واضح آرشیو وب فارسی:شبکه خبر: خشم سعودی ها از پیش دستی عمان و کویت درباره ایران

عربستان نسبت به رویکردهای کویت، عمان و قطر درباره ایران بدگمان است. در این شرایط آیا تهران می تواند متحدان راهبردی برای خود در داخل شورای همکاری خلیج فارس ایجاد کند؟ به گزارش پایگاه اطلاع رسانی شبکه خبر، یک مسئول بلندپایه در خلیج فارس به روزنامه الشرق الاوسط گفت طرح گفتگوی کشورهای عضو شورای همکاری با ایران، ایده قطر بود که تهران و مسقط سریعا از آن استقبال کردند و کویت هم با این طرح هیچ مخالفتی ندارد. به نوشته روزنامه الشرق الاوسط چاپ لندن، این منبع که خواست نامش فاش نشود، افزود: خالد العطیه وزیر امور خارجه قطر در آخرین نشست وزیران خارجه کشورهای خلیج (فارس) که در ریاض برگزار شد، این ایده را مطرح و پیشنهاد کرد، نشست ایران و کشورهای خلیج (فارس) در حاشیه یکی از نشستهای مجمع عمومی سازمان ملل برگزار شود.
به گفته این مسئول، عمان، بدون هیچ گونه تردیدی از این پیشنهاد استقبال و به اهمیت گفتگو بین کشورهای شورای همکاری خلیج (فارس) با ایران اشاره و اعلام کرد این گفتگوها دیدگاههای دو طرف را در خصوص مسائل منطقه به هم نزدیک میکند. کویت هم با گفتگو مخالفت نکرد.
روزنامه الشرق الاوسط نوشت: ایران تصمیم گرفت به جای تمرکز برای نزدیکی به همه کشورهای شورای همکاری خلیج فارس، صرفا بر روابط با عمان و کویت تمرکز کند. اوج این تلاش را می توان در عدم همراهی این دو کشور در حمله به یمن ذکر کرد که عمان به صراحت از ورود به این جنگ خودداری کرد و کویت نیز به بهانه های مختلف از حضور پررنگ، سرباز زد...
روزنامه فرامنطقه ای «الشرق الاوسط» که امتیاز آن در اختیار شاهزاده های آل سعود است در شماره امروز خود از نگرش ریاض به تهران و اختلافات شیوخ مرتجع خلیج فارس بر سر ایران گزارش ویژه ای منتشر کرد و در آن از خشم مقامات ریاض نسبت به کویت و عمان خبر داد؛ زیرا به نظر می رسد این دو کشور خود را به محور تهران نزدیک کرده اند و فضای شورای همکاری خلیج فارس را از دو قطبی دوحه-ریاض به سه قطبی تبدیل کرده اند!
برخی تحلیلگران پیش بینی می کنند ایران و عمان می توانند اتحاد راهبردی بر سر مسائل منطقه ای را کلید بزنند.
گزارشگر این روزنامه به نقل از یکی از مقامات عالی رتبه دربار آل سعود می نویسد: «تهران تقریبا یک سال قبل (سپتامبر 2014) توانست شکاف جدیدی در شورای همکاری کشورهای عربی خلیج فارس ایجاد کند.
در روز 22 سپتامبر (معادل با 31 شهریور 93) رسانه های داخلی آل سعود از تشکیل جلسه محرمانه ای در دربار پادشاهی قطر خبر دادند. در این جلسه که به میزبانی «خالد العطیه» وزیر امور خارجه قطر برگزار شد، سه وزیر خارجه حضور داشتند که قطعا یکی از آنان، وزیر خارجه اسبق عربستان بود که اخیرا از دنیا رفت. در مورد این جلسه محرمانه، اطلاعات بیش تری منتشر نشد، اما الشرق الاوسط بعد از یک سال در مورد این جلسه می نویسد: «در آن روز، دوحه بر ضرورت آغاز گفت و گوهای راهبردی و مستقیم با تهران تأکید کرد و حتی جمع بندی نهایی این بحث به جلسه بعدی هر سه ضلع در ریاض موکول شد. دوحه معتقد بود برای پیش گیری از ایجاد اختلاف در مورد تهران، کشورهای عربی باید به صورت موازی و مشترک مذاکره با جمهوری اسلامی را کلید بزنند. در آن زمان، دوحه معتقد بود این کار باید زودتر کلید بخورد؛ اما کشور دیگری – که نام آن ذکر نشده؛ اما به نظر می رسد عربستان باشد – با اظهار این نکته که تهران درگیر مذاکرات هسته ای است و نباید در این موقعیت رابطه آن با کشورهای عربی عادی شود، مذاکرات را به آینده موکول می کرد.»
ماه ها بعد، خالد العطیه در نشست رسمی وزرای 6 کشور عضو شورای همکاری کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس، بار دیگر بر ضرورت مذاکره با تهران تأکید کرد که با بی تفاوتی عربستان، بحرین و امارات مواجه شد. همان زمان نقش عمان در مذاکرات هسته ای ایران کاملا رسانه ای و روشن شده بود و پادشاه کویت نیز به ایران سفر کرده بود. به این ترتیب، نگرانی در مورد وقوع شکاف در داخل شورای همکاری قابل پیش بینی بود؛ اما بحرین با حمایت دو کشور دیگر با گنجاندن «محکومیت دخالت ایران در کشورهای حاشیه خلیج» سرپوش گذاشت.
عربستان تا پیش از توافق هسته ای، همه تلاش خود را برای جلوگیری از آن به کار گرفت. حتی در ماه های آخر دوره سعود الفیصل، برخی از همکاری اسرائیل با عربستان در این مورد خبر می دادند. همزمان با نشست مزبور، حسین امیر عبدالهیان معاونت امور منطقه وزارت خارجه در مصاحبه ای از آمادگی تهران برای گفت و گو با همسایگان عربی حاشیه خلیج فارس بر سر مسائل منطقه ای «مانند سوریه، یمن و...» خبر داد. این درست در فضایی بود که از انصار الله در صنعا، پایتخت یمن حضور یافته بود و سرنوشت دولت منصور هادی در یمن در هاله ای از ابهام بود.
مقامات واشنکتن و مسکو به صراحت به اعراب می گویند مسأله خودشان با ایران را حل کنند. در ماه های بعد، حوادثی رخ داد که پرونده مذاکره با ایران را از میز کار وزرای خارجه ریاض، ابوظبی و منامه دور کرد. ابتدا اختلافات در دربار آل سعود، امکان تغییر رویکرد ریاض در قبال تهران را منتفی کرد که این اختلافات نهایتا به کنار رفتن سعود الفیصل منتهی شد. همزمان، بحران یمن به شدیدترین مرحله خود رسید و آل سعود به سرکردگی جناح سلمان تصمیم به حمله مستقیم گرفت. چند انفجار در بحرین و انتساب عوامل آن به تهران نیز در رادیکال تر شدن فضا علیه ایران نقش داشت. به این ترتیب، ریاض سخت ترین مواضع را علیه برنامه هسته ای ایران اتخاذ کرد؛ تا حدی که مواضع آل سعود و اسرائیل در قبال ایران به یکدیگر بسیار نزدیک شد.
جان کری بعد زا توافق وین، با حضور در نشست شورای همکاری خلیج فارس در دوحه به کشورهای عربی تأکید کرد که باید وارد «فاز دوران تعامل و همکاری با ایران» بشوند. ایران در این فضا تصمیم گرفت به جای تمرکز برای نزدیکی به همه کشورهای شورای همکاری خلیج فارس، صرفا بر روابط با عمان و کویت تمرکز کند. اوج این تلاش را می توان در عدم همراهی این دو کشور در حمله به یمن ذکر کرد که عمان به صراحت از ورود به این جنگ خودداری کرد و کویت نیز به بهانه های مختلف از حضور پررنگ، سرباز زد. از سوی دیگر ایران توانست در ژنو و وین با کشورهای بزرگ غربی و شرقی به توافق برسد و جایگاه خود را در نظام بین الملل تثبیت کند.
سفر پادشاه کویت به تهران و رفتارهای بسیار شاد وی در ایران، بحث های بسیاری را در رسانه های عربی و شبکه های اجتماعی ایجاد کرد.
حال در فضای کنونی، همه قدرت ها بر سر لزوم دست یابی به راه حل سیاسی در بحران های یمن و سوریه معترفند. ایران توانسته مشکلاتش با کشورهای ابرقدرت را کاهش دهد و حتی وزرای خارجه واشنگتن و مسکو به صراحت به اعراب می گویند مشکلشان را با ایران حل کنند. به نظر می رسد اکنون قطر دلیلی برای وفاداری به ریاض نمی بیند و از آمادگی بیش تری برای مذاکره و توافق سیاسی با تهران برخوردار است. همان گونه که تهران نیز امیدوار است با قطر به توافقات راهبردی دست یابد. حسن روحانی رئیس جمهور ایران اخیرا در یک اظهار نظر گفته است: «بدون شک، توافق هسته ای باعث تعمیق و گسترش روابط ایران با همسایگان خود به ویژه قطر خواهد شد.»
وزیر خارجه قطر در عین حفظ مواضع خود علیه ایران، بر مذاکره و همکاری با تهران تأکید دارد.
به نوشته الشرق الاوسط، در این موقعیت عربستان نسبت به رویکردهای کویت و عمان بدگمان است. آیا ایران می تواند متحدان راهبردی برای خود در داخل شورای همکاری خلیج فارس ایجاد کند؟
چهار شنبه ۲۸ مرداد ۱۳۹۴ - ۱۰:۱۷
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: شبکه خبر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 20]