واضح آرشیو وب فارسی:فارس: یادداشت/ هادی محمدی
تنگناهای بازیگران داخلی و خارجی درحمله داعش به عین العرب
آنچه در عین العرب اتفاق افتاد، حاصل یک شرایط پیچیده از تنگناهای بازیگران داخلی و خارجی در بحران سوریه و محیط پیرامونی آن بود، که امید چندانی هم در موفقیت آن وجود ندارد زیرا ترکیه و اردوغان فرصت زیادی برای ادامه سیاست حمایت از تروریسم در عراق و سوریه ندارند.

با اینکه این شهرک مرزی سوریه با ترکیه، وسعت چندانی ندارد ولی رخداد اخیر حمله مجدد داعش به عین العرب متأثر از شرایط و معادلات امنیتی- نظامی داخل سوریه و تحولات سیاسی ترکیه و رویارویی معنادار در عراق است که چشمانداز امیدوار کنندهای برای بقای داعش در این کشور را نشان نمیدهد.
شاید به همین دلیل است که آمریکاییها اصرار دارند تا قبل از یکسره شدن اوضاع داعش در عراق، اهرمهای جدید برای حضور نظامی در عراق بدست آورند و مسعود بارزانی هم این فرصت را برای فعالسازی شکاف کردی با دولت مرکزی در مسیر تجزیه از عراق مناسب میداند.
نکته مهم ایناست که معادلات سیاسی در ترکیه نیز در انتخابات این کشور به سمتی پیش رفته که فعال شدن مجدد پکک در عرصه سیاسی ترکیه و در عرصه نظامی و همراه با کردهای سوریه را موجب شده است. مسعود بارزانی قصد ندارد این عرصه را برای اوجالان و پکک خالی بگذارد و لذا مستحکم کردن اوضاع خود در اقلیم کردی عراق را در قبال فراز و فرودهای نظامی و امنیتی و سیاسی حوزه پیرامونی حیاتی میداند.
شرایط داخلی و محیطی برای اردوغان هم چندان بر وفق مراد نیست. در محیط داخلی باید به احزاب رقیب در ترکیب ائتلاف حکومتی امتیاز بدهد و در محیط پیرامونی هم از گسترش جغرافیایی و عملیاتی کردها در شمال شرق سوریه خوشحال نیست. بویژه اینکه، انرژی جدید پکک در کنار کردهای سوریه، با منافع امنیتی ترکیه همسو نیست. به همین دلیل و با وجود اینکه اخیراً تلاش میکند تا خود را حامی داعش نشان ندهد و یک فاصله مفید را با آن حفظ کند، ولی تحولات شمال حلب که به حمله داعش به گروههای اخوانی و یا ترکمن و وابسته به ترکیه و بر هم زدن برنامه عملیاتی جیشالفتح و النصره در استان ادلب منجر شد، بازی و ژست اردوغان را بر هم زده است. خصوصاً اینکه پیشروی کردها در مناطق مرزی با ترکیه و در شمال شرق سوریه را بر نمیتابد و آنرا برای خود زیانبار میداند. حمله داعش به شمال حلب و عقب راندن النصره و هم پیمانان القاعده از این منطقه موجب شد تا آمریکا برای متوقف کردن این خیزش داعش، دست به هجوم هوایی شدید بر علیه داعش بزند و ترکیه نیز به نیابت از النصره و جیش الفتح با داعش وارد گفتوگو شوند. این مذاکرات وقتی جدیتر شد که گروههای کردی با آزاد سازی مقر تیپ 93 ارتش سوریه که در شمال شهر رقه قرار دارد، ناقوس خطر برای پایتخت دولت اسلامی داعش را به صدا در آوردند. حاصل این مذاکرات، این شد که النصره از مقابل داعش در شمال حلب به داخل شهر حلب کوچ نماید و فشار به ارتش سوریه را در محلههای خالدیه و راشد در غرب حلب بیافزاید و داعش نیز با کمک، مسیرهای خاک ترکیه دست به یک حمله غافلگیر کننده در عین العرب بزند. این عملیات بدلیل کمبود نیروی داعش با تاکتیک عملیاتهای پر تعداد انتحاری از مرز ترکیه و در محور دیگر به اجرا در آمد و تعدادی از نیروهای داعش نیز از محورهای جنوبی به داخل شهر عینالعرب نفوذ کرده و در یک مدرسه محاصره شدند. اگر چه شوک چند عملیات انتحاری، تلفات قابل توجهی از مردم عینالعرب را ثبت کرد ولی به سرعت با ساماندهی نیروهای رزمی، این عملیات مهار و فشار بر داعش در درون مدرسه افزایش یافت. این اقدام ترکیه برای منحرف کردن داعش از مناطق حضور جریانهای القاعده (النصره و ... و جیش الفتح) که هم پیمان با اسرائیل میباشند، آنچنان حیاتی بود که نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی یکروز پس از این عملیات در عینالعرب، سخن از ضرورت پایان دادن اختلاف بین این رژیم با ترکیه زد!. صهیونیستها که هم در محورهای جنوبی سوریه و هم در مناطق کوهستانی قلمون در مرز لبنان و سوریه و هم در مناطق ادلب و به سمت استان لاذقیه و مناطق مرکزی، با کمک النصره و مجموعههای هم پیمان القاعده که تحت سازمان جدید جیش الفتح جمع شدهاند، حساب باز کردهاند که دور کردن یک مزاحم بنام داعش و متمرکز کردن آن بر روی یک موضوع مورد علاقه ترکیه، نجات بخش است.
فشار عملیاتی داعش بر روی شهرحسکه تلاش برای نفوذ و حمله مجدد به عین العرب در این چهارچوب و بر اساس یک برنامه مشترک ترکی- اسرائیلی است تا پروژههای فشار به دمشق که از اتاق عملیات مشترک آمریکا- اسرائیلی- عربستان در اردن هدایت میشوند، به نتیجه برسند. شکست داعش در محورهای یاد شده، بویژه به دلیل تلفات و خسارتهایی که در حسکه و یا عینالعرب متوجه آن میشود، عقبههای داعش در مناطق حضور این جریان تروریستی در استانهای دیرالزور و رقه را متأثر خواهد کرد. چنانچه عملیاتهای ارتش و حشدالشعبی در عراق نیز در استانهای الانبار و نینوا، وارد یک نبرد بزرگ با داعش شوند، داعش چارهای جز فعالیت در مناطق درونی سوریه نخواهد داشت. به همین دلیل است که داعش از طریق تدمر، دارد غوطه شرقی دمشق و سپس به مناطق ریف درعا و قنیطره شده و در این مناطق با النصره و بقیه گروههای همپیمان آن درگیر شده است. معادله کلی تروریسم منطقهای آنچنان که سفیر سابق ایران در چین در ایران دیپلماسی بیان میکند، نیست، چرا که با ماهیت و نوع وابستگی گروههای تروریست و تضاد و تعامل آن با یکدیگر و محدویتهای حامیان خارجی (منطقهای و بینالمللی) آنان آشنا نیست. گزارش جدید وزارت خارجه آمریکا در مورد تروریسم، بار دیگر به اصطلاح جریان معارضه سوریه را در کنار داعش و النصره در لیست جریانهای تروریستی ثبت کرده است و این در حالی است که تنها ابزار آمریکا، رژیم صهیونیستی، ترکیه و عربستان برای فشار به دمشق، همین گروهها هستند و آلترناتیو دیگری در اختیار ندارند. اگر این چشمانداز برای ماندگاری تروریستها در معادله کلی امنیتی - نظامی در سوریه و عراق وجود داشت، آمریکا و رژیم صهیونیستی در تنگنای حمایت علنی از این گروهها در برخی مناطق مانند شمال حلب و یا حاشیه شمال شرقی قنیطره قرار نمی گرفتند.
به هرحال آنچه در عین العرب اتفاق افتاد، حاصل یک شرایط پیچیده از تنگناهای بازیگران داخلی و خارجی در بحران سوریه و محیط پیرامونی آن بود، که امید چندانی هم در موفقیت آن وجود ندارد.چرا که ترکیه و اردوغان فرصت زیادی برای ادامه سیاست حمایت از تروریسم در عراق و سوریه ندارند و روندهای عملیاتی در عراق و سوریه هم بر این تنگناها خواهد افزود. انتهای پیام/
94/04/07 - 14:50
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 25]