واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: چشمانداز تنشها در اقليم كردستان
نویسنده : احمد كاظمزاده

در روزهاي اخير احزاب رقيب درمنطقه اقليم كردستان عراق وارد دور جديدي از تنش سياسي با يكديگر شدهاند كه در برخي موارد به درگيريهاي فيزيكي نيز كشيده شده است. در يك سوي اين منازعه حزب دموكرات به رهبري مسعود بارزاني و در سوي ديگر آن ائتلافي ازاحزاب جنبش تغيير، اتحاديه ميهني، اتحاد اسلامي و جماعت اسلامي قرار دارند. هر يك از اين احزاب كه در دو سوي اين منازعه قرار دارند، يكديگر را به كودتا و حذف طرف مقابل از صحنه متهم كردهاند و حتي در مواردي زمزمه تقسيم منطقه بين نيروهاي رقيب و درگير نيز مطرح شده است. تحولات و درگيريهاي جاري در اقليم كردستان عراق دستكم از دوجهت قابل بررسي و تحليل است: نخست از منظر علل و عوامل مؤثر بر شكلگيري اين دور از منازعات داخلي و دوم چشمانداز اين منازعات و امكان ادامه يا توقف آن.
علل و عوامل را ميتوان به دو بخش سياسي و اقتصادي تقسيم كرد. در بخش سياسي كه مهمترين وجه منازعه را تشكيل ميدهد، مسعود بارزاني رئيس اقليم كردستان عراق (بعد از سكته مغزي جلال طالباني رئيس اتحاديه ميهني كه به عنوان نيروي موازنه و تعادل بخش در برابر حزب دموكرات و شخص مسعود عمل ميكرد) همچنان خود را قدرت بلامنازع ميبيند و با وجود اينكه دوره رياستش بر منطقه پس از دو دوره قانوني چهار سال (از 2005 تا 2013) و يك دوره دو ساله فوقالعاده بعد از سكته مغزي جلال طالباني (از 2013 تا اوت 2015)به اتمام رسيده، حاضر به ترك رياست نيست و در مباحث مربوط به ساختار سياسي منطقه اقليم نيز از نظام رياستي حمايت ميكند كه مخالفان و برخي از تحليلگران آن را به زمينهسازي براي جانشيني پسر خود تعبير ميكنند. در مقابل ائتلاف مخالفان بر انتخاب رئيس جديد منطقه اقليم تأكيد دارند و در عين حال از نظام پارلماني براي ساختار سياسي منطقه اقليم حمايت ميكنند و در مجموع اتخاذ دو رويكرد سياسي و حقوقي مختلف از سوي جناحهاي سياسي رقيب زمينههاي درگيريها و منازعات سياسي جديد را فراهم كرده است.
اما بخش دوم از علل به مشكلات اقتصادي برميگردد كه از عواملي مانند كاهش بهاي نفت و فساد اقتصادي حاكم بر منطقه ناشي شده و زمينه را براي شكلگيري اعتراضات و اعتصابات فراهم كرده كه البته حزب دموكرات تحركات را اقدامات برنامهريزي شده از سوي حزب تغيير ميداند. اما درخصوص چشمانداز درگيريها و منازعات جديد ميتوان گفت كه از يكسو برخي شاخصها از جمله عمق و گستره اختلافات از امكان ادامه اين درگيريها حكايت دارد كه در اين صورت شائبه و زمزمه تقسيم منطقه اقليم بين احزاب رقيب صورت جدي به خود خواهد گرفت بهخصوص كه در گذشته نيز احزاب رقيب كرد در عراق سابقه طولاني از درگيريهاي داخلي با يكديگر دارند كه سالها به طول انجاميده است اما از ديگر سو نيازكشورهاي فرامنطقهاي از جمله امريكا و همچنين وجود تهديدهاي منطقهاي از جانب داعش احزاب رقيب را به سمت يك مصالحه جديد سوق ميدهد. شايد در اين ميان گزينه بينابين برگزاري انتخابات باشد كه در اين صورت احزاب مخالف ائتلافي را در برابر حزب دموكرات تشكيل خواهند داد كه در اين صورت احتمال پيروزي آنها در انتخابات قوت خواهد گرفت و از اين طريق مواضع خود را در برابرحزب دموكرات پيش خواهند برد. در مجموع به نظر ميرسد منازعات جديد در اقليم كردستان عراق به سمت مصالحه پيش رود يا تشديد درگيريها و امكان تجزيه تا حدود زيادي به انعطاف حزب دموكرات به رهبري مسعود بارزاني بستگي دارد.
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۲۱ مهر ۱۳۹۴ - ۲۱:۳۷
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 13]