تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1837893500
خرمشهر، شهر دوشنبه های اشک
واضح آرشیو وب فارسی:بلدیه فردا: نامش را با «خون» نوشتند. در همان روزها که آسمانِ شهر سراسر آتش بود و پیکرهای بی جان آدم ها را کوچه به کوچه می بردند؛ همان روزها که بارانِ موشک و خمپاره می بارید و نفس های آدم ها بوی باروت و گلوله می داد؛ در همان روزها بود که گفتند: «شهرخون». سی وپنج سال پیش جنگ آمد. شهر زنده بود که جنگ رسید. در کناره اروند کشتی ها پهلو گرفته بودند. بندر سبز نخل های بلند داشت و شهر، آرامشی در کنارِ کارون و آسایشی روی چاه های نفت. آن روزها شهر، شهرِخون نبود، خرمشهر بود؛ عروس خوزستان. یک شهر با هزار خاطره، یک شهر با هزار امید و آدم هایی که زندگی در آن شهر مرزی را، در آن بندرِ زنده سبز را با هیچ جای دنیا عوض نمی کردند. شهرشان همه چیز داشت آسمان صاف، هوای خوب، خاک خوب و روزهای خوب. «اصلا به زندگی در جای دیگری فکر نمی کردیم. خرمشهر همه چیز داشت. یک ایران بود و این بندر. از تمام ایران این جا کار می کردند. خارجی ها در محله های مختلف خانه داشتند. این زمین ها را می بینی؟ خشکند نه؟ می دانی... تمامشان زمین کشاورزی بود. همه ها... تا چشم کار می کرد، سبز. آن طرف را می بینی؟ عراق است نه؟ می دانی... اصلا عراق از این جا پیدا نبود. می دانی چرا؟ از بس نخل ها بلند بودند و تنگِ هم. خرما می دادند چقدر. آب کارون که شور نبود... شیریییین. خرمشهر که ای جور نبود آباااااد...» «احمد»، حالا ۶۵ساله است. آن روز که صدای بلند آژیرها در شهر پیچید هنوز جوان بود. کنار محمد و یاسر ایستاده بود و به آن طرف مرزها نگاه می کرد. این روزها می گوید که آن روزها هیچ کس باور نداشت روزگار خوب خرمشهر هم می تواند تمام شود، کسی باور نمی کرد جنگ بیاید و همه چیز را با خود ببرد: «هیچ کس...نه من تنها، هیچ کس فکر نمی کرد خرمشهر با آن ابهت به این روز بیفتد ما که جنگ ندیده بودیم همان طور که شما تا حالا جنگ را ندیده اید.» یک روز دوشنبه بود که جنگ آمد. آن دوشنبه که سیاه بود و سیاه ماند. اصلا از همان روز به بعد تمام دوشنبه های خرمشهر سیاه شد، سی ویکم شهریور ۵۹ دوشنبه شبی بود که احمد و بچه هایش در خانه شام می خوردند و هیچ نمی دانستند که شهرشان، خرمشهرشان چه روزهایی را به چشم خواهد دید. دو ماه و پنج روز بعد باز هم دوشنبه بود که خیلی ها غزل خداحافظی با خرمشهر را خواندند. صدام آمده بود چند ساعته خرمشهر را به نام عراق بزند و برود. در خرمشهر جوی خون به راه افتاد و خاکِ شهر سرخ شد و خانه ها همه بی سقف و نخل ها همه بی سر. خرمشهر ۳۵ روز شجاعانه جنگید تا دوشنبه سیاه دیگری رسید. پنجم آبان ۵۹ همان روزی که اشغال شد. بعثی ها آمدند و وقتی رسیدند: «همه یا مرده بودند یا رفته بودند... شهدا را روی دست می بردند... هیچ چیز نمانده بود نه خانه ای، نه نخلی. هیچ چیز... تو که نمی دانی هیچ چی یعنی چه... می دانی؟...» «احمد» این «هیچ چیز» را که می گوید نگاهش روی نقطه ای خیره می ماند. انگار می رود تا روزهای دور و برمی گردد به همان روزهایی که نام شهرش را با خون نوشتند و خرمشهرشان شد خونین شهر. یک سال و ٦ ماه و ۲ روز بعد بازهم دوشنبه بود که گفتند شهرشان، شهرخون آزاد شد. چه شوقی به دل ها نشست، چه اشک هایی که صورت ها را خیس کرد. آن روز دوشنبه که خبر آزادی آمد، خُرمی دیگر از شهر رفته بود و از آن همه رونق و شکوفایی، نخل های سوخته و ویرانه هایی مانده بود، شبحی از یک شهر که روزی چراغ زندگی در خانه های آن روشن بود. حالا از آن روزها ۳۳ سال و ٣ ماه و چند روز گذشته. یاسر و محمد شهید شده اند و «احمد» در خرمشهر ماهی صید می کند و می فروشد و یک دکه کوچک در بازار قدیمی شهر دارد. چهارپایه زهوار دررفته زیر پایش، را بلند می کند و می گذارد جلوی پاهایت یعنی که: «بنشین!». قوری نیمه سوخته دکه اش قُل قُل می کند، همان وقت است که یک لیوان چای داغ دستت می دهد و می پرسد: «می دانی امروز چندم است؟» می گویی: «دوشنبه است، سی ام شهریور». یک روز دوشنبه است که به خرمشهر می رسی. وقتی رسیدی خانه های ساده می گویند: «سلام» شهر زیر هُرم آفتاب تابستان تب کرده. کارون آرام از زیر پاهایت می گذرد. صدای خمپاره و موشک نمی آید. از بالای پل تمام شهر پیداست، با خانه های کوتاه قد که یکدست روی زمین کنار هم پهن شده اند. شهر بی دار و درخت است و نخل های بی سر، یادگارهای سال های جنگند. زیر پایت چند کشتی باری کوچک لنگر انداخته اند و زندگی در یک دوشنبه دیگر در خرمشهر آغاز شده است. «حسین و محمود» دو مرد میانسال کناره پل را گرفته اند و پیاده بالا می آیند وقتی از حال و احوال خرمشهر می پرسی، «حسین» می گوید: «کدام شهر؟ شما شهر می بینید اینجا؟» و «محمود» دست هایش را در هوا تکان می دهد و شهر را از بالای پل نشانت می دهد: «آمده ای خرمشهر را ببینی؟ ببین! اینجاست، این خانه هایمان، این هوایمان، این کارون شورمان» یک لحظه پایش می لغزد، می ترسی که بیفتد اما تعادلش را باز می یابد، وقتی ایستاد بازهم شهر را شاهد حرف هایش می گیرد و صدایش که به فریاد می ماند، در گوشِ تو می پیچد: «می بینی؟ خوب نگاهش کن. خرمشهر کجا بود؟ خرمشهر نیست... خرمشهر مرده است.» روز در خرمشهر پیش از آن که آفتاب بالا بیاید شروع می شود و ظهر هوا آنچنان داغ است که همه به خانه ها پناه می برند تا عصر. هوا، نه هوای خوب، هوای خاکی و خانه ها نه خانه های خوب، خانه هایِ ملولِ عبوس. در خرمشهر در این سال هایی که از جنگ و آزادسازی گذشته، ویرانه ها را خانه کرده اند، مردم خرمشهر آهسته آهسته خانه هایشان را ساخته اند اما همچنان در هر کوچه ای جای خالی خانه ها پیداست، همان خانه هایی که جنگ آنها را با خود برده است. سیمای شهری خرمشهر این روزها، سیمای فقر است و خانه هایش با ارزان ترین مصالح و به ساده ترین شکل ممکن و اغلب بدون نمای بیرونی و روکار ساخته شده اند، تنگدستی آدم های خرمشهری از صورت خانه هایشان پیداست: «۶۰۰ هزار تومان به ما دادند بعد هم دیگر هیچی ندادند، یک میلیون تومان هم خودمان قرض کردیم گذاشتیم روی آن ۶۰۰تومان، خانه هایمان را ساختیم با این پول می خواستی قصر بسازیم؟» این صدای «علی اکبر» است که پس از جنگ همراه خانواده اش برگشتند خرمشهر. رفته بودند شیراز اما جنگ که تمام شد، دلشان تاب نیاورد، بار زندگی را بستند و برگشتند شهرشان: «بچه هایم می گویند تو اگر عرضه داشتی ما الان این جا نبودیم. آن روزها من فکر می کردم اگر قرار باشد همه ما برویم چه کسی بیاید این جا را بسازد؟ حالا اما خودم هم پشیمانم. بچه هایم درس خواندند اما هر دو بیکارند. در خرمشهر کار نیست اگر هم باشد باید پارتی باشد وگرنه کار نمی دهند.» «پارتی» و «بند پ»، وِرد زبان خرمشهری هاست. حالِ هرکدامشان را که بپرسی اولین جمله ای که می گویند اینکه: «کار نداریم. بچه هایمان بیکارند.» در نگاه اکثریت آنها بزرگترین مشکل این شهرِ مرزی بیکاری و رکود اقتصادی است؛ «محمد» ١٩سالش است، یک سینی بسیار بزرگ را گذاشته روی یک سکو نبش بازار قدیمی خرمشهر و توی همین سینی نشسته است؛ خودش یک طرف سینی و گوجه فرنگی ها هم یک طرف دیگر، می پرسی: «چند؟» می گوید: «کیلویی١١٠٠تومان.» کارش فروش سیب زمینی و گوجه و پیاز است، دیروز بار گوجه را از بازار میوه و تره بار آبادان خریده و بار کرده و آورده است: «خرمشهری ام. اسمم؟ محمد. وضع بازار خراب است. مشتری ندارد. اگر یارانه دادند بازار شلوغ است اگر ندادند دو، سه نفر در بازار دور می زنند و بارمان دو، سه روز می ماند و فروش نمی رود.» او هر روز زیر سایه و آفتاب بازار قدیمی در خرمشهر که بخش عمده دکه هایش هم تصرفی است، می نشیند به امید این که گوجه ها و سیب زمینی و پیازهایش فروش برود، برای ماهی چقدر؟ «الان این گوجه را کیلویی ١٠٠ تومان سود می کنم؟ روزی ١٠ تا ٢٠ هزارتومان درآمد دارم. آخر ماه اجاره این سینی را که بدهم ١٥٠ تا ٢٠٠ هزار تومان برایم می ماند.» او حالا در بازار قدیم خرمشهر گوجه فرنگی می فروشد پیش از این چه؟ «حمالی می کردم در بازار اما بعد دیگر بار نبود برای همین آمدم در کار گوجه و خیار.» در خرمشهر جوانان اگر دستشان برسد و بتوانند وامی جور کنند، یک ماشین خریده اند و مسافرکشی می کنند و اگر نه یا یک گاری دارند که با آن در بازار بار ببرند یا سه چرخه هایی که با آن در شهر آب می فروشند. عده ای هم کنار جاده ها یا در میانه راه ها کارشان فروش بنزین به موتورها و ماشین های در راه مانده است، اگر خیلی بخت یارشان بوده باشد در یکی از شرکت ها پاره وقت راننده تهرانی ها یا مدیرانی هستند که از شهرهای دیگر به خرمشهر می آیند تا کار کنند. آنها که به خرمشهر می آیند تا کار کنند، مسأله خرمشهری ها شده اند، وقتی با خرمشهری ها درباره تهرانی ها و شیرازی ها، درباره مشهدی ها و اصفهانی ها حرف می زنی، دلخوری توی نگاهشان می نشیند. فاصله عمیقی است بین «ما» به معنای خرمشهری ها و بومی ها و «آنها» به معنای تهرانی ها و اصفهانی ها و غیربومی ها. «جاسم»، ٦٠ سال را رد کرده و در بازار قدیمی خرمشهر یک دکه دارد، خرده ریز شانه پلاستیکی و باتری و کش و جوراب زنانه می فروشد، بچه هایش یکی مهندس و یکی طلبه است. می گوید اگر می توانست تمام «غیر بومی ها» را از خرمشهر بیرون می کرد، اوست که می گوید: «کار که نیست اگر هم باشد برای ما نیست. بچه های ما هم همه دکتر و مهندس اند اما به آنها کار نمی دهند. محاصره اقتصادی آمد در خانه های ما. پنیری که ٧٠٠ تومان بوده را الان ٣٤٠٠ تومان می خریم. شیر ٧٠٠ تومانی را ٢٥٠٠ می خریم. مگر همه کارمندند؟ ١٥ درصد حقوق کارمندان را اضافه کردند اما کارگران و آدم هایی مثل ما چه باید بکنند؟ کارِ خوب برای تهرانی ها، پول خوب برای تهرانی ها و حمالیِ تهرانی ها و پادویی شان برای خرمشهری ها. زنان خرمشهری را می برند خانه تهرانی ها را تمیز کنند و غذا بپزند. ما کی این همه خِفت کشیده بودیم؟ خرمشهر چه گناهی کرده که به این روز افتاده؟ روزی هزار بار آرزو می کنم کاش در همان جنگ مرده بودم این ذلت را نمی دیدم. نه شورای درستی داریم و نه نماینده مجلس پای کار که از این مردم حمایت کنند، خرمشهر هیچ کس را ندارد.» موتور سه چرخه اش روشن نمی شود. نامش «حسین» است، عرق از لابه لای موهای سیاهش بیرون می دود و راه صورتش را می گیرد. نگاهش را می دوزد به چشمانت که: «نه... نمی شود... نمی شود که نمی شود به درک که نمی شود...» با گوشه آستین پیشانی اش را پاک می کند، لگدی حواله سه چرخه می کند و بلند می شود و دبه ها را یکی یکی پایین می کشد و ردیف می کند کنار دیوار و با خودش غر می زند: «این هم زندگی ما است» و البته بخشی از این غرها هم سهم توست: «از تهران آمدی، چه می فهمی درد چیست... چه بگم که درد خرمشهر کجاست...» «حسین» آب بر است، یکی از ده ها آب بر خرمشهر که هر روز دبه های کوچک و بزرگ آب را در سبد سه چرخه کوچکی می چیند و دور شهر می چرخاند: «آب نداریم که، کارونم که شور شده... دبه های کوچک ۵۰۰ تومان و دبه های بزرگتر ۱۰۰۰ تومان و دبه های خیلی بزرگتر ۵۰۰۰ هزار تومان. مردم روزانه می خرند، همه که دستگاه تصفیه ندارند.» سال ٧٥، دولت وقت، پایان بازسازی مناطق و شهرهای جنگی را در هتل آزادی تهران جشن گرفت. در آن جشنی که در پایتخت برگزار شد، میهمانان هیچ نمی دانستند خانه های خرمشهر، خیابان ها و کوچه هایش هنوز زخمدار است، میهمانان آن جشن نمی دانستند خرمشهر چطور با زمین های کشاورزی آلوده به مین جنگ غیرقابل استفاده و رها شده، با انبوه خیابان های خاکی و خانه هایی که صورت هایشان جنگ زده مانده، آنها نمی دانستند که این جا، جای زندگی نیست و بن بست سازندگی است. از همان روزها تا همین امروز، جنگ در خرمشهر، در کوچه هایش و در لحظه هایش و در قلب آدم هایش ادامه دارد. ساکنان این شهر مرزی آنچنان محروم و آنچنان مظلوم و دل هایشان چنان مجروح است که خیلی ها دیگر چندسالی هست در مراسم سالانه گرامیداشت دفاع مقدس هم شرکت نمی کنند و فقر و تنگدستی و روزگار سخت بین آنها و خاطره هایشان از سال های جنگ هم فاصله انداخته است. چند سال پیش، آن روزهایی که کاروان راهیان نور را راهیِ شهرهای جنوب کرده بودند، دل های خیلی از خرمشهری ها امیدوار شد. بسیاری از آنها مخصوصا جوان ها رفتند در مسیر کاروان راهیان نور، دکه های بین راهی زدند، آب و غذا برای مسافران بردند و آن جا نشستند تا گردشگران بیایند به امید کاری، لقمه نانِ حلالی. راهیان نور، گردشگران مناطق جنگی آمدند اما: «آمده بودند ما را ببینند اما با ما غریبه بودند. بچه های ما رفته بودند سر راهشان با هزار امید رفتند، اما آنها از خرمشهر هیچ چیز نخریدند. حتی آب را هم آورده بودند! انگار گناه است از خرمشهر چیزی بخرند. الان نه، دیگر بچه هایمان نمی روند. از بس دلشان را شکستند. آمدن و رفتن این کاروان راهیان نور هیچ درآمد و تاثیری در زندگی خرمشهر که نداشته. وقتی قرار است بیایند می آیند و همه ماهواره ها را جمع می کنند و می گویند شهری که نماد مقاومت است، نباید مردمش ماهواره داشته باشند. آنها هم می آیند بدبختی و فقر و ما را این طور جنگ زده می بینند، برای ما آه می کشند و می گویند جنگ چقدر بد است و می روند!» این جمله ها را «مهدی»، یک راننده تاکسی در خرمشهر می گوید. این البته حرف او تنها نیست، بسیاری از خرمشهری ها همین مضمون را با ادبیات دیگری تکرار می کنند. فرآیند بازسازی در خرمشهر حالا دیگر آن قدر طولانی شده و فقر و گرفتاری آنچنان گریبان مردم را گرفته که بیشتر خرمشهری ها دیگر به این باور رسیده اند که در محرومیت خرمشهر و بازسازی نشدن آن تعمدی وجود دارد، مثلا «مینو» که ٣٥ساله است و مادر دو بچه می گوید: «نمی خواهند خرمشهر بازسازی شود و دلشان می خواهد این جا با همین شرایط بماند و شرایط جنگی را حفظ کند. این همه سال گذشته چطور این جا بازسازی نشده و با این همه فشار هیچ اقدامی هم انجام نمی شود. اراده هایی وجود دارد که خرمشهر همین طور بماند.» به خرمشهری ها گفته اند صبر کنید. خیلی وقت است که آنها صبر کرده اند، اگر با آنها در شهر حرف بزنی چند جمله ای هست که بین بسیاری از آنها مشترک است، مثلا این که بیشتر خرمشهری ها، در چشمانت زل می زنند و با صدایی که تهش یا بغض است یا خشم، می گویند: « ٣٠ سال صبر کردیم، بس نیست؟» به آنها می گویند «صبر»، می گویند «صبر کنید، درست می شود.» حتی شهردار خرمشهر هم وقتی تو را می بیند، می گوید: «گفتند درست می شود، مردم خرمشهر صبورند، اما ما از مسئولان می پرسیم که برای حل مشکلات خرمشهر چقدر صبر لازم است، ٣٥ سال کافی نیست؟» «عزیز ساعدی»، شهردار این روزهای خرمشهر جوان است، قبل از این که به خرمشهر بیاید، شهردار سوسنگرد بوده، در خرمشهر او هست و انبوه کارهای ناتمامِ یک شهر جنگ زده. شهری که خیابان هایش هنوز خاکی است، خانه هایش خاکی و آب وهوایش هم این روزها دیگر خاکی شده است و آدم ها، آدم های این شهر هم همه خاکی اند، بی توقع و سر به زیر اما دل هایشان، همه خون. دلِ شهردار خرمشهر هم خون است وقتی که می گوید برای سروسامان دادن به انبوه مشکلات انباشته شده در خرمشهر در سال ٩٤ یعنی همین امسال، فقط ٣٨٠ میلیون تومان اعتبار عمرانی دارد، سرش را با افسوس تکان می دهد. او که می گوید ٣٨٠ تومان؟ فکر می کنی حتما منظورش ٣٨٠ میلیارد ریال است اما او تو را مطمئن می کند که منظورش ٣٨٠ میلیون تومان است ! ٣٨٠ میلیون تومان اعتبارِ عمرانی خرمشهر یعنی پول خرید ١٠سطل زباله مکانیزه در تهران؛ یعنی پولِ خرید یک آپارتمان ١٠٠ متری در منطقه نه چندان گرانقیمت پایتخت . « من ٣٠ میلیارد تومان پول می خواهم که ٤٠ درصد خیابان های خرمشهر را آسفالت کنم، اگر بخواهیم روکش همه خیابان ها را تا حد قابل تحمل آسفالت کنیم ٨٥ میلیارد تومان پول می خواهیم. اعتباری که برای من درنظر گرفته شد در سال ٩٣ بوده ٦ میلیاردتومان امسال اما فقط ٣٨٠ میلیون تومان کل اعتبار عمرانی خرمشهر است، چه کسی باور می کند، من با این ٣٨٠ میلیون تومان به کدام درد باید برسم؟ » آن طور که شهردار خرمشهر می گوید، آمار بیکاری جوانان در خرمشهر بالای ٣٠ درصد است و این مساله ای است که به مجموعه ای از مشکلات اجتماعی منجر شده است، مثلا افزایش اعتیاد . فراتر از اینها، به گفته او یکی از مشکلاتی که بعد از جنگ گریبان خرمشهر را گرفت و زمینه ساز شکل گیری مجموعه ای از مشکلات اجتماعی و زیرساختی شده، این که این شهر بخش قابل توجهی از جمعیت قدیمی اش را از دست داده است: «بزرگترین مشکل ما همین بود که وقتی مردم رفتند، برگشت شان سخت شد. جنگ طولانی شد و وقتی تمام شد مردم هرجا بودند، همانجا ماندنی شدند. ویرانی بعد از جنگ و وجود نظام بعث در همسایگی خرمشهر هم مزید بر علت شد و آنها دیگر نیامدند.» «اگر آنها آمده بودند...» این را شهردار می گوید و جمله اش را ناتمام می گذارد. واقعیت این است که خرمشهر بعد از جنگ اکثریت ساکنان ثروتمندش را از دست داد، خانه های آنها هنوز در محله های قدیمی خرمشهر باقی مانده است، ویلاهایی که همین امروز هم با این که ویران و درهم شکسته اند اما هنوز اصالت و زیبایی گذشته در صورت هایشان پیداست. همه ساکنان سال های دور آنها رفته اند و حالا در آنها مهاجران کم درآمدی زندگی می کنند که از شهرهای دیگر به خرمشهر آمده اند، تعدادی از آنها هم همان طور خالی مانده است. این خانه های اعیانی سال های دور، چه پر باشند و چه خالی حالا یکی از مشکلات خرمشهرند نه کسی آنها را بازسازی می کند و نه شهرداری می تواند تخریب شان کند: «اطلاعیه های زیادی دادیم، از هر طریق که می شد اعلام کردیم اما صاحبانشان خانه ها را کلا رها کرده و رفته اند. متصرفان که اینها را بازسازی نمی کنند و می گویند مال ما نیست، شهرداری هم پول امورات روزمره را هم ندارد، سیمای جنگ زده این خانه ها روی روحیه مردم هم خیلی تأثیر منفی می گذارد، با این وضع آنها نمی توانند جنگ را فراموش کنند، ٣٠ سال است که با جنگ زندگی می کنند و خسته شده اند.» به گفته «ساعدی»، خرمشهر پیش از جنگ از حیث تردد کشتی های با وزن بالا، یکی از مهم ترین بندرهای ایران بود و مردم از نقاط مختلف در این بندر کار می کردند. همین رونق بسیاری از افراد را تشویق به زندگی در خرمشهر می کرد: «بعد از جنگ هم افرادی که به خرمشهر آمدند با همان تصویر برگشتند، تصویر خرمشهر قبل از جنگ واقعا مثل یک رویا بود اما متاسفانه انباشت مشکلات و لایروبی نشدن اروند و حضور نظام بعث در همسایگی ما شرایط متفاوتی را به وجود آورد و شهر هم پر شد از مهاجرانی که با دست های خالی آمده بودند .» شهردار خرمشهر درباره علل عقب ماندگی در روند بازسازی این شهر می گوید: «شهرهای مرزی معمولا دید کنترلی دارند. دید کنترلی درتقابل با اقتصاد و تجارت است. برای این که اقتصاد و تجارت پررونق داشته باشید باید دید کنترلی را کم کنید البته امسال برای لایروبی اروند ٩٠ میلیارد تومان اعتبار اختصاص داده اند. لایروبی اروند سه سال طول می کشد. با این لایروبی خرمشهر خیلی پیشرفت می کند. اگر بندر و تجارت و گمرک فعال شوند، اشتغالزایی می شود و مشکلاتی مثل بیکاری و بی آیندگی جوانان از بین می رود.» شهردار خرمشهر هم مثل مردم این شهر می گوید، دوست ندارد این شهر در موقعیت جنگی بماند. به گفته او افرادی می خواهند این تفکر را توسعه بدهند که خرمشهر موزه جنگ باشد اما مردم چه می شوند؟ «شما خودتان می توانید همه عمر در یک شرایط جنگی زندگی کنید؟ از نظر من این تفکرات مغرضانه بعضی شخصیت هاست که باعث می شود این تفکر را توسعه بدهند. قانونی نداریم که بگوید خرمشهر باید در حالت جنگی بماند. ما موزه جنگی داریم در خرمشهر و میهمانان می توانند بازدید کنند. در خرمشهر شرایط اقتصادی بسیار ضعیف است و مردم نمی توانند به خانه هایشان برسند و اگر آثار جنگی هنوز روی دیوارها هست به دلیل این است که این خانه ها مالک نداشته و ما به هیچ وجه علاقه مند نیستیم شهر را با نشانه های جنگ نگاه داریم.» با تصمیماتی که در سال های اخیر گرفته شده، خرمشهر منطقه آزاد شده اما این منطقه آزاد شدن چقدر در رونق و تغییر شرایط این شهر مرزی تاثیرگذار بوده است؟ شهردار خرمشهر می گوید: «خیلی کم» به گفته او، اگر منطقه آزاد به معنای حقیقی اش اجرا شود خیلی خوب است اما «با وضع موجود و با حرکت لاک پشتی منطقه آزاد اروند» او فکر نمی کند تا ٧ سال دیگر هم در ارتباط با منطقه آزاد اتفاقی در خرمشهر بیفتد. صدای اوست که در گوشت می پیچد: «ما راه خشکی، راه ریلی و هوایی و دریایی را داریم اما دید وسیع و عمرانی و سرمایه گذاری را نداریم. اما متاسفانه هر سیستم مدیریتی که در سازمان منطقه آزاد اروند بوده دید سیاسی داشته و نه دید اجرایی و عمرانی و در این سال ها مدیریت خوبی در این سازمان نداشتیم.» به گفته او یکی از مشکلات در روند بازسازی خرمشهر بعد از جنگ این بوده که پولی که به حساب این شهرها ریخته شده، درست هزینه نشده است: «بعد از جنگ ستاد بازسازی مناطق جنگی که آغاز به کار کرد، پول خیلی خوبی به ویژه حساب شهرهای مرزی مثل سوسنگرد و خرمشهر و حتی دزفول واریز شد و تا سال٨٥ اعتبارات بازی را دریافت می کردیم اما به جا هزینه نمی شد .» از نگاه شهردار خرمشهر، حرکتی که در یکی، دو سال اخیر تا امروز صورت گرفته، طلایی ترین دوران عمرانی خرمشهر است. دوران طلایی که شهردار می گوید، یعنی بسامان شدن بخشی از سیما و منظر خرمشهر، درختان تازه ای در این شهر کاشته اند و البته نخل و از نوع درختان بومی جنوب هم نیستند، آنها را از کشورهای حاشیه خلیج فارس آورده اند. درختان قد کوتاهی که در مدت زمانی کوتاه سبز می شوند و با آب و هوای خشک و آب شور خرمشهر هم سازگارند. اسمشان هم هست: کونوکارپوس . این روزها اگر در خیابان های خرمشهر راه بروید به طور عجیبی به یاد تهران می افتید، بی دلیل هم نیست در خرمشهر اتفاقاتی می افتد که شبیه همان اتفاقاتی است که پیشتر در تهران افتاده. یک سال پیش از این روزها پای شهرداری تهران و شهرداری چند شهر دیگر به خرمشهر باز شد اما تهران کجا و خرمشهر کجا؟ شهردار خرمشهر می گوید: «ما از دبیرخانه کلانشهرهای کشور دعوت کردیم که جلساتشان را در خرمشهر برگزار کنند. آنها هم پذیرفتند...» قالیباف که به خرمشهر آمد، ٥ میلیارد تومان به این شهر هدیه کرد. هرچند که در تهران منتقدانش گفتند چرا اعتبارات تهران را به خرمشهر برده ای، منتقدانی که شاید خرمشهر را هیچ گاه ندیده اند، همان طور که تو ندیده بودی. شهردار خرمشهر می گوید، در جلسه ای که شهرداران کلانشهرها به خرمشهر آمده بودند، قالیباف بغض کرده و گفته: «ما خرمشهر را آزاد کردیم اما آباد نکردیم.» تهران نه فقط ٥ میلیارد تومان که خیلی بیش از اینها به خرمشهر کمک کرده است. براساس مصوبه دیگری که هرگز رسانه ای نشده، اعضای شورای شهر تهران با اختصاص ٣٠ میلیارد تومان اعتبار عمرانی دیگر برای بازسازی خرمشهر موافقت کرده اند. از محل همین اعتبارات است که حالا در خرمشهر پارک های بی دار و درخت، پارک های جنگ زده، پارک های مرده را زنده کرده اند و برای بچه ها، بچه ها که تنها فراغت شان آب بازی کنارآب آلوده و خاک بازی در کوچه های خاک آلوده بوده است، تاب و سرسره و اسباب بازی های رنگی گذاشته اند. در خرمشهر این روزها، تمام تحولات اخیر را به نام شهردار تهران می نویسند به نام محمدباقر قالیباف. او «مجتبی یزدانی»، شهردار منطقه یک را مامور رسیدگی و ناظر بر امورات خرمشهر کرده است و اوست که همراه گروهی از پیمانکاران شهرداری، در خرمشهر کار می کند. به همین دلیل هم هست که آنچه در خرمشهر ساخته شده، بی شباهت به آنچه در خیابان های شمال تهران ساخته و تجربه شده، نیست. این که قرار است شهرداری تهران در خرمشهر چه کار کند، پاسخ روشنی دارد، شهرداری تهران با تقسیم کاری که در دبیرخانه کلانشهرها انجام شده، احیای فضاهای عمومی خرمشهر، پارک ها و میدان ها و زیباسازی شهری را برعهده گرفته است: «ساماندهی ٣٢پارک موجود در سطح شهر خرمشهر که در فاز اول ٧ پارک ساماندهی شده و به بهره برداری رسیده است. فاز دوم ١٠ پارک و ١٥ پارک هم در فاز سوم بازسازی می شود. همچنین ساماندهی ١٧ میدان شهر و روکش آسفالت هم از دیگر برنامه هایی است که با کمک شهرداری تهران و پیمانکاران آنها انجام می شود.» نه فقط شهرداری تهران که شهرداری های دیگر شهرهای کشور هم این روزها در خرمشهر رفت وآمدی دارند: « همه کلانشهرها مشارکت نکردند اما علاوه بر تهران، شهرداری های رشت و کرج، اصفهان و قم و شیراز و اراک ورود خوبی داشتند. پیمانکاران کرج هم در خرمشهر کار می کنند بعضی شهرها هم تهران را نماینده خودشان کردند.» شهردار خرمشهر می گوید، این رفت وآمدها مردم را امیدوار کرده، این پارک های تازه، این نقاشی های دیواری رنگی و حال وهوایی که شهر گرفته است: «من نگران مردم این شهرم. اگر این بندر آن دوران طلایی و رونق عجیب و رفاه بسیار زیاد برای مردمان را پیش از جنگ نداشت، حالا مردم این قدر افسرده و سرخورده نبودند. مردم خرمشهر الان فکر می کنند شهرشان را و کارشان و آرامش و زندگی شان را از دست داده اند. مردم خرمشهر و آبادان پیش از جنگ آن قدر اقتصاد قوی داشتند که پنجشنبه و جمعه ها سفر خارجی می رفتند الان هم دوست دارند به زمان قدیم برگردند. می دانید، خرمشهر نگین تجاری خاورمیانه بود، این مردم آن روزها را دیده اند و این روزها را باور نمی کنند. برای همین است که اصلا شهر را با این شرایط، شهر نمی دانند.» خرمشهری ها، شهرشان را همان خرمشهر قبل از جنگ را می خواهند. همان شهری که عکسش را، عکس روزهای سبزش را بالای سردر مغازه هایشان زده اند و هر روز نیم نگاهی به آن می اندازند و آهی می کشند. همان شهری که انگلیسی ها و کره ای ها آن جا زندگی و کار می کردند، همان خرمشهری که کمربند سبز داشت و از خانه هایش صدای خنده های بلند می آمد. آنها هنوز که هنوز است در همان روزها زندگی می کنند، در رویای خرمشهر، خرمشهر قبل از جنگ. رویای زندگی در همان روزها، پیش از آن دوشنبه ای که جنگ آمد، پیش از آن دوشنبه ای که بعثی ها آمدند، پیش از آن دوشنبه ای که گفتند «شهر خون و حماسه آزاد شد» و پیش از تمام این دوشنبه هایِ سرنوشت که سخت و تلخ و سیاه گذشت. در خرمشهر از حال مردم، از احوال شهر که بپرسی، زیر هُرم آفتابِ داغ، چشمانی با نگاه های منجمد تو را نگاه می کنند و می گویند: «چه می گویی؟ کجا شهر است؟ این اشک است... این خون است...» شیده لالمی، روزنامه شهروند
سه شنبه ، ۷مهر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: بلدیه فردا]
[مشاهده در: www.baladiye.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 5]
-
گوناگون
پربازدیدترینها