واضح آرشیو وب فارسی:عقیق: کسی که کار زشت خویش را آشکار می کند، دست یاری خدا از او برداشته می شود و کسی که عمل زشت خویش را مخفی می کند، بخشیده می شود.عقیق :گناهان کبیره از نظر تعداد، مبهم و اخبار وارده دربارهٔ آن ها مختلف است؛ در حالی که شرع مقدس هیچ موضوعی را با ابهام مطرح نکرده است. هر موضوعی که در شریعت وارد گشته، حدود آن به روشنی بیان شده است. در توضیح این مطلب باید گفت ابهام، تنها در صورتی نارواست که در مقام عمل موجب حیرت و سرگردانی مکلفان شود و حیرت و سرگردانی فقط در مورد موضوعی پدید می آید که حکمی دنیوی به آن تعلق گیرد؛ مثلاً اگر زکات واجب باشد، ولی مقدار یا متعلق آن معلوم نباشد، یا حد، واجب باشد، ولی موجبات یا میزان آن مبهم باشد، مکلفان به هنگام ادای زکات و اجرای حد، متحیر می شوند. اما گناهان کبیره از حیث کبیره بودن هیچ حکم دنیوی ندارند. چنان که پیش از این گفتیم گناهان کبیره دارای دو حکم هستند؛ نخست آن که اجتناب از آن ها موجب بخشش گناهان صغیره می شود و دیگر این که نمازهای پنج گانه و جمعه آن ها را محو نمی کند و این دو حکم مربوط به آخرت است. بنابراین، نه تنها ابهام در مورد گناهان کبیره هیچ اشکالی ندارد بلکه به گونه ای نیز لازم و مناسب مقام است؛ زیرا در صورت ابهام، مردم به خاطر احتمال خطر از گناهان بیشتر اجتناب می کنند. در حالی که اگر تعداد و عناوین کبائر مشخص باشد، مردم با ترک آن ها نسبت به ارتکاب صغیره گستاخ می شوند. گستاخی نیز به هر صورت، گناه صغیره را به کبیره تبدیل می کند. اما عوامل تبدیل گناه صغیره به کبیره: - اصرار بر انجام صغیره: امام صادق (ع) می فرماید: «لا صغیرة مع الاصرار و لا کبیرة مع الاستغفار. [۱]؛ هیچ گناهی با اصرار و تکرار صغیره نیست و هیچ گناهی با استغفار کبیره نیست». اصرار بر هر چیز ریزش پیوسته قطرات را می ماند که در نهایت، هر جسم سختی را متأثر می کند. از این رو پیامبر اکرم (ص) فرمود: «خیر الاعمال ادومها و ان قلّ. [۲]؛ بهترین عبادات، عبادت پیوسته است اگر چه کم باشد». طبق این قاعده، تکرار در گناهان کوچک در مکدّر ساختن قلب مؤثرتر است. - کوچک شمردن گناه: هنگامی که بنده گناه خود را بزرگ ببیند، گناهش در نزد خدا کوچک می شود و چون آن را کوچک بشمرد، در نزد خدا بزرگ می شود. بزرگ بینی گناه که نشان از عدم الفت و آشنایی است. نفرت و ناخشنودی از آن را در قلب می انگیزد و از تأثیر گناه بر قلب می کاهد. در مقابل، خردانگاری، نشان از انس و الفت به گناه دارد و همین انس باعث می شود گناه، شدیدترین آثار را در قلب باقی بگذارد و آن را تاریک کند. در حدیث است که مؤمن، گناه خود را چون کوهی بر فراز خود می بیند و همیشه در هراس است که بر او فرو ریزد؛ ولی منافق، گناه خود را چون پشه ای می بیند که بر بینی اش نشسته و آن را تارانده است.[۳] امام صادق از رسول اکرم (ص) نقل می فرماید: «اتقوا المحقرات فانها لاتغفر (از گناهان کوچک انگاشته بپرهیز؛ زیرا بخشیده نمی شوند)». کسی پرسید: «گناه کوچک انگاشته، چگونه گناهی است؟» فرمود: «گناهی که صاحبش پس از ارتکاب، بگوید: خوشا به حالم اگر گناهم همین باشد».[۴] - شادمانی پس از گناه: بی تردید گناهی که از انسان سر می زند، نشانه عذاب الهی است. بنده عاقل کسی است که پس از گناه غمگین و آزرده باشد و خویشتن را در معرض خشم و عتاب الهی ببیند. آزردگی و اندوه باعث می شود قلب از پذیرش آثار گناه مصون بماند. در صورتی که انسان گناه کار از این لطیفه غفلت و دست یابی به گناه را چون نعمت تلقی کند و از خطای خویش شادمان باشد، قلب در غفلت خفته اش چون قلعهٔ بی پاسبان در معرض یورش سپاهی بی امان، ویران می شود. - اظهار گناه: آشکار کردن گناه به دو صورت ممکن است؛ حکایت کردن گناه پس از ارتکاب و ارتکاب گناه در ملأعام. آشکار کردن گناه به هر صورت، پرده ای را که خداوند بر آن افکنده، پاره و میل و رغبت دیگران را به گناه تحریک کند. هر یک از این دو، خود گناه مستقلی است که به اصل گناه ضمیمه می شود و آن را تشدید می کند. اگر علاوه بر این اسباب گناه برای کسی فراهم شود، یا میل و رغبت چنان زیاد شود که دست و دامن به آن عمل زشت بیالاید، گناه چهارمی بر مجموعه گناهان شخص افزوده می شود و قبح کارش را بیشتر می کند. پیامبر گرامی اسلام (ص) می فرماید: «المذیع بالسیئه مخذول و المستتر به مغفور له.[۵]کسی که کار زشت خویش را آشکار می کند، دست یاری خدا از او برداشته می شود و کسی که عمل زشت خویش را مخفی می کند، بخشیده می شود.» امام صادق (ع) می فرماید: «من جاءنا یلتمس الفقه و القرآن و تفسیره فدعوه و من جاءنا یبدی عورة قدسترها الله علیه فنحّوه.[۶] هرکس برای آموزش فقه و قرآن و تفسیر نزد ما می آید، رهایش کنید تا وارد شود و هرکس می آید تا عیبی را که خدا بر او پوشانده اظهار کند، دورش کنید». - موقعیت ممتاز اجتماعی: کسی که در جامعه موقعیت ممتاز دارد، اگر به گونه مرتکب گناه شود که دیگران ببینند، گناهش بزرگ می شود، مثلاً عالمی که با قدرتمندان معاشرت می کند و از اموال حرام و شبهه ناک آن ها می خورد یا به غیبت و عیب جویی دیگران زبان می گشاید، گناهش بس بزرگ است، چرا که مردم از او پیروی می کنند. در روایت است: «من سنّ سنّة سیّئة فعلیه وزرها و وزر من عمل بها لا ینقض من اوزارهم شیء.[۷] هرکس روش بی ابداع کند، گناه خود و کسانی که به روش او عمل می کنند، بر اوست، بدون این که از گناه ایشان چیزی کاسته شود.» پی نوشت ها: [۱]. کافی، کلینی، دارالکتب الاسلامی، چاپ دوم، ۱۳۸۹ ه.ق، تهران، ج ۲، ص ۲۸۸. [۲]. عوالی اللئالی، ابن ابی جمهور احسایی، انتشارات سیدالشهداء، چاپ اول، ۱۴۰۳ ه.ق، قم، ج ۱، ص ۶۹، [۳]. مسند احمد، احمد بن حنبل، دارصادر، بی تا، بیروت، ج ۱، ص ۳۸۳. [۴]. کافی، کلینی، دارالکتب الاسلامی، چاپ دوم، ۱۳۸۹ ه.ق، تهران، ج ۲، ص ۲۸۷. [۵]. همان، ج ۲، ص ۴۲۸. [۶]. همان، ج ۲، ص ۴۴۲. [۷]. بحار الانوار، محمد باقر مجلسی، مؤسسه الوفاء، چاپ دوم، ۱۴۰۳ ه.ق، بیروت، ج ۲، ص ۲۴. منبع:جام 211008
جمعه ، ۱۷مهر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: عقیق]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 22]