واضح آرشیو وب فارسی:روز نو:
فرش قرمز نیویورک زیر پای روحانی
روز نو : ماه مهر، ماه نوستالژی، ماه خاطرههای شیرین ایام کودکی و آغاز تحصیل است اما چند سالی میشود که روزهای آغازین مهر ماه در تقویم سیاسی و دیپلماتیک جمهوری اسلامی اهمیت و جایگاهی خطیر یافته و مورد توجه دوچندان افکار عمومی است. حضور مستمر و مداوم روسای جمهوری ایران در اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد در ابتدای مهرماه و حواشی پررنگی که پیرامون این سفرها رقم خورده و گاه بسیار مهمتر از متن اصلی بوده، توجهها را به خود جلب و این سفرها را تبدیل به نقطه کانونی تحولات پسینی کرده و البته بازتابدهنده وضعیت ایران در معادلات جهانی نیز بوده و اکنون میتوان گفت با توجه به سوابق و عقبه قبلی و نیز تحولات اخیر در حلوفصل مهمترین پرونده عرصه سیاست خارجی، روزهای آغازین مهرماه برای مردان سیاست و دیپلماسی یک گرانیگاه حساس و تعیینکننده است و میتواند طلیعه تازهای در عرصه معادلات پیش رو باشد. نکته مهم این بار آن است که برای اولین بار در تاریخ برگزاری جلسات مجمع عمومی در روز ابتدایی برای نماینده جمهوری اسلامی ایران وقت سخنرانی مقرر شده و قرار است رئیسجمهوری ایران در کنار روسای جمهوری آمریکا، روسیه، چین و فرانسه از سخنرانان هفتادمین اجلاس مجمع عمومی ملل متحد باشند؛ اجلاسی که به مناسبت هفتادمین سالگرد تاسیس سازمان ملل متحد با استقبال بیشتر مقامات عالیرتبه جهان روبهرو بوده و توجه رسانهها نیز بدان فراتر از اجلاسهای چند سال اخیر خواهد بود. هرچند که تاکنون خبری رسمی پیرامون حضور رئیسجمهوری در اجلاس عمومی انتشار نیافته اما با توجه به نکات پیش گفته به نظر نمیرسد شیخ دیپلمات این فرصت ایدهآل را از دست داده و با توجه به تاثیرات مهم سفرهای قبلی اکنون که دستاوردی بزرگ را نیز با توجه به رویکرد تعامل سازنده در مذاکرات هستهای کسب کرده وی در راستای بسط و تعمیق جایگاه ایران در معادلات جهانی به نیویورک سفر نکند.
حاشیههای پررنگ سفرهای نیویورکی
سفرهای روسای جمهوری ایران به نیویورک همواره حواشی پررنگتر از متن اصلی که همان سخنرانی در مجمع عمومی باشد، داشته است. در دولت قبلی تمرکز بر دیدار با مقامات کشورهای همسو و منتقدان نظام آمریکایی بود و پس از روی کارآمدن روحانی و با توجه به راهبرد تعامل سازنده با جهان شاکله دیدارها و حواشی معطوف به آن از اساس متفاوت شد. روحانی هنوز عازم اولین سفر خود به نیویورک نشده بود که رسانههای جهان به حدس و گمانهزنی پیرامون دیدار تاریخی دو رئیس جمهوری پرداختند و مقامات کاخ سفید صراحتا از آمادگی اوباما و تمایل وی برای دیدار با رئیسجمهوری ایران گفتند و حتی بر اساس گفتههای هیلاری کلینتون در کتاب خاطراتش دو طرف آماده تحقق این دیدار بودند که رئیسجمهوری ایران در آخرین لحظات آن را نپذیرفته بود. سناریوهای مختلف اعم از دیدار در راهرو یا بر سر میز شام رسمی دبیرکل متحد مطرح شده بود اما روحانی از پذیرش دیدار درست در زمانی که همه انتظار آن را داشتند سر باز زد و درنهایت به هنگام خروج روحانی و در مسیر فرودگاه تلفن لیموزین حامل روحانی زنگ خورد و روسای جمهوری آمریکا و ایران 15دقیقه با یکدیگر گفتوگو کردند و البته برای اولینبار در تاریخ روابط ایران و آمریکا پس از انقلاب، وزرای خارجه دو کشور در حاشیه مذاکرات هستهای مستقیم و رودررو سخن گفتند، ارتباطی که تابوی مذاکرات مستقیم را شکست و نقطه عزیمت ماراتن ظریف و کری بهعنوان خط اصلی پیشبرنده مذاکرات طی 20ماه آتی شد. البته مهمترین دستاورد اولین سفر روحانی به نیویورک شکستن تحریم دیدار با مقامات ایرانی در سطوح عالی بود. روسای چند سازمان بینالمللی همانند بانک جهانی و روسای جمهوری و وزرای خارجه چند کشور اروپایی به دیدار رئیسجمهوری ایران در اولین سفر به نیویورک رفتند. در فاصله سفر اول با دوم چندین مرحله مذاکره میان وزرای خارجه ایران و آمریکا شکل گرفته و پس از توافق مثبت ژنو دیگر دستاوردی رقم نخورده و فضا از آن حالت احساسی خارج شده بود اما بازهم گمانهزنیها پیرامون دیدار دو رئیسجمهوری ادامه داشت هر چند اینبار کاخ سفید همانند گذشته بر میل و رغبت دو چندان برای دیدار تاکید نکرد و تنها به آمادگی اوباما برای چنین دیداری اشاره کرد و البته سخنان اوباما در مجموع عمومی جنبهای متفاوت و دوستانهتر نسبت به ایران داشت و برخوردار از صوت و لحن متفاوت بود. در این میان حسن روحانی پیرامون برقراری رابطه میان دو کشور کلیدیترین حرف را گفت و در دیدار با فعالان اقتصادی آمریکا و در پاسخ به فردی که گفته بود دو رئیسجمهوری با هم دست بدهند تا مشکلات حل شود، تاکید کرد: حل مشکل ایران و آمریکا نه از دست که از مغز آغاز میشود. آمریکا باید به تهدید و تحقیر ایران خاتمه دهد و نگاهش را به ایران عوض کند. مهمترین دیدار روحانی در سفر دوم به نیویورک نشست با نخستوزیر انگلیس بود که پس از ۳۶ سال جامهعمل پوشید و نشانه دیگری بود بر تغییر معادلات در عرصه سیاست خارجی، حال در آستانه سومین سفر هستیم و اینبار باید دید با توجه به نتیجه بخشی مذاکرات و تثبیت جایگاه ایران در عرصه نظام بینالملل این سفر سوم توآم با چه اتفاق بزرگ و تحول تاریخی خواهد بود.
سفر سوم متفاوتتر از همیشه
در دو سفر قبلی روحانی به نیویورک همانطور که اشاره رفت تابوشکنیهایی رخ داده و تحولات نتیجهبخش و ارتقادهنده جایگاه ایران در معادلات جهانی رقم خورد، بخش عمده تلاشها و تحولات معطوف به آن در راستای حلوفصل و نتیجهبخشی مهمترین پرونده عرصه سیاست خارجی ایران طی چند دهه اخیر بود و حال این بار با رقم خوردن توافق، روندی معکوس حکمفرما شده و با بهرهگیری از ظرفیتهای آزادهشده توافق قرن و با پشتوانه آن ایران زمینه مساعدی یافته تا در مسیر تحکیم جایگاه خود به عنوان قدرت اصلی منطقه حساس و ژئواستراتژیک خاورمیانه و کشوری تاثیرگذار در معادلات جهانی حرکت کند و از جایگاهی رفیع و در چارچوب تعاملاتی متوازن گامهای بعدی را برای نقش آفرینی در حوزههای منطقهای و جهانی و روابط فیمابینی بردارد. اینکه نماینده ایران برای اولینبار یکی از سخنرانان روز اول اجلاس مجمع عمومی قرار داده شده و در کنار روسای کشورهای قدرتمند جهان به سخنرانی خواهد پرداخت خود گواه خوبی بر تائید این مدعا و نشانهای واضح در تغییر معادلات و جایگاه مناسب ایران در تحولات آتی خواهد بود. نکته جالب آنکه ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری فدراسیون روسیه هم پس از 10سال قرار است همزمان با اوباما و روحانی در سازمان ملل سخنرانی کند و باید منتظر ماند و دید این سه تن با توجه به تعارضات و تعاملاتی که در چند صباح اخیر بر روابط میان کشورهای آنان حکمفرما بوده در مجمع عمومی چه خواهند گفت و رویارویی رودررو و مستقیم آنان چگونه و با چه واکنشهایی همراه خواهد بود و بازهم شاهد حدس و گمانهها یا ترکیدن بمبهای خبری خواهیم بود؟
تاریخ انتشار: ۱۰ مرداد ۱۳۹۴ - ۱۱:۰۸
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: روز نو]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 80]