واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین:

تپه قلی درویش، نماد تمدن 7 هزار ساله قم / مکان: در نزدیکی مسجد جمکران استانها > قم - شاید در نگاه اول شهر قم تنها یک شهر زیارتی تصور شود، اما در حقیقت این شهر مذهبی سبقه تاریخی دارد و کاوشهای انجام شده در آن نشان از تمدن و قدمت سکونت 7 هزار ساله دارد...
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین از قم، در مطلبی که روزنامه همشهری منتشر کرده آمده است، شاید در نگاه اول شهر قم تنها یك شهر زیارتی تصور شود، اما در حقیقت این شهر مذهبی سبقه تاریخی دارد و كاوشهای انجام شده در آن نشان از تمدن و قدمت سكونت 7 هزار ساله دارد.
به گزارش مهر، یكی از مهترین دلایل اثبات این مدعا كاوشها و بررسیهای انجام شده در محوطه باستانی تپه قلی درویش واقع در حاشیه جنوبی شهر قم و در مسیر بلوار قم جمكران است.
میتوان یك روز بار سفر را بست و به سمت تپهای رفت كه خیلی هم از مركز شهر قم دور نیست.
تپه تاریخی قلی درویش یكی از گزینههای مناسب برای گردشگری است كه بهعنوان یكی از اماكن تاریخی و سند هویت ایران زمین در قم به حساب میآید و سالانه پذیرای گردشگران و دوستداران اماکن تاریخی است.
محوطه باستانی تپه قلی درویش واقع در حاشیه جنوبی شهر قم و در مسیر بلوار قم - جمكران است. در سه دهه اخیر مشخص شده كه منطقه قم، به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی و قرارگیری در مسیر شاهراههای فرهنگی و بازرگانی و حلقه ارتباط و تعامل بین مراكز و حوزههای مختلف فرهنگی ایران به شمار میآمده است.
به گفته مسئولان میراث فرهنگی و گردشگری، كاوشهای باستان شناختی در محوطه قلی درویش جمكران از سال 1381 آغاز شده است و همچنان نیز ادامه دارد.
قبل از اینكه در این منطقه كاوشهای لازم صورت بگیرد، تمام مدارك و منابع موجود در خصوص پیشینه تاریخی قم بنیان این شهر را نهایتاً به دوره ساسانی و سدههای نخستین اسلامی منسوب میكرد. همه اینها در حالی بود كه مدارك عینی و مشهودی در زمینه پیشینه طولانیتر وجود نداشت.
از محوطه باستانی قلی درویش میشود فهمید كه غنای تاریخی و فرهنگی این شهر به هزاره پنجم و چهارم پیش از میلاد میرسد. یكی از دستاوردهای مهم كاوشهای باستان شناختی در شهر قم درك نقش و جایگاه تاریخی و فرهنگی جوامع مستقر در این منطقه در ایجاد تعاملات فرهنگی بین مراكز، كانونها و حوزههای مختلف فرهنگی مناطق مختلف فلات ایران از ادوار پیش تاكنون است.
با كشف بقایای یك نیایشگاه كه از عصر برنز جدید تا پایان عصر آهن در حدود 3 هزار تا 3800 سال پیش بدون تغییر در پلان اصلی بنا و كاربرد آیینی ـ مذهبی به حیات خود ادامه داده، گذشته سكونت در قم تغییر كرده است.
بر اساس بررسیها و تحقیقات مشخص شده كه منطقه قم در پایان عصر برنز و آغاز عصر آهن یعنی در حدود 3500 سال پیش یكی از مراكز مهم فرهنگی در حوزه فلات مركزی ایران بوده است. پیش از كاوش در قلی درویش مدارك موجود درباره روند تحولات فرهنگی در جوامع عصر آهن در حاشیه كویر مركزی ایران، عمدتاً محصول كاوش در محوطههای صرفاً گورستانی بوده است. اطلاعات موجود در زمینه شناخت بنیانهای اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و مذهبی جوامع یكجانشین در این دوره بهویژه در عصر آهن اول بسیار اندك و محدود بود اما كاوشهای قلی درویش نشان داد كه بر خلاف فرضیات رایج باستان شناختی، تمدن عصر آهن از همان ابتدای ورود به فلات ایران از ساختارهای بسیار پیشرفته اجتماعی، اقتصادی و صنعتی بر خوردار بوده است.
با كاوشهایی كه در تپه قلی درویش صورت گرفت بخشی از مهمترین چالشها و ابهامات باستانی هزاره دوم پیش از میلاد ایران روشن شد و این كار تصویر قابل قبولی از روند تحول و تطور فرهنگی جوامع مستقر در دشت قم را از حدود 3هزار تا 4هزار سال پیش ارائه كرد.
نتایج تحقیقات در كاوشهای تپه قلی درویش نشان میدهد این محوطه باستانی تا پیش از گسترش كم سابقه تخریب و تسطیح محوطه اطراف در دهههای اخیر وسعتی دستكم 100 هكتاری با ارتفاع حدود 20متر داشته است.
اكنون حدود 30 هكتار از وسعت محوطه قلی درویش به شكل تسطیح شده بر جای مانده است. نتایج حاصل از كاوشها ولایهنگاری قلی درویش بهویژه در تبیین روند تحولات فرهنگی جوامع مستقر در منطقه قم و حوزه فرهنگی حاشیه كویر مركزی ایران در طول عصر برنز و عصر آهن از اهمیت زیادی برخوردار است.
كاوشها باعث شده به برخی از ابهامات، سؤالات و چالشهای باستان شناختی در خصوص هزارههای دوم و سوم پیش از میلاد حوزه فرهنگی حاشیه كویر مركزی ایران پاسخ داده و تبیین شود.
با كاوشهای انجام شده مشخص شده است كه شهر قم در تپه قلی درویش و شادقلی خان از غنای تاریخی ـ فرهنگی 7هزار ساله برخوردار است.
به گفته مسئولان میراث فرهنگی، كشف یك گور خمرهای در كف یك اتاقك نمایانگر آن است كه تدفین در طول عصر برنز قدیم در این محوطه وجود داشته است. جزئیات این تدفین نیز مشابه تدفینهای خمرهای در حاشیه فلات مركزی است.
سه شنبه 12 خرداد 1394 - 18:25:28
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 30]