واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: پایان سلطه گری آمریکا در آسیا - فرهاد راستی* تهران - ایرنا- مناسبات و همکاری های روسیه و چین در یک سال اخیر به رغم تحریم های غرب علیه مسکو نشان می دهد، دو کشور درصدد ایجاد اتحادی جدید در آسیای مرکزی و خاورمیانه هستند، اتحادی که به خودی خود پیام آور به چالش کشیدن سیاست های آمریکا در منطقه است.

بحران اوکراین به عنوان عامل تشدید تنش در مناسبات شکننده مسکو و واشنگتن و اقدام کاخ سفید و متحدان غربی اش به تعمیم اصل تحریم یک جانبه علیه روسیه باعث شد، مسکو با چرخشی قابل توجه به سمت چین گرایش پیدا کند و پکن را جایگزینی مناسب برای همکاری های بین المللی خود برگزیند.
شرایط کنونی میان دو کشور بزرگ چین و روسیه نشان دهنده شکل گیری نوعی نظم نوین منطقه ای و جهانی است که دو کشور از مدتها قبل تحقق آن را با برنامه ریزی های مختلف در سر می پروراندند.
سفر دو روز پیش «شی جین پینگ» به روسیه و دیدار با «ولادیمیر پوتین» همتای روس خود، نشان دهنده دور تازه همکاری های دو کشور بدون توجه به حساسیت های غرب است.
هم روسیه و هم چین در تلاش هستند تا خود را به عنوان قدرت های منطقه ای جلوه دهند. هر دو این کشورها با آمریکا روابط نه چندان دوستانه ای دارند که مدعی هستند همین رابطه باعث می شود آنها نتوانند ظرفیت های خود را شکوفا کنند.
دو کشور در راستای اجرای سیاست های بلندپروازانه خود، اخیرا قراردادهای مختلفی در عرصه های نظامی و انرژی امضا کرده و برای برگزاری رزمایش های مشترک به توافق رسیدند.
همزمان در اقدامی نادر رهبران دو کشور در سخنرانی ها و دیدارهای خود، سیاست های غرب را به چالش کشیدند و از نظم نوین جهانی حمایت کردند.
علاوه بر این، چین و روسیه به تدریج توافقات خود را علنی امضا می کنند و بدون هراس از تبادلات نظامی و انرژی سخن می گویند. چین با روسیه قرارداد خرید گاز و خرید موشک های «اس 400» امضا کرده و آن را رسانه ای کرده اند.
همکاری های نظامی و امنیتی چین و روسیه گسترده است و ارتش های دو کشور هر سال در رزمایش های مشترک شرکت می کنند. حجم مبادلات بازرگانی دو کشور نیز در سال های اخیر به مرز 50 میلیارد دلار رسید و سران دو کشور افزایش این حجم مبادلات را به 100 میلیارد دلار هدف گذاری کرده اند.
روسیه و چین شرکای عمده تسلیحاتی هستند و روسیه در یک دهه اخیر بیش از 15 میلیارد دلار انواع تسلیحات به چین فروخت.
روسای جمهور دو کشور، در آخرین دیدار خود که روز جمعه - دیروز - در کاخ کرملین صورت گرفت، علاوه بر مذاکره در خصوص موضوعات همکاری های دوجانبه و مسایل مهم بین المللی، شاهد و ناظر امضای ده ها قرارداد و موافقتنامه همکاری دیگر به ارزش میلیاردها دلار در بخش های مختلف کشورهای خود بودند.
گزارش ها حاکی است که نزدیک به 40 سند و قرارداد همکاری به ارزش بیش از 25 میلیارد دلار در حوزه های مالی، انرژی و صنایع هوا و فضا در این سفر امضا شد.
شواهد موجود نشان دهنده تقویت همکاری های دو کشور در آسیای مرکزی، مسایل سیاسی، تجاری و در چارچوب سازمان های منطقه ای از جمله سازمان همکاری شانگهای است.
«کیم کیونگ هون» نویسنده و محقق کره جنوبی به این باور است که شرایط همکاری چین و روسیه از این پس با راه اندازی بانک زیرساخت سرمایه گذاری آسیایی چین بیشتر هم خواهد شد.
وی می گوید: این اتفاقات در حالی رخ می دهد که نفوذ جهانی آمریکا به ویژه در آسیای مرکزی و خاورمیانه در حال کاهش است و قدرت های جدید و نوظهور خود را برای اقدامات سیاسی و اقتصادی و شکل دهی شرایط تازه آماده کرده اند.
حتی «نارندرا مودی» نخست وزیر هند و رقیب بالقوه چین که هفته آینده راهی پکن می شود در مصاحبه پیش از این سفر گفته است: چین حق دارد به عنوان یک قدرت رو به رشد نفوذ چشمگیرتری داشته باشد.
وی تاکید کرد که این طبیعت یک کشور است که برای حراست از تمامیت ارضی و حق حاکمیت خود بی آنکه به منافع دیگران آسیب برساند در اندیشه کسب نفوذ بیشتر باشد.
روزنامه «گلوبال تایمز»، یکی از نشریات پرتیراژ چین نیز در گزارشی نوشت: چین امروز حرف های بیشتری برای کشورهای خاورمیانه و آسیای مرکزی دارد.
در واقع می توان ردپای چین در وحدت فزاینده با روسیه را امروز در افغانستان، مغولستان و حتی آسیای مرکزی دید.
چین برای نفوذ سیاسی و اقتصادی که نخست وزیر هند به آن اشاره کرده به سمت ایجاد مناطق سرمایه گذاری روی آ ورده و با بستن قراردادهای جدید در چارچوب نقشه راه ابریشم دریایی و زمینی قصد دارد یک آسیای بزرگتر را به دنیا معرفی کند.
آسیای بزرگی که با محوریت چین شکل می گیرد از شرقی ترین نقطه آسیا تا پهنای روسیه و تا مرزهای اروپا را شامل می شود.
خط آهن تندرو که پکن و مسکو را به هم وصل می کند، جاده ابریشم، سازمان همکاری شانگهای، بانک توسعه آسیایی چین، بانک توسعه بریکس و مسیر دریایی شمالی کشتیرانی از آسیا به اروپا از برنامه های چین و روسیه برای تشکیل آسیای بزرگتر است.
چین درک کرده که شرایط به گونه ای است که امروز به جز این کشور و روسیه، قدرت دیگری نمی تواند از تسلط جهانی آمریکا کاسته و نظم نوین دنیا را به سمت جلو سوق دهد.
پکن به خوبی واقف است که این کار بدون حمایت روسیه، آسیای مرکزی و کشورهای خاورمیانه امکان پذیر نیست و برای پایان دادن به سلطه جویی غرب، همکاری برای تشکیل آسیای بزرگتر، نقطه عطف است.
* رییس دفتر ایرنا در پکن
19/02/1394
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 16]