تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1838058806
قانعی راد: قدسی کردن مفاهیم در کتاب جلوی خلاقیت و نوآوری را می گیرد/ میری: فارابی برای من تنها یک سمبل بوده است
واضح آرشیو وب فارسی:ایبنا: به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) نشست نقد و بررسی کتاب «ما و فارابی» (فراسوی نگاه های کارمندوارانه به علوم انسانی) شنبه چهارم مهرماه با حضور سید جواد میری، مولف کتاب، محمدعلی مرادی پژوهشگر فلسفه، محمدامین قانعی راد، رئیس انجمن جامعه شناسی ایران و مالک شجاعی جشوقانی، مدرس فلسفه در سرای اهل قلم برگزار شد. سید جواد میری در ابتدای این نشست با اشاره به مفهوم کارمندوارگی که در کتاب به کار رفته گفت: در کتاب «در تکاپوی اندیشه ها» نقل شده که روزی هیئتی از فیلسوفان آلمانی در حوالی دهه 60 خدمت علامه طباطبایی آمدند. ایشان از این هیئت درباره آخرین نظریاتی که درباره تعریف انسان ارائه شده پرسیدند و این هیئت پاسخ دادند که ما امروز در اروپا و آلمان روی حوزه های خاصی مانند تنوع فرهنگی کار می کنیم و دیگر روی این مباحث کلی مانند تعریف انسان کار نمی کنیم. علامه در این باره به آنها گفت: این کار شما کارمند شدن است در واقع شما فیلسوفانی دارید که کارمند شده اند. بنابراین من مفهوم کارمندوارگی را از این حکایت الهام گرفتم. من فارابی شناس نیستم وی با بیان اینکه فارابی شناس نیستم افزود: وقتی نگاه می کنیم شریعتی هم صحبت از ما و اقبال می کند و اقبال هم از ما و مولوی سخن می گوید بنابراین زمانی که ما درباره نسبت خودمان با این افراد حرف می زنیم در واقع درباره میراث اندیشه ای خود سخن می گوییم. عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی تاکید کرد: من در این کتاب سعی کردم فارابی را لنگرگاهی قرار دهم و از این طریق با میراث اندیشه ای خودمان ارتباط برقرار کنم. در این کتاب علاوه بر فارابی از افکار مالکوم ایکس هم صحبت کردم. این استاد جامعه شناسی در ادامه با اشاره به علت انتخاب خود درباره فارابی گفت: یکی از بزرگترین تئوری هایی که جامعه شناسان و نظریه پردازان در قرن بیستم و بیست و یکم درگیر آن هستند تئوری سکولاریزاسیون دینی است، بدین معنی که دین در حاشیه مسائل اجتماعی قرار می گیرد اما قرن بیست و یکم نشان داد که دین در وسط مسائل اجتماعی است. وی تصریح کرد: من در این کتاب به دنبال فارابی که هزار سال پیش نوشته شده نیستم اما می خواهم نسبت ما با فارابی که به نسبت عقل و وحی و عقل و دین می پردازد، را بررسی کنم تا بتوانیم بازیابی دوباره ای در این باره داشته باشیم. مساله طرح شده در این کتاب توسط نویسنده تازگی ندارد قانعی راد نیز در بخش دیگری از این نشست با اشاره به عنوان کتاب «ما و فارابی» گفت: بحث میری در این کتاب به دنبال بحث شریعتی درباره ما و اقبال است، به عبارت دیگر نویسنده در این کتاب این مفهوم را گسترش داده و از نسبت ما و فارابی، علامه جعفری، علامه طباطبایی، جلال آل احمد و حتی حافظ و سعدی سخن گفته است. به هر حال نام بردن نویسنده از تمام این افراد بدین معنی است که ما باید به سنت فکری خود برگردیم. وی با اشاره به اینکه مساله طرح شده در این کتاب توسط نویسنده تازگی ندارد، یادآور شد: این مساله از گذشته تاکنون در جامعه ما پیموده شده و به نتایجی هم رسیده است. امروز شاهد گسترش نگاه های ایدئولوژیک به علوم انسانی هستیم که در نتیجه آن مفاهیمی مانند اسلامی شدن علوم انسانی، علم بومی، علم دینی و... طرح شده است. نتایج این وضعیت آن گونه است که می دانم حتی خود نویسنده کتاب هم از چنین وضعیتی راضی نیست. رئیس انجمن جامعه شناسی ایران با بیان اینکه هدف میری احتمالاً در پایه گذاری علم هویتی با سایر افرادی که در این حوزه قلم زده اند مانند سروش، ملکیان و... یکی است، افزود: به نظر می آید دغدغه میری در این کتاب معرفت شناسی و هویتی است اما مسیری که پیموده شده دستاوردی داشته که خود میری هم آن را تایید نمی کند. بنابراین هر فردی بخواهد موضوع بازگشت به خویشتن را مطرح کند باید بداند که این مسیر را ما در دهه های اخیر پیموده ایم. باید این مسیر ارزیابی شود و نشان دهد ما در چه جاهایی ضعف داشتیم و اشتباه رفتیم. وی افزود: از سوی دیگر در این کتاب درباره نظمی در دانشگاه ها سخن گفته می شود که موجب برده وار شدن دانشجویان می شود. در این کتاب درباره دیدگاه هایی سخن گفته شده که همواره مطرح است بنابراین صرف گفتن این جملات کفایت نمی کند چون ما باید علوم انسانی دیگری بسازیم. میری در بخش پایانی این کتاب نیز با اشاره به سخنان داوری اردکانی پس از انقلاب اسلامی به نتیجه خود می رسد در حالی که در اکنون نظریه های ایشان درباره این موضوع نسبت به سال های ابتدایی انقلاب تغییر پیدا کرده است. بدترین شیوه برای بازسازی حیات در کتاب وجود دارد به گفته قانعی راد، میری در کتاب خود می گوید که فارابی به بازسازی حیات ما کمک می کند و ما را از آشفتگی می رهاند. او بیان می کند که حاکم سیاسی باید علم خود را از منبع وحی بگیرد. حال این پرسش مطرح است که آیا بازسازی که ما در حیات نیاز داریم این است که بگوییم رهبر مدینه فاضله باید پیامبر باشد و آیا اینکه دین معتبر فلسفه واقعی است و نیاز امروز ماست؟ این استاد جامعه شناسی تاکید کرد: این بدترین شیوه برای بازسازی حیات است چون در اینجا ما سیاست را قدسی کردیم. پرسش من این است که چرا میری این کتاب را با قدسی کردن سیاست به پایان می برد؟ وی با بیان اینکه نگرانی ما در این کتاب این است که نگاه ما به فارابی، ما را به کارمندواره شدن و عبودیت بکشاند، گفت: اینجا این سوال مطرح می شود که آیا در پایان این کتاب «وبر» برای ما قفس آهنین ایجاد نکرده است؟ میری همچنین در صفحه 70 کتاب از مفهوم سرمایه قدسی سخن گفته و این باز برای ما این نگرانی را به وجود می آورد که آیا این به معنای قدسی کردن علوم انسانی و عدم انتقاد از آن نیست؟ آیا قدسی کردن فلسفه به اندیشه، سیاست و هر چیز دیگری می تواند منجر به خلاقیت و نوآوری شود که میری از آن در کتاب سخن گفته است؟ باید امکان فرا آمدن بر خویشتن را به دست بیاوریم قانعی راد در همین باره اضافه کرد: سوال من این است که آیا قدسی کردن جلوی خلاقیت را نمی گیرد؟ آیا دغدغه نویسنده که ایجاد خلاقیت و نوآوری است با حفظ دین به صورت تامه در عرصه اندیشه ممکن است؟ ایشان در این کتاب از بازآفرینی پیشامدرن صحبت می کند. این چه مقدار می تواند کار خلاقانه ای باشد؟ رئیس انجمن جامعه شناسی ایران در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه کتاب حاضر مساله محور است، اظهار کرد: این کتاب از اینکه منبعی ندارد و از عرف های معمول دانشگاهی تخطی کرده بسیار جالب است. من هم در حال نوشتن چندین کتاب هستم که منبعی ندارد. وقتی این کتاب را می خوانید گویی در حال خواندن یک قصه هستید بنابراین کتاب «ما و فارابی» به دلیل عمومی بودنش می تواند مخاطب عام تر و جوانان را جلب کند و به همین دلیل هم خطرناک است! وی با بیان اینکه باید امکان فرا آمدن بر خویشتن را به دست بیاوریم، گفت: این نوع بازگشت ما به گذشته امکان اندیشه را از ما گرفته است. مهمترین محل بروز نوآوری و خلاقیت خوداندیشی است و با اینکه میری در این کتاب ما را دعوت به خواندن شعر و ارتباط با شاعران و یا ارتباط با فیلسوفان می کند اما چون در برخی از نقاط کتاب احکام جزمی صادر می کند این امکان خلاقیت را از ما می گیرد. فارابی را چگونه می توان در جنبش متافیزیکی بازنگری کرد؟ مرادی نیز در بخش دیگری از این نشست با اشاره به برخی از مفاهیمی که در کتاب «ما و فارابی» استفاده شده گفت: یکی از ظرفیت های فارابی استفاده از منطق است. امروز سنتی ترین روحانیون در حوزه علمیه نیز به منطق گردن می نهند در حالی که شریعتی و اقبال زمانی که از ما و نسبت شان سخن می گویند به این سنت توجه نکردند و به منطق بی توجه بودند. وی ادامه داد: ما همواره بحث هویتی می کنیم در حالی که باید ببینیم من ایرانی چگونه شکل می گیرد و به ما تبدیل می شود. حائری یزدی یکی از کسانی است که در کتابش می گوید ما چگونه می توانیم این من ایرانی را ارتقا بدهیم. وی یادآور شد: ما باید برگردیم و به صورت آنتولوژیک بحث کنیم و از این طریق بتوانیم علوم انسانی را شرح دهیم. بنابراین باید ببینیم که دانش چگونه شکل می گیرد. این پروژه هم طی یک یا دو سال اتفاق نمی افتد و شاید طی 15 سال به نتیجه برسد. ما باید برگردیم بحث فلسفی کنیم و ببینیم فارابی را چگونه می توان در جنبش متافیزیکی بازنگری کرد. ارجاع ندادن به متون فارابی در کتاب «ما و فارابی» شجاعی جشوقانی نیز در ادامه این نشست با اشاره به پیشینه فارابی پژوهی گفت: انتظار این بود که در کتاب ارجاعاتی به متون فارابی داده می شد. ما اگر بخواهیم از موضع سنت خودمان نسبت دین و علوم انسانی را بازسازی کنیم باید ببینیم فارابی در احصا العلوم چگونه این کار را کرده است. وی ادامه داد: میری در پایان کتابش به نظریات داوری اردکانی اشاره می کند و میگوید نگاه او به فارابی نه تاریخی است و نه موضوعی. میری به نظر می رسد که نه فقط به متون فارابی مراجعه نکرده که حتی به متن داوری اردکانی هم بدون در نظر گرفتن زمینه های فکری آن توجه نکرده است. وی افزود: پیش از شریعتی که درباره ما و اقبال سخن گفته است دنیای عرب مواجهه جدی تری از ما داشته و خوب است که ما بدانیم مواجهه اعراب در مواجهه با فارابی چه بوده است. شجاعی جشوقانی با اشاره به تغییر عنوان فرعی کتاب نیز اضافه کرد: در صفحه 28 کتاب نیز درباره نگاه فیلدمحور و نقد پژوهشکده ها صحبت شده است اما شما در این باره راهکاری ارائه نکردید. همچنین در صفحه 7 کتاب به سرزمین خیالی یوروسنتریک اشاره شده است، در حالی که اروپا محوری نقد شده به دلیل خیالی بودن آن نیست و البته عبور از اروپامحوری هم نیازمند طی کردن زمان طولانی است. سه نوع قرائتی که از میراث گذشتگان وجود دارد میری در بخش پایانی سخنانش در پاسخ به برخی از انتقادها گفت: به نظر می آید که منتقدان خوانش درستی از کتاب من نداشته اند چون من در این کتاب قصد طرح علم هویتی را نداشتم تنها منظور من این بود که بگویم ربط ما با این موضوعات چیست. از سوی دیگر من قصد این را نداشتم که یک علم هویتی، بومی، ایرانی و... را در برابر جامعه شناسی غربی سکولار در بیاورم، تنها هدف من این بوده که بگویم ما باید با میراث گذشته خود یک مواجه عقلانی داشته باشیم. وی با طرح سه نوع قرائت از میراث گذشتگان افزود: میراث نخست که فارابیوس است به ما می گوید که می توانیم میراث را به عنوان یک سمبل مد نظر قرار دهیم، در این نگاه فارابی کسی بوده که معارف هلنی را مفهوم سازی کرده و تحویل غرب داده است. این فارابی به درد ما نمی خورد. این استاد جامعه شناسی ادامه داد: فارابی دیگری هست که ما از آن به عنوان الفارابی یاد می کنیم. در این قرائت گویی تمدن های دیگری وجود داشته و به آن تمدن ها اعتبار قائل بوده و فارابی در این نگاه سمبلی بوده است. اگرچه این قرائت خوبی است اما در گذشته وجود داشته و باز هم به کار ما نمی آید، چون ما نمی خواهیم الفارابی را احیا کنیم. میری تاکید کرد: اما نگاه دیگری وجود دارد که ما به دنبال آن هستیم و آن این است که امکان طرح مدرنیته های مختلفی باید وجود داشته باشد بدین معنی که ما می توانیم مدرن باشیم اما انگلیسی یا آمریکایی نباشیم. عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در پاسخ به این پرسش که چرا به متون فارابی مراجعه نکرده یادآورد شد: من اساساً فارابی پژوه نیستم و گفتم که فارابی برای من تنها سمبل بوده است چون ظرفیت هایی دارد که به ما این اجازه را می دهد که درباره مدل حکومتی خود به صورت مفهومی بیندیشیم. بخش پایانی این نشست نیز به پرسش و پاسخ حاضران اختصاص داشت.
یکشنبه ، ۵مهر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایبنا]
[مشاهده در: www.ibna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 14]
-
گوناگون
پربازدیدترینها