محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1831219374
ماجرای ناكامی سناریوی ادغام وزارت نیرو و نفت توسط نخست وزیر پهلوی
واضح آرشیو وب فارسی:عصر ایران: ماجرای ناكامی سناریوی ادغام وزارت نیرو و نفت توسط نخست وزیر پهلوی اگرچه این پیشنهاد به سرانجامی نرسید، اما فضای بحران زده سیاسی و اقتصادی آن روز ایران گسترش اختیارات و تمركز توانایی ها را یكی از عوامل افزایش قدرت مانور و توانایی دولت در پیشبرد اهدافش مورد شناسایی قرار داده بود. آینده: در حالی كه موضوع ادغام وزارت نیرو با وزارت نفت و حتی سازمان انرژی اتمی و تشكیل وزارت انرژی به سبك برخی كشورها سابقه ای چند ده ساله دارد و می تواند با اقدامات كارشناسی و تهیه قانون نتایج مناسبی هم به همراه داشته باشد، حامد بهشتی ، پژوهشگر مركز مطالعات محیط زیست و انرژی منطقه دریای خزر در برلین، در مطلبی به نقد اجرای این موضوع در شرایط كنونی و به ویژه سابقه آن در عصر پهلوی پرداخته است: اقدام اخیر دولت در ادغام وزارت نفت و وزارت نیرو را می توان مهمترین تصمیم مالی كشور پس از هدفمندی یارانه ها دانست. در هم آمیختن متولی مهمترین منبع درآمد كشور با وزارتخانه ای كه فشار اصلی ناشی از هدفمندی یارانه ها را بر دوش خواهد داشت، حركتی بسیار متعادل را در این مقطع زمانی طلب می كند. موضوع ادغام وزارت نفت و نیرو اگرچه در موضوعیت خود بحث جدیدی نیست، اما مقطع زمانی انتخاب شده برای چنین تغییر بزرگی بی شك جای تأمل دارد.وزارت نفت و وزارت نیرو دو ركن مهمی هستند كه در جریان هدفمندی یارانه ها نقش اساسی ایفا می كنند. اگر چه با مدیریت واحد بر چنین اركان تأثیر گذاری راهبرد طولانی مدت طرح هدفمندی یارانه ها از انسجام بیشتری برخوردار خواهد شد، ولی حجم سازمانی دو نهاد ادغام شده فرصتی به مراتب بیش از آنچه فرصت محدود اجرای طرح هدفمندی یارانه ها احتیاج دارد، طلب خواهد كرد. آینده طرح هدفمندی یارانه ها منوط به نحوه اجرا در سال و بلكه ماه های ابتدایی آن است. این در حالی است كه ادغام دو وزارت پرسابقه كشور كه هریك پیچیدگی های مخصوص خود را دارند، امری نیست كه شرایط اقتصادی و مدیریتی كشور در حال حاضر توانایی پاسخگویی و هماهنگی با آن را داشته باشد.موضوع ادغام وزارت نفت و وزارت نیرو اگرچه این هفته به صورت ناگهانی در افكار عمومی كشور مطرح شد، و رئیس دولت نیز با استناد به اصل 53 برنامه پنج ساله پنجم توسعه كشور آن را توجیه پذیر قلمداد كرده است، اما این طرح پیش و بیش از آنكه در بستر اجرای قانون صورت گرفته باشد، شائبه بسط اختیارات را جهت كنترل وضعیت پیچیده اقتصادی كشور در ذهن متبادر می كند. در حالی كه بانك جهانی رشد اقتصادی معادل صفر درصد را برای سال جاری ایران پیش بینی كرده است، وضعیت مهم ترین صنعت كشور و منبع درآمد دولت در پیچ و تاب درگیری های حقوقی با مجلس و معضلات هماهنگی های سازمانی با وزارت نیرو قرار گرفته و به نوعی بیانگر آن است كه هرگاه فضای عدم كارآیی دولت برای عبور از بحران‌های اقتصادی و سیاسی پیش آمده، بحث ادغام نیز مطرح شده است. در چنین مقاطعی شكلی از توجه به گسترش اختیارات برای كنترل شرایط بوجود می آید. بی شك وجود یك بدنه وزارتی و كنترل تمامی منابع انرژی در كشور - و متعاقب آن بخش قابل توجهی از درآمد دولت - اختیارات گسترده ای را در دست یك واحد مدیریتی قرار خواهد دارد كه توانایی بالایی برای چانه زنی با سایر گروه ها را دارا خواهد شد.در سال 1355 وقتی عدم كارآیی امیرعباس هویدا، نخست وزیر وقت برای عبور از بحران‌های اقتصادی و سیاسی پیش آمد، جایگزین او، جمشید آموزگار، یكی از اولویت های مدیریتی خود را ادغام شركت ملی نفت، شركت گاز و سازمان انرژی اتمی در وزارت نیرو معرفی كرد. اگرچه این پیشنهاد به سرانجامی نرسید، اما فضای بحران زده سیاسی و اقتصادی آن روز ایران گسترش اختیارات و تمركز توانایی ها را یكی از عوامل افزایش قدرت مانور و توانایی دولت در پیشبرد اهدافش مورد شناسایی قرار داده بود.متن زیر گزیده ای از خاطرات "دكتر اكبر اعتماد" بنیانگذار و اولین رئیس سازمان انرژی اتمی ایران است كه به موضوع ادغام وزارتخانه های در دوره تصدی جمشید آموزگار پرداخته است:«درتابستان 1355 اعلیحضرت به من یك مأموریت دادند كه بروم به آمریكا. داستانش بطور خلاصه این بود، كه بعد از سركارآمدن كارتر، یكی مسئله انرژی اتمی بود كه با امریكا همیشه گرفتاری داشتیم و در بن بست بودیم، یكی هم مسائل مربوط به نفت و گاز بود كه بین دوكشور مطرح بود و اختلاف نظرهایی بود كه باید حل می شد. اعلیحضرت به من فرمودند كه تو برو و مسائل را مجددا بررسی كنید. بنابراین قرار شد در رأس هیئتی از نفت و گاز و انرژی اتمی بروم آمریكا و با آنها مذاكره كنم ببینم مسائل چه هست. درواقع هدف بیشتر پیدا كردن مسائل بود، تا بعد بتوان برای آنها چاره جویی كرد.قبل از رفتن به سفر یك روزعصر رفتم به خانه هویدا با او خداحافظی كنم. هویدا گفت اكبر! هر جا می روی زود برگرد. پرسیدم چرا؟ من در هرصورت زود برمی گردم. مگر خبری هست؟ گفت بله. من دیگر هیچ چیز نپرسیدم. فردای آن روز طیاره گرفتم رفتم به لندن. این روز پنجشنبه بود. همان روز، آموزگار نصف شب زنگ زد و مرا از خواب بیدار كرد و گفت فردا به تهران برگرد. به ایشان گفتم برگردم برای چه؟ گفت قرار شده كه برگردی. گفتم من دارم می روم مأموریت. اعلیحضرت مأموریت داده اند. گفت قرار شد كه برگردی. گفتم آنكه به من مأموریت داده باید بگوید برگرد. شما به چه عنوان می گویید برگرد. آموزگار گفت من با اعلیحضرت صحبت كردم قرار شد كه برگردی. گفتم، خیلی خوب، خبری هست؟ گفت بله و بطور سربسته به من گفت كه دولت عوض می شود.فردا صبح، اول وقت، رفتم فرودگاه طیاره گرفتم برگشتم. نصف شب رسیدم تهران. صبح شنبه اول وقت رفتم خانه آموزگار. آموزگار به من گفت یادت هست آن وقت راجع به انرژی صحبت می كردیم و نظراتی داشتیم. حالا وقت اجرای آن نظرات شده. گفتم چطور شده؟ گفت من مأمور تشكیل كابینه شدم؛ هویدا استعفا داده، و حالا من می خواهم به این كار رسیدگی بكنم، و به من پیشنهاد كرد در كابینه او وزارت نیرو را عهده دار شوم.من، به دلائلی، اصولاً نمی خواستم این كار را بكنم. حالا آن دلایل چیست، ممكن است اگر فرصت شد صحبت بكنم. بنابراین از اول پاسخ من منفی بود؛ ولی برای ادامه بحث گفتم سابق هم وزیر نیرو داشتیم و او مشكلات بخش انرژی را به آن مفهومی كه با شما صحبت می كردیم حل نكرده بود. وزیر نیرو در واقع وزیر آب و برق بود، آن هم تازه قسمتی از برق، چون برق اتمی را داده بودند به سازمان انرژی اتمی. بعد آموزگار گفت نه، من آن جوری نمی گویم. منظورم این است كه همانطور كه با هم صحبت می كردیم باشد، یعنی هماهنگ كردن اینها با هم، درواقع یك كاسه كردن اینها از لحاظ تصمیم گیری. گفتم: خوب آن مسئله دیگری است. آن مسئله جالب است. همینطور كه قبلاً صحبت كردیم، به نظرم همین كار هم باید بشود و یكی باید بیاید این كار را بكند، اگر شما این كار را بكنید، بسیار كارخوبی است. ان شاءالله مبارك است.گفت من می خواهم تو این كار را بكنی. گفتم، خیلی خوب، آخر من نمی خواهم وزیر نیرو بشوم، و مشكلات كار را گفتم. مثلاً شركت نفت خودش یك دستگاه عظیمی است و یك مقدار كار دارد. وزارت نیرو یك دستگاهی است كار خودش را دارد. انرژی اتمی یك دستگاهی است كه كار خودش را دارد. گاز هم همین طور. و اینها مؤسسات بزرگی هستند كه هركدام یك رئیس گردن كلفت می خواهد. اینها همه را بردن توی یك كاسه، البته نه اینكه نمی شود، منتها اختیار می خواهد. مسئله اختیارات است. البته یك نفر می تواند بر همه اینها نظارت داشته باشد و فعالیت ها را هماهنگ بكند، ولی باید اختیارات او وسیع باشد تا از عهده كار برآید. یك مقدار زیادی راجع به این صحبت كردیم.آنچه آموزگار درآخر پیشنهاد كرد، این بود كه دولت، قانون وزارت نیرو را عوض بكند و یك وزارت نیرویی با آن چنان اختیاراتی تشكیل شود كه همه اینها در حیطه اختیارات آن باشد. چون درحال حاضر شركت نفت به وزارت نیرو اصلاً ارتباط پیدا نمی كرد. از لحاظ دولتی یك ارتباط آبكی با وزارت دارایی پیدا می كرد، ولی با وزارت نیرو هیچ. شركت گاز هم همین طور. انرژی اتمی هم كه مستقل بود و كارخودش را می كرد. او پیشنهاد می كرد كه وزارت نیرو همه اینها را زیر چتر خود داشته باشد تا دولت بتواند برای بخش انرژی برنامه هماهنگی داشته باشد و نظارت كامل بر اجرای این برنامه ها داشته باشد. اینها همه قانون می خواست، یعنی باید قانون وزارت نیرو و مؤسسات مورد نظر مورد تجدید نظر اساسی قرار می گرفت.بعد گفتم خوب اینها باید با اعلیحضرت صحبت بشود. حالا من اینها را كه می گفتم نسبت به خودم نمی گفتم. اینها را به عنوان یك راه حل كلی مطرح می كردم. آموزگار گفت اگر لازم باشد، درهرصورت باید قانون را عوض بكنیم، با اعلیحضرت هم صحبت بكنیم، اعلیحضرت مخالفتی نخواهند داشت. در اینجا من گفتم آقای آموزگار معذرت می خواهم، من نمی توانم وزیر نیرو بشوم. گفت چرا! گفتم برای اینكه دولت ایران در این زمینه خیلی قصور كرده است.همین امروز هم نظرم این است كه دولت درمورد این بخش خیلی كوتاهی كرده. مردم برق می خواهند، انرژی می خواهند. دركشوری كه این همه گاز دارد، هنوز گاز به كسی نداده اند. اینها یك چیزهای اولیه است كه باید درجامعه تأمین كرد. خوب شما یك وضعی درست كرده اید كه قابل تحمل نیست و حالا می گویید من بیایم این وضع را درست بكنم. این كه دو روزه و پنج روزه نمی شود. یك سال و دوسال هم من این كار را نمی توانم بكنم. ولی دراین مدت در مقابل توقع مردم قرار می گیرم. شما می خواهید یك دفعه همه را بیندازید گردن من. من این میراث را نمی توانم قبول بكنم.البته من اینجا باید اقرار بكنم، همه اینها بهانه بود، برای اینكه من به دلائلی نمی خواستم وزیر بشوم؛ مخصوصاً دركابینه آموزگار. هویدا قبلاً دوبار به من پیشنهاد وزارت كرده بود، كه هر بار قبول نكردم. دلایل این امر به نقش من در سازمان انرژی اتمی مربوط نمی شود. نباید این سوء تفاهم پیش بیاید كه من سازمان انرژی اتمی را نمی خواستم رها كنم. دریك جمله می توانم بگویم دلیلش این بود كه شانس موفقیت درآن موقع با آن شرایط و با آن دولت برای خودم نمی دیدم، خیلی راحت.وقتی آموزگار اصرار كرد و گفت در هرصورت اعلیحضرت امر فرموده اند و تو باید قبول كنی، گفتم یا دقیقاً آنچه كه اعلیحضرت امر فرمودند كلمه به كلمه به من بگویید یا اینكه خودم می روم شرفیاب می شوم می پرسم اوامرشان چه هست. یكی از این دوتا. وقتی این را گفتم آموزگار گفت خیلی خوب، پس آنچه اعلیحضرت گفتند می گویم، و آن این است كه اعلیحضرت گفتند در مورد اعتماد باید از خودش بپرسید. اگر خودش صلاح دانست و قبول كرد كه این راه حل خوبی است، قبول می كنم؛ اگر گفت نه ولش كنید، او حتماً دلایلی دارد.گفتم خوب این را چرا اول نگفتید. اگر اعلیحضرت دراختیار من گذاشته اند، من قبول نمی كنم. آموزگار خیلی ناراحت شد. یك مقداری صحبت كرد. پس كی بشود؟ چه جوری بشود؟ من نظراتی داشتم همه را بهشان دادم. خداحافظی كردم و گفتم پس بروم پی مأموریتم به آن برسم. چون قرار بود روز دوشنبه 3 بعد ازظهر در واشنگتن جلسه داشته باشیم. اعضاء هیئت هم رفته بودند و قرار بود كه من هم بروم آنجا به آنها به پیوندم. گفت نه، در هرصورت یكشنبه كابینه معرفی می شود. اعلیحضرت در رامسر تشریف داشتند باید می رفتیم آنجا كابینه معرفی شود. درهرصورت من چون معاون نخست وزیر بودم باید حضور می داشتم. یكشنبه رفتیم، كابینه معرفی شد، و من صبح روز دوشنبه به پاریس رفتم و خود را به پرواز كنكورد پاریس ـ واشنگتن رساندم و سرساعت 3 مذاكرات را در واشنگتن شروع كردیم. این شروع كار من با آموزگار بود.البته آموزگار از این موضوع ناراحت شد. تقی توكلی شد وزیر نیرو، كه آدم بسیار خوبی بود، ولی نمی دانم تاچه حد در آن زمان می توانست وزارت نیرو را زنده بكند.- درملاقات های شما با آقای آموزگار در وین، آیا ادغام احتمالی سازمان هایی كه با نیرو سر و كار داشتند در یك وزارتخانه مسأله ای بود كه خود او مطرح كرد با شما، و آیا در همان زمان صحبت ها مربوط شد به اینكه احیاناً شما وزیر نیرو بشوید؟همان طور كه قبلاً گفتم، دراین زمینه به خصوص با آموزگار قبل از اینكه مامور تشكیل كابینه بشود صحبت كرده بودیم. یعنی اصل ایده قبلاً بین او و من مطرح شد، ولی از نظر كلی برای كشور، نه اینكه چه كسی این كار را بكند. بعد كه او مأمور تشكیل كابینه شد، شاید به طور طبیعی به فكرش رسیده بود كه از من بخواهد این مسؤولیت را بگیرم، چون در واقع با او هم عقیده بودم. یك دلیل دیگر هم حتماً برای او مهم بوده است و آن این است كه این كار بسیار بزرگ و با اهمیت بود.یعنی اگر كسی می توانست بخش انرژی كشور را درسطح برنامه ریزی و در سطح تصمیم گیری های اساسی هماهنگ كند، كار بزرگی كرده بود. چون هم مجموع این بخش برای كشور جنبه حیاتی داشت و هم قدرت سازمان های مربوط و درجه استقلالشان به حدی بود كه انجام این امر خیلی مشكل بود. با این ترتیب كسی می توانست احتمالاً شانس موفقیت داشته باشد كه هم مسائل انرژی را خوب بشناسد و از آن مهم تر، هم مورد اعتماد اعلیحضرت باشد. درهرصورت با توجه به این تلقیات، آموزگار درآن زمان فكر می كرد كه من می توانم این كار را انجام دهم و به من پیشنهاد كرد.- علت اینكه سؤال می كنم این است: مسئله این نبود كه شما به آموزگار بگویید اگر این چهار تا سازمان را با هم ادغام كنید من قبول می كنم، به عنوان شرط.نخیر، نبود. برای اینكه آموزگار این پیشنهاد را به من كرد و من قبول نكردم و دلایلم را هم بعداً حضور اعلیحضرت مطرح كردم. اصلاً اصل داستان برای من اشكال داشت. یعنی رفتن دركابینه. در ثانی مسئله ادغام سازمان ها نبود. مسئله ایجاد هماهنگی بود در سطح سیاست ها. من اگر با آموزگار صحبت این كار را می كردم، فارغ از اینكه من این كار را بكنم یا كس دیگر بود. حتی آن روز هم فكر می كردم خوب، من كه قبول نمی كنم، بالاخره یكی دیگر را باید بگذارند سر این كار.البته اشكال این كار این بود كه پیدا كردن كسی كه بتواند این كار را بكند بسیار مشكل بود. به همین علت هم آموزگار صرف نظر كرد. تقی توكلی نمی توانست این كار را بكند. یك تركیب خاصی از آدم می خواست تا بتواند این كار را انجام بدهد و چون نشد ولش كرد. ولی من هیچ وقت به عنوان شرط نگذاشتم. حالا اگر واقعا از من می خواهید، صمیمانه بگویم اگر می خواستم شرط بگذارم با نخست وزیر نمی گذاشتم، با اعلیحضرت می گذاشتم. چون سررشته این كار دست اعلیحضرت بود. می دانستم نخست وزیر بدون پشتیبانی اعلیحضرت ممكن نیست در این سیستم بتواند رخنه كند. بنابراین من شرطی نداشتم با آموزگار بكنم. برای من این مسئله جنبه كلی داشت و آن را برای مملكت لازم می دانستم، ولی نه اینكه خودم این كار را بكنم.»
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: عصر ایران]
[مشاهده در: www.asriran.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 191]
-
گوناگون
پربازدیدترینها