واضح آرشیو وب فارسی:مهرخانه: در فصل دوم با عنوان ماهیت، ویژگی ها و کارکردهای خانواده، نویسنده در سه گفتار این عنوان را مورد بررسی قرار داده است. در گفتار اول با عنوان ماهیت خانواده دو مبحث اصلی قراردادی بودن خانواده و سازمانی بودن خانواده و تفاوت این دو با یکدیگر مورد بررسی قرار گرفته شده است.معرفی کتاب؛ حقوق زن و خانواده حقوق زن و خانواده نویسنده: محمود حکمت نیا کتاب حقوق زن و خانواده مشتمل بر چهار بخش است. در فصل اول از بخش اول ، نویسنده به بررسی مفاهیم پرداخته و گفتار اول این فصل را به خانواده اختصاص داده است. مبحث اول شامل ضرورت تعریف خانواده از نظر حکم تکلیفی، از نظر حکم وضعی و از نظر سیاست گذاری حاکم است که در این گفتار مورد بررسی قرار می گیرد. در مبحث دوم با عنوان شیوه تعریف خانواده ، به مباحثی چون تعریف برگرفته از عرف، تعریف انتزاعی از قواعد حقوقی و در نهایت تعریف قانونی پرداخته شده است. گفتار دوم با عنوان حقوق خانواده از فصل اول، شامل 2 مبحث حقوق زن در خانواده و حقوق زن نسبت به خانواده است. نویسنده در این گفتار در تلاش است تا تفاوت این دو مبحث را برای خوانندگان به خوبی روشن سازد. در گفتار سوم با عنوان خرده نظام حقوق خانواده ، حکمت نیا نظام حقوق خانواده را در 6 مبحث موضوع، ماهیت رابطه، از نظر قواعد ماهوی، از نظر آیین دادرسی، از نظر مقام رسیدگی کننده و از نظر ضمانت اجرا، به ترتیب مورد بررسی قرار داده و در نهایت در آخرین گفتار این فصل، رابطه نظام حقوقی خانواده و نظام اخلاقی خانواده مورد بررسی قرار گرفته شده است. در فصل دوم با عنوان ماهیت، ویژگی ها و کارکردهای خانواده، نویسنده در سه گفتار این عنوان را مورد بررسی قرار داده است. در گفتار اول با عنوان ماهیت خانواده دو مبحث اصلی قراردادی بودن خانواده و سازمانی بودن خانواده و تفاوت این دو با یکدیگر مورد بررسی قرار گرفته شده است. در گفتار دوم، ویژگی های خانواده تحت هفت عنوان به ترتیب مباحث، ویژگی ارزشی خانواده، هماهنگی با تکوین (هماهنگی با نظام جفت بودن، آفرینش از نفس واحد، هماهنگی با آخرت گرایی انسان)، عاطفی بودن محیط خانواده، پنهان بودن محیط خانواده، انسجام خانواده با حفظ استقلال و کرامت اعضا، سازمانی بودن و در نهایت ویژگی های خاص حل اختلاف در خانواده (مشاوره، استفاده از نهادها و قواعد اخلاقی، استفاده از ابزارهای تنبیهی، نهاد حکمیت و مصالحه درون خانوادگی، مداخله حاکم برای رفع مشکل خانواده و حل اختلاف از طریق دادگاه) مطرح شده است. در گفتار سوم نویسنده به بحث کارکردهای خانواده در قالب 6 مبحث پرداخته است. در این گفتار مخاطب با مباحثی چون ارضای مشروع و نظام مند نیازهای جنسی، تولیدمثل و حفظ و بقای نسل بشر (تولیدمثل جنسی مصنوعی، شبیه سازی، کودکان نامشروع، فرزندخواندگی، قواعد و نهادهای حقوقی تولیدمثل مشروع (قاعده فراش، لعان، قاعده رضاع))، تربیت اعضای خانواده، تأمین منطقی نیازهای عاطفی و روانی و فراهم کردن آرامش برای اعضا، برقراری نظام مراقبتی و حمایتی نسبت به اعضای ناتوان در کودکی و سالمندی و در نهایت جامعه پذیری مواجه است. بخش دوم کتاب با عنوان رویکردها و اصول نظام حقوق خانواده ورود به مباحث مهمی در دو فصل رویکردهای نظام حقوق خانواده و اصول حاکم بر نظام خانواده است. فصل اول در این بخش شامل سه گفتار است. در گفتار اول رویکردها به ذات خانواده در دو مبحث رویکرد خانواده ستیزی و رویکر ارزش مداری مورد بررسی قرار گرفته، در گفتار دوم رویکردها به اعضای خانواده نیز در دو بحث رویکرد فردمحوری (رویکرد مردمحوری، رویکرد زن محوری، رویکرد کودک محوری) و رویکرد خانواده محوری پی گرفته می شود و در نهایت در گفتار سوم رویکردها به ماهیت قواعد مورد بررسی و تحلیل حکمت نیا قرار می گیرد. فصل دوم از بخش دوم با عنوان اصول حاکم بر نظام حقوق خانواده ، مشتمل بر سه گفتار است. گفتار اول ، اصول ناظر به اعضای خانواده (اصل استقلال اعضای خانواده، اصل آزادی، اصل مسئولیت و اصل تحفظ) را مورد بررسی قرار می دهد. گفتار دوم حاوی مطالب مربوط به اصول ناظر به روابط اعضا (اصل مکمل بودن، اصل تعاون، اصل تشاور، اصل مودت، اصل معاشرت به معروف، اصل تناسب حق و مسئولیت) و گفتار سوم حاوی اصول ناظر به ماهیت جمعی خانواده (اصل قداست، اصل استحکام، اصل وحدت، اصل خصوصی بودن، اصل حریم خصوصی، اصل رعایت مصالح کودک، اصل حمایت(سیستم حمایتی درون خانواده و سیستم حمایتی بیرون خانواده) است. در بخش سوم کتاب تحت عنوان حقوق و مسئولیت های اقتصادی زن در خانواده، 2 فصل آزادی اقتصادی درخانواده و امتیازات و مصونیت اقتصادی زن در خانواده مطرح شده است. ذیل عنوان فصل اول، دو گفتار آزادی اقتصادی زن در خانواده در قالب دو بحث محدودیت های تصرف زن در اموال خود و توسعه تصرفات زن در اموال شوهر (اذن مالکی، اذن شارع (اکل از خانه خویشاوندان، موارد ادم) و اذن حاکم) و گفتار آزادی اقتصادی زن در بیرون از خانواده مورد بررسی قرار گرفته شده است. نویسنده در فصل دوم از این بخش، تحت 2 گفتار امتیازات اقتصادی زن در خانواده (حقوق اقتصادی زن به عنوان حکم (مهر، نحله، نفقه، نفقه زوجه در ایام بارداری، نفقه اقارب و متاع به معروف) و حقوق اقتصادی به عنوان ضابط عمومی حقوق (اجرت المثل و اجرت رضاع) و حقوق اقتصادی به عنوان شروط شمن عقد (شروط انتخابی، شروط ارشادی) و گفتار مصونیت اقتصادی زن در خانواده، به بررسی همه جانبه ابعاد امتیازات اقتصادی زن در خانواده پرداخته است. و در نهایت در بخش چهارم و نهایی کتاب با عنوان حقوق غیراقتصادی، نویسنده تحت عنوان دو فصل که فصل اول با عنوان حق زن در ارتباط با خانواده به ترتیب گفتارهایی چون حق ازدواج، آزادی ازدواج، آزادی انتخاب همسر، حمایت از افراد برای تشکیل خانواده، حق زنان ایرانی در بهرهمندی از حمایت دولت هنگام ازدواج با تبعه غیرایرانی، حق آشنایی با معیارهای مناسب همسرگزینی، شناخت و انتخاب همسر، حق آشنایی با شخص، حق بهره مندی از دادگاه و دادرسی مناسب، حق پایان دادن به نکاح (فسخ نکاح در موارد معین، طلاق خلع، طلاق مبارات، طلاق قضایی) و حق ثبت وقایع مربوط به خانواده را شامل می شود و فصل دوم با عنوان حقوق زن در خانواده ، به ترتیب با گفتارهایی چون گفتار اول ، حقوق زن در برابر شوهر (حق برخورداری از برخورد نیکوی شوهر، حق مصونیت از سوءمعاشرت، حق برخورداری از مسکن، حق برخورداری از لباس، حق برخورداری از هم زیستی و در کنار هم بودن (غایب مفقودالاثر و حبس شدن شوهر)، حق هم خوابی و تمتع جنسی، حق نسب و حق بهره مندی از تابعیت شوهر)؛ گفتار دوم ، حق زن نسبت به فرزند (حق بهره مندی از فرزند، حق حضانت اولاد، حق ملاقات با کودک، حق شیر دادن به فرزند)؛ گفتار سوم ، حقوق دختر نسبت به والدین (حق بهره مندی دختر از حمایت والدین، حق بهره مندی دختر از حمایت دولت در ازدواج، حق بهره مندی از حضانت، حق تربیت اخلاقی و حق برخورداری از علم)؛ گفتار چهارم، آزادی زن در خانواده (آزادی آموزش و پرورش، حق و آزادی دفاع، حق آزادی رفت و آمد، حق داشتن دین و دین داری، حق آزادی عبادت، حق آزادی تعهد، آزادی پذیرش ضمان، آزادی اجیرشدن برای رضاع و فروش شیر) و در نهایت گفتار پنجم ، حمایت دولت از زن در خانواده (حمایت دولت با ارشاد، حمایت دولت با تغییر در تعهدات اعضای خانواده، حمایت از زنان در خانواده با پذیرش تعهد توسط دولت (حمایت عمومی دولت، حمایت از زنان خود سرپرست، حمایت از زنان بی سرپرست) در پی روشن ساختن ابعاد مختلف و گستره حقوق زن در خانواده است. بدون شک کتاب حقوق زن و خانواده نوشته دکتر محمود حکمت نیا از بهترین منابع موجود در بازار است که توانسته به خوبی ابعاد متفاوت حقوق زن و خانواده را بررسی کرده و منبع مطالعاتی مفیدی برای دانشجویان مطالعات زنان، حقوق و جامعه شناسی است. این کتاب در سال 1390 توسط سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با قیمت 60000 ریال منتشر شده است. *دانشجوی دکتری مطالعات زنان
شنبه ، ۱۱مهر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهرخانه]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 25]