واضح آرشیو وب فارسی:ایکنا: گروه اندبشه: سنت قربانی کردن، رسمی است کهن که در ادوار گوناگون تاریخ وجود داشته، اما این سنت در طول تاریخ دستخوش بدعت و تغییرات فراوانی شده تا اینکه اسلام شکل الهی و موحدانه آن را به بشریت عرضه کرد و تاکنون نیز مسلمانان بر انجام این سنت نیکو اهتمام دارند.به گزارش خبرگزاری بین المللی قرآن(ایکنا) از استان مرکزی، رسم قربانی ویژه یک دین یک قوم یا ملت خاصی نبوده و در طول تاریخ بشریت به شکل های گوناگون وجود داشته، در تمدن های هند، چین، ایران، سومر، کلده، یونان، مصر و ... خدایان و ایزدان همواره قربانی طلب می کردند و اغلب شاید هم بدون استثنا خونین بوده اند، یعنی یک نوع قتل یا کشتن آئینی به شمار می رفته و قربانی کننده همیشه دارای یک هویت مقدس بود و مورد حمایت قرار می گرفت. قربانی و اعتقاد به حاصلخیزی زمین در یونان باستان در مراسم آئینی و سالیانه برای بزرگداشت دیونیسوس در تاکستان ها و زمین های کشاورزی، مردم دور هم جمع می شدند و یک بز را قربانی می کردند و آواز می خواندند و سپس بز را قطعه قطعه کرده و در کل زمین پخش می کردند و اعتقاد داشتند که با اینکار دیونیزوس باعث حاصلخیزی زمین می شود، اشعاری که این کشاورزان می خواندند به تراگودیا (trago dia) معروف شد، تراگو در یونانی به معنی بز و دیا به معنی شعر است و درواقع به معنای سرود بزی است، نام امروزی تراژدی از همین واژه گرفته شده است. در افسانه های هند و اروپایی از اسب به عنوان نشان ویژه ایزد آفتاب، ایزد ماه و ایزد باد سخن رفته است و در راه بعضی ایزدان فقط اسب قربانی می کردند، در تمدن عیلام قربانی به عنوان یکی از اساسی ترین سنت های آئینی برای جلب رضایت خدایان محسوب می شد، در دوره هخامنشی نیز مناسک قربانی برای خدایان ایرانی و عیلامی تحت عنوان کوشوکوم برگزار می گردید که در الواح باستانی تخت جمشید به آن اشاره شده است. قربانی مشرکان؛ ابزاری برای جلب رضایت خدایان خیالی در بینش اسطوره ای کشته شدن افراد به گونه ای جلوه گر است که انگار مراسم قربانی برای خدایان انجام پذیرفته است و این خدا یا ایزد و یا ایزدان هستند که قربانی می خواهند تا نظم را به طبیعت یا به اجتماع یا قوم بازگردانند و قربانی شدن موجودات فانی در اسطوره ها تنها برای خدایان است و یا خدایان قربانی می گیرند تا به انسان ها و موجودات خاکی و میرا بفهمانند که اراده و سرنوشت در ید قدرت آنان است. از این رو هر کس برای رسیدن به اهداف خود قربانی می کرد، گروهی برای رسیدن به قدرت سیاسی یا مالی، شماری برای رام کردن طبیعت، عده ای برای باروری زمین و رویش گیاهان، کسانی به قصد ارتباط با روان پدیده های طبیعت، برخی برای یگانگی و برتری قوم خود، کسانی برای تطهیر و نجات روح و یا نجات فرد و دسته ای برای آن که به بزرگسالی رسند و هویت یابند، قربانی می کردند، حتی قربانی کردن می تواند نمادی از تغییر شیوه معیشت و اقتصاد باشد که این نمونه بیش تر در اسطوره های میان رودان (بین النهرین) به چشم می خورد. قربانی خونین، از خدایان و ایزدان کوچک تر و کم اهمیت تر، در پیشگاه خدایان بزرگ تر و قدرتمند تر، آغاز می شود، سپس نوبت قربانی کردن انسان می رسد و انسان نخستین قربانی را به منظور تقدیم به خدا و یا خدایان خویش، از جنس خود انتخاب نمود که بعدها انواع گوناگون به آن افزوده شد و حیوانات جای انسان را گرفت. این سنت در بین ایرانیان در مناسبت های مختلف صورت می گیرد، ایرانیان چنانچه دارای فرزندی شوند و یا مراسم عروسی برگزار می کنند، یا اینکه از بلا و گرفتاری رهایی یافتند، سفرهای پر خطری را به اتمام برسانند یا خانه و اتومبیلی خریداری کنند و.. اقدام به ذبح قربانی و گوشت آن را بین دوستان و همسایگان توزیع می کنند، این سنت هم برای شخصی که قربانی می کند و هم برای اشخاصی که گوشت قربانی هدیه می گیرند بسیار مبارک و همراه با نشاط می باشد و یک نیاز مذهبی نیز برای هر دو طرف تلقی می شود؛ چرا که کشتن قربانی توسط یک شخص و همچنین دریافت گوشت قربانی توسط شخص دیگر، خود یک سعادت مذهبی به حساب می آید. قربانی از نگاه یکتا پرستان اما شاخص ترین قربانی کردن ایرانیان و مسلمانان، سفر حج و روز عید قربان است، همان روزی که خداوند به حضرت ابراهیم(ع) دستور داد که فرزندش اسماعیل را قربانی کند، مفسران اعتقاد دارند که خداوند در این واقعه حضرت ابراهیم(ع) را در موضع امتحان قرار داد تا میزان رضا، تسلیم و اخلاصش روشن شود و ایشان نیز از این امتحان سربلند بیرون آمد و خداوند در پاداش به اخلاص نبی خود هدیه ای از بهشت برای قربانی می فرستد و اسماعیل را بر حضرت ابراهیم(ع) می بخشد، البته این سنت بعد از حضرت ابراهیم(ع) دستخوش تغییرات و حتی بدعت های فراوانی می شود تا اینکه در دوران عرب جاهلی حیوانات برای جلب رضایت بتان به عنوان واسطه ای میان خدا و انسان قربانی می شدند. با ظهور اسلام این بدعت ها برداشته شد و راه و رسم قربانی درست به بندگان ارائه گردید، عرب جاهلی اعتقاد داشت خدا به خون و گوشت قربانی احتیاج دارد و خداوند در قرآن این تفکر را نکوهش می کند:«لَن یَنَالَ اللَّهَ لُحُومُهَا وَلَا دِمَاؤُهَا وَلَکِن یَنَالُهُ التَّقْوَى مِنکُمْ کَذَلِکَ سَخَّرَهَا لَکُمْ لِتُکَبِّرُوا اللَّهَ عَلَى مَا هَدَاکُمْ وَبَشِّرِ الْمُحْسِنِینَ؛ هرگز نه گوشت ها و نه خون های آنها به خدا نمی رسد، آنچه به او می رسد تقوا و پرهیزگاری شماست. اینگونه خداوند آنها را مسخر شما ساخته تا او را به خاطر هدایتتان بزرگ بشمرید و بشارت ده نیکوکاران را». مصارف قربانی اسلام با ترویج راه و رسم قربانی مقبول برای خداوند، هم سنت حضرت ابراهیم(ع)؛ پدر ادیان توحیدی، را زنده نگه می دارد و هم اینکه مصرف گوشت قربانی را در امور نیازمندان توصیه می کند و این کار راهی برای تقرب می داند، خداوند در آیه 35 سوره حج به صراحت اعلام می کند که قربانی باید چگونه باشد و در چه راهی صرف شود: «وَالْبُدْنَ جَعَلْنَاهَا لَکُم مِّن شَعَائِرِ اللَّهِ لَکُمْ فِیهَا خَیْرٌ فَاذْکُرُوا اسْمَ اللَّهِ عَلَیْهَا صَوَافَّ فَإِذَا وَجَبَتْ جُنُوبُهَا فَکُلُوا مِنْهَا وَأَطْعِمُوا الْقَانِعَ وَالْمُعْتَرَّ کَذَلِکَ سَخَّرْنَاهَا لَکُمْ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ؛ و شترهای چاق و فربه را برای شما از شعائر الهی قرار دادیم در آنها برای شما خیر و برکت است، نام خدا را (هنگام قربانی کردن آنها) در حالی که به صف ایستاده اند ببرید، هنگامی که پهلویشان آرام گرفت (و جان دادند) از گوشت آنها بخورید و مستمندان قانع و فقیران معترض را نیز از آن اطعام کنید، اینگونه ما آنها را مسخرتان ساختیم تا شکر خدا را بجا آورید». خبرنگار: اسماعیل مجللی
پنجشنبه ، ۲مهر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایکنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 10]