تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1836250186
ضمانت بین المللی برای یک توافق تاریخی-دکتر علیرضا سلطانی*
واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: ضمانت بین المللی برای یک توافق تاریخی-دکتر علیرضا سلطانی* با گذشت چند روز از اعلام توافق هسته ای ایران و 1+5 و پس از تصویب قطعنامه جدید شورای امنیت مبنی بر رسمیت بخشیدن به توافق مزبور و لغو قطعنامه های قبلی مربوط به موضوع هسته ای ایران که معنایی جز آغاز سریع روند اجرایی مفاد توافق هسته ای ندارد، تحلیل ها و بعضا نگرانی ها نسبت به قطعنامه مزبور در فضای سیاسی و رسانه ای بالاگرفته است.
ترجیع بند این نگرانی ها، بند 11 و 12 پیش نویس قطعنامه است. منتقدان استدلال می کنند که این بندها به گونه ای زمینه بازگشت خودکار تحریم های شورای امنیت و به عبارتی احیای قطعنامه های سابق را بدون طی کردن تشریفات اداری و قانونی حاکم در شورای امنیت (به درخواست یکی از کشورهای طرف توافق ایران بدون داشتن حق وتو توسط اعضای دائم شورای امنیت) را فراهم می سازد و این به معنای پایان عملی توافق هسته ای است.
مبنای استدلال منتقدان در چارچوب این بند، هم سیاسی کاری برخی طرف های مذاکره و تلاش آنها برای اعمال فشار بیشتر به ایران فارغ از سازوکارهای موجود در توافق هسته ای است.
در تبیین و تحلیل این نگرانی، در گام نخست نباید احتمال سیاسی کاری کشور یا کشورهایی را در این میان، بعید در نظر گرفت. به طور طبیعی اجرای توافق هسته ای با توجه به گسترده بودن حجم تعهدات و تکالیف دو طرف، بسیار سخت است و چه بسا اجرای توافق از رسیدن به توافق سخت تر و پیچیده تر باشد. دو طرف امضاکننده هم به این مهم اعتراف دارند.
همین شرایط است که نگرانی ها نسبت به اجرای توافق و امکان انحراف از آن به صورت برنامه ریزی شده و غیربرنامه ریزی شده را افزایش داده است چه اینکه هر زمان تحت تاثیر شرایط سیاسی غیرقابل پیش بینی ممکن است همه یا بخشی از دستاورد توافق هسته ای از بین برود. اما این موضوع به طور طبیعی برای دو طرف مذاکره قابل پیش بینی بوده است. در این راستا ساز و کارهای لازم جهت اجرای دقیق توافق و تعهدات و همچنین محدودیت های لازم برای عدم امکان سوء استفاده هریک از دو طرف در متن توافق پیش بینی شده است.
بخش قابل توجهی از زمان و موضوع مذاکرات سخت و نفس گیر هسته ای نیز مربوط به همین سازوکارها و تمهیدات است؛ هرچند ممکن است این تمهیدات برای هر دو طرف توافق یکسان نباشد. با این وجود در متن توافق تاکید شده که در صورت بروز اختلاف میان آنها در اجرای تعهدات و تکالیف قبل از ارسال موضوع به شورای امنیت، مساله در ابتدا در کمسیون مشترک مطرح و در صورت عدم حل به کمیته وزیران امور خارجه ارسال می شود.
همزمان موضوع می تواند با موافقت ایران و گروه 1+5 توسط یک هیات مشورتی با حضور 3 عضو (نمایندگان دو طرف به اضافه طرف ثالث مورد توافق آنها) بررسی شده و راه حلی برای مساله پیدا شود. در صورت ناکامی در 3 راهکار پیش بینی شده، موضوع به شورای امنیت ارجاع می شود. این ارجاع نیز مستلزم گذشت 30 روز و عدم اتخاذ تصمیم دیگری از سوی شورای امنیت است وگرنه زمینه بازگشت خودکار تحریم های گذشته فراهم می گردد. چنانکه مشخص است ، ارجاع موضوع به شورای امنیت و عملیاتی شدن راهکار اعمال خودکار تحریم ها یک فرایند سخت، پیچیده و نهایی است و دو طرف با در نظر گرفتن 3 مرحله و راهکار، عزم و اراده خود را برای حل مساله با مذاکره ومشورت و جلوگیری از به بن بست رسیدن توافق اعلام کرده اند. ضمن اینکه یادآور می شود این حق هم برای ایران وجود دارد که در صورت، نقض تعهدات طرف مقابل با طی فرایند بیان شده رفع اختلاف، به صورت خودکار اقدام به توقف اجرای اقدامات خود در قبال توافق کند. بنابراین این ساز و کار خودکار، دوطرفه است.
اما فارغ از راهکارهای پیش بینی شده، باید اذعان کرد که توافق هسته ای ایران و 1+5 ، دارای یک ضمانت اجرایی قوی تر بوده و آن حمایت بین المللی است. توضیح اینکه، توافق هسته ای اخیر، صرفا توافقی بین ایران و 1+5 نیست چراکه این توافق اولا محصول یک فرایند بین المللی است و ثانیا آثار و و نتایج آن محدود به دو طرف اسمی توافق نیست بلکه دستاوردهای عظیمی برای نظام بین الملل در پی دارد.
این توافق به اعتراف موافق و مخالف، نقطه عطفی در تاریخ روابط بین الملل است. با این توافق عملا دیپلماسی، گفت وگو و سازوکارهای مسالمت آمیز حل و فصل اختلافات بین المللی پس از تقریبا یک دهه دوباره جان تازه ای گرفته و این برای نظام بین الملل که هم اکنون در برخی مناطق و کشورها، جنگ و منازعه را تجربه می کند و برای آن هزینه سنگینی آن هم در هزاره جدید می پردازد، بسیار ارزشمند و مغتنم است. استقبال خوب کشورها، دولت ها و بازیگران سیاسی و اقتصادی دیگر از این توافق و تلاش برای نهایی کردن آن گواه این مساله است. نظام بین المللی به طور قطع مایل نیست این دستاورد بزرگ را ازدست بدهد یا آن را شکست خورده ببیند.
شکست این دستاورد، به طور قطع هزینه های به مراتب سنگین تری را به نظام بین المللی تحمیل خواهد کرد که جبران آن به آسانی نخواهد بود. شکست این توافق، شکست دیپلماسی و گفت وگو نه فقط برای دو طرف بلکه برای کل جهان خواهد بود که آثار آن برای دهه ها باقی خواهد ماند. بنابراین اجماع بین المللی بر حراست و حمایت از این توافق و کمک به پیشبرد اهداف پیدا و پنهان آن است. این توافق صرفا روی دست 7 کشور درگیر آن نیست بلکه همه کشورها به تناسب تاثیرگذاری و تاثیرپذیری گوشه ای از آن را بر دوش گرفته و به پیش می برند. این شرایط ناشی از شکل گیری یک طرز فکر مثبت در سطح بین المللی است و آن چیزی جز گرایش عمومی به گفت وگو و مفاهمه برای حل و فصل مشکلات و چالش ها نیست. اگرچه این احساس مسوولیت بین المللی در قبال توافق هسته ای ، مطلق نیست اما باید روی آن حساب کرد و برای تقویت آن برنامه ریزی کرد. کلام آخر اینکه توافق هسته ای ایران و 1+5 برای دنیا مهم است و این اهمیت پشتوانه و ضمانت قدرتمندی برای اجرا و موفقیت آن است. این مساله باعث دلگرمی طرفین مستقیم توافق و رفع بسیاری از نگرانی ها است.
*کارشناس اقتصاد سیاسی و عضو هیات علمی دانشگاه
11/05/1394
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 19]
-
گوناگون
پربازدیدترینها