تور لحظه آخری
امروز : جمعه ، 9 شهریور 1403    احادیث و روایات:  امام صادق (ع):یک ساعت اندیشیدن در خیر و صلاح از هزار سال عبادت بهتر است.
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1813234774




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

سرکار در گفت‌وگوی تفصیلی با فارس مطرح کرد اقدامات ایران برای دستیابی به مرجعیت علمی جهان/شاخص‌های انتخاب سرآمدان علمی


واضح آرشیو وب فارسی:فارس: سرکار در گفت‌وگوی تفصیلی با فارس مطرح کرد
اقدامات ایران برای دستیابی به مرجعیت علمی جهان/شاخص‌های انتخاب سرآمدان علمی
دبیر ستاد ویژه توسعه فناوری نانو معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با بیان اینکه براساس سیاست‌های مقام معظم رهبری، ایران باید جزء مراجع علمی جهان باشد، گفت: فدراسیون سرآمدان علمی برای حمایت از سرآمدان راه‌اندازی شد.

خبرگزاری فارس: اقدامات ایران برای دستیابی به مرجعیت علمی جهان/شاخص‌های انتخاب سرآمدان علمی



به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری فارس، یک سال از ابلاغ سیاست‌های کلی «علم و فناوری» از سوی رهبر معظم انقلاب می‌گذرد و از همان زمان تاکنون نهادهای علمی و حتی دانشمندان کشور موظف شده‌اند تا با هدف کسب مرجعیت علمی و فناوری در جهان به جهاد مستمر علمی بپردازند. مقام معظم رهبری در اجرای بند یک اصل 110 قانون اساسی، سیاست‌های کلی «علم و فناوری» را که پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام تعیین شده است، ابلاغ کردند و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری نیز یکی از نهادهایی است که برای اجرای این سیاست‌ها دست به کار شده است. سعید سرکار عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران و دبیر ستاد ویژه توسعه فناوری نانو معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، از افرادی بود که پس از ابلاغ سیاست‌های علم و فناوری برای رفع دغدغه‌های علمی کشور اقدام کرد. وی با تاکید سورنا ستاری معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری برای ارزیابی علمی کشور و انتخاب سرآمدان علمی اقدام کرد و فدراسیون سرآمدان علمی کشور با همت و حمایت این معاونت تشکیل شد. برای آشنایی بیشتر با این فدراسیون و نحوه انتخاب سرآمدان علمی کشور با سعید سرکار گفت‌وگویی داشتیم. فارس: به طور کلی مفهوم مرجعیت علمی چگونه تعبیر می‌شود؟ سرکار: مرجعیت علمی موضوعی است که مقام معظم رهبری بر روی آن تاکید دارند و این تاکید به درستی انجام شده است به طوری که حتی این موضوع به عنوان چشم‌انداز کشور هم ترسیم شد و براساس سیاست‌های مقام معظم رهبری، ایران باید تا 50 سال آینده جزو مراجع علمی جهان باشد. وقتی ما می‌گوییم یک فردی مرجع است یعنی دیگران به وی رجوع می‌کنند و وقتی قرار است مرجع جهانی باشیم یعنی باید افراد برجسته و سرآمدی داشته باشیم که دانشمندان جهان به آنها رجوع کنند و برای رفع مسائل به نظریه‌­ها و یافته­‌های علمی آن­ها ارجاع شود که ایران برای این کار باید سعی کند دانشمندان و یافته­های علمی داشته باشد که دانشمندان جهان نیز به آنها رجوع کنند، اینکه انتشارات علمی دانشمندان ایرانی محل رجوع دانشمندان جهان باشد، زمانی اتفاق می‌افتد که نظریه­‌ها و یافته­های علمی، با کیفیت و در مرزهای دانش باشند. هر چند در حال حاضر نیز هم رجوع داریم، ولی باید ببینیم این رجوع از سوی چه کسانی انجام می‌شود؛ افرادی که در مجلات معتبر جهانی مقاله منتشر کرده‌اند، یا افرادی در سطح محققان معمولی. فارس: با وجود نیاز کشور به فناوری و تجاری‌سازی چرا این بحث در زمینه علمی مطرح شده است؟ سرکار: من فردی هستم که بیشتر در فضای فناوری کار کردم و به فناوری درون‌زا و توسعه فناوری علاقه دارم و اینکه از طریق فناوری تولید ثروت اتفاق بیفتد و همواره پس از تاکیدات مقام معظم رهبری بر دو وجه علم و فناوری، علاقه داشتم بحث فناوری پررنگ‌تر مطرح شود. زمانی که بحث مرجعیت علمی مطرح شد در افکار خودم بازنگری کردم، زیرا مقام معظم رهبری به درستی می‌فرمایند که بدون بنیه علمی خوب نمی‌توانیم به فناوری خوب و کارهای خلاقانه برسیم، در عرصه جهادی حرف‌های نو داشته باشیم و دارای نظریه‌های جدید علمی باشیم. همه می‌دانیم تنه درخت، شاخ و برگ و میوه می‌دهد و توجه نداریم که درخت از ریشه تزریق می‌کند و استواری درخت به دلیل ریشه است. فناوری مانند تنه درخت است، از تنه درخت شاخ و برگ منشعب و نهایتاً میوه و ثمر حاصل می‌شود، ولی علم همان ریشه است یعنی نمی‌توانیم فقط به توسعه فناوری توجه داشته باشیم و توجهی به توسعه علمی نداشته باشیم. پس از فرمایشات مقام معظم رهبری احساس کردم باید برای توسعه علمی برنامه‌ریزی شود که با تاکید دکتر ستاری معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهور و حمایت‌های ایشان، قرار شد توجهات به بخش علمی هم بیشتر شود. برخی به معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری نقد می‌کردند که باوجود اینکه این معاونت نام علمی و فناوری را یدک می‌کشد ولی در این معاونت توسعه بخش علمی مغفول مانده است و بیشتر به حوزه فناوری و تجاری­‌سازی و اقتصاد دانش‌­بنیان پرداخته شده است. در این راستا سعی کردیم با راه‌اندازی فدراسیون سرآمدان علمی بخش علمی را هم قوت بخشیم. فارس: در رابطه با فدراسیون سرآمدان علمی توضیح بفرمایید. سرکار: این برنامه با هدف افزایش کیفیت علمی کشور، افزایش تعاملات بین‌المللی با محققان معتبر جهان و ایجاد و توسعه زیرساخت­‌های مورد نیاز تدوین و اجرا شده است و در نظر دارد با شناسایی مستمر افراد توانمند و برجسته علمی و ارائه حمایت‌های ویژه از این افراد، کشور را به سمت مرجعیت علمی در جهان سوق دهد. فدراسیون سرآمدان علمی با هدف پرورش محققان سرآمد علمی همتراز با دانشمندان جهانی، ارائه نظریه‌های معتبر علمی، داشتن مراکز سرآمد در میان 100 مرکز برتر جهان، کمک به انتشار مقالات علمی در مجلات معتبر و داشتن برندگان جوایز معتبر علمی جهانی به شناسایی مستمر استعدادها و حمایت از آنها می‌پردازد. فارس: از چه زمانی به فکر راه‌اندازی فدراسیون سرآمدان علمی افتادید؟ سرکار: در ارزیابی وضعیت علمی کشور متوجه شدیم که رفتار علمی و پژوهشی ما در دانشگاه‌ها مانند ورزش همگانی است. در ورزش همگانی همه نوع ورزش انجام می‌شود که البته این ورزش‌ها سبب ارتقای سلامت می‌شود و برای جامعه بسیار مفید است، ولی قهرمان المپیک و قهرمان جهانی در این سبک ورزش پرورش نمی­‌یابد، در صورتیکه اگر می‌خواهیم در دنیا دیده شویم باید قهرمان جهانی داشته باشیم که برای این موضوع کمیته ملی المپیک و فدراسیون‌های مختلف بعنوان متولی قهرمان‌سازی ایجاد شدند. این نهادها متولی پرورش استعدادها و ایجاد محیط رشد مناسب برای قهرمان سازی و تشکیل تیم‌های ملی مختلف هستند. کاری که در ورزش انجام شده است در بخش علمی و پژوهشی اتفاق نیفتاده، باید استعدادها را پیدا کرد، برنامه­ریزی و سرمایه‌گذاری کرد تا قهرمانان علمی پرورش یابند. از اردیبهشت امسال به این مساله فکر کردیم که باید مشابه با ورزش در حوزه پژوهش و علم،  فدراسیون علمی، متولی قهرمان‌پروری داشته باشیم که این قهرمانان بتوانند در سطح جهان بدرخشند . قهرمان‌پروری یک فرایند زمان‌بر است، به همین دلیل پیشنهاد تشکیل فدراسیون سرآمدان علمی کشور مطرح شد و معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری نیز بسیار استقبال کرد که پیرو فرمایشات مقام معظم رهبری مبنی بر دستیابی به مرجعیت علمی دنیا ضروری است این کار انجام شود. برای شناسایی افراد مستعد یکسری شاخص‌ها و معیارها مطرح شدند و افرادی که از نظر علمی کارهای با ارزش انجام دادند شناسایی شدند و فاز نخست این طرح انجام شد و گرنت‌های پژوهشی آنها با همت معاونت علمی و فناوری باسرعت پرداخت شد. * شاخص‌های انتخاب سرآمدان علمی کشور فارس: سرآمدان علمی بر اساس چه شاخص‌هایی انتخاب شدند؟ سرکار: سرآمد بودن شاخص‌های متفاوتی دارد که طبیعی است شناسایی این افراد کاری بسیار سخت بوده است، برای شناسایی افراد، دستاوردها و انتشارات علمی آنها افراد بررسی شدند، سن علمی آنها در نظر گرفته شد و میزان ارجاعاتی که به کارهای آنها شده است. اولین شاخصی که مدنظر قرار گرفت میزان ارجاعاتی است که به دستاوردها و مقالات علمی یک محقق شده است، برای مرجعیت علمی جهان شدن باید دانشمندانی داشته باشیم که با انتشار مقالات معتبر به عنوان مرجع علمی دانشمندان جهان مطرح شوند، کمیت ارجاعات به مقالات افراد خیلی مهم است ولی مهم‌تر از آن کیفیت ارجاعات است، به همین دلیل نیز ما در انتخاب سرآمدان نیز ارجاعات با کیفیت را به عنوان یکی از شاخص‌ها مدنظر قرار دادیم. در این برنامه درنظر داریم انشاءالله با برنامه‌ریزی صحیح و مناسب، در آینده افرادی داشته باشیم که با ارائه نظریه‌های جدید بتوانند جوایز معتبر جهانی مانند جوایز نوبل، کاولی، فیلدز و ... را از آن خود کنند، لذا یکی از شاخص‌های مدنظر نیز داشتن جوایز معتبر است، هر چند در حال حاضر در کشور فردی که چنین جوایزی برده باشد نداریم ولی انشاءالله با حمایت‌های نهادهای موثر از جمله معاونت علمی و فناوری و تلاش محققان انشاألله این شاخص نیز دست‌یافتنی است. شاخص بعدی این است که باید کتب معتبری در حوزه‌های علمی داشته باشیم که مرجع جهانی بوده و جزو کتب آموزشی معتبر در دنیا مورد استفاده قرار گیرند. در زمان‌های گذشته به کتب ما ارجاع داده می‌شده و امثال کتاب قانون ابوعلی‌سینا محل رجوع بود و تدریس می‌شد و حتی ما شاعرانی داریم که هنوز شاعران دنیا به آنها رجوع می‌کنند. اکنون نیز باید سرمایه‌گذاری کنیم تا این اتفاق بیافتد. آنچه در یک دهه گذشته کار کردیم و حاصل تلاش متخصصان و موسسات علمی- پژوهشی بوده است واقعا از نظر کمیت قابل افتخار است به طوری که در حال حاضر از نظر کمی دستاوردهای بزرگی داریم ولی در بحث کیفی جایگاه مطلوبی نداریم و در این زمینه نیز باید فعالیت بیشتری داشته باشیم . فارس: وضعیت ما در این زمینه به چه صورت است؟ سرکار: ما مجلات را رتبه‌بندی کردیم و 62 مجله را به عنوان مجلات برتر شناسایی کردیم و بررسی کردیم چند درصد مقالات ما در این مجلات معتبر جهانی چاپ شده‌اند. متاسفانه متوجه شدیم زیر 7 دهم درصد یعنی 65 صدم درصد از کل مقالات ما در مجلات  معتبر چاپ می‌شوند و در بین 50 کشور در رتبه 49 هستیم. سوئیس 10 درصد و آمریکا حدود 9 درصد از مقالات خود را در مجلات معتبر منتشر کرده‌اند و ترکیه نیز در این زمینه نیز مانند ما وضعیت خوبی ندارد و رتبه 48 را دارد. فارس: معیار شما برای معرفی 62 مجله مورد ارزیابی چه بود؟ سرکار: تاکنون مجلات براساس ضریب تاثیر (IF) رتبه‌بندی می­شده­اند که بیشتر کمیت ارجاعات را نشان می­دهد ولی  در دنیا شاخص‌ دیگری نیز بنام آیگن(Eigen factor) معرفی‌ شده است که تقریبا کیفیت ارجاعات را نیز نشان می‌دهد. برای شناسایی مجلات برتر از هردوی این شاخص‌ها استفاده کردیم، هرچند ممکن است این معیار مقداری هم خطا داشته باشد ولی ترکیبی از معیارهای شناخته شده جهانی است. * چگونگی حمایت از سرآمدان علمی فارس: در سطح‌بندی سرآمدان علمی به چه موضوعاتی توجه بیشتری داشتید؟ سرکار: تاکید داشتیم که این افراد نسبتا قشر جوان باشند که سرمایه‌گذاری برای سال­های آینده رخ دهد، ما باید روی این استعدادها سرمایه‌گذاری کرده و محیط رشد را فراهم کنیم زیرا اگر می‌خواستیم افراد 60 سال به بالا را بیاوریم ممکن بود 10 سال دیگر فعالیتی نداشته باشند یا افت فعالیت داشته باشند. بنابراین برای انتخاب افراد پارامتر شاخص اچ را بر سن علمی افراد تقسیم کردیم، حدود 80 درصد افرادی که شناسایی کردیم سن علمی کمتر از 15 سال دارند. ضریب‌هایی را قرار دادیم و امتیازبندی کردیم و افراد را در دو سطح شناسایی کردیم. البته برخی انتظار داشتند برای رتبه‌بندی فقط h index  ملاک باشد ولی h index شاخص جامعی نیست و نقایصی دارد، از جمله اینکه: اول اینکه تعداد کف ارجاعات را نشان می‌دهد، دوم اینکه h index تعداد خود ارجاعی­ها را نشان نمی‌دهد یعنی اینکه چقدر خود فرد به کار خود ارجاع داده است و چقدر دیگران به کار او ارجاع داده‌اند، سوم اینکه کیفیت ارجاعات در h index مورد توجه نیست، چهارم اینکه تعداد ارجاعات به تعداد افراد آن حوزه تخصصی وابسته است که در برخی حوزه‌ها متخصصان کمتری وجود دارد، پنجم اینکه h index سابقه فرد و میزان فعالیت وی در بازه زمانی را نشان نمی­دهد بنابراین نمی‌توانستیم تنها h index  را مورد توجه قرار دهیم. فارس: حمایت‌ها برای سرآمدان علمی چه مقدار است و چگونه این حمایت‌ها به افراد پرداخت شده است؟ سرکار: سرآمدان به 2 گروه تقسیم شده‌اند، گروه الف 5 نفر و گروه ودوم 70 نفر می‌باشند. به گروه الف گرنت 50 میلیون تومانی نقدی و 20 میلیون تومانی استفاده از خدمات شبکه آزمایشگاهی را دریافت می‌کنند و گروه دوم افرادی که گرنت نقدی 35 میلیون تومانی و 15 میلیون‌ تومان استفاده از خدمات شبکه دریافت می‌کنند. گرنت نقدی افرادی که اطلاعات مالی خود مانند کد ملی و شماره حساب را به فدراسیون ارسال کرد‌ه‌اند با تأمین مالی که از طرف معاونت علمی و فناوری انجام شد در اسرع وقت به حساب افراد واریز شده است. همچنین برای استفاده از گرنت آزمایشگاهی، نیز محققان می‌توانند به ازمایشگاه‌های عضو شبکه آزمایشگاهی فناوری‌های راهبردی مراجعه و بدون پرداخت هزینه از خدمات ازمایشگاهی آنها استفاده کنند. این شبکه آزمایشگاهیی نیز با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و با هدف ارائه بهتر خدمات آزمایشگاهی به محققان کشور راه‌اندازی شده است. در برنامه مرجعیت علمی رقابت سالم و سازنده به طور مستمر وجود دارد که این رقابت‌ها باعث پویایی فعالیت‌های تحقیقاتی می‌شود. سال آینده نیز بررسی مجددی انجام می­دهیم و دسته‌بندی‌های سرآمدان دوباره انجام می‌گیرد تا اگر کسی افت داشته از فهرست کنونی خارج شده و افراد جدیدی که پیشرفت داشته‌اند وارد شوند . بنابراین فرصت برای همه متخصصان وجود دارد. فارس: حمایت‌های دیگری هم از سرآمدان علمی یا سایر محققان کشور صورت می‌گیرد؟ سرکار: بله با هدف برقراری تعاملات بین­المللی، اگر متخصصان علمی در کنفرانس‌های معتبر به عنوان سخنران کلیدی یا مدعو دعوت شوند از آن­ها حمایت می‌کنیم. حتی اگر سرآمدان علمی ما برای سخنرانی دعوت نشوند ولی بتوانند در یک کنفرانس معتبر شرکت کنند از آن­ها حمایت می‌کنیم تا با تازه‌های علمی جهان آشنا شوند. همچنین نهادهایی را که کنفرانس‌های معتبری در ایران برگزار می‌کنند چنانچه افراد معتبری را به این کنگره‌ها دعوت کنند، به برگزاری این کنگره و کارگاه­ها کمک می­کنیم. اگر بخواهیم در دنیا دیده شویم باید با بزرگان علمی تعامل کنیم بنابراین هر محققی از کشور بتواند از فرد معتبری مانند برندگان نوبل یا افرادی که در مجلات معتبر مقاله دارند برای دوره‌های مطالعاتی پذیرش بگیرد و در کنار آنها و در آزمایشگاه­های آن­ها کار کند، آن­ها را تشویق و حمایت می­کنیم. آیین‌نامه‌ها و نحوه استفاده از آنها را در سامانه برنامه به نشانی www.isef.ir در دسترس محققان قرار دادیم، انشاءالله که مفید باشد. فارس: حرف پایانی؟ سرکار: این حمایت‌ها و پرداخت گرنت‌ها فاز اول برنامه است، در فاز دوم تلاش داریم شرایط لازم برای رشد فراهم کنیم. انتشار مقالات با کیفیت بالا و ارائه نظریات جدید علمی امکانات خاص خود را می‌خواهد. باید تعدادی آزمایشگاه ملی با پیشرفته‌ترین تجهیزات آزمایشگاهی داشته باشیم و محققان سرآمد، کار آموزشی خود را در یک یا دو روز در دانشگاههای خود بصورت متمرکز انجام دهند و بقیه زمان خود را در این آزمایشگاههای تحقیقاتی مجهز به انجام کارهای پژوهشی بپردازند. در فاز سوم به دنبال راه­اندازی پارک‌های علمی هستیم، یعنی چندین آزمایشگاه ملی در حوزه‌های تخصصی مختلف در یک مجموعه داشته باشیم و متخصصان سرآمد کشور با خطوط تحقیقاتی مشخصی آنجا متمرکز شوند. فاز یک را شروع کردیم و با تأمین بودجه‌ای که توسط معاونت علمی و فناوری صورت گرفت گرنت‌های تحقیقاتی پرداخت شده، برای تکمیل این چرخه و انجام فازهای بعدی به چند هزار میلیارد تومان پول نیاز داریم تا بتوانیم آزمایشگاه‌ها را تجهیز کنیم. باید شبکه پژوهش داشته باشیم که دستاوردهای بزرگ به دست آوریم. یکی از مشکلات اساسی ما این است که دانشگاه‌های ما آموزش‌محور هستند و هیات علمی مورد نیاز خود را هم براساس معیارهای آموزشی جذب می­کنند. از این دانشگاه‌ها کار علمی و تحقیقاتی بیرون نمی­آید. آنچه شرایط امروز است نتیجه تلاش و زحمت بسیار فراوان متخصصان است و هیچ انتقادی متوجه پژوهشگران نیست زیرا بسیار فراتر از امکانات ظاهر شدند. محققان با این امکانات و بی‌برنامگی و این مقدار بودجه‌ها، کارهای بسیار ارزشمندی کردند و مثل این است که از آب کره می‌گیرند. مشکل ما این است که به دلیل عدم برنامه‌ریزی، تمام نیروها و ظرفیت‌ها را پراکنده کردیم ولی اگر همه را همسو کنیم به قدرت زیادی خواهیم رسید. انتهای پیام/

94/06/28 - 07:23





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 17]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن