واضح آرشیو وب فارسی:ایبنا: بیوک ملکی، شاعر کودک، در گفت وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، تصریح کرد: مهمترین مشکلی که در سیستم آموزش و پرورش و کتاب های درسی ما وجود دارد، اشکال زبانی است؛ هدف ادبیات، زبان آموزی است و شعرها و داستان ها باید در وهله اول بتوانند زبان را به مخاطبانشان بیاموزند، اما متاسفانه این اتفاق در کتاب های درسی نیافتاده است. این شاعر پیشکسوت نوجوان ادامه داد: متاسفانه مشکلات زیادی در تالیف کتب درسی و سیستم آموزش و پرورش وجود دارد که بارها و بارها راجع به آن صحبت شده است اما متاسفانه بی تأثیر بوده است؛ مسلما حرف هایی که از سوی نویسندگان، شاعران و دست اندرکارن ادبیات بیان می شود کارشناسی شده و بیانگر ارزیابی حاصل از سیستم موجود است، اما مسئولان به جای پاسخگویی، بی توجهی می کنند و هیچگاه از ما نخواسته اند که بشینیم و با هم حرف بزنیم. ملکی در ادامه به ویژگی های شعرها و داستان های خوب اشاره کرد و گفت: به طور کلی یک کار ادبی باید جذاب باشد و مخاطب را به سمت خودش بکشاند تا بتواند پیامش را به راحتی انتقال دهد. اما اغلب شعرها و داستان هایی که در کتاب های درسی منتشر می شود خیلی از ویژگی های لازم را ندارد و نمی دانم افرادی که این اشعار را برای این کتاب ها انتخاب کرده اند، براساس چه معیارها و ویژگی هایی این کار را انجام داده اند. بسیاری از کارشناسانی که مطالب کتاب های درسی را انتخاب می کنند، مخاطبانشان را نمی شناسند. وی اضافه کرد: شعر باید در درجه اول «شعر» باشد. بعضی از اشعاری که در کتاب درسی استفاده شده، واقعا «شعر» نیست و بسیاری از عناصر و ویژگی های لازم در آنها دیده نمی شود. گاهی اوقات شعری بدون اینکه از عناصر شعری قوی ای برخوردار باشد و صنایع شعری در آن لحاظ شده باشد، برای بچه ها بسیار دل انگیز است. زیرا شاعر در این اشعار می تواند با زبانی ساده و بی پیرایه با کودکان و نوجوانان ارتباط برقرار کند. این مصداق در شعرهای عباس یمینی شریف به وضوح مشخص است. اشعار این شاعر که در کتاب های درسی آمده است ممکن است از لحاظ وجوه ادبی در سطح بالایی نباشد، اما صمیمیتی که در شعرها وجود دارد سبب می شود که بچه ها به خواندن آن اشعار علاقه نشان دهند و در ذهنشان ماندگار شود. همچنین می بینیم که در گذشته شعرهایی مانند «باز باران با ترانه» و «صد دانه یاقوت» برای بچه ها خاطره شده است که همچنان زمزمه می شود. حفظ کردن شعر مفروضات ذهنی کودکان را افزایش می دهد ملکی در پاسخ به این سوال که تا چه اندازه با حفظ کردن اشعار کتاب های درسی موافقید، اظهار کرد: شعر اگر جذاب باشد دانش آموزان خود به خود و با علاقه آن را حفظ می کنند. اصولا حفظ کردن شعر برای بچه ها بسیار خوب است و سبب می شود بسیاری از عناصر شعر ملکه ذهن آنها شود و ناخودآگاه با موضوع و پیام شعر آشنا شوند. همچنین تأثیر بسیار مثبتی بر مفروضات ذهنی آنها دارد و آن را افزایش می دهد. به عقیده من اصلا اشکالی ندارد که از بچه ها بخواهیم شعرهای کتاب درسی را حفظ کنند. البته باید این کار در مورد شعرهایی صورت بگیرد که بچه ها می توانند با آن ارتباط برقرار کنند. شاعر «ستاره باران» در ادامه سخنانش به اهمیت تصویرسازی در انتقال مفاهیم شعر به کودکان اشاره کرد و گفت: تصویرگری می تواند نقش مهمی در انتقال مفاهیم شعر به مخاطب داشته باشد، اما تصویر باید به گونه ای باشد که بر جذابیت شعر اضافه کند. تصاویر باید بتوانند فضا و مفهوم اشعار را به مخاطب منتقل کند. شعر نوجوان تفاوت زیادی با شعر کودک دارد. زیرا در شعر نوجوان هم لایه سطحی و هم لایه زیرین وجود دارد و تصویرگر باید ماهرانه به کمک شاعر بیاید و در انتقال مفاهیم لایه درونی شعر به مخاطب تلاش کند. البته اگر کودک نتواند شعری را که برای او سروده شده است بفهمد قطعا در شعر اشکال وجود دارد. وی گفت: همچنین باید توجه داشت فهم بعضی از اشعار برای کودک سخت است، اما استفاده از این اشعار سنگین در کتاب درسی اشکالی ندارد. وجود این اشعار برای دانش آموزان لازم است. اشعاری مانند شعر سعدی برای بچه ها سروده نشده است و باید برای دانش جویان استفاده شود اما به کار بردن آن در کتاب های درسی راهنمایی و دبیرستان اشکالی ندارد و سبب افزایش دانش دانش آموزان می شود. در این شرایط معلمان و مربیان باید شعر را بشناسند و به درستی آن را برای بچه ها قرائت کرده و توضیح دهند، نه اینکه به اشتباه آن را برای دانش آموزان بخوانند و ترجمه کنند. اگر بتوانیم اشعار شاعران کهن را برای بچه ها بازگو کنیم و به درستی مفاهیم آن را برای دانش آموزان مطرح کنیم، بسیار سودمند است و سبب افزایش دانسته های آنها می شود. معلمان فرهیخته و علاقه مند، دانش آموزان را به کتابخوانی جذب می کنند وی ادامه داد: کتاب درسی در افزایش گرایش کودکان و نوجوانان به مطالعه و کتابخوانی بسیار تاثیرگذار است. البته نقش آموزش و پرورش در کتابخوان کردن بچه ها فقط به وسیله کتاب درسی نیست، بلکه آموزش و پرورش می تواند کارهای زیادی در این حوزه انجام دهد تا بچه ها به مطالعه علاقه مند شوند. یکی از این راهها، استفاده از معلمان فرهیخته و علاقه مند به مطالعه است. این معلمان هستند که با دانش و بینش خود می توانند در آینده افرادی آگاه و همچنین شاعران و نویسندگان زیادی تربیت کنند. این شاعر گفت: این مساله باید در تصمیم گیری مسئولان در سطوح بالا لحاظ شود. اگر وزیر یا معاون وزیر در آموزش و پرورش خلاقیت داشته باشند، می توانند معلم های خلاق و کارآمدی را در این حوزه جذب کند. یک معلم خوب باید علاوه بر کتاب درسی به سایر کتاب های حوزه اش تسلط داشته باشد. همچنین به زمینه های مختلف ادبی و هنری علاقه مند باشد تا بتواند دانش آموزان فرهیخته ای تربیت کند. اما متاسفانه این اتفاق به ندرت صورت می گیرد. ملکی اظهار کرد: انگار سیستم ما اصلا قرار نیست چیزی را به دانش آموز یاد بدهد. زیرا وقتی آنها فارغ التحصیل می شوند نمی توانند خوب بنویسند. بسیاری از دانشجویان ما در رشته ادبیات حتی یک بار هم گلستان سعدی را مطالعه نکرده اند. درواقع بچه ها نمی توانند با مطالب کتاب درسی ارتباط برقرار کنند و فقط یک سری مطالب را برای کسب نمره حفظ می کنند. همه چیز در سیستم آموزش و پرورش، کتاب محور و نمره محور شده است و اصلا به استعداد و علاقه کودکان و نوجوانان توجهی نمی شود. بیوک ملکی در سال 1339 در قزوین متولد شد. وی بعد از انقلاب اسلامی، کار خود را با مطبوعات، از جلسات شعر کیهان بچه ها شروع کرد و در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، مرکز رادیو، حوزه هنری و انتشارات سروش فعالیت داشت. «کلاغ پر» (مجموعه مشترک) 1362، «آفتاب و مهتاب» (مجموعه مشترک) 1364، «ستاره باران» 1366، «بر بال رنگین کمان» 1370، «پشت یک لبخند» 1371، «کوچه دریچه ها» 1376، «از هوای صبح» 1376 و «در پیاده رو» 1379 از مجموعه شعرهای منتشر شده این شاعر است.
یکشنبه ، ۱۲مهر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایبنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 18]