واضح آرشیو وب فارسی:پویش: احزاب از عناصر اصلی تشکیل د هند ه د موکراسی اند ، اما تنها وجود حزب نیست که تضمین کنند ه د موکراسی است بلکه احزاب باید شرایط ویژه ای هم د اشته باشند تا به جای آنکه تهد ید کنند ه د موکراسی باشند تقویت کنند ه آن به حساب آیند . از قرن بیستم به بعد برای کسب و حفظ قد رت احزاب تا آن اند ازه ضرورت یافتند که د ر کشورهای غیر د موکراتیک نیز نقش مهمی ایفا کرد ند . د ر قرن بیستم احزاب کمونیستی، فاشیستی و نازیستی د یکتاتوری های وحشتناکی را برپا ساختند و به سرسخت ترین د شمنان د موکراسی تبد یل شد ند . بنابراین، برای آنکه احزاب شرط ضروری ایجاد و حفظ د موکراسی به حساب آیند باید چند ویژگی اساسی د اشته باشند . نخست، برخورد اری از ساختاری د موکراتیک به ویژه د ر فرآیند تصمیم گیری به این معنا که نه هر حزبی بلکه، احزابی که از سازوکاری د موکراتیک برای فرآیند تصمیم گیری برخورد ارند قوام د هند ه د موکراسی به حساب می آیند . نکته د یگر د ر مورد تأثیر احزاب بر تقویت د موکراسی د ر یک کشور به تعد اد آن ها باز می گرد د . جوامع تک حزبی نه تنها د موکراسی نمی آورند بلکه با سرکوب احزاب د یگر جایی برای شکل گیری د موکراسی نیز فراهم نمی کنند . حزبی که وجود حزب یا احزاب د یگر را به رسمیت نشناسد و خود را تنها هستی لایق قد رت بد اند تخریب کنند ه و مانع جد ی د موکراتیزه شد ن جامعه است. به رسمیت شناختن «د یگری» یکی از اصول مهم برخورد اری از د موکراسی است، اما د ر مورد تعد اد احزاب، همان طور که تک حزبی بود ن مانع شکل گیری د موکراسی است تعد د بیشمار احزاب کوچک و بزرگ نیز د ر برخی موارد می تواند تخریب کنند ه د موکراسی و بازگشت اقتد ارگرایی شود . عاقبت شوم عالی ترین نمونه آن وجود احزاب کوچک جمهوری وایمار د ر پیش از به قد رت رسید ن نازی ها د ر آلمان است. مرد م از کشمکش های احزاب سیاسی خسته شد ه بود ند . د ر حالی که مرد م د ر وضعیت اقتصاد ی اسفناکی به سر می برد ند رایشتاک (مجلس آلمان) هر روز د رگیر منازعات حاشیه ای و بی ارزش بود . هر د ولتی که روی کار می آمد به د لیل اختلافات شد ید میان سیاستمد اران و احزاب سیاسی د ر عملی کرد ن برنامه های خود ناکام می ماند . د ر طول تقریبا 14 سال از ۱۹۱۹ تا ۱۹۳۳ (زمان به قد رت رسید ن نازی ها) روی هم رفته ۱۸ د ولت روی کار آمد ند به این معنا که به طور متوسط د ولت ها حتی یکسال هم د وام ند اشتند . هیند نبورگ، رئیس جمهور د موکراسی نوپای آلمان و بسیاری د یگر می پند اشتند که با روی کار آمد ن هیتلر، د ولت او نیز چند ان د وام نمی آورد ، اما هیتلر سود ایی ورای باور رایج سیاستمد اران د ر سر د اشت. چرچیل د ر خاطرات خود د ر کتاب جنگ جهانی د وم می گوید که آن ها می خواستند تمام مسئولیت و اد اره میلیون ها آلمانی را بر د وش هیتلر بگذارند و او را مانند صد راعظم های پیشین از مید ان به د ر کنند ، اما مشت آهنین مرد کار آزمود ه، قد رت خود را به آن ها که با نظم نوین نازی ها مبارزه می کرد ند نشان د اد . د و روز پس از روی کار آمد ن هیتلر تمام اجتماعات و تظاهرات حزب کمونیست آلمان ممنوع شد . او با روی کار آمد نش مرحله به مرحله تمامی احزاب، روزنامه ها و صد اهای آزاد را خفه کرد و آنگاه به عملی کرد ن برنامه هایش پرد اخت. فرانکل و مانوئل می گویند : «هیتلر تا پایان فوریه سال ۱۹۳۳ مطبوعات بیشماری، از جمله ۶۰ نشریه کمونیستی و ۷۱ نشریه سوسیال د موکراتیک را ممنوع کرد و هیات های انتشاراتی و اعضای شورای سرد بیری آن ها یا به زند ان افتاد ند یا د ر زیرزمین های گشتاپو اسیر شد ند . د ر پایان ماه آوریل تقریبا تمامی نشریات اپوزیسیون از کیوسک روزنامه فروشان ناپد ید شد ند ». میلیون ها کشته و زخمی به همراه ویرانی های گسترد ه د ر د و جنگ جهانی نیاز بود تا مرد م آلمان د ریابند که شووونیزم کور، نظامی گری، جنگ طلبی و احساس برتری نسبت به ملل د یگر چه عواقب شومی د ر پی د ارد . خطرات تک حزبی همان طور که آشکار است د و چیز برای تخریب د موکراسی و تحکیم اقتد ارگرایی خطرناک است؛ نخست، نظامی تک حزبی و بد ون حضور حزب یا احزاب مخالف و د وم، وجود نظامی که د ر آن شمار زیاد ی احزاب کوچک و پراکند ه که تنها د غد غه کسب قد رت د ارند ، اما چرا احزاب کوچک و متعد د برای د موکراسی ها تهد ید کنند ه اند ؟ وجود احزاب کوچک و پراکند ه د ر نظام سیاسی، به د لیل سهم خواهی د ر قد رت، فرآیند توافق و رسید ن به اجماع را به شد ت کند کرد ه و از سویی، شکل گیری ائتلاف ها را سخت می کند . د ر صورت شکل گیری ائتلاف نیز، ناپاید اری و شکنند گی ائتلاف ها بسیار بالاست. این امر منجر می شود که مرد م از سیاست بازی ها و منازعات بین احزاب خسته شوند و شرایط برای روی کار آمد ن احزاب تند رو و اقتد ارگرا هموار شود . چنین تجربه تلخی د ر د وران مشروطیت و د هه 20 خورشید ی د ر ایران نیز رخ د اد که د ر پایان ظهور د یکتاتوری را رقم زد . د ر این میان، اد غام برخی احزاب که همپوشانی بالا با یکد یگر د ارند پویایی احزاب و تقویت د موکراسی را افزایش می د هد . پیش تر تجربه کرد ه ایم که د ر صورت سرخورد گی مرد م از احزاب موجود و با نزد یکی به زمان انتخابات امکان شکل گیری شبه گروه ها و احزاب بد ون شناسنامه افزایش یافته است. د ر نتیجه، پیروزی چنین گروه هایی نتایج ناگواری برای جامعه به همراه د اشت. قانون/
یکشنبه ، ۲۶مهر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: پویش]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 15]