه بتوانند از این مجالس استفاده کنند. حضور جوانان و نوجوانان در مراسمات عزاداری در دهلران و سایر مناطق این شهرستان بسیار چشم گیر است به گونه ای که جوانان با اشتیاق بیش از پیش سعی دارند که بتوانند نقشی هر چند اندک در برگزاری مجلس عزای امام حسین (ع) داشته باشند. پختن و نذری دادن نوعی حلیم که در زبان محلی دهلران به «هریسه» مشهور است از جمله سنت های مردم دهلران است که در ایام دهه محرم و به ویژه در شب عاشورا مرسوم است و همه سعی می کنند مقداری از «هریسه» را به عنوان تبرک بخورند. سوگواری در روستاهای این شهرستان نیز بسیار جالب و دیدنی است به گونه ای که شنیدن نوحه هایی از زبان افراد مسن روستا که بدون داشتن کتابی نوحه سرایی می کنند بر حزن و اندوه شب های محرم می افزاید. از دیگر آیینی که در این شهرستان مرسوم است مراسم احیاء شب عاشورا است که مردم این شهرستان از آن به نام شب «هله» یاد می کنند که در آن مردم تا صبح روز عاشورا بیدار می مانند و در مراسمات سوگواری شرکت می کنند و البته هم زدن قابلمه های بزرگ «هریسه» نیز که برای روز عاشورا بار گذاشته شده از دیگر آیین این شب در دهلران است. ارادت مردم مناطق مختلف شهرستان دهلران و به ویژه در شهر دهلران، موسیان و در برخی روستا ها مانند روستای جلیزی با اجرای مراسم «طوق» و شبیه خوانی در روز عاشورا به نمایش در می آید. «طوق» یا همان تعزیه در شهرستان دهلران قدمتی دیرینه دارد، مردم در قالب دسته جات سینه زنی و زنجیرزنی از مناطق مختلف شهر شروع به عزاداری می کنند و همه عزاداران در مکان مشخصی که امروزه به نام میدان نینوا نامیده می شود جمع می شوند و با اجرای مراسم شبیه خوانی واقعه عاشورا توسط هنرمندان تعزیه دهلران ادامه پیدا می کند. تعزیه روز عاشورای دهلران که از سال 1315 در این شهرستان مرسوم شده است و برای اجرای آن از وسایلی مانند شمشیر، سپر، نیزه و خنجر و از حیواناتی مانند اسب و ش تر استفاده می شود در چند سال گذشته با شماره 174 در فهرست آثار ناملموس کشور ثبت شده است. پایان بخش مراسم روز عاشورا در دهلران که هم زمان با پایان مراسم تعزیه است برگزاری نماز ظهر عاشورا به جماعت و در همان میدان نینوا است که جلوه زیبایی از بندگی خداوند و ارادات مردم دهلران به خاندان اهل بیت را تجلی می کند. در شب شام غریبان نیز در می توان صحنه های زیبا و غم انگیزی را در دهلران به نظاره نشست آنجا که عوامل تعزیه با راه انداختن نمادین کاروان اسرای کربلا و گرداندن آن ها در خیابان ها اوج مظلومیت اهل بیت امام حسین (ع) را نشان می دهند و مردم عزادار با سینه زنی، زنجیرزنی و روشن کردن شمع در ماتم این خاندان خود را شریک می گردانند. شهرستان مرزی مهران که روزانه محل تردد پنج هزار مسافر ایرانی و خارجی است و کربلای ایران است همه ساله با شروع محرم رنگ و بوی دیگری به خود می گیرد. شور و عشق حسینی (ع) در این شهر موج می زند و مردم خود را برای استقبال و خدمت به زائران عتبات عالیات اماده می کنند. اغلب مغازه های شهر مهران از بیرق و پرچم های سبز و سیاه، زنجیر، سنج و طبل پر شده است و مردم شهرستان مهران، طبق سنت های دیرین از نخستین شب ماه محرم با پوشیدن جامه های سیاه و حضور در مجالس سخنرانی و سینه زنی به سوگ سالار شهیدان می نشینند و جلوه هایی از ارادت به اباعبدالله الحسین (ع) سرور شهیدان را به نمایش می گذارند. سنت حسنه تراش در گذشته از عصر روز ششم محرم و در شرف شب هفتم این ماه، مردم مهران با اعتقاد به اینکه کفار مانع دسترسی امام حسین علیه السلام و یارانش به آب شدند، سر و صورت خود را تا پس از روز عاشورا اصلاح نمی کردند. در این روز همه عزاداران حسینی به حمام رفته و پس از اصلاح سر و صورت به حالت و سیمایی تطهیر شده با الگوگیری از یاران امام حسین (ع) که خود را برای شهادت آماده کرده بودند به استقبال روزهای تاسوعا و عاشورا می روند. شهرستان مهران از نظر فرهنگ و آداب و سنن در ماه محرم دارای جایگاه خاصی است. یکی از سنت های مردم شهرستان مهران این است که مسافت شهر مهران تا حرم مطهر امامزاده سیدحسن (ع) با پای پیاده طی می کنند. و بعضا با پای برهنه همراه با عزاداری در روز عاشورا است. به این صورت که مردم صبح زود با پای پیاده به طرف امزاده سید حسن (ع) می آیند و در آنجا همه هیئت ها به هم وصل می شوند و با نوحه خوانی و سینه زنی نوعی همایش عاشواری را خلق می کنند و در پایان نماز جماعت عصر عاشورا در کنار حرم مطهر خوانده می شود. مردم شهرستان در روز عاشورا فاصله شهر مهران تا حرم مطهر امامزاده سیدحسن (ع) با پای پیاده طی می کنند.
پنجشنبه ، ۳۰مهر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تابناک]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 25]