واضح آرشیو وب فارسی:اقتصاد دان: بررسی چندمتغیری روند تغییرات باروری در ایران نشان می دهد اقتصاددان-پس از رشد شتابان جمعیت در دهه ۱۳۵۸ تا ۱۳۶۸ که سرچشمه آن در پدیدار شدن آثار اجتماعی ، فرهنگی و حتی تا اندازه ای اقتصادی انقلاب اسلامی بهمن ۱۳۵۷ بود نرخ رشد جمعیت در ایران روندی کاهنده را تجربه کرده است. در باره دلایل کاهش و تحولات باروری در ایران پژو هش های متعددی از سوی نهادهای گوناگون به ویزه مرکز امار ایران انجام شده است. یکی از این پژوهش ها که در سال گذشته نتایج ان به صورت خلاصه در سایت این نهاد انجام شده است در این باره است که کدام متغیرها بر تغییرات باروری در ایران موثر بوده است. پژوهش حاضر با استفاده از روش های نوین آماری و جمعیتی، تغییرات میزان باروری کل و شاخص های مربوط را به صورت چندمتغیری بررسی می نماید. روش مورد استفاده در این طرح بر اساس مدل رگرسیونی بقا با بازه های زمانی مجزای پیشرفت در تعداد فرزندان برای هر پیشرفت موالید به صورت جداگانه می باشد. مدل های مربوط به هر انتقال، به صورت جداگانه مجموعه ای از احتمالات ازدواج و یا تولد فرزند را بر اساس سن زن، تعداد فرزندان در آغاز دوره انتقالی، و مدت زمان سپری شده از آغاز دوره را پیش بینی می نمایند. مجموع این احتمالات، برای تمام دوره ها، در ساختن جداول عمر چندبعدی به کار می روند. میزان باروری کل و شاخص های مربوط به آن به طور مستقیم از جداول عمر چندبعدی محاسبه می گردند. از آن جایی که احتمالات مورد استفاده در ساختن جداول عمر چندبعدی از مدل های رگرسیونی محاسبه گردیده اند، این احتمالات و جداول عمر حاصل می توانند چندمتغیری باشند. داده های مورد استفاده در این طرح شامل نمونه ۲ درصد داده های خام سر شماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۰ و پیمایش جمعیت و سلامت ایران در سال ۱۳۸۹می باشد. بررسی چندمتغیری میزان باروری کل و شاخص های مربوط، هم به صورت دوره ای و هم به صورت نسلی انجام شده است. یافته های مطالعه دوره ای برای دو دهه گذشته نشان می دهد که با کاهش میزان باروری کل، تأثیر متغیرهای مطالعه در تبیین باروری کاهش یافته است. با این که احتمال تولد همه فرزندان در طی بیست سال اخیر کاهش یافته است، ولی نقش متغیرهای اقتصادی-اجتماعی در احتمال تولد فرزندان دوم به بعد بیشتر از فرزندان اول و دوم است. همچنین در طی دو دهه گذشته، سن داشتن فرزند اول افزایش یافته و زنان شهری، تحصیل کرده، شاغل، و طبقه بالا پیشگامان تأخیر در فرزندآوری بوده اند. فاصله بین تولد ها در رتبه های تولد اولیه افزایش یافته است و زنان تحصیل کرده، شاغل، و طبقه بالا پیشگامان به تعویق انداختن تولد فرزندان بعدی هستند. یافته های مطالعه نسلی نیز نشان می دهد میزان باروری تجمعی روندی کاهشی را تجربه کرده است و این روند کاهشی برای همه گروه های اقتصادی، اجتماعی، و جمعیتی اتفاق افتاده است. با این که احتمال تولد همه فرزندان از نسلی به نسل بعد کاهش یافته است ولی احتمال تولد فرزندان اول و دوم ضمن کمترین کاهش بیشترین عمومیت را داشته اند. کاهش باروری در ابتدا در سنین بالا و همراه با کاهش باروری در این سنین اتفاق افتاده است. سپس تأخیر فرزندآوری در سنین پایین سبب متمرکز شدن فرزندآوری در سنین خاصی شده است. بعد از کاهش باروری به زیر نرخ جانشینی، الگوی فرزندآوری جدیدی که شامل عدم فرزندآوری و یا تأخیر در سنین زیر ۳۰ سال و جبران در سنین بالای ۳۰ سال می باشد در ایران در حال شکل گیری است. با افزایش سن ازدواج و نیز فاصله گذاری بیشتر بین فرزندان، سن فرزندآوری به خصوص برای موالید با رتبه پایین روندی افزایشی را تجربه کرده است.
دوشنبه ، ۲۷مهر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: اقتصاد دان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 30]