واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: كودكان در ميانه چهار راه انتخاب
آيا ميدانستيد كودكان هم براي رفتارها و عملكردهاي خود هدف دارند و درون آنها حس قدرتطلبي جوشش ميكند و باعث پيشرفت و رشد آنان ميشود؟
نویسنده : محمد مهدوي، مشاور خانواده
شما به عنوان پدر و مادر در طول زندگي كودك با رفتارهايي از او مواجه ميشويد كه شما را شوكه ميكند و از نظر شما اين رفتار او نادرست بوده است. آيا تا به حال با خود انديشيدهايد كه چرا و به چه هدفي اينگونه رفتارها را انجام ميدهد و چرا شما در مقابل رفتارهاي او از تنبيه كردن، سرزنش كردن و محروم كردن استفاده ميكنيد؟ در واقع بايد گفت كودكان از عملكرد خود چهار هدف ميتوانند داشته باشند. كودكان وقتي با رفتارهاي درست خود نميتوانند افراد را جذب و نگاهها را به سوي خود روانه كنند، سعي ميكنند براي رسيدن به هدفشان از رفتارهاي نادرست استفاده كنند. شناخت اين رفتارها كه به اعتقاد من يك چهار راه تربيتي حساس براي كودك است در انتخاب مسير تربيت به شما كمك خواهد كرد. كودكان در پي جلب توجه هستند ما نياز كودكان را از نظر حس توجه كردن آنها نميتوانيم درك كنيم زيرا از ميزان و نوع آن اطلاعي نداريم. كودك براي اينكه جلب توجه كند و نگاهها را به سمت خود روانه كند كار خوب ميكند. در مهماني كه در منزل آنهاست، به مادرش در چيدن ميز كمك ميكند و مثلاً ليوانها را ميآورد. وقتي كودك مورد توجه قرار نگيرد يا به اندازه كافي مورد تشويق و حمايت قرار نگيرد براي اينكه به هدف خود برسد، ظروف در دست خود را با سرعت و سر و صداي بيشتري جابهجا ميكند كه ممكن است زمين بخورد يا ظرفي از دست او پرت شود. در واقع كودك به توجهي كه ميخواست نرسيده و به رفتار نادرست (سرعت و سر و صدا) متوسل شده است. بهتر است والدين در زمانهايي كه كودكشان در حال انجام كار خوبي است و هيچ توقعي براي تشويق و جلب توجه ندارد والدين او را به خاطر كار خوبش تشويق كنند و به او ياد بدهند رفتار نادرست نميتواند او را به جلب توجه و رضايت برساند. كودك هم در پي كسب قدرت است هر انساني تمايل به قدرت دارد و دوست دارد روي يك سري از برنامههاي زندگي تسلط و كنترل داشته باشد و خود براي آنها تصميمگيري كند. اين حس قدرت در كودكان هم وجود دارد. والدين كودكان ميتوانند با پرهيز از دعوا و پرخاشگري، به آنان مفهوم قدرت را ياد بدهند و بگويند هيچ وقت با دعوا و جدال به قدرت نميرسند. والدين بايد در كارهايي كه او مهارت دارد از او كمك بخواهند. مثلاً در استفاده از رايانه شما به مشكل خوردهايد و ميدانيد كه فرزند شما قدرت كمك كردن به شما در اين زمينه را دارد. پس از او بخواهيد كه به شما كمك كند. اين كار شما باعث ميشود او حس قدرت پيدا كند و بداند كه در خانه نقش مهمي دارد. به جاي اينكه به كودك غر بزنيد و او را دعوا كنيد به او حق انتخاب بدهيد. مثلاً اگر فرزند شما هنگام نوشتن تكاليف كل فضاي اتاقش را بههم ميريزد به او غر نزنيد كه تكاليفت را انجام بده و اتاقت را مرتب كن، به او پيشنهاد دهيد كه اگر اتاقي مرتب و منظم داشته باشد، او را در آخر هفته به گردش ميبريد و در غير اين صورت گردشي در كار نيست و ديگر افراد خانواده ميروند. با اين كار شما او سعي ميكند تكاليفش را به موقع انجام دهد و اتاقش را مرتب كند و اگر اين كار را نكرد واقعاً او را از گردش محروم كنيد. بدين ترتيب شما كنترل اوضاع را در دست خواهيد داشت. او رفتار تلافيجويانه دارد كودكان از روحيه لطيف و مهرباني برخوردار هستند و به ندرت پيش ميآيد كه رفتار تلافيجويانه و انتقام پيش بگيرند. اگر كودكي درصدد برآيد كه انتقام كاري را بگيرد مطمئن باشيد كه عمداً كسي او را رنجانده است. حتي بعضي افراد به اسم شوخي كردن غيرعمد او را ميرنجانند. پيامبر اكرم (ص) فرمودند «در ميان فرزندان خود با عدالت رفتار كنيد همانگونه كه دوست داريد آنها با نيكي و لطف به شما با عدالت رفتار كنند». سعي كنيد به فرزند رنجيده خود دلگرمي بدهيد و رابطه مثبت با ديگران را به او بياموزيد به او ياد بدهيد با تلافي كردن و انتقام گرفتن هرگز به هدفهاي خوبي نخواهد رسيد. گاهي احساس عجز و ناتواني ميكند به طور كلي بچهها هر چيز جديدي را كه ياد ميگيرند، برايشان جذاب و جالب است و سعي ميكنند كه آن را مدام تكرار كنند و حتي به نوعي سعي ميكنند واكنش ديگران را ببينند يا اينكه كنجكاو ميشوند ببينند با انجام اين كار بعداً چه اتفاقي ميافتد. تكرار رفتارهاي بد بچه به واكنش شما بستگي دارد. برخي والدين طوري برخورد ميكنند كه انگار تا حالا چنين حرفها و رفتارهايي را در عمرشان نشنيده و نديدهاند و كنترل رفتار خود را از دست ميدهند و بسيار عصباني ميشوند، در حالي كه بچهها با ديدن واكنش تند والدين بيشتر مشتاق ميشوند كه آن حرفهاي بد را تكرار كنند. وقتي كودكان نتوانند به توانمندي خود ايمان داشته باشند احساس عجز و ناتواني ميكنند، مثلاً در انجام تكاليف و در روابطشان با همسالان. در اين گونه موارد والدين بايد سطح توقعات خود را پايينتر بياورند و به تلاشها و پيشرفت كودكشان اهميت بدهند و او را تشويق كنند. والدين سعي كنند بابت كوچكترين تلاشهاي كودك به او دلگرمي داده و با تشويق او توانمنديهايش را دريابند.
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۲۲ شهريور ۱۳۹۴ - ۱۳:۰۱
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 19]