تبلیغات
تبلیغات متنی
پرچم تشریفات با کیفیت بالا و قیمت ارزان
پرواز از نگاه دکتر ماکان آریا پارسا
دکتر علی پرند فوق تخصص جراحی پلاستیک
تجهیزات و دستگاه های کلینیک زیبایی
محبوبترینها
سررسید تبلیغاتی 1404 چگونه می‌تواند برندینگ کسب‌وکارتان را تقویت کند؟
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1849262264
زنان در خاورمیانه از «بهار عربی» تا ظهور «داعش»/ از سیاست تا تروریسم
واضح آرشیو وب فارسی:شفقنا: شفقنا- مشکل اساسی تحول نیافتن خاورمیانه در زمینه های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی در نحوه برخورد با زنان است. اینکه زنان امکان ندارند از پتانسیل های خود به صورت مؤثر بهره ببرند، مانع بزرگی بر سر این راه است. متأسفانه وضعیت موجود در خاورمیانه پرسش های زیادی را برانگیخته است؛ چگونه می شود تغییری مثبت در منطقه ایجاد کرد، در شرایطی که نیمی از جمعیت از نظر فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، جایگاهی در معادلات منطقه ای ندارند؟ در سال گذشته وضعیت زنان در خاورمیانه ابعاد جدیدی به خود گرفت؛ استفاده ابزاری از آنها در تشکل های تروریستی، از جمله «داعش». اینکه داعش، ایزدی ها، مسیحیان و زنان کُرد را ربوده و شبکه وسیعی از قاچاق زنان تشکیل داد و آنها را به بردگی گرفت، این پرسش را به وجود آورد که «آیا رابطه ای بین رفتار گروه های تروریستی و تفکری که مدعی اش هستند با توجیه بردگی جنسی زنان، وجود دارد؟ یا این رفتارها بیشتر تحت تأثیر تیره تر شدن اوضاع زنان، به ویژه در منطقه خاورمیانه است؟» زنان در بهار عربی روزنامه شرق نوشت: پیش از شکل گرفتن گروه های تروریستی در شمال آفریقا، مصر، سوریه و عراق، شروع بهار عربی، به منافع زنان آسیب جدی وارد کرد. یکی از بدشانسی های زنان در مناطقی که بهار عربی در آنها رخ داد، ارتباطی بود که در گذشته با دیکتاتوری های سکولار، نظیر حزب «بعث» در عراق داشتند؛ حال آنکه حمایت این نظام ها از زنان بیشتر به خاطر تمایلات شخصی و دیکتاتورمآبانه خودشان بود. آنان می خواستند در برابر جهان متمدن غرب، خودی نشان دهند یا پاسخی برای انتقادات غرب و سازمان ملل متحد بیابند. کما اینکه این توجه به موقعیت زنان در واقع بخشی از یک استراتژی هوشمندانه و تمسخرآمیز برای بهره گیری از جنس لطیف در برابر جنبش های اسلام گرا، از جمله اخوان المسلمین در مصر بود. در تصور این نظام های سکولار و تک حزبی، اگر به اسلام گرایان اجازه داده می شد قدرت را از طریق انتخابات به دست آورند، چه بسا در کنار ایجاد سلطه مستبدانه خود، حقوق زنان را هم تضییع می کردند. به همین دلیل، اتحادیه زنان عراق -که ریاست آن را «منال یونس» برعهده داشت- یا مؤسسه «اسماء الاسد» که در سوریه به عنوان نماینده زنان عمل می کند، بیشتر مؤسساتی برای ترویج برنامه های سیاسی نظام تک حزبی تلقی می شوند تا نهادهایی برای پیشرفت زنان عراق یا سوریه. در جریان جنبش های بهار عربی نیز حوادثی مانند میدان «التحریر» مصر میزان تعرضات به زنان را نشان داد و اثبات کرد زنان در عرصه های عمومی با مشکلات زیادی مواجه هستند. رفتار مردان مصری در واقع به یک شکاف اساسی در کشورهای منطقه اشاره می کرد. حال اگر به این مسئله، حضور گروه های تروریستی را هم اضافه کنید که زنان را به بردگی می برند، می توانید به عمق ماجرا و مشکل اساسی خاورمیانه، یعنی نبود تساوی بین زن و مرد پی برده و متوجه شوید این شکاف روز به روز بیشتر شده است. برای تغییر این وضعیت چه می شود کرد؟ آموزش های رایج، یعنی شیوه های آموزشی در دبیرستان ها نیز نشان می دهد مسائل مربوط به زنان کاملا نادیده گرفته شده یا نقش زن در جامعه و عرصه عمومی به اشکال گوناگون محدود شده است. در موارد بسیاری نیز این محدودیت ها از طریق روایت های جعلی از دین صورت می گیرد و در مجموع تنها زنان را برای مادری یا انجام کارهای خانه می خواهند. در بین کشورهای خاورمیانه فقط ترکیه، تونس و لبنان هستند که در کتب درسی شان به شیوه ای بازتر با مسائل مربوط به زنان برخورد می شود؛ ازاین رو عجیب نیست زنان در خاورمیانه در معرض آسیب بوده و به کلی به حاشیه رانده می شوند. برای برطرف کردن این مشکل باید شیوه های درسی تغییر کند و در تمام مقاطع ابتدایی و دبیرستان به زن و مرد به صورت یکسان نگریسته شود. پس از دیکتاتوری های سکولار پس از سرنگونی دیکتاتورهای سکولار نیز تلاش های زیادی برای مهار حقوق زنان شد؛ برای مثال در عراق قانونی را که در دوران «عبدالکریم قاسم»، یعنی سال ١٩۵٩ تصویب شده بود، لغو کردند. جالب اینکه این قانون را همان ائتلاف موقتی لغو کرد که به دست آمریکایی ها در سال ٢٠٠٣ در عراق تأسیس شده بود. با این حال تشکل های زنانه و انجمن های جامعه مدنی سکولار و حزب کمونیست عراق با نوشتن مطالب زیاد خواستار برپایی تظاهراتی وسیع علیه این تصمیم شدند، اما این اعتراضات راه به جایی نبرد. حتی در برخی کشورهای دیگر به استثنای تونس مشاهده می شود قوانین ارتجاعی جدیدی وضع شده است که زنان را تحت سیطره همسر یا پدر یا یکی از نزدیکانش قرار می دهد؛ برای مثال در عراق قانونی تصویب شد که به موجب آن، حق ازدواج دختران از ١٨ سال به ٩ سال رسید. یا اینکه زن می بایست برای گرفتن تصمیمات مهم، مثل سفر یا پیدا کردن کار از شوهر یا یکی از نزدیکان ذکور خود کسب اجازه کند. هدف از اینها، بیشتر جلب رضایت مردان برای انتخابات بود. در مصر نیز علاوه بر برخورد نادرست تظاهرات کنندگان با دختران سکولار یا مسلمان در جریان اعتراضات، حتی برخی از آنان از سوی نهادهای امنیتی در معرض «آزمایش بکارت» قرار گرفته و به شدت تحقیر شدند. این رفتار نیروهای پلیس مانع بزرگی در برابر مطالبه حقوق زنان شد و به همین دلیل زنان از نیروهای پلیس و امنیتی بیشتر از مردان می ترسیدند. هرچند «عبدالفتاح السیسی» رئیس جمهوری مصر، تجاوز جنسی به زنان در جریان تظاهرات را محکوم کرد، اما دولت او بعدها تلاش زیادی برای برطرف کردن فشارهای ساختاری و حقوقی بر زنان نکرد و همچنان در مصر زنان، جنس درجه دو به شمار می روند. طبق گزارش ماه ژوئن ٢٠١٣ اتحادیه بین المللی حقوق بشر، وضعیت زنان مصر از زمان روی کارآمدن نظامیان بدتر شده است. در ترکیه- که روزی یکی از کشورهای پیشرفته در خاورمیانه به شمار می رفت- «رجب طیب اردوغان»، رئیس جمهور این کشور، از زنان خواست در خانه ها بمانند و«صرفا به بچه آوردن» اکتفا کنند! حتی در تونس که «حبیب بورقیبه» با آن گرایشات فرانسوی اش در اواخر دهه ۵٠ به زنان حق تنظیم خانواده و تأسیس تشکل های مدنی داده بود، با آمدن حزب «النهضه» در سال ٢٠١٢ تعریف تازه ای از زنان ارائه شد که دیگر «تساوی» با مرد نبود، بلکه زنان «مکمل» تلقی می شدند. تناقض بین اسلام و اسلام گرایان طبعا اسلام گرایان تلاش می کنند سیاست های سرکوبگرانه خود درباره زنان را در لفافه های دینی بپیچند. متأسفانه در غرب هم بسیاری حرف های این گروه ها را جدی گرفته و به جای اینکه این حرف ها را تنها شکلی از اشکال دینداری سیاسی تلقی کنند، آنها را مساوی با کل اسلام می گیرند. با فروپاشی مشروعیت ناسیونالیست ها و سکولارها در جهان عرب، اسلام گرایان از خلأ به وجود آمده سوءاستفاده کردند. قدرت گرفتن آنها نتیجه اش این بود که فعالیت زنان در عرصه های اجتماعی بیشتر محدود شد؛ زیرا آنها بر این امر تأکید داشتند که زنان باید تحت قیمومیت مردان باشند، اما این سیاستی است که ریشه های آن به دوران جاهلیت قبایل عرب باز می گردد و ارتباطی به خود اسلام ندارد. همگان می دانند که پیامبر اسلام(ص) بر مسئله بهبود شرایط زنان تأکید داشت و در جریان بعثتش در حجاز قرن هفتم میلادی، به صورت جدی این مسئله را پیگیری می کرد. در جریان نهضت ایشان، نخستین فرد مسلمان خدیجه، همسرش بود. مطالعات جدیدی وجود دارد که نشان می دهد زن در ابتدای اسلام نقش بزرگی داشته است و برخی از آنها داعیانی بودند که برای فراخواندن به اسلام به مناطق مختلف سفر می کردند، اما در اواخرخلافت عباسیان بود که دوباره محدود کردن حضور زنان در جامعه در دستور کار قرار گرفت و با بهانه های دینی آنان را سرکوب کردند؛ ازاین رو کسی حق ندارد، اسلام را سرزنش کند و به خاطر رنجی که زنان در دولت های اسلامی می برند، این دین را مقصر بداند. بااین حال، تلاش نخبگان سیاسی پس از دوران بهار عربی، برای حل مسائل زنان باید در چارچوب تلاش های بیشتر برای حل مسائل مربوط به هویت های قومی و طایفه ای باشد. می توان گفت زنان از سوی اغلب کشورهای خاورمیانه به حاشیه رانده می شوند. حتی در عراق که «حیدر العبادی»، نخست وزیر این کشور، سعی می کند با فساد مبارزه کند، عجیب است که وزارت زنان، یکی از سه وزارتخانه ای بود که در جریان اصلاحات منحل شد. زنان که بیش از ۶٠ درصد جمعیت عراق را تشکیل می دهند، غالبا در دهه ٩٠ میلادی تحصیل کافی نداشتند و باتوجه به فراهم نبودن شرایط ازدواج یا خشونت طایفه ای افراد ذکور خانواده که از اواخر سال ٢٠٠٣ تا ٢٠٠٨ این کشور را فرا گرفت، زنان عراقی- اعم از کُرد یا عرب- نیازمند حمایت های دولتی بیشتری هستند، نه اینکه تنها وزارتخانه ای هم که به نام آنها بوده منحل شود. اینکه تصور شود سرکوب زنان یکی از راه های دست یافتن به «اصالت فرهنگی» است، اشتباه ترین نوع تفکر است. به این تعبیر، سرکوب زنان بخشی از مبارزه با استعمار فرهنگی در برابر غرب تلقی می شود. در این برداشت نیز بازگرداندن زنان به جایگاه «واقعی» شان به معنای برگرداندن آنها به خانه خواهد بود. در نظر این گروه ها چنین حرکتی برای مقابله با نظام های «صلیبی مرتد»، چنان که گروه هایی امثال داعش می گویند، لازم است. در عراق، «آیت الله سیستانی»، مرجع بزرگ شیعیان، بر حق زنان در رأی گیری یا کار تأکید داشته و آنها را به حضور درعرصه های عمومی تشویق می کند؛ عکس آن، برخی از چهره های موجه نیز در این کشور وجود دارند که مدعی می شوند اسلام مانع کار زنان در جامعه است. روحانیون روشن اندیش باید دلایلی قوی ارائه کنند تا نشان داده شود زنان نیز مانند مردان در عرصه های عمومی حقوقی مساوی با مردان دارند. آنها باید به این فرهنگ حمایت از مردسالاری پایان دهند؛ فرهنگی که به دلیل به بردگی کشیدن زنان، مردان را هم قربانی خود کرده است. تشکل، کلید اصلی کلید دست یافتن زنان به حقوقشان، در قدرت مدیریت تشکل هایی است که از طریق آنها بتوانند به حقوق و خواسته هایشان دست یابند. کمتر کشوری در خاورمیانه می بینیم که با وجود داشتن اکثریت، زنان مسلمان، در عمل تشکلی مدافع حقوق خودشان داشته باشند؛ تشکلی که با مدیریت خودشان اداره شود. گاه زنان ناچار می شوند برای تغییر این وضعیت به حکومت ها، شیوخ یا مردان متوسل شوند تا بتوانند اندکی از حقوقشان را استیفا کنند. در جریان جنگ اول خلیج فارس (١٩٩١) که نزدیک بود نظام «صدام حسین» در اثر قیام ماه مارس سقوط کند، دیدیم او بلافاصله دستور داد زنان دوباره به خانه بازگردند. با اجرائی شدن این برنامه، زنان کارهایشان را از دست دادند و دختران دیگر به مدرسه فرستاده نمی شدند. از آن به بعد باید همسر یا نزدیکان رفتار آنها را کنترل می کردند. صدام از حقوق زنان کاست و بر حقوق مردان افزود تا بتواند مشت آهنین خود را که کم رنگ شده بود، دوباره به دست آورد. این مسئله را می توان از خلال تغییری ریشه ای که در وضعیت زنان عراق به وجود آمد مشاهده کرد. اگر در ماه می و ژوئن ١٩٨٠ اکثریت پزشکان را زنان تشکیل می دادند، این وضعیت در دهه ٩٠ کاملاً متفاوت بود و زنان به خانه رانده شده بودند. همین وضعیت تا بعد از ٢٠٠٣ نیز استمرار پیدا کرد. زن و مبارزه با تروریسم اگر خاورمیانه بخواهد شاهد تغییر ملموسی باشد، باید زنان را از قیودی که هم اکنون بر دست و پایشان بسته است، رها کرد. شاید هم اکنون زنان طبقه بالا در تعدادی از کشورهای خاورمیانه اندکی در قدرت سهم داشته باشند، اما دراین میان زنان طبقه متوسط و پایین، کارگران و کشاورزان همگی شهروندان درجه دو به حساب می آیند. مادامی که زن قدرت نداشته باشد و نتواند خودش را به اثبات برساند، مردان او را جدی نمی گیرند و به او به عنوان «دارایی» یا «کالایی» می نگرند که برای برآوردن نیازهای مادی و عاطفی آنها آفریده شده است. در واقع این همان شیوه ای است که گروه داعش نیز تلاش می کند به آن وجه شرعی داده و بر زنان مسلط شود. در نظر این گروه، زن بخشی از دارایی مرد است و در واقع یک انسان به حساب نمی آید. دراین میان، اگر زن، مسلمان هم نباشد که دیگر جزء غنایم جنگی به شمار می رود. در نبرد علیه تروریسم در منطقه، دفاع از حقوق زنان یک رکن اساسی به شمار می رود. جوانان برای دست یافتن به پول یا به دلیل شرایطی که از آن می آیند یا برای لذت های جنسی، از طریق به بردگی گرفتن زنان است که به «خلیفه ابراهیم» ملحق می شوند؛ زیرا وی، همه اینها را مجاز می شمارد. از این رو مبارزه با تروریسم در خاورمیانه – با همه اشکال رادیکال، خشونت و توحشی که دارد– باید از برابر دانستن حقوق زنان و مردان شروع شود. از اجبار مردان به تجدید نظر در افکار و معیارها و نحوه زندگی شان. بسیاری در خاورمیانه احساس می کنند، مسئله زنان یک مسئله حاشیه ای است، اما واقعیت آن است که این مسئله از مسائل مهم در این منطقه است. مترجم: محمدعلی عسگری/ منبع: المدی چاپ عراق www.fa.shafaqna.com
دوشنبه ، ۱۳مهر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: شفقنا]
[مشاهده در: www.fa.shafaqna.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 16]
-
گوناگون
پربازدیدترینها