تور لحظه آخری
امروز : سه شنبه ، 13 آذر 1403    احادیث و روایات:  امام علی (ع):بالاترين درجه دانايى، تشخيص اخلاق از يكديگر و آشكار كردن اخلاق پسنديده و سركوب ...
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها

تبلیغات

تبلیغات متنی

صرافی ارکی چنج

صرافی rkchange

سایبان ماشین

دزدگیر منزل

تشریفات روناک

اجاره سند در شیراز

قیمت فنس

armanekasbokar

armanetejarat

صندوق تضمین

Future Innovate Tech

پی جو مشاغل برتر شیراز

آراد برندینگ

خرید یخچال خارجی

موسسه خیریه

واردات از چین

حمية السكري النوع الثاني

ناب مووی

دانلود فیلم

بانک کتاب

دریافت دیه موتورسیکلت از بیمه

طراحی سایت تهران سایت

irspeedy

درج اگهی ویژه

تعمیرات مک بوک

دانلود فیلم هندی

قیمت فرش

درب فریم لس

زانوبند زاپیامکس

روغن بهران بردبار ۳۲۰

قیمت سرور اچ پی

خرید بلیط هواپیما

بلیط اتوبوس پایانه

قیمت سرور dl380 g10

تعمیرات پکیج کرج

لیست قیمت گوشی شیائومی

خرید فالوور

پوستر آنلاین

بهترین وکیل کرج

بهترین وکیل تهران

خرید اکانت تریدینگ ویو

خرید از چین

خرید از چین

تجهیزات کافی شاپ

ساختمان پزشکان

محصولات فوراور

خرید سرور اچ پی ماهان شبکه

دوربین سیمکارتی چرخشی

همکاری آی نو و گزینه دو

کاشت ابرو طبیعی و‌ سریع

الک آزمایشگاهی

الک آزمایشگاهی

خرید سرور مجازی

قیمت بالابر هیدرولیکی

قیمت بالابر هیدرولیکی

قیمت بالابر هیدرولیکی

لوله و اتصالات آذین

قرص گلوریا

نمایندگی دوو در کرج

خرید نهال سیب

وکیل ایرانی در استانبول

وکیل ایرانی در استانبول

وکیل ایرانی در استانبول

رفع تاری و تشخیص پلاک

پرگابالین

دوره آموزش باریستا

مهاجرت به آلمان

بهترین قالیشویی تهران

بورس کارتریج پرینتر در تهران

تشریفات روناک

نوار اخطار زرد رنگ

ثبت شرکت فوری

تابلو برق

 






آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1837396912




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

سرانجام جریان سازشکار در جنگ تحمیلی


واضح آرشیو وب فارسی:افکار نیوز: عملکرد نیروهای سازشکار به سرکردگی بنی صدر به همراه گلایه های بی شمار نهضت آزادی از اقدامات نیروهای انقلابی و تأکید آن ها بر کمک سازمان های بین المللی و کشورهای خارجی، هیچ پیروزی ای برای ایران در ۶ ماه نخست جنگ در بر نداشت.به گزارش افکارخبر ، زمانی که ایران اسلامی مورد تهاجم رژیم بعث عراق و ائتلاف بین المللی به رهبری آمریکا شکل گرفت از جانب ملت ایران و مقاومتی صورت گرفت که الگویی بسیاری از ملت ها شده است. رویکردی که برای مقابله با این هجمه در دستور کار قرار گرفت، اتکاء به توان داخلی و حضور نیرو های مردمی بود. اما بر خلاف این جریان، نیروهای سازشکار از جمله نهضت آزادی و اشخاصی به مانند بنی صدر در پی تلاش برای رسیدن به یک اجماع جهانی علیه عراق بودند و امید به شورای امنیت بسته بودند. این گروه تصور می کردند؛ با اتکا به استفاده از روش های کلاسیک و آمریکایی در جبهه ها و با یک سازش عملی با قدرت های بزرگ، می تواند پیروزی هایی در جنگ به دست بیاورد و با این پیروزی ها، مخالفان داخلی خود را شکست دهد. این در حالی بود که هجمه ها و مخالفت های سیاسی آنها بستر فعالیت بسیاری از گروههای تروریستی و گروههای معاند را فراهم ساخته بود. از ابتدای آغاز جنگ تحمیلی، دو راه اصلی پیش روی دولتمردان و مردم ایران قرار داشت: اینکه جمهوری اسلامی ایران با اتکاء به توان داخلی و با تکیه بر نیروی عظیم مردمی در مقابل عراق و ائتلاف بین المللی شکل گرفته مقاومت کند و یا اینکه وارد بده بستان های سیاسی بین المللی شده و با کمک تسلیحاتی و مالی قدرت های خارجی که ائتلافی گسترده علیه جمهوری اسلامی ایران به راه انداخته بودند در مقابل عراق ایستادگی کنند. این در حالی بود که برگزیدن راه دوم مستلزم و به معنای قبول اشغال نظامی برخی از قسمت های ایران، پذیرش شرایط برای ایجاد آتش بس و صلح و در نتیجه واگذاری بخش هایی از خاک ایران به دشمن بود. اما تجربه ی تاریخی ایران در دوران معاصر و به طور خاص بعد از جنگ های ایران و روس نشان داده بود که این راهبرد عملا جز انفعال و شکست چیزی در بر نخواهد داشت. با همه اینها بنی صدر که در آن زمان فرماندهی کل قوا را بر عهده داشت، نهضت آزادی و بسیاری دیگر از گروهک های دیگر که مواضع مشترک داشتند راه دوم را در پیش گرفتند. راهی که در ماهها و سالهای اولیه به شکست انجامید و راه به جایی نبرد و نا کار آمدی آن بر همگان مشخص شد. لذا با شکست سیاست و رویکرد این گروهها، رفتار آنها نیز تغییر یافت و به جای حمایت از ملت در مقابل دشمن بعضاّ به عواملی بر علیه ملت ایران بدل شدند و نقشی کاملا تخریبی داشتند. به بیان دیگر عملکرد نیروهای سازشکار به سرکردگی بنی صدر به همراه گلایه های بی شمار نهضت آزادی از عملکرد نیروهای انقلابی در مجلس، و تأکید آن ها بر کمک سازمان های بین المللی و کشورهای خارجی در شش ماهه ی ابتدایی جنگ و از سوی دیگر، تأکید بر تاکتیک های نظامی کلاسیک غربی و آمریکایی، هیچ پیروزی ای برای ایران در شش ماهه ی نخست جنگ در بر نداشت و بر ایجاد دشمنی میان نیرو های ایران منجر می شد. درحالی که نیروهای سازشکار در پی تلاش برای رسیدن به یک اجماع جهانی علیه عراق بودند و امید به شورای امنیت برای بازدارندگی از ادامه ی هجوم عراق داشتند، نامه ی وزارت خارجه ی آمریکا به هیئت نمایندگی دفتر اروپایی سازمان ملل، حاکی از واقعیت دیگری بود. در آن نامه، «وزارت خارجه به نماینده ی آمریکا در سازمان ملل دستور می دهد که حمایت سایر هیئت های نمایندگی غربی در سازمان ملل را جلب کنند تا در مورد پیش نویس قطعنامه ایران که استفاده عراق از جنگ افزار شیمیایی را محکوم می کند، رأی ممتنع دهند. در غیر این صورت، ایالات متحده جریان این قطعنامه را متوقف می سازد.» کارتر در اظهارنظری در مورد جنگ ایران و عراق گفت: «امیدواریم این جنگ، ایران را بر سر عقل بیاورد.» این در حالی بود که سران سازشکار در ایران باز به کمک آمریکا در این جنگ امیدوار بودند و تأکید داشتند که کار را باید از طریق سازمان های بین المللی پیش ببریم تا آن ها مانع حرکت صدام شوند. لذا در کنار گروه فوق که آنها را سازشکار، گروه غافل، گروه فریب خورده و... می دانیم. در کنار گروه های مذکور، انبوهی از گروه ها و گروهک های غیر قانونی که فعالیت های مسلحانه ای علیه نظام انجام می دادند شکل گرفت. گروهک هایی که با اساس نظام جمهوری اسلامی ایران و انقلاب مردم مشکل داشتند و به دنبال براندازی نظام جمهوری اسلامی و تجزیه کشور بودند. کموله ها، دموکرات ها، گروه های وابسته به چپ، آرمان مستضعفین، اتحادیه کمونیست ها، پیکار، چریک های فدایی خلق و ... که به صورت غیر قانونی دست به اقدامات و فعالیت های مسلحانه می زدند. اما مسئله این است گروه سازشکار نه تنها با موضع گیری خود نیرو های ایرانی را در مقابل عراق و ائتلاف بین المللی تضعیف می کردند، بلکه در داخل نیز زمینه فعالیت این گروهها را نیز فراهم ساخته بودند. بنی صدر تصور می کرد با اتکا به استفاده از روش های کلاسیک، هم می تواند پیروزی هایی در جنگ به دست بیاورد و هم با این پیروزی ها، مخالفان داخلی خود را شکست دهد. اما آنچه در عمل رقم خورد، دقیقاً خلاف تصور بنی صدر بود. در زمان وی، چهار عملیات طرح ریزی شد که همه آن ها با شکست مواجه شدند: در تاریخ ۲۳ مهر ۱۳۵۹در منطقه ی غرب رودخانه کرخه که در نهایت نیروهای ایرانی به مواضع قبلی خود عقب نشینی کردند. در تاریخ ۳ آبان ۱۳۵۹برای شکست محاصره ی آبادان که به دلیل نداشتن اطلاعات دقیق و بعضاً تکیه بر اطلاعات کاذب، با ناکامی روبه رو شد. در تاریخ ۱۵ دی ماه ۱۳۵۹، عملیات نصر اتفاق افتاد که بعدها به عملیات هویزه معروف شد و شهادت بسیاری از دانشجویان پیرو خط امام را در بر داشت. در تاریخ ۲۰ دی ماه ۱۳۵۹ عملیات «توکل» برای شکست حصر آبادان و فتح خرمشهر طرح ریزی شد که نتیجه ای مانند سه عملیات قبل در برداشت. در مقابل تئوری جنگ کلاسیک بنی صدر، رویکرد حضرت امام خمینی رحمه الله علیه و نیروهای انقلاب اسلامی مانند بسیاری دیگر از عرصه های اجتماعی- سیاسی، استفاده از «نیروهای مردمی» بود، اما بنی صدر نظریات انقلابیون مبنی بر استفاده از نیروهای مردمی و تئوری دفاع و مقاومت را به سخره می گرفت. با این وجود، حضور «نیروهای مردمی»، که به فرمان امام خمینی وارد کارزار جنگ شده بودند، مانع اصلی از پیشروی ارتش بعث عراق در ایران بود.[۱] از همین روی، رژیم عراق پس از روبه رو شدن با مقاومت مردمی و متوقف شدن پیشروی های سریع در خاک ایران و نرسیدن به مقاصد نظامی مدنظرش، دو راه حل پیش روی خود داشت: عقب نشینی یا استقرار در مواضع اشغالی. لذا مشاهده می شود که طراحی عملیات آزادسازی آبادان و فتح خرمشهر نیز دقیقا زمانی آغاز شد که ایران، تحول راهبردی جدید را در سرلوحه طرح ریزی نظامی خود قرار داده بود. به همین دلیل بود که روزنامه ی آمریکایی «یونایتد پرس» بعد از روی کار آمدن نیروهای انقلابی، در مقاله ای نوشت: «جنگ به جای آنکه ایران را تضعیف کند موجب تحکیم آن شده است و اکنون مسئولان عراقی به دنبال آتش بس هستند» [۲] بعد از برکناری بنی صدر و روی کار آمدن نیروهای انقلابی، دو تحول اساسی اتفاق افتاد. اول اینکه فعالیت ها در حوزه ی طراحی و عملیات و عدم اکتفا به روش های جنگی کلاسیک آغاز شد و بر شناخت «توان داخلی» و استفاده از ظرفیت بالقوه «نیروهای مردمی» به جای تکیه بر سازمان های بین المللی و نیروهای خارجی رد دستور کار قرار گرفت. این تغییر استراتژی، موجب تقویت جبهه ها و آغازی برای پیروزی های ایران شد. تنها راه نجات بخش برای ایران، ایستادگی و بازدارندگی و تلاش بی وقفه برای جبران ضعف های باقی مانده بود. در حقیقت دو اصل اساسی برای پیروزی ایران را می توان مقاومت و تلاش های بی وقفه ی مردم و مسئولین و مهم تر از آن، همراهی مسئولین با یکدیگر با وجود اختلافات بعضاً بسیار شدید، نام برد. مواضع نهضت آزادی در جنگ تحمیلی شعار نهضت آزادی این بود که در چهار چوب ملی - مذهبی فعالیت می کند. گروه نهضت آزادی در خصوص دفاع مقدس و مسئله جنگ موضعی کاملا مشخص در پیش گرفته بود. موضع آن ها به تعبیر خودشان، کاملا ملی گرایانه و میهن پرستانه بود. یعنی به جنگ، نه به عنوان یک تکلیف شرعی و الهی و نه به عنوان دفاع از اسلام، بلکه به شرکت در جنگ و حضور در جبهه ها صرفا با شعار دفاع از وطن نگاه می کردند و به همین خاطر با دفاع مقدس هشت ساله مشکل داشتند و با آن همراهی نکردند. به تعبیر این گروه، آن مقدار از دفاع مقدس که ما به دنبال بیرون کردن متجاوز از خاکمان بودیم قابل قبول بود، اما آن مقدار از جنگ که ما به دنبال تنبیه متجاوز و احقاق حقوق خود و مقابله با رژیم بعث صدام بودیم غیر قابل پذیرش بود و آن را جزو دفاع مقدسمان حساب نمی کردند. این گروه با مطرح کردن یک فرمول ساختگی به نام «شش به علاوه دو» در واقع دو سال از جنگ را مشروع و باقی آن را نامشروع به حساب می آوردند. جالب است بدانید که برخی از مواضع گروه نهضت آزادی توسط استخبارات ارتش بعث صدام مورد استفاده قرار می گرفت وحتی بعضی از رفتار ها و گفتار ها و شعارهایی که نهضت آزادی در رابطه با جنگ مطرح می کردند، توسط اداره جنگ روانی ارتش صدام مورد استفاده قرار می گرفت و بار ها و بار ها تکرار می شد و اعلامیه هایی با همان مضامینی که نهضت آزادی مطرح کرده بودند، تهیه شده و در جنگ روانی علیه سربازان ایرانی و رزمندگان اسلام به استفاده می رسید. نهضت آزادی در ۸ سال جنگ که همه دنیای استکبار از صدام پشتیبانی می کرد، همواره به تخریب روحیه مردم، نفی دفاع مقدس، محکوم کردن ادامه جنگ، همراه اتهامات عدیده به مسؤولان نظام اقدام کرده است. در قطعنامه ششمین کنگره نهضت آزادی در اسفند ۶۲ آمده است: «نگران آینده جنگ و فرجام نامعلوم آن و گسترش خرابی آن و گسترش خرابی و خسارات مادی و معنوی که به صورت مسابقه ای برای دو ملت ایران و عراق درآمده می باشیم». [۳] و طی نامه ای در اردیبهشت ۶۷، امام را در ادامه جنگ ۸ ساله مقصر اعلام می کند: «آیا وقت آن نرسیده است که رهبر انقلاب، بازگشتی به خود، و به خدای خود کرده و تجدید نظری در تصمیم و تصورات گذشته بفرمایید». [۴] امام در ابتدا با نهضت آزادی گاه مدارا می کرد؛ مثلا در مورد لایحه قصاص که نهضت آزادی با آن مخالفت کرده و آن را غیر انسانی اعلام می کرد،آنان را دعوت به توبه کردند و نصیحت نمودند. کسب ریاست دولت موقت بهترین موقعیت برای تجدید نظر در اصول نهضت آزادی توسط مهندس بازرگان بود اما این کار صورت نگرفت. تکیه بر غرب گرایی، دوری از مردم، موضعگیری در برابر امام و نهضت و جدایی از ملت و مخالفت با نظام، موجب گردید تا امام انحلال این حزب را اعلام کرد. [۵] مواضع عقیدتی نهضت از دیدگاه بازرگان که در کتاب «راه طی شده» ترسیم کرده، سرچشمه می گیرد. دیدگاه وی بر این است که غربی ها با علم و آگاهی همان راه انبیاء را طی کرده اند. شهید مطهری این دیدگاه را در کتاب روش رئالیسم مورد نقد قرار داده است . دربارۀ هدف سیاسی و اجتماعی، بازرگان خود می گوید: برای امام، هدف خدمت به اسلام و برای بنده، هدف خدمت به ایران است از طریق اسلام.[۶] این گروه ها در واقع عقبه دشمن در میان نیرو های خودی بودند. منافقین در جنگ تحمیلی گروهک منافقین در ابتدای جنگ تحمیلی چهره منفور فعلی را نداشتند، لذا در ابتدای تجاوز رژیم بعث صدام، اعلام کرده بودند که با تجاوزکار مقابله خواهند کرد و رو در روی رژیم بعث، برای دفاع از مردم و دین و وطنشان خواهند ایستاد، تا جایی که حتی وانمود کردند که نیرو هایشان را نیز به جبهه ها اعزام خواهند کرد. بعد از گذشت تنها چند ماه از شروع جنگ، سازمان مجاهدین خلق، فاز خود را تغییر داد و به صورت رسمی اعلام کرد این جنگ، یک جنگ امپریالیستی ست و این سازمان خود را کنار خواهد کشید و در جنگ هیچ گونه دخالتی نخواهد داشت. یعنی نه تنها این سازمان از موضع اولیه اش در دفاع از آب و خاک و دین و هم وطنانش دست برداشت، بلکه از سال ۶۲ به بعد، به جای همراهی با ملت ایران، در کنار ارتش بعث عراق ایستاد تا چهره تروریستی و اصلی خود را به عموم مردم نشان بدهد. این گروه از سال ۶۵ به بعد، به عنوان یک یگان ویژه از ارتش صدام، بر علیه کشور خودشان و رزمندگان اسلام وارد عمل شدند که دست به عملیاتی نظیر: چلچراغ، فروغ جاویدان، آفتاب و... زدند. مجاهدین خلق در این عملیات ها، با نام ارتش آزادی بخش وارد جنگ شده و خیانت های جدی و فراوانی به هموطنان شان کردند و با کمال قساوت و با رفتارهای وحشیانه باعث به شهادت رسیدن بسیاری از هم وطنان شان شدند. نکته تاسف بار تر این است که این گروه اصالتا اهل ایران بودند و در حقیقت دست به کشتار هم وطنان شان می زدند. [۷] علاوه براین عملکرد گروهک منافقین در قبل از آغاز تهاجم عراق به ایران به گونه ای بود که رژیم بعث عراق از تحلیل ها، مواضع و نشریات آنها برای برنامه ریزی های خود استفاده می کرد. گروهک منافقین با آغاز جنگ تحمیلی عراق علیه ایران موضع فریبکارانه ای را اتخاذ کرد، بدین ترتیب که در اعلامیه های آغازین خود، ضمن محکوم کردن تجاوز عراق، حضور نیروهای خود را در جبهه های جنگ به خواست مقامات کشور منوط دانست. با این همه، با گذشت هفت روز، در اطلاعیه دیگری از حضور نیروهای خود در جبهه های جنگ خبر داد. کمتر از یک ماه از آغاز جنگ نگذشته بود که دادستان انقلاب اسلامی آبادان ۴۱ نفر از اعضای این گروهک را به اتهام جاسوسی بازداشت کرد. این گروهک در حالی مدعی حضور در جبهه ها بود که اساسا در تحلیل هایش این جنگ را جنگی ارتجاعی و ناعادلانه می دانستند. اعضای این گروهک با نادیده گرفتن این که عراق آغازگر تهاجم به ایران بوده است و انگار که یک گروه غیرایرانی است؛ انگیزه ایران از این جنگ را نه دفاع از کشور که مورد حمله واقع شده بود بلکه صدور انقلاب و همچنین انگیزه عراق را شکل گیری جریانی قطبی در منطقه دانست.[۸] این سازمان پس از شکست در انتخابات مجلس شورای اسلامی در نخستین دوره، خود را به رئیس جمهور مخلوع، بنی صدر نزدیک کرد.بنی صدر نیز که با مشاهده ناکامی های نظامی ناشی از سیاست های مغرضانه و غلطش در آزادسازی مناطق اشغالی ایران خود را در مخاطره می دید، سعی کرد پس از ائتلاف با منافقین و به ظاهر چپ های امریکایی، مناقشات داخلی را گسترش دهد. غائله ۱۴ اسفند ۱۳۵۹ در دانشگاه تهران نقطه آغاز مرحله جدید منازعات سیاسی بود. ××××تروریست ها و گروههای مخالف مسلح از بستری که در نتیجه فعالیت و شائبه سازی های گروه های سازشکار ایجاد کرده بودند، گروه های مسلح سر بر آوردند که بسیاری از آنها زمانی هم پیمانان خود آنها بودند. لذا اختلافات و تفرقه هایی که عمده این گروه ها در صحنه سیاست داخلی با هم داشتند، منجر به ایجاد اختلاف نظر در جبهه ها و در نتیجه به وجود آمدن همان دلسردی و ناراحتی بین رزمندگان می شد؛ چراکه نیروهای رزمنده طبیعتا هر کدام سلیقه سیاسی خاصی داشتند و ممکن بود هر کدام طرفدار حزب یا جناح خاصی باشند. این اختلافات شدید میان گروه ها و احزاب به طور مستقیم بر روحیه نیرو ها در جبهه ها اثر می گذاشت و گاهی هم مسبب عدم ایجاد انسجام و وحدت کلی در بین رزمنده ها در جبهه های جنگ بود. این درحالی بود که انبوهی از گروه ها و گروهک های غیر قانونی که فعالیت های مسلحانه ای علیه نظام انجام می دادند با توجه به شکل گیری همین شرایط امکان زیست پیدا کرده بودند. گروهک هایی که با اساس نظام جمهوری اسلامی ایران و انقلاب مردم مشکل داشتند و به دنبال براندازی نظام جمهوری اسلامی و تجزیه کشور بودند. برای نمونه کموله ها، دموکرات ها، گروه های وابسته به چپ، آرمان مستضعفین، اتحادیه کمونیست ها، پیکار، چریک های فدایی خلق و امثالهم، که به صورت غیر قانونی دست به اقدامات و فعالیت های مسلحانه نیز می زدند. لذا دوران ابتدایی جنگ تحمیلی در فضای ملتهب سیاسی و در کشاکش گروههای سیاسی آغاز می شود و بستر برای فعالیت و شکل گیری گروهها و تروریست های مخالف نظام جمهوری اسلامی فراهم می شود. تحت تاثیر این فضا نیرو های مردمی هم با نیروهای عراق و هم با نیروهای منافق داخلی می جنگند. پی نوشت: درودیان محمد (۱۳۸۵) سیری در جنگ ایران و عراق، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، چاپ دهم، فصل دوم، ص ۳۵ جوادی پور محمد، نیکفرد علی، حسینی یعقوب (۱۳۷۲)، نقش ارتش جمهوری اسلامی ایران در هشت سال دفاع مقدس، جلد اول: نبردهای غرب دزفول، تهران: سازمان عقیدتی- سیاسی ارتش، ص ۴۱ رودیان، محمد، آغاز تا پایان (سالنمای تحلیلی): بررسی وقایع سیاسی نظامی جنگ از زمینه سازی تهاجم عراق تا آتش بس، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، ۱۳۸۱ ص ۴۰-۳۹. مهدی بهداروند، احمد سوداگر، جنگ از نگاهی دیگر، بررسی تحولات سیاسی و اجتماعی، بی جا، مؤسسه ی فرهنگی خادم الرضا، ۱۳۸۰، صص ۴۵۶ـ۴۵۷ جمال حسینی، حملات تهران علیه مخالفان در عراق، ماهنامه نگاه، سال اول شماره ،۳ خرداد ۱۳۷۹. http://www.tebyan.net/Weblog/sajadi/post.aspx?PostID=۶۳۰۹۶ درودیان، محمد، پایان جنگ، بررسی و تحلیل رویدادهای سیاسی - نظامی جنگ از عملیات والفجر ۱۰ تا اشغال کویت، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، ۱۳۷۹ ص ۱۹۱. راهنمای عملیات جنگ ۸ ساله، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، ۱۳۶۹ ص ۷۵


چهارشنبه ، ۱مهر۱۳۹۴


[مشاهده متن کامل خبر]





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: افکار نیوز]
[مشاهده در: www.afkarnews.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 18]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن