واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: «انرژی» مثبت وین-سیدهادی میرباقری* ناظران جهانی که از افقی بالاتر صحنه اقتصاد ایران بعد از توافق هسته ای را رصد می کنند بر این باورند که مهم ترین آثار پایان تحریم در عرصه نفت و انرژی ایران نمایان خواهد شد. به این دلیل که نفت و انرژی به عنوان شاهرگ اقتصاد ایران بیشترین آسیب را از دوران تحریم متحمل شد.
یک جنبه از پیامد خسارت بار تحریم این بود که حریفان ایران در منطقه بالاترین سود را از غیبت ایران در بازار بزرگ انرژی بردند. دیگر جنبه های مهم آن از زبان وزیر صریح اللهجه نفت در گفت و شنودهای رسانه ای بیان شد. آنجا که زنگنه به تلخی از متوقف شدن پروژه های توسعه میادین نفت و گاز یا حیف و میل گسترده درآمدهای کلان نفت و یا قصه گم شدن خرید 30 دکل نفتی سخن گفت. اکنون برای جبران همه این منابع و فرصت های از دست رفته در حوزه انرژی به نظر می آید دولت روحانی و وزارت نفت او بر آن شده تا احیای حوزه انرژی را در اولویت نخست بعد از توافق هسته ای قرار دهند. مصداق های این حرکتی که می کوشد «انرژی مثبت توافق وین ابتدا باید در چاه های نفت و میادین گاز دمیده شود» طی چند روز اخیر در دیدارها و توافق ایران و اروپا نمایان شد. قریب به اتفاق وزیران و مدیران اقتصادی اروپا در سفر خویش، وزارت نفت را ایستگاه اصلی مذاکره خویش قرار دادند. البته پیش از آنکه توافق هسته ای وین امضا و اعلام شود برنامه ریزان حوزه نفت و انرژی ایران، برای جذب سرمایه گذاران و صاحبان صنایع بین المللی خیز برداشته بودند. در روزهای منتهی به توافق وین، مدیران نفتی ایران چندین نشست و اجلاس مهم در پایتخت های اروپایی با بزرگان اقتصادی و سرمایه گذاران غربی برگزار کردند. این نشست ها در واقع «بستر» بازگشت سرمایه گذاران در عرصه های نفت و انرژی را مهیا کردند.
از همین روست که ناظران غرب بعد از موفقیت دیپلماسی هسته ای ایران،نگاه خود را به تحرک «دیپلماسی نفتی» دولت روحانی معطوف کرده اند. یک نگاه به صفحات اول نشریات اقتصادی پر نفوذ امریکا و اروپا روشن می کند که عرصه اقتصاد انرژی ایران چه جذابیتی برای شرکت ها و سرمایه گذاران بین المللی پیدا کرده است. در این مدت روزی نبود که نشریات وال استریت ژورنال،اکونومیست، فایننشال تایمز و خبرگزاری های اقتصادی رویتر و بلومبرگ گزارشی از فرصت های اقتصادی ایران درج نکنند. یا با مدیران شرکت های بزرگ نفتی مثل بی پی (بریتیش پترولیوم) شل، توتال، اکسون موبیل و... به گفت و گو درباره چند و چون بازگشت به میادین انرژی ایران ننشینند.
ظرف هفته ای که گذشت تیم نفتی دولت روحانی نخستین مرحله از پروسه جذب سرمایه گذاران خارجی را به انجام رساندند. اتفاق جالب توجه در دیدار و مذاکراتی که زنگنه و مدیرانش با طرف های اروپایی داشتند این بود که هیأت بلندپایه آلمانی که از سوی زیگمار گابریل، قائم مقام صدر اعظم رهبری می شد راهی وزارت نفت شد. در حالی که به طور سنتی شرکای نفتی ایران عمدتاً از میان شرکت های انگلیسی، فرانسوی یا ایتالیایی انتخاب می شدند ورود آلمانی ها به عنوان قدرت اول اقتصادی اروپا به حوزه نفت و انرژی ایران یک اتفاق مهم نزد محافل بین المللی بود.
استفاده از مهره مؤثری مثل آلمان می تواند یکی از قواعد بازی اثر گذار تیم نفتی ایران باشد. همچنان که برخی خبرها در این باره دلالت بر این داشت که وزیر نفت روحانی تماس ها و رایزنی ها قبلی با برلین را برای حضور در فضای جدید اقتصادی ایران به انجام رسانده بود. دست کم در چند سفری که محمد جواد ظریف به مقصد اروپا از آن جمله برلین داشت بیژن زنگنه دوشادوش وی با هیأت های آلمانی به مذاکره نشست و بعد از آن دیدار این خبر مهم را در اختیار رسانه ها قرار داد که «تهران و برلین به یک اندازه عزم و اشتیاق دارند تا پس از برداشته شدن تحریم ها، بار دیگر روابط دو جانبه اقتصادی را گسترش و ارتقا دهند.» در حالی که هنوز کاروان های اقتصادی کشورهای دیگر اروپا مثل انگلیس در راه است خبرها حاکی از آن است که وزارت نفت ایران اولین برگ از توافقات خویش را با برلین رو کرده است. زمینه ها و حوزه هایی که برای ورود سرمایه گذاران آلمانی اعلام شده است به اندازه کافی برای حریفان این قدرت اروپایی وسوسه انگیز است، گفته می شود سرمایه گذاران آلمانی که تجربه فعالیت قبلی در عرصه تجهیزات، پتروشیمی، پالایشگاه و ساخت توربین را دارند این بار قرار است به صورت گسترده در سه زمینه تأمین سرمایه و فاینانس، پشتیبانی مالی و ارتقای دانش فنی و ورود فناوریهای جدید نقش آفرینی کنند.
*کارشناس حوزه انرژی
**روزنامه ایران/دوشنبه دوازدهم مرداد 1394
12/05/1394
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 34]