تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
ساقدوش کیست ؟ | وظیفه ساقدوش در مراسم عقد و عروسی چیست ؟
قایق‌سواری تالاب انزلی؛ تجربه‌ای متفاوت با چاشنی تخفیف
چگونه ویزای توریستی فرانسه را بگیریم؟
معرفی و فروش بوته گرافیتی ریخته گری
بهترین بروکر برای معاملات فارکس در سال 2024
تجربه رانندگی با لندکروز در جزیره قشم؛ لوکس‌ترین انتخاب
اکسپرتاپ: 10 شغل پردرآمد برای مهاجران کاری در کانادا
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1816187135
شیشه عمر گوزن زرد ایرانی دست کیست؟
واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:
شیشه عمر گوزن زرد ایرانی دست کیست؟ حساسیت گونه‌های در معرض خطر همانند گوزن زرد ایرانی که در سراشیبی تندی به سوی انقراض قرار دارد، به اندازه‌ای زیاد است که تلفات حتی یک راس از آنها بر اثر سهل‌انگاری قابل بخشش نیست. شهریور امسال خبر تلف شدن یک راس از گوزن‌های زرد ایرانی و جراحت احتمالی تعدادی دیگر حین انتقال از سایت تکثیر در اسارت کرمانشاه به سایت دز خوزستان حرف و حدیث‌های زیادی را به دنبال داشت.
بازتاب خبر و واکنش ها در این زمینه جمعی از کارشناسان محیط زیست را به این باور رسانده است که متاسفانه جایگاه علمی و تخصصی حفاظت از این گونه منحصربه فرد هنوز آن طور که شایسته است از جانب سازمان حفاظت محیط زیست جدی گرفته نمی شود. گروه دانش روزنامه جام جم در این زمینه چند گفت وگو با کارشناسان و استادان صاحب نظر در زمینه علوم و فنون جابه جایی حیات وحش انجام داده که در ادامه مشروح آن را می خوانید.
گوزن زرد ایرانی با نام علمی Dama dama mesopotamica زیرگونه منحصربه فرد و بومی ایران است. ارزیابی تغییرات زیستگاهی در منطقه دز و کرخه نشان می دهد زیستگاه های مناسب برای این زیرگونه در این منطقه تنها در مدت ۱۸ سال، ۳۰ درصد کاهش پیدا کرده اند. هر نوع معرفی احتمالی و مجدد این گونه به طبیعت ایران باید براساس الگوهایی باشد که احتمال بقای افراد را تضمین کند وگرنه سیستم کنونی تکثیر و معرفی از یک قفس به قفس دیگر یا ورود مجدد گونه به سایتی که کمتر از دو سال پیش با مشکل جدی انگل میاز مواجه بوده و هنوز به درستی قرنطینه نشده، بدون تردید دورهای باطلی است که برای جمعیتی آسیب پذیر (۱۰۰۰ تا ۵۰۰۰ راس) به هیچ وجه منطقی به نظر نمی رسد. پروفسور خوزه لوئیز فرناندس گارسیا، متخصص ژنتیک و زادآوری حیوانات وحشی از دانشکده دامپزشکی دانشگاه اِکستره مدورا اسپانیا در این باره در گفت وگو با جام جم می گوید: دانشگاه اکستره مدورا و موزه تاریخ طبیعی آلمان در تحقیقی مشترک نشان دادند این زیرگونه از اهمیت ژنتیکی بالایی نسبت به گونه مشابه اروپایی برخوردار است. با این حال، جای خالی مطالعات ژنتیک در ایران بسیار محسوس است. دکتر حمیدرضا رضایی، عضو هیأت علمی گروه محیط زیست دانشگاه گرگان و از مشاوران سازمان محیط زیست هم معتقد است تلفیق و جابه جایی جمعیت های گوزن زرد ایرانی که در حال حاضر توسط سازمان محیط زیست در دست اجراست، اصولی دارد که موثرترین فاکتور تصمیم ساز آن سازگاری با زیستگاه است. وی ضمن تاکید بر ضرورت کنترل درون آمیزی ها، به اختلاف زمانی زادآوری در زیستگاه های مختلف اشاره می کند و توجه به آن را از ضروریات می داند. جابه جایی غیراصولی و غیرتخصصی خبرها حاکی از آن است که دفتر تنوع زیستی و حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست در راستای ساماندهی به تعدادی از سایت های تکثیر گوزن زرد و بویژه شش مورد که ظاهرا نه تنها استاندارد نیستند بلکه حتی تجهیزات کافی را هم در اختیار ندارند، تصمیم دارد ۵۵ راس گوزن موجود در این سایت را به سایت های مجهزتر ازجمله سایت دز در خوزستان و باغ شادی در یزد منتقل کند، اما شواهد نشان می دهد در همان مرحله اول کار مشکلی ایجاد شده که به زعم عده ای از متخصصان و کارشناسان باید آن را جدی گرفت. تلف شدن یک مورد گوزن نر کرمانشاه از مجموع چهار گوزن انتقالی به خوزستان که به معنای تلفات ۲۵ درصدی در یک انتقال ساده است، از منظر آماری سوال برانگیز است. دکتر محمود مرعشی، دامپزشک دفتر حیات وحش در این باره به جام جم می گوید: مسئولیت این جابه جایی با آقای دکتر اکرامی، دامپزشک استان مازندران بوده و ما در مبدأ حضور داشتیم. گوزن ها پس از به هوش آمدن در اختیار نماینده استان خوزستان قرار گرفتند، اما ظاهرا جعبه جابه جایی نامناسب بوده و باعث تلف شدن حیوان شده! مرعشی در پاسخ به این پرسش که چرا جعبه گوزن ها توسط ایشان بررسی نشده، توضیح داد: نماینده استان مدعی بود قبلا نیز با همین جعبه انتقال را انجام داده و مشکلی پیش نیامده! وی همچنین در پاسخ به این پرسش که آیا این فصل برای جابه جایی گوزن ها مناسب است یا خیر، می گوید: مناسب ترین فصل برای جابه جایی گوزن همین فصل است! دکتر علی رونق، دامپزشک اداره کل محیط زیست استان خوزستان نیز آسیب جدی فیزیکی گوزن تلف شده شامل کوفتگی شدید پشت، آثار خون بر بدن و شکستگی دندان ها را تائید کرده و می گوید: دامپزشکی همراه گروه جابه جایی نبود. موشکافی متخصصان از یک اتفاق به ظاهر ساده نقد اول دکتر افشین علیزاده، استادیار دانشگاه تهران و متخصص اکولوژی حیات وحش و مدیریت زیستگاه ها در زمینه اتفاق اخیر می گوید: هنوز برای ما مشخص نیست وقتی پروژه تکثیر گوزن زرد در زیستگاهی دیگر موفق بوده چه اصراری برای بازگشت به یک زیستگاه مشکوک وجود دارد.
دو سال پیش انگل میاز تلفاتی بیشتر از ۵۰ راس گوزن زرد را در خوزستان زمینه سازی کرد و سازمان محیط زیست بار دیگر این زیرگونه آسیب پذیر را که به واسطه درون آمیزی از نظر ژنتیکی هم ضعیف شده به جایی می برد که به دلیل حضور گسترده دام در محیط اطراف باثبات نیست. طبیعی است جابه جایی گونه ای چنین ارزشمند باید براساس اصول خاص و علمی باشد، اما متاسفانه هنوز هم به واسطه ضعف مدیریت شاهد هستیم کار جابه جایی را دو تیم مجزا انجام می دهند؛ یعنی بیهوشی را در مبدأ یک تیم و رهاسازی را در مقصد تیم دیگری به عهده می گیرد. این کار با پروتکل تعریف شده بین المللی برای جابه جایی حیات وحش همخوانی ندارد. دکتر علیزاده برخلاف نظر دامپزشک دفتر حیات وحش معتقد است، مدیریت هوشمند و تخصصی حیات وحش در همه جا بویژه در مورد گوزن زرد تاکید بر بیهوشی صرف ندارد، وی افزود: کارشناسان فرانسوی و آمریکایی بیهوشی گوزن زرد را بسیار تخصصی و متفاوت با سایر سُم داران توصیف می کنند. جابه جایی موفق و بدون تلفات ۳۰ گوزن زرد در سال ۶۸ از منطقه دشت ناز به ارومیه را چگونه می توان با انتقال چهار گوزن در سال ۹۴ و تلفات ۲۵ درصد، آن هم در یک فصل نامناسب یعنی اواخر تابستان که شروع فصل جفتگیری گوزن هاست و حیوان نه تنها از نظر رفتاری، بلکه حتی از نظر فیزیولوژیکی آماده جابه جایی نیست مقایسه کرد. نقد دوم دکتر ایمان معماریان، فارغ التحصیل دامپزشکی دانشگاه تهران و فلوشیپ مقیدسازی و بیماری های حیات وحش از کشورهای نامیبیا، هلند و اسپانیا می گوید: در بیهوشی، مسئولیت پذیری مهم ترین بخش کار است. سوال اینجاست که چرا دامپزشک مسئول بیهوشی در این جابه جایی حضور نداشته در حالی که موظف بوده زمان رسیدن به مقصد و در تمام طول راه از گوزن ها مراقبت کند. جابه جایی گوزن زرد ـ آن هم در این فصل از سال ـ هم به دلیل گرمای هوا و هم به علت آغاز فصل تولیدمثل در هیچ جای دنیا توصیه نمی شود. برخلاف نظر مسئول دفتر حیات وحش که مرگ این حیوان را طبیعی اعلام کرد، علم دامپزشکی هیچ مرگی ـ آن هم مرگ گونه ای چنین ارزشمند ـ را طبیعی نمی داند مگر آن که علت مشخص شود. آیا کالبدشکافی این حیوان بعد از ده روز اصلا امکان پذیر است؟ به عنوان یک دامپزشک حیات وحش، هزینه ۹۰ میلیون تومانی کل این طرح جابه جایی را عجیب و قابل تأمل می دانم. بهتر بود اعلام می شد این هزینه برای چه کارهایی در نظر گرفته شده است. بیهوشی نشخوارکنندگان مستلزم به کار بستن ترکیبات دارویی خاصی است که پایه آنها اتورفین است. ترکیب دارویی انتخابی باید کاملا برگشت پذیر باشد و سریع هم تاثیر بگذارد. در ضمن احتمال نفخ و برگشت غذا را به حداقل برساند، اما حتی به روزترین داروهای دنیا یا حتی مجهزترین وسایل حمل و نقل حیات وحش چنین هزینه ای را نمی طلبند. نقد سوم دکتر حمیدرضا رضایی، عضو هیأت علمی گروه محیط زیست دانشگاه گرگان و از مشاوران سازمان محیط زیست باور دارد چنین انتقال زمینی پرخطری نه تنها در فصل مناسب انجام نشده، بلکه حتی مدیریت تخصصی نیز در مورد آن اعمال نشده است: بهترین زمان جابه جایی آخر آبان و اوایل آذر است که فصل تولیدمثل گوزن زرد پایان یافته و بریدن شاخ های گوزن هیچ مشکلی از نظر تولیدمثل برای جانور به وجود نمی آورد. در ضمن پس از دو ماه پایه شاخ های باقیمانده به صورت طبیعی می افتد و شاخ جدید به جای آن رشد خواهد کرد و دوره ایمن بارداری هم برای ماده ها سپری شده است. مشکل دقیقا اینجاست که این کار باید براساس اصول علمی و تخصصی انجام شود، زیرا گوزن زردی که شاخ خود را ـ آن هم در آغاز فصل جفتگیری ـ از دست داده، نه تنها در محیط جدید توان رقابت ندارد، بلکه حتی بسیار آسیب پذیر هم می شود. ما با یک گونه عادی مواجه نیستیم؛ بلکه با یک گونه در خطر انقراض روبه رو هستیم که تلف شدن یک راس آن هم بسیار مهم است. علاوه بر اهمیت زیستی و اکولوژیکی گوزن زرد ایرانی، فراموش نکنیم برای نگهداری و پرورش هر گوزن زرد ایرانی میلیون ها تومان هزینه می شود. تغذیه، کنترل دائم توسط دامپزشک، فضای اختصاصی و نگهبانی شبانه روزی به معنای سالی چند میلیون تومان هزینه است. پس چگونه می توان آن را با یک سهل انگاری و بی دانشی توجیه کرد؟ برخی ادارات کل محیط زیست برای نگهداری از گوزن زرد سالانه چندصد میلیون تومان هزینه می کنند، در حالی که آمار جمعیتی بیشتر آنها حتی افزایشی هم نیست. اکنون این تلفات جدید را باید بر چه اساس توجیه کرد؟ فرناز حیدری جام جم
دوشنبه 6 مهر 1394 ساعت 03:45
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 15]
-
گوناگون
پربازدیدترینها