واضح آرشیو وب فارسی:ایسنا: سهشنبه ۱۴ مهر ۱۳۹۴ - ۱۲:۲۲
سرهنگ بهرام بیات- استاد دانشگاه علوم انتظامی امین سرمایه اجتماعی ویژگی و خاصیت ساختار اجتماعی است که برای افراد و سازمانهای مالک آن زمینهای را فراهم میکند تا موانع و مشکلات فراروی خود را با کاهش هزینه تعاملات رفع کنند. مفهوم سرمایه اجتماعی در سازمانها به ویژه در حوزه پلیس با مفاهیمی چون «پلیس جامعهمحور» یا «پلیس مشارکتگرا» ارتباط تناتنگی پیدا کرده و در دورهای جدید تئوریهای پلیسی به مفهوم کانونی تبدیل شده است. در حوزه اندیشمندی و مطالعات جدید امنیتی نیز با طرح مفهوم «امنیت اجتماعی شده» این پیشفرض اساسی مورد تإکید قرار گرفته که توسعه نظم و امنیت عمومی توسط پلیس در شرایط جدید در گرو میزان سرمایه اجتماعی پلیس است و پلیس به هر اندازه که بتواند با جلب اعتماد افراد جامعه و مشارکت دادن آنها در حوزه تولید، حفظ و بازتولید زمینهها و بسترهای نظم و امنیت عمومی سرمایهگذاری کند به همان اندازه هم میتواند در مأموریتهای خود به موفقیت برسد. موضوع دیگر مفهوم سرمایه اجتماعی است، سرمایه اجتماعی به طور خلاصه شامل سرمایه و منبع حاصل از نهادها، روابط و هنجارهایی است که کنش اجتماعی را به لحاظ کمی و کیفی گسترش میدهند. سرمایه اجتماعی شامل مجموعهای از ارتباطهای فعال بین مردم است که اعتماد، تفاهم متقابل و ... فراهم میسازد. برخی محققان و جامعهشناسان سرمایه اجتماعی را سرمایه و منابعی میدانند که افراد و گروهها میتوانند آن را از طریق پیوند با یکدیگر و با توجه به میزان و شدت ارتباط خود به دست آورند. همچنین گروهی دیگر سرمایه اجتماعی را مجموعه منافع مادی یا معنوی میدانند که به یک فرد یا گروه اجازه میدهد تا شبکه پایداری از روابط کم و بیش نهادینه شده بر اساس آشنایی و شناخت کامل را در اختیار داشته باشند. برخی از محققان نیز این عبارت را به عنوان منبعی تعریف میکنند که کنشگران به واسطه ارتباط با دیگر اعضاء در گروهها، شبکهها و یا سازمانها به دست میآورند. در این شرایط و با این تعاریف میتوان گفت سرمایه اجتماعی یکی از عوامل اساسی تأثیرگذار در کاهش جرم و در نتیجه افزایش امنیت اجتماعی است. در بررسی جامعهشناسی کنش ، میتوان کنشگران را به دو دسته کنشگر فردی و جمعی تقسیم کرد. یک کنشگر اجتماعی در ترکیب با صفات، منابع و قواعد اجتماعی معنا مییابد؛ در حقیقت هر انسان به معنای کنشگر در برابر انسانهای دیگر قرار دارد که آنها نیز همان قواعد و منابع را به همراه دارند و این همان چیزی است که در جامعهشناسی پارسونزی از آن تحت عنوان نظام کنش یاد میشود. پس میتوان گفت ما با دو نوع کنشگر انفرادی و کنشگر اجتماعی یا سازمانی روبرو هستیم. این کنشگران چه به صورت فردی و چه به صورت جمعی دارای سرمایه هستند؛ بنابراین هم کنشگر فردی و هم کنشگر جمعی به این روابط نیاز دارند، از نظر برخی از جامعهشناسان سرمایه چیزی به غیر از قدرت نیست؛ بنابراین در دیدگاه آنان سرمایه در همه ابعاد آن اعم از اقتصادی ، اجتماعی و... قدرت و طبقه از یک وضعیت تبعیت میکند. حال با توجه به اینکه پلیس یک کنشگر جمعی است پس دارای سرمایه است؛ سرمایهای که عبارت است از مجموعهای از روابط که به کنشگران قدرت می دهد. در این شرایط برای دستیابی به هدف باید به تأثیرگذاری و حرکت پرداخت . پلیس یک کنشگر جمعی است و مهمترین هدفش ایجاد امنیت اجتماعی است، پس سرمایه اجتماعی پلیس میتواند قدرت اساسی برای پلیس برای تأثیرگذاری و دستیافتن به اهداف این کنشگر جمعی باشد. سرمایه اجتماعی پلیس به دو صورت بر روی امنیت اجتماعی تأثیر میگذارد . یکی اینکه هر چقدر اعتماد و آگاهی مردم نسبت به پلیس و فعالیتهای آن بیشتر شود زمینه مشارکت آنها بالاتر میرود. اولین پیامد آن پوشش فقر اطلاعاتی احتمالی پلیس در زمینه آسیبهای اجتماعی و جرایم مختلف است . این امر خود باعث کاهش انواع هزینهها برای پلیس میشود . از طرف دیگر هر چقدر سرمایه اجتماعی پلیس نزد مردم بالاتر رود ، میزان کنترل اجتماعی درونی افزایش می یابد و شکل کنترل بیرونی پلیس کاسته میشود . این امر پلیس را به عنوان بخشی از مردم و نه قسمتی از حکومت که وظیفه آن ایجاد امنیت برای مردم است معرفی میکند که در واقع تحقق شعار پلیس جامعهمحور است. در این حالت با افزایش میزان اعتماد ، سرعت عملکرد ، بهبود وضعیت آماری و بهبود عملکرد را در نزد پلیس برای مهار جرایم خواهیم داشت و نتیجه چنین امری افزایش امنیت اجتماعی است. سه رکن آگاهی و شناخت نسبت به پلیس، اعتماد به پلیس و ارکان آن و مشارکت با پلیس به عنوان عناصر سرمایه اجتماعی پلیس در تسهیل ماموریتهای سازمان و کاهش هزینه تعاملات آن با جامعه نقش اساسی دارد و این همان کارکرد سرمایه اجتماعی است. بر این اساس به نظر میرسد در شرایط حاضر پلیس برای ارتقاء سطح و میزان سرمایه اجتماعی خود بایستی راهکارها و راهبردهای زیر را مدنظر داشته باشد : 1- توسعه شناخت و آگاهی عمومی به جامعه نسبت به ساختار، مأموریتها و وظایف پلیس در سطوح و ابعاد مختلف از طریق: - توسعه آموزش همگانی - برگزاری نمایشگاهها، همایشها و همایشگاهها در اقصینقاط کشور - بهرهگیری از ظرفیت رسانههای جمعی (ساخت فیلمهای سینمایی، سریالها، مقالات، انیمیشن و...) - ارائه مشاوره، راهنمایی و مددکاری در سطوح مختلف 2- جلب اعتماد عمومی به پلیس در سطوح مختلف از طریق : - اهتمام جدی به استاندارسازی رفتار کارکنان با مردم - نهادینهسازی احترام به مردم و تکریم ارباب رجوع - ارتقاء سطح مهارتهای اجتماعی کارکنان در مواجهه با افکار عمومی - توسعه توان ظرفیت پاسخگویی به انتظارات به حق جامعه از پلیس - ارتقاء انگیزه و روحیه خدمتگزاری به مردم - ارتقاء سطح منزلت اجتماعی پلیس 3- توسعه ظرفیتهای مشارکتپذیر و تعامل با افراد، گروهها و سازمانهای دولتی و غیردولتی از طریق : - تعامل با هیاتها و تشکلهای مذهبی - تعامل با نخبگان - توسعه و تعمیق همیاران پلیس (با دانشآموزان، بسیج و ...) - تعامل و مشارکت با تشکلهای غیردولتی انتهای پیام
کد خبرنگار:
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایسنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 10]