واضح آرشیو وب فارسی:ایکنا: گروه اجتماعی: «شفاعت» یکی از سنت های الهی است، در قیامت برخی افراد این لیاقت را دارند که می توانند نسبت به برخی افراد دیگر شفیع واقع شوند، البته آن افرادی که مورد شفاعت قرار می گیرند نیز باید لیاقت و شرایط لازم برای شفاعت شدن را داشته باشند.به گزارش خبرگزاری بین المللی قرآن(ایکنا) از لرستان، شفاعت از مصادیق سببیّت است که بین سبب اول و مسبب، فاصله مى شود و نمی گذارد که سبب اول حکم ضررى را روى موضوع بیاورد؛ بلکه براساس این توسط، حکم گذشت و عفو را روى موضوع می آورد. در کتب لغت بیان شده «شفع» به معنای جفت و زوج در عدد است، یعنی دو چیز که با هم باشند را شفع گویند؛ مقابل این کلمه «وتر» است که به معنای فرد و تک و بدون همراه است. بر این اساس «شافع» به کسی گفته می شود که به غیر خودش اضافه شود و او را کمک کند و در کارهای خیر یا شر، شفیع و مددکار او گردد و در منفعت و مضرت آن کار، با او شریک گردد، همان گونه که خداوند در آیه 109 سوره مبارکه طه می فرماید: «یَوْمَئِذٍ لا تَنْفَعُ الشَّفاعَهُ إِلَّا مَنْ أَذِنَ لَهُ الرَّحْمنُ وَ رَضِیَ لَهُ قَوْلًا؛ در آن روز، قیامت شفاعت از کسى پذیرفته نیست، مگر کسى که خداوند به او اذن در شفاعت داده باشد و به گفتار او راضی باشد». این کلمه در قرآن کریم نیز به همین معنا به کار رفته است؛ آن جا که خداوند در آیه 85 سوره مبارکه نسا می فرماید: «مَنْ یَشْفَعْ شَفاعَهً حَسَنَهً یَکُنْ لَهُ نَصِیبٌ مِنْها وَ مَنْ یَشْفَعْ شَفاعَهً سَیِّئَهً یَکُنْ لَهُ کِفْلٌ مِنْها وَ کانَ اللَّهُ عَلى کُلِّ شَیْ ءٍ مُقِیتاً؛ کسى که تشویق به کار نیکى کند نصیبى از آن کار، براى او خواهد بود و کسى که تشویق به کار بدى کند، سهمى از آن کار را خواهد داشت و خداوند حساب هر چیز را دارد و آن را حفظ مى کند». همان گونه که در آیه 23 سوره مبارکه سبا می خوانیم؛ «وَ لا تَنْفَعُ الشَّفاعَهُ عِنْدَهُ إِلَّا لِمَنْ أَذِنَ لَهُ؛ و در نزد خداوند شفاعت کسى مقبول نیست و سودى نمی بخشد، مگر براى کسى که خداوند به او اجازه شفاعت را داده است»، از مجموع کلماتی که در کتب لغت آمده می توان نتیجه گرفت؛ شفاعت به معناى تقویت کردن و امداد نمودن و نیرو بخشیدن به چیزى و یا به کسى است که ضعیف و نیازمند به کمک، معاونت و نیرو باشد. قرآن در آیات متعدّدی به مسأله «شفاعت» اشاره کرده و می فرماید: شفاعت برای افرادی خاص است؛ به عنوان نمونه خداوند در آیه 26 سوره مبارکه نجم می فرماید: «وَ کَمْ مِنْ مَلَکٍ فِی السَّماواتِ لا تُغْنِی شَفاعَتُهُمْ شَیْئاً إِلَّا مِنْ بَعْدِ أَنْ یَأْذَنَ اللَّهُ لِمَنْ یَشاءُ وَ یَرْضى؛ و چه بسیار از فرشتگانى که در آسمان هستند و هیچ گونه شفاعت آنان سودى نمی بخشد، مگر پس از آن که خداوند به کسى که اجازه دهد و مورد پسندش باشد». در نتیجه می توان گفت: شفاعت یکی از سنت های الهی است؛ و آن این که برخی افراد این لیاقت را دارند که می توانند نسبت به برخی افراد دیگر شفیع واقع شوند، البته آن افرادی که مورد شفاعت قرار می گیرند نیز باید لیاقت و شرایط لازم برای شفاعت شدن را داشته باشند؛ لذا شفاعت برای همه هست، ولی برخی خود را از آن محروم می سازند. روز قیامت همه خلایق محتاج شفاعت هستند طبق احادیثی که در باب شفاعت از شیعه و اهل سنت وارد شده، می توان گفت: همه مردم و همه مؤمنان، بلکه همه پیغمبران الهی به شفاعت حضرت محمد(ص) و توسل به آن حضرت نیاز دارند، از آدم و نوح و ابراهیم و موسى و عیسى(ع) گرفته تا بقیه پیامبران الهی؛ چه در دنیا و چه در آخرت و از آیات و روایات استفاده می شود که آن حضرت داراى درجه اى از قرب و منزلت است که جمیع خلایق حتى انبیاء و اولیاء در سیر و سلوک إلى الله و رفع موانع و مشکلات طریق، و در شفاعت دنیوى و اخروى، و تکوینى و تشریعى به حضرت نیازمند هستند. در این رابطه در منابع اهل سنت نیز روایات متعددی وارد شده است، به عنوان نمونه حاکم نیشابوری نقل می کند: «خداوند در روز قیامت مردم را جمع می کند؛ و در آن وقتى که بهشت را نزدیک می کنند، مؤمنین به پا خواسته و بالاتفاق نزد حضرت آدم(ع) رفته و می گویند: اى پدر ما، راه بهشت را براى ما باز کن، آدم در پاسخ می گوید: مگر چیزى غیر از اشتباه من، شما را از بهشت بیرون کرد؟ من اهلیت این کار را ندارم، به نزد إبراهیم خلیل الله بروید و از او بخواهید. مؤمنین به نزد ابراهیم می آیند، و ابراهیم(ع) به آن ها می گوید: من صاحب این موقعیت نیستم، من خلیل خدا بودم، به نزد موسى بروید که خدا با او سخن گفت؛ مؤمنین به نزد موسى(ع) می آیند و موسى نیز به آن ها می گوید: من اهلیت این کار را ندارم به نزد عیسى بروید. حضرت عیسى(ع) نیز می گوید: من اهلیت این کار را ندارم، به نزد محمد(ص) بروید، آن گاه من به پاخواسته و به اذن خداوند متعال بر پل صراط می ایستم و مؤمنین را شفاعت می کنم در این حال اولین شما از صراط مانند سرعت برق عبور می کند». «شفاعت» در روایات اهل بیت(ع) یکی از اصول اعتقادی مذهب شیعه، بحث شفاعت است؛ که منکر آن را باید خارج از مذهب تشیع به حساب آورد؛ زیرا امام صادق(ع) فرمودند: «هرکس که سه چیز را انکار کند از شیعیان ما نیست؛ معراج رسول الله(ص) و سؤال و جواب در قبر و شفاعت». بحث شفاعت نبی اکرم(ص) از گناه کاران امت، در میان فرقه های اسلام، اجماعی است و روایات زیادی در کتب معتبر اهل سنت در این رابطه ذکر شده است و شیعه علاوه بر پذیرفتن این مطلب، معتقد است که ائمه اطهار(ع) نیز این مقام را دارند و از شیعیان خود شفاعت نموده آنان را از عذاب نجات می دهند. پیامبراکرم(ص) در این رابطه فرمودند: «من شفاعت خود را براى اهل گناهان کبیره از امت خود، ذخیره کرده ام»، همچنین در جایی دیگر می فرماید: «من در روز قیامت شفاعت می کنم و شفاعت من پذیرفته است، و على شفاعت مى کند و شفاعت او نیز پذیرفته است، و اهل بیت من شفاعت می کنند و شفاعت آنان نیز پذیرفته است؛ و حقاً که کم ترین مؤمنى که به او شفاعت داده مى شود، درباره چهل تن از برادرانش شفاعت مى کند، که هر یک از آنان مستحق آتش اند.» «شفاعت» در نزد اهل سنت اگر به کتب معروف و معتبر حدیث اهل سنت رجوع کنیم، به وضوح خواهیم دید که روایات شفاعت را نقل کرده و با توجه به آن ها، باید ملتزم به شفاعت پیامبر اکرم(ص) باشند؛ البته بسیاری از علمای آنان این مسأله را پذیرفته و به وجود آن در روز قیامت اذعان کرده اند؛ اما آنان شفاعت را تنها مختص به پیامبر اکرم(ص) می دانند و غیر او را در این مقام شریک نمی دانند. به عنوان نمونه در صحیح مسلم، معتبرترین کتاب روایی اهل سنت، چنین آمده است؛ «من در روز قیامت اولین شفاعت کننده هستم؛ یا من اولین کسى هستم که برای ورود به بهشت، شفاعت می کند». همچنین محمدبن حنبل که از بزرگ ترین حدیث شناسان اهل سنت است، نقل می کند: «شفاعت من براى کسی است که به «لَا إلَهَ إلَّا اللَه» از روى اخلاص گواهى داده باشد»؛ یا «من امید دارم که شفاعت من در روز قیامت پذیرفته گردد» و «من مى خواهم تقاضا و خواهش خود از خداى خودم را به تأخیر بیاندازم، و آن را شفاعت براى امت خودم در روز قیامت قرار دهم» و «عطیه اى که به من از ناحیه خدا می رسد، من آن را براى شفاعت امت خودم قرار داده ام». حجت الاسلام محمدتقی صرفی پور، از کارشناسان مذهبی در گفت وگو با خبرنگار ایکنا، در رابطه با شفاعت، گفت: در پایان حساب و رسیدگی به اعمال در روز قیامت، وقتی نامه های اعمال را به دست راست و یا چپ می دهند و عده ای بهشتی و عده ای جهنمی می شوند، به وساطت و شفاعت بعضی ها که در نزد خداوند، قرب و مقامی دارند، گروهی از جهنمیان، بخشیده می شوند و از رفتن به جهنم، نجات می یابند. وی افزود: خداوند متعال در آیه 109 سوره طه در این رابطه فرموده است: «یَوْمَئِذٍ لا تَنْفَعُ الشَّفاعَهُ إِلَّا مَنْ أَذِنَ لَهُ الرَّحْمنُ وَ رَضِیَ لَهُ قَوْلًا؛ امروز شفاعت احدی سود ندارد، مگر کسی که خدا به او اجازه داده و به سخن او راضی است». حجت الاسلام صرفی پور ادامه داد: امام صادق(ع) در تفسیر آیه فوق فرموده است: به خدا سوگند! در آن روزف به ما اجازه داده می شود و جواب می گوییم! سؤال شد: چه جوابی می دهید؟ فرمود: پروردگار را تمجید می کنیم، بر پیامبر صلوات می فرستیم و از شفاعت شیعیانمان شفاعت می کنیم و خدا، شفاعت ما را رد نمی کند».
شنبه ، ۱۸مهر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایکنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 16]