واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: بر اساس يك تحقيق :كشف حجاب از بحران حقوقي سنتي زنان ايران ?رده برداشت
خبرگزاري دانشجويان ايران - مركزيسرويس : علمي و ?ژوهشي كشف حجاب درايران ?ديده اي ناشي ازآشنايي با غرب وتجدد خواهي افرادي است كه افكاروزند?ي غربي را تجربه كرده بودند. به ?زارش خبر?زاري دانشجويان ايران ( ايسنا) منطقه ي مركزي ، فاطمه رضايي كه تحقيقي در زمينه كشف حجاب در ايران وعلل وقوع آن با اشاره به سير تاريخي رويداد كشف حجاب آورده است: نخستين نشانه هاي كشف حجاب را مي توان در دربار ناصرالدين شاه قاجار و س?س در محافل روشنفكري مشاهده نمود كه رسميت يافتن آن به دوره ديكتاتوري رضا شاه ?هلوي باز مي ?ردد. در اين تحقيق بار اشاره به تظاهر رضا شاه ?هلوي به دين داري ?يش از رسيدن به قدرت آمده است : رضاخان تا قبل از رسيدن به قدرت خود را دين دارو?اي بند به اصول مذهب نشان داده بود، ?س ازبه قدرت رسيدن به تدريج ماهيت اصلي خود را نمايان ساخت. رضايي در اين تحقيق روحيه تجدد ?رايي وتضعيف ارزش هاي ديني را در سرلوحه برنامه هاي نوسازي فرهن?ي رضاخان دانسته وبا بيان ?وشه اي از اقدامات عملي وي در تضعيف اصول ومذهب در ايران آورده است: حضور روز افزون ميسيون هاي مذهبي، تأسيس مدارس جديد، باز?شت اشراف زاد?ان تحصيل كرده ازفرن?، تأسيس كانون ها وانجمن هاي روشنفكري، تغييرنظام آموزشي، اجباري كردن استفاده ازكلاه شا?و، صدورقانون متحدالشكل نمودن البسه ، كشف حجاب بانوان، ترويج بي قيدي درميان زنان، جلو?يري ازحضورزنان با حجاب در?ارك ها ، سينماها، تئاترها، هتل ها وسايرمراكزعمومي از جمله اين اقدامات بوده است. به ?زارش ايسنا، ريشه تفكر كشف حجاب در ايران سفر رضاخان به تركيه دانسته شده وآمده است: رضا شاه كه ريشه داربودن تفكرديني ومباني ارزشي حاكم برجامعه ايراني را مانعي جدي برسرراه فرآيند مدرن سازي مي ?نداشت، ?س ازتنها سفرخارجي اش به تركيه در12 خرداد 1313، بيش ازاندازه تحت تأثيراقدامات غرب ?رايانه آتاترك قرار?فت ، ازاين رو ?س ازباز?شت به ايران عزم خود را براي غربي شدن جامعه ايراني جزم نمود ومدعي آن شد كه ا?رمردم لباس متحدالشكل ب?وشند، كلاه ?هلوي به سر?ذارند ونسبت به تقيدات ديني سستي نشان دهند متمدن خواهند شد. اين محقق مسافرت رضا شاه به تركيه جداي ازآن كه فصل جديدي درمناسبات دو كشور?شود زمينه تغييرات عميق در روحيات وسياست هاي رضا شاه علي الخصوص درباره زنان وحجاب آنان شد يادآور شده است: مستشارالدوله سفير كبيرايران درتركيه، تأثير?ذيري رضاخان ازبي حجابي زنان تركيه را ?نين توضيح مي دهد. «شبي ?س از?ايان ضيافت رسمي با شكوه وقتي رضاشاه به عمارت حزب خلق كه محل اقامت او درآنكارا بود مراجعت كرد تا ?اسي ازشب نخوابيد ودرتالاربزر? قدم مي زد وفكرمي كرد و?اه ?اه بلند مي ?فت : عجب!عجب! وقتي ?شمان شاه متوجه من شد كه در?وشه تالارايستاده بودم، فرمود: صادق، من تصورنمي كردم ترك ها تا اين اندازه ترقي كرده ودراخذ تمدن ارو?ا جلو رفته باشند. حالا مي بينم كه ما خيلي عقب هستيم مخصوصاً درقسمت تربيت دختران وبانوان؛... فوراً بايد با تمام قوا به ?يشرفت سريع مردم مخصوصاً زنان اقدام كنيم.»به ?زارش ايسنا، در اين تحقيق باراشاره به اينكه رضاخان حجاب را دشمن ترقي ملت توصيف نموده است بيان ?رديده است: يك سال ?س ازسفر رضاخان به تركيه ، وي در نامه اي به به محمود جم رئيس الوزرا درباربا بيان اينكه زنان در تركيه با دور انداختن حجاب خويش در امور كشورشان دخالت مي كنند بر اتخاذ روش هاي مناسب براي دور انداختن ?ادربه عنوان دشمن ترقي و?يشرفت مردم ومانند دمل شدن آن كه بايد با احتياط به آن نيشتر زد و آن را از بين برد تاكيد مي كند. به ?زارش ايسنا، رضاخان براي رسيدن به اهداف خود در اين زمينه بخشنامه كشف حجاب را براي تصويب در 27 آذر1314 ازطرف رئيس الوزرا به دربار ارسال تا دراول دي ماه همان سال دستورالعمل اجراي غيررسمي قانون كشف حجاب به تمام ولايات ايران ارسال ?ردد. بر اين اساس ، رضا خان درروزهفدهم دي ماه 1314براي اعطاي ?واهي نامه فارغ التحصيلان به دانشسراي عالي رفته بود، درحالي كه ملكه ايران ودختربزر?ش به همراه همسران وزرا بدون حجاب بودند ولباس هاي ارو?ايي به تن كرده بودند، طي نطقي ازكشف حجاب و?يشرفت زنان سخن ?فت. به ?زارش ايسنا، بدين سان ازفرداي آن روز، برسركردن ?ادردرخيابان هاي تهران ممنوع و دولت و ساير دست?اه هاي اجرائي دركشورموظف ?رديدند براي ?يشبرد اين طرح درولايات مختلف بكوشند، به همين منظورازاقدامات تبليغتي وانتظامي درحد وسيعي بهره ?يري شد وحتي مسئولين دربسياري ازموارد، كاربرد قوه قهريه را نيز دراولويت قرار دادند. بر اساس اين تحقيق ، ?س از كشف حجاب رضاخان محدوديت هاي براي اقشار مختلف جامعه ايجاد ?رديد كه از آن جمله منع شدن آموز?اران زن ودختران دانش آموز ازداشتن حجاب ، افسران ارتش با زناني كه حجاب داشتند راه نمي رفتند، دراتوبوس زنان با حجاب را راه نمي دادند ودرمعابر?اسبان ها ازاهانت و كتك زدن به زن هايي كه ?ادر داشتند با نهايت بي ?روايي وبي رحمي فرو?ذارنمي كردند، حتي بعضي ازمأموران به خصوص درشهرها ودهات زن هايي را كه ?ار?ه روي سرانداخته بودند، ا?ر?ه ?ادرمعمولي نبود ازسرآن ها كشيده و?اره ?اره مي كردند وا?رزن فرارمي كرد او را تا حتي داخل خانه اش تعقيب مي كردند وبه اين هم اكتفا نكرده اتاق زن ها وصندوق لباس آن ها را تفتيش كرده، ا?ر?ادرازهرقبيل مي ديدند ?اره ?اره مي كردند يا به غنيمت مي بردند. به ?زارش ايسنا، تصويب وابلاغ قانون كشف حجاب بيش از?يش جامعه روحانيت را با محدوديت مواجه كرده بود، اعتراضات علما وروحانيون ومخالفت هاي ?سترده ي مردمي را نيزدرسراسركشورودر شهرهايي نظيرقم، اصفهان وشيرازدر?ي داشت كه مهم ترين نمونه آن قيام بزر? مسجد ?وهرشاد مشهد بود. در اين تحقيق با اشاره به وقوع قيام ?وهرشاد وعلل ناكام ماندن آن ونيز تاثيرات بعدي اين قيام آمده است: ا?ر?ه با انتشارخبرقيام ?وهرشاد، مقدمات اعتراض اجتماعي وسيعي فراهم شد، اما فقدان رهبري منسجم وخشونت شديد حكومت ازجمله عواملي به شمارمي آيند كه نه تنها اين اعتراضات را ناكام ?ذاشتند بلكه رضاخان را نيزمصمم به اجراي خشونت باركشف حجاب نمودند ، با اين حال قيام ?وهرشاد كه يك سال ?س ازباز?شت رضاخان ازسفربه تركيه ومشاهدات وي درمورد بي بند وباري وبي حجابي زنان تركيه به وقوع ?يوسته بود، ازيكسو حكايت ازتأثيربي ?ون و?راي رضاخان ازفرهن? غربي داشت وازسوي دي?رازتعارض اين فرهن? با فرهن? اسلامي جامعه ايران وعدم ?ذيرش موازين غيرشرعي توسط مردم نيزخبر مي داد. فاطمه رضايي در تحقيق خود كه با عنوان توهم ترقي منتشر شده است به نقش امام خميني (ره) در برابر سياست هايضد ديني رضاخان اشاره مي كند وبيان مي دارد: امام خميني به عنوان رهبرانقلاب اسلامي كه در1299 كودتاي رضاخان را محكوم كرده بود ودربرابرسياست هاي ضد ديني ?هلوي اول هم?ون كشف حجاب، جداي دين ازسياست، رواج فرهن? ارو?ايي درايران، اهانت به روحانيت نيزموضع ?يري نموده بود. به ?زارش ايسنا، ا?ر?ه ?س ازسقوط رضا شاه قاعده يكساني درخصوص كشف حجاب واتحاد شكل لباس وجود نداشت، اما لزوم ?اسخ به مطالبات وافكارعمومي، مقامات را به عقب نشيني واداشت، به ?ونه ابي كه در مكاتبات رسمي مسئولان دولت وقت استيصال مقامات در مقابل خواسته هاي ملت در زمينه مخالفت با كشف حجاب به خوبي نمايان است. در اين تحقيق آمده است: درمجموع مي توان ?نين اذعان نمود كه واقعه كشف حجاب دردوران ?هلوي ازيك سو حكايت ازبحران حقوقي زنان درجامعه سنتي ايران داشته وازسوي دي?رزنان را به عنوان عناصروابزارنو?رايي رژيم درآورده بود ، ?راكه نتيجه سياست نابخردانه كشف حجاب، ?ذشته ازمتزلزل ساختن ارزش هاي خودي ومقدمه سازي براي تسلط برمنحط ترين بخش هاي فرهن?ي غرب،؛ اين بود كه جامعه مذهبي ايران وقتي خود را دربرابرسواد آموزي به قيمت برهن?ي نواميس خود ديد، راه تحصيل را برفرزندان خود بست وبه اين ترتيب عملاً به فرآيند رشد تحصيلي كشورنيزضربه وارد شد. به ?زارش ايسنا، ?س ازسقوط رضا شاه، كساني كه روند زند?ي ?يشين را ?ي ?رفتند روي برتافتند وآن ها دريافتند كه راه حركت به سوي تمدن وتوسعه، بازشدن راه براي شكوفايي استعدادهاي اجتماعي است نه آموختن مصرف ?رايي ودنباله روي ازمظاهرمنحط فرهن?ي . كد خبرن?ار: 10081انتهاي پيام
دوشنبه 6 خرداد 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ايسنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 418]