محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1827778273
انحراف مشروطه در پی حذف نظارت استصوابی
واضح آرشیو وب فارسی:ایران اسلامی: با تورقی در تاریخ می توان گفت ساختاری مشابه شورای نگهبان در دوران مشروطه نیز از سوی شیخ فضل الله نوری تئوریزه شده بود، ساختاری که در آن دوران به عنوان اصل تراز معروف بود و برای فقها و علمای دین وظیفه «نظارت» تعریف شده بود.به گزارش ایران اسلامی، با تورقی در تاریخ می توان گفت ساختار مشابه شورای نگهبان و نظارت مشابه نظارت استصوابی کنونی شورای نگهبان در دوران مشروطه نیز از سوی شیخ فضل الله نوری تئوریزه شده بود. ساختاری که در آن دوران به عنوان اصل تراز معروف و برای فقها و علمای دین وظیفه "نظارت" تعریف شده بود. بر همین اساس نیز علما و روحانیون با طرح نظریات نوین که از فقه سیاسی شیعه نشأت می گرفت به مقابله با مشروطه خواهان غربگرا پرداختند. به عبارتی وقتی غربگرایان تحصن در سفارت انگلیس را راه رسیدن به مشروطه می دانستند، شیخ فضل الله نوری با طرح نظریه مشروطه مشروعه به دنبال تطبیق قوانین با شرع مقدس اسلام شد و تلاش کرد تا از افول ارزش های اسلامی به دست غربگرایان جلوگیری کند. اولین و صریح ترین درخواست او نظارت علما بر قانون اساسی و مجلس بود. این عالم آگاه به درستی تشخیص داده بود که نظارت علما بر شرعی و اسلامی بودن تصمیمات مجلس بهترین گزینه برای جلوگیری از نفوذ سکولاریسم است. تلاش انگلیس برای حذف اسلام در مشروطه در ابتدای حرکت مشروطه خواهی آنچه باعث انحراف این جنبش شد، تحصن غربگرایان در سفارت انگلیس بود. این در حالی بود که علما ابتدا در حرم حضرت عبدالعظیم(ع) و سپس در حرم حضرت معصومه(س) متحصن شده و خواستار استقرار عدالتخانه بودند. در جنبش عدالتخانه ابتدا هیچ نامی از مشروطه در میان نبود و این لفظ از هنگام تحصن در سفارت انگلیس به مبارزین القا شد و به بیان شیخ فضل الله، مشروطه از دیگ پلوی سفارت انگلیس بیرون آمد. در این شرایط تلاش انگلیس برای ملتهب کردن فضا و ایجاد انحراف در جنبش کاملا آشکار بود و شیخ فضل الله نوری نیز به درستی فهمید که سفارت انگلیس به دنبال تضعیف اسلام است، به همین دلیل هم وی بعدها در کتاب تذکره الغافل و ارشاد الجاهل در این باره نوشت: «اگر مقصود تقویت اسلام بود انگلیس حامی آن نمی شد و اگر مقصودشان عمل به قرآن بود، عوام را گول نداده پناه به کفر نمی بردند. اگر مقصود حفظ شرع بود نمی گفتند که مشروطه محبوب ماست و نخواهیم راضی شد که کلمه مشروعه نزد او نوشته شود.» گرچه در آغاز نهضت عدالت خواهی اهدافی که رهبران روحانی نهضت اعلام کرده بودند کاملا جنبه اسلامی داشت اما به موازات نزدیک شدن نهضت به اهداف اولیه خود، استعمار خارجی که منافع خود را در خطر می دید با توطئه و نیرنگ جنبش را از مسیر اصلی خود منحرف کرد. به هرحال مجموع این جریان ها در نهایت به امضای فرمان مشروطیت توسط مظفرالدین شاه انجامید و صحنه سیاسی کشور را دچار دگرگونی کرد. از این پس روشنفکران غربگرا کوشیدند تا با کمک استعمار خارجی مسیر جنبش را از اسلام جدا کنند. تلاش شیخ فضل الله برای نظارت علما بر مجلس پس از امضای فرمان مشروطه و انعقاد مجلس و مطرح شدن بحث نگارش قانون اساسی، درحالی که اوضاع سیاسی کشور به سمت سکولاریزه شدن پیش می رفت شیخ فضل الله نوری با تحصن در حرم حضرت عبدالعظیم(ع) با طرح نظریه مشروطه مشروعه خواستار نظارت علما بر قوانین مجلس شد؛ عمده نظرات وی در تقابل با مشروطه خواهی سکولار قرار داشت. در واقع شیخ فضل الله بر اهمیت وجود علما به منظور نظارت بر امور مجلس تاکید داشت، از این رو نظریات وی را می توان منطبق با تئوری شورای نگهبان و نظارت استصوابی دانست و مورد بررسی قرار داد. شیخ فضل الله در دوران مشروطه تأکید دارد علما باید ناظر بر قوانین مجلس باشند تا قوانین اسلامی و مغایر با اسلام را بتوان از یکدیگر تشخیص داد و مشروطه را مشروعه کرد. شیخ فضل الله در لوایح خود که به هنگام تحصن در حرم حضرت عبدالعظیم(ع) منتشر می شد ضمن اعلام خطر از تحرکات سکولارها، به منظور تطبیق قوانین با شرع مقدس خواستار نظارت علما بر امور مجلس شده و درخواست متحصنین در حرم حضرت عبدالعظیم(ع) را این گونه بیان کرده است: «یکی آنکه در نظام نامه اساسی مجلس بعد از لفظ مشروطه، لفظ مشروعه نوشته شود و دیگر آنکه فصل دائر به مراعات موافقت قوانین مجلس با شرع مقدس و مراقبت هیئتی از عدول مجتهدین در هر عصر بر مجلس شورا به همان عبارت که همگی نوشته ایم بر فصول نظام نامه افزوده شود و هم مجلس شورا را به هیچ وجه حق دخالت در تعیین آن هیئت از عدول مجتهدین نخواهد بود...» در طول مدت تحصن در حرم حضرت عبدالعظیم(ع) درخواست نظارت علما بر مجلس بارها از سوی شیخ فضل الله تکرار می شود. در یکی دیگر از لوایح شیخ درخواست متحصنین این گونه بیان شده است: «لایحه نظارت علما که به طبع رسیده بدون تغییر، ختم به قانون شود و تعیین هیئت نظارت هم در همه اعصار فقط با علما مقلدین باشد؛ چه آنکه خودشان تعیین بفرمایند یا به قرعه خودشان معین شود.» در بخشی از لوایح با اشاره به اینکه مجلس شورای اسلامی باید با مجالس غربی تفاوت داشته باشد، به اقتباس قوانین از غرب اعتراض شده و در رابطه با نظارت و حفاظت علما بر مجلس و قوانین آن آمده است: «امروز که این تاسیس را از فرنگستان اقتباس کرده به همین جهت که اقتباس از فرنگستان است باید علما اسلام که عندالله و عند رسوله مسئول حفظ عقاید این ملت هستند نظری مخصوص در موضوعات و مقررات آن داشته باشند که امری بر خلاف دیانت اسلامیه به صدور نرسد و مردم ایران هم مثل اهالی فرنگستان بی قید در دین و بی باک در فحشا و منکر و بی بهره از الهیات و روحانیات واقع نشوند.» در نهایت تلاش شیخ فضل الله موجب شد تا خواسته های متحصنین مورد قبول علمای نجف قرار گرفته و نیز نظارت استصوابی علما بر مصوبات مجلس در اصل دوم متمم قانون اساسی گنجانده شود. در بخشی از این اصل آمده است: «...باید در هیچ عصری از اعصار مواد قانونیه آن مخالفتی با قواعد مقدسه اسلام نداشته باشد و معین است که تشخیص مخالفت قوانین موضوعه با قواعد اسلامیه بر عهده علمای اعلام ادام الله برکات وجودهم بوده و هست، لهذا رسما مقرر است در هر عصری از اعصار، هیئتی که کم تر از پنج نفر نباشد از مجتهدین و فقهای متدینین که مطلع از مقتضیات زمان هم باشند معرفی به مجلس شورای ملی شوند تا موادی که در مجلس عنوان می شود به دقت مذاکره و غور رسی نموده هریک از آن مواد معنونه که مخالفت با قواعد مقدسه اسلام داشته باشد طرح و رد نمایند که عنوان قانونیت پیدا نکند و رأی این هیات علما در این باب مطاع و متبع خواهد بود...». همانطور که مشخص است بنا بر اصل تراز نظارت علما اولویت دارد و دستور علما برای نظارت در قوانین و مصوبات مجلس باید از سوی همه پذیرفته و اجرا شود. نفوذ استعمار در مشروطه در پی حذف اصل "تراز" درحالی که مشروطه خواهان مسیر خود را از اسلام و شریعت جدا کرده و بیراهه را در پیش گرفته بودند و به هشدارهای شیخ فضل الله توجه نشان نمی دادند، محمدعلی شاه از فرصت استفاده کرده و با به توپ بستن مجلس اول آغاز دوران استبداد صغیر را کلید زد. به این ترتیب عدم همراهی مشروطه خواهان با شیخ و مخالفت آنان با مشروطه مشروعه در نهایت به سود استبداد به پایان رسید. شیخ در دوران استبداد صغیر همچنان به اشاعه نظرات خود ادامه داد؛ در این بین شدت دشمنی ها نسبت به شیخ فضل الله بیشتر شد به نوعی که پس از فتح تهران، مشروطه خواهان در اولین اقدام وی را به چوبه دار آویختند. اعدام شیخ فضل الله نوری که معتقد به تطبیق قوانین مجلس با شرع مقدس اسلام و نظارت علما بر امور مجلس بود ضربه ای جبران ناپذیر به جنبش مشروطه وارد ساخت، تحت تاثیر این اقدام راه برای نفوذ استعمار گشوده شد و با ظهور دیکتاتوری رضاخان بنیان های نیم بند مشروطه خواهی متزلزل شده و مجلس به حربه ای در دست استبداد مبدل شد.
یکشنبه ، ۱۲مهر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایران اسلامی]
[مشاهده در: www.iraneslaminews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 39]
-
گوناگون
پربازدیدترینها