محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1830271565
تفأل به دیوان حافظ کاری است سنجیده یا بیهوده؟
واضح آرشیو وب فارسی:سراج24: کزازی معتقد است که فال زدن در واقع تفأل به ناخودآگاه ذهن آدمی است و این در واقع ابیات حافظ نیست که از آینده ما خبر می دهد، بلکه آن چیزی است که ما بر اساس گذشته و حالمان از ضمیر ناخودآگاه خود بیرون می کشیم، بنابراین کتاب های فال چندان سودآور نیست.به گزارش سراج24 ، اگر سری به نمایشگاه کتاب تهران در سال های اخیر زده باشید و یا حتی فروشگاه های کتاب در راسته انقلاب را از نظر گذرانده باشید، با انواع و اقسام فال نامه های مختلف روبرو می شود، از فال قهوه گرفته تا روایت های مختلف و اغلب متفاوت از ابیات لسن الغیب. تفأل به دیوان خواجه شیراز از قدیم الایام در ایران زمین مرسوم بوده است و همین امر موجب شده تا در سال های اخیر فال نامه های مختلفی که برداشت ها و تفسیرهای متفاوتی از ابیانت حافظ را در خود جای داده اند به بازار کتاب سرازیر شود، مخاطبان عام نیز در این میان به مشتریان پر و پاقرص این کتاب ها تبدیل شده و بازار گرمی را برای صاحبان این آثار رقم زده اند. برخی بر این باورند که فال گرفتن با دیوان حافظ به احتمال بسیار سال ها پس از مرگ او باب شده است، عبدالحسین زرین کوب در این زمینه می گوید: «می توان گفت که ذوق افسانه ساز عامّۀ مردم بود که پس از مرگ حافظ، از این شاعر حافظ قرآن که مثل همۀ حافظان شهر گهگاه فال و استخاره هم می گرفت و دریچه ای غیبی برروی نومیدان و درماندگان می گشود، لسان الغیبی ساخت و دیوان او را برای گرفتن فال وسیله کرد».(زرین کوب، 1356: 174)» اما به راستی فال گرفتن با دیوان حافظ از کجا منشأ گرفته است و چه اندازه صحت دارد؟ در این زمینه با میرجلال الدین کزازی استاد زبان و ادبیات فارسی به گفت وگو نشسته ایم. کزازی معتقد است که فال زدن در واقع تفأل به ناخودآگاه ذهن آدمی است و این در واقع ابیات حافظ نیست که از آینده ما خبر می دهد، بلکه آن چیزی است که ما بر اساس گذشته و حالمان از ضمیر ناخودآگاه خود بیرون می کشیم. کزازی می گوید: آیا فال زنی با دیوان حافظ کاری است، سنجیده و پایه ور و به آیین؟ یا آنچنان که بسیار کسان می پندارند، بیهوده و بی پایه؟ برای پاسخ به این پرسش به ناچار نخست می باید، بدین نکته بنیادین و ناگزیر پرداخت که فال زنی چیست و چه کار و سازی دارد؟ پاسخ به این پرسش که پرسشی است هنگامه ساز و پر چند و چون، به درازا خواهد کشید، من می کوشم که بسیار کوتاه به این پرسش پاسخ بدهم، تا در پی آن بتوان پرسش دیگر را نیز به گونه ای روشن و سنجیده به آیین پاسخ داد. وی ادامه می دهد: فال زنی براستی رایزنی است با ناخودآگاه و تلاشی است، در به سخن درآوردن ناخودآگاهی. آنچه ناخودآگاهی را از خودآگاهی به گونه ای نهادین و بنیادین و سرشتین و ساختاری جدا می دارد، این است که زمان در خودآگاهی زمان «در راستا» یا تاریخی است، به سخن دیگر زمانی است که به سه پاره بخش می شود ، «گذشته»، «اکنون»، «آینده». ما از گذشته آگاهیم، زیرا آن را زیسته ایم، از آینده آگاه نیستیم، زیرا هنوز به آن نرسیده ایم، زمانی که بیشتر با آن در پیوندیم اکنون است، اما در ناخودآگاهی در جهان درونی و مینوی آدمی زمان یکپارچه است و این بخش بندی سه گانه راهی بدان ندارد ، ما در همان زمان که در اکنون به سر می بریم، در گذشته و آینده هم می توانیم بود، به سخن دیگر ناآگاهی ما از آینده در خودآگاهی بدان سه پارگی زمانی باز می گردد. این استاد زبان و ادبیات فارسی تصریح کرد: هنگامی که خودآگاهانه در زمان کنونی هستیم، از آینده نا آگاهیم ، گذشته را نیز تنها به یاد می توانیم آورد، نمی توانیم به گذشته باز گردیم، آن را بزییم (زندگی کنیم). اما در ناخودآگاهی، این سه زمان از یکدیگر گسسته نیست، ما می توانیم به گذشته بازگردیم، گذشته برای ما اکنونی بشود و یا به آینده راه بجوییم و آینده را نیز اکنونی بگردانیم. آزمونی که ما از این زمان ناخودآگاهانه که من آن را زمان چنبرینه می نامم، در برابر زمان خودآگاهانه که زمان در راستا است، داریم، همان است، که ما در خواب توان دست یافتن بدان را داریم. ما در خواب هم می توانیم گذشته را بزییم و هم آینده را. زیرا که در ناخودآگاهی بدان سان که پیشتر گفته شد، آن سه پارگی زمانی از میان می رود. وی گفت: به همین سان آن چه ما آن را فال زنی، آینده نگری، رازگشایی می نامیم، براستی رایزنی با ناخودآگاهی است، ناخودآگاهی را به شیوه ای با ترفندی در بیداری و هوشیاری به کار گرفتن به سخن در آوردن. فال زنی بر می گردد به همین کار و ساز، روش ها و شگردهایی که در فال زدن به کار برده می شود ، ناخودآگاهی را به سخن در می آورد، دانسته ها و زیسته های نهادینه و درونی ما را که در خودآگاهی یکسره با آن ها بیگانه ایم و از آن ها نا آگاه، بر ما آشکار می دارد. کزازی ادامه داد: اگر بسیار فراخ بنگرم، می توانم گفت که با هر چیز می توان فال زد، هر چیز که نقش پذیر باشد. از همین روی شیوه های فال زنی گوناگون است، در گذشته با اندرونه (امعا و احشا) برخیان (قربانی) فال می زدند ، یا با دود، یا با دانه های جو ، یا با ریگ، یا با تراشه های نازک چوب، همه این ابزارهای فال زنی نقش پذیرند، دانه های ریز ریگ را فال زن بر خاک می افشانده است و از نقشی که این دانه ها می پذیرفته اند، آن چه را می خواسته می یافته است. در این روزگار با قهوه فال می زنند، یا با برگه هایی ویژه که به برگه های بازی می ماند، زیرا که این هر دو نیز نقش پذیرند. وی با طرح این پرسش که چرا ابزار فال زنی باید نقش پذیر باشد؟ افزود: چون ناخودآگاهی با نقشی که این ابزارها پدید می آورند، با ما سخن می گوید، نهفته ها را آشکار می دارد. هنر فال زن تنها این است که با این نقش ها یا با سخنی نغز تر: با نمادهای ناخودآگاهی آشنا است. نقش را او پدید نمی آورد، نقش را فال جوی، فال خواه در ابزارهای فال زنی به نمود می آورد. از همین روست که هر چه فال خواه به کار و ساز فال زنی بیشتر باور داشته باشد، این باور نیروهای درونی او را بیشتر همسوی، همگرای و کانونی می گرداند، ناخودآگاهی وی توانی بیشتر برای آشکارگی می یابد، نقشی که در ابزار فال پدید می آید، رساتر، روشن تر و گویاتر است. این فردوسی پژوه ادامه داد: ایران تا آنجا که من می دانم، تنها سرزمینی است، در جهان که ابزار فال زنی در آن دیوان است، دیوان شعر. در کشورهای دیگر اگر با کتابی فال بزنند، آن کتاب، کتابی مینوی و آیینی است، تنها در ایران زمین است که ایرانیان با دیوان خواجه بزرگ فال می زنند، گاهی نیز با مثنوی ، یا دیوان شمس، در خانقاه ها. اما فال زنی با دیوان حافظ رفتاری فراگیر است که هر ایرانی هنگامی که نیاز دارد، بر دو راهه ای می ماند، نمی داند که چه می باید کرد، با دیوان خواجه شیراز فال می زند. وی گفت: نکته نغز اینجاست که بسته به اینکه تا چه پایه آن فال خواه به دیوان خواجه و کاری که با آن انجام می دهد، باور داشته باشد نیازهای او اندک یا بسیار برآورده می شود، او پاسخ های پرسش خویش را روشن یا پوشیده به دست می آورد، اما چرا با دیوان حافظ فال می توان زد؟ این پرسش، پرسشی است که پاسخ آن همچنان به درازا خواهد کشید. در کوتاه ترین پاسخ آنچه من می توانم گفت، این است که سروده های حافظ همچنان نقش پذیرند به آن ابزارهای فال زنی می مانند، زیرا در بیت های او پایه های پندار و واژگان پیوندهایی نغز و نهان با یکدیگر دارند، این پیوندها بیت را به سروده ای که چندین گزارش از آن می توان کرد، دگرگونه می سازد. بسیاری از بیت های خواجه به گونه ای است که هر زمان ما به آن ها باز می گردیم، آن ها را می خوانیم، در آن ها می اندیشیم، می توانیم گزارش و معنایی نو در آن ها بیابیم. این ویژگی را من در دیوان خواجه «آبگونگی» می نامم؛ چرا که اگر آب را در فنجان بریزیم به ریخت فنجان در می آید و اگر در کوزه بریزیم ریخت کوزه به خود می گیرد. کزازی ادامه داد: بیت های حافظ با خواست، نیاز و اندیشه خواننده آن ها به همان سان با نیاز و خواست کسی که با آن ها فال می زند، همساز و هماهنگ می تواند شد. آب سخن حافظ در آوند ذهن و نهاد خواننده به رنگ و ریخت آن آوند در می آید. من می دانم که آنچه گفتم سخت کوتاه بود، اما کوشیدم که کوتاهی به گونه ای نباشد که روشنی و رسایی سخن را زیان برساند. کتاب هایی که درباره فال هستند، اگر هم سودی داشته باشند، بسیار اندک است، زیرا که آن گزارش هایی که از آن بیت ها شده است، گزارش هایی ست که چاپ کننده آن کتاب می توانسته است از آن بیت ها بدست دهد، اما در کار و ساز فال زنی آنچه براستی اثرگذار است و سرنوشت فال را رقم می زند، حال و هنجار درونی، نهادینه و ناخودآگاهانه فال جوست که در این گونه کتاب ها نشانی از آن نمی توان یافت. منبع:تسنیم
دوشنبه ، ۲۰مهر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سراج24]
[مشاهده در: www.seraj24.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 15]
-
گوناگون
پربازدیدترینها