تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1837697684
معلمی که قلم را جایگزین تفنگ عشایر کرد
واضح آرشیو وب فارسی:ایسنا: شنبه ۱۲ اردیبهشت ۱۳۹۴ - ۱۴:۲۰
دلیرانه به تاریکی شب تاخت تا طرح نابودی شب را تا به سحر دراندازد؛ زیرا که همت و نظری بلند داشت که با عشق و ذوقی تمام، تفنگش را زمین گذاشت و علم را با عمل درآمیخت و دانست که فایده‌ای ندارد که به تاریکی لعنت کنیم، بلکه باید چراغی برافروخت. به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه اصفهان، استاد فقید محمد بهمن‌بیگی، بنیان‌گذار آموزش عشایری ایران از شخصیت‌های شناخته شده‌ای است که نیاز به معرفی ندارد؛ زیرا خدمات و آثار وی بیش از هر توصیفی معرف شخصیت والای اوست. با این حال در سال 1299 در مسیر کوچ از لار به فیروزآباد و در خانواده‌ای از تیره بهمن‌بیگلو، طایفه عمله قشقایی چشم به جهان گشود، پدرش محمودخان بهمن‌بیگی از متنفذین و بزرگان قشقایی‌ها بود. دوران کودکی را تا 10 سالگی به عرف و عادت در مسیر قشلاق و ییلاق بین فیروزآباد تا سمیرم سپری می‌کند تا اینکه در سال‌های1309 تا 1310 آن هم زمانی که رضاخان، ایلخان بزرگ قشقایی یعنی اسماعیل‌خان صولت‌الدوله و برخی دیگر از سران و کلانتران ایل قشقایی از جمله پدر وی را از فارس به تهران تبعید می‌کند او نیز مجبور می‌شود که همراه خانواده‌اش در تهران سکونت اجباری کند. دوران یازده ساله تبعید در تهران فرصتی برایش فراهم می‌کند تا در آنجا به رغم سختی و مشکلات فراوان تحصیل کند، به طوریکه در دبیرستان دارالفنون مشغول به تحصیل می‌شود و پس از چندی نیز به دانشگاه تهران راه پیدا می‌کند و موفق به دریافت لیسانس حقوق از این دانشگاه می‌شود. مرحوم بهمن‌بیگی در این‌باره می‌نویسد "زمانی که پدر و مادرم را به تهران تبعید کردند، تنها فرد خانواده که خوشحال و شادمان بود، من بودم. نمی‌دانستم که فشنگ مشقی و تفنگم را می‌گیرند و قلم به دستم می‌دهند". مرحوم بهمن‌بیگی با آنکه در برخی نهادهای دولتی آن زمان نظیر دادگستری و بانک ملی شرایط شغلی برایش فراهم می‌شود، ولی به همه آنها پشت پا می‌زند، یک سال هم رهسپار آمریکا می‌شود، اما به یک باره احساسی نوستالژیک نسبت به ایل در دلش ایجاد می‌شود که از آمریکا به دامان بخارا که همان ایلش بود، باز می‌گردد. بعد از فراغت تحصیل و اینکه به منصب‌های دولتی و همه زمینه‌های ترقی پشت پا می‌زند، دغدغه با سواد کردن بچه‌های ایل قشقایی و دیگر ایلات عشایری فکر و ذکرش را بیش از هر چیزی به خود مشغول می‌کند، به خوبی به این واقعیت پی می‌برد که راه حل اساسی و تاثیرگذار برای نجات عشایر از همه بی مهری‌ها، سختی‌ها و مشقت‌ها باسواد کردن و افزایش آگاهی مردان و زنان ایل است و همین انگیزه سبب می‌شود تا وی به رغم تمامی مشکلات و سختی‌های پیش روی، این کار مهم را تحقق ببخشد. نخستین مدرسه سیار عشایری را در سال 1330 آن هم در یک سیاه چادر عشایری برپا می‌کند و به رغم مشکلات و سختی‌های فراوان، در راه‌اندازی دیگر مکتب‌ها و آموزش عشایر و تربیت معلمان و شاگردان توفیق می‌یابد و دیری نمی‌گذرد که کمیت و کیفیت کار وی مورد توجه و عنایت زمامداران و تصمیم‌گیرندگان در استان فارس و کشور قرار می‌گیرد و همین سبب می‌شود تا به وی فرصت بیشتری داده شود تا نه تنها کودکان قشقایی، بلکه سایر کودکان عشایر ایران را نیز به پای درس و مشق بکشاند. در همین سال‌ها است که بهمن‌بیگی با راه‌اندازی مکتب‌های سیار و دبیرستان‌های عشایری و تثبیت نظام آموزش عشایری، مورد تقدیر برخی سازمان‌های بین‌المللی نظیر یونسکو نیز قرار می‌گیرد. ثمره تلاش چندین و چند ساله استاد بهمن‌بیگی، تربیت شاگردان و دانش‌آموزانی بود که اکنون به گفته خود استاد، بسیاری از آنها پزشکانی حاذق و استادانی توانا هستند که از افتخارات عشایرند. استاد بهمن‌بیگی تنها به عشایر ایل قشقایی الفبای سوادآموزی نیاموخت، بلکه به آنها الفبای زندگی نیز یاد داد. سوادآموزی، دگرگونی و تحولی عظیمی در ساختار اجتماعی و فرهنگی عشایر ایجاد کرد به طوری که کسب دانش، گسترش سواد و افزایش آگاهی در بین آنها سبب شد که بخش قابل توجهی از جمعیت ایل قشقایی زندگی چادرنشینی را رها کنند و به زندگی شهری روی آورند. از همان دوران جوانی به تشویق برخی دوستان، نویسندگی را در پیش می‌گیرد، در سال اول دانشجویی، بر دیوان "اشک معشوق" نوشته دکتر مهدی حمیدی مقدمه‌ای می‌نگارد و بعد از مدتی "عرف وعادت در ایلات" و بعد از آن نیز کتاب‌های "بخارای من، ایل من"، "به اجاقت قسم"، "اگر قرقاه قاچ نبود" و "طلای شهامت" را که در واقع بیشتر شرح حال زندگی قشقایی‌ها و خاطرات و مخاطرات و زندگی پر فراز و نشیب وی در امر سوادآموزی هستند را به رشته تحریر در می‌آورد. نثر ساده و دلنشین وی مورد توجه بسیاری از نویسندگان بزرگ معاصر از جمله مرحوم سیمین دانشور، عبدالحسین زرین‌کوب و بزرگ علوی قرار می‌گیرد به طوری که بزرگ علوی در نامه‌ای خطاب به بهمن بیگی، می‌نویسد "دوست عزیز جناب آقای بهمن‌بیگی، "بخارای من، ایل من" را با کمال ذوق و شوق خواندم و از آن لذت بردم، به طبع وقاد شما و دید تیز شما آفرین گفتم و از لطف شما صمیمانه تشکر می‌کنم. هم ادبی بود و هم فرهنگ عوام (فولکلور)، خدا شما را از ما نگیرد. از این کارها باز هم بکنید تا ادبیات جدید ایران غنی‌ترشود". مطالعه آثار بهمن‌بیگی تداعی‌کننده احساسی نوستالژیک را در ذهن هر مخاطبی نسبت به زندگی و آداب و رسوم گذشته عشایر ایران تداعی می‌کند. استاد بهمن‌بیگی در دوران حیات خود تاکیدهای زیاد داشت که نسل جوان آثار او را بخوانند تا نسبت به گذشته و سختی و عسرت جامعه عشایر کشور شناخت پیدا کنند. مرحوم بهمن‌بیگی به سمیرم که سرحد قشقایی‌ها است تعلق خاطر داشت و بدان عشق می‌ورزید به طوری که وی در کتاب مشهورش "اگر قره قاج نبود" که آن را شاهکار خود قلمداد می‌کند، سمیرم را بهشت خود می‌داند و در وصف آن و مردمانش می‌نویسد «سمیرم وطن مهربان مسافران وغریبان؛ سمیرمی‌ها شرم داشتند که حتی از بیگانگان بهای اقامت و پذیرایی بخواهند، سمیرم به اندازه خانه‌های خود مهمان خانه داشت، خانه کلانترش هتل رایگان و چهار ستاره‌اش بود.» اگر بهمن بیگی نبود، معلوم نبود حال و احوال اکنون ایل چگونه بود در آستانه 11 اردیبهشت که مصادف است با چهارمین سال درگذشت مرحوم بیهمن‌بیگی، علی افشار سمیرمی، روزنامه‌نگار و پژوهشگر سمیرمی درباره شخصیت و خدمات این استاد در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا منطقه اصفهان گفت: مطالعه حیات اجتماعی و فکر آدم‌هایی شبیه بهمن‌بیگی، یادآور جمله معروف نیچه، فیلسوف آلمانی است که «آن که چرایی در زندگی دارد، با هر چگونه‌ای خواهد ساخت». عمده فعالیت‌های بهمن‌بیگی به خاطر انجام وظیفه نبود چون کسی یا مرجعی از او این کارها را نخواسته بود. در واقع همه فعالیت‌های وی به خاطر لذتی بود که او از انجامشان می‌برد، بنابراین اغلب عمرش به خدمت رسانی گذشت. به همین خاطر می‌توان باسوادسازی عشایر را عمده خدمت وی دانست که می‌بینیم در سال 1357 به این جهت جایزه و نشان افتخار بین‌المللی ویژه پیکار با بی‌سوادی از سوی یونسکو هم به او اعطا می‌شود. وی ادامه داد: فعالیت برجسته برنامه آموزش عشایر و کار مهم بهمن‌بیگی، تأسیس و اداره دانشسرای عشایری شیراز است. بدین وسیله امکان آموزش بهتر و راحت‌تر دانش آموزان با تربیت معلمان مورد نیاز و ضمن استفاده از تجهیزات مناسب، فراهم شد. این دانشسرا در سال 1336 راه‌اندازی شد و طی 22 دوره تا سال 1357 موفق به تربیت 7818 معلم مرد و 964 معلم زن شد. شاگردان دانشسرا تنها از عشایر قشقایی نبودند، بلکه شامل تمامی استانها و مناطق عشایر نشین کشور می‌شدند. سمیرمی در این‌باره که مرحوم بهمن‌بیگی چه تحولی در ساختار فرهنگی و اجتماعی عشایر کشور ایجاد کرد، اظهار داشت: در یک کلام "او، تفنگ را از دست عشایر گرفت و به جای آن، قلم را در دستشان نهاد". به بیانی دیگر آنها را از روی اسب پیاده کرد و پشت نیمکت نشاند. در حقیقت او کاری کرد که ساختار فرهنگی و اجتماعی عشایر، تحول و دگرگونی خاصی پیدا کرد. برای همین بود که در ابتدا بسیاری به روند روال کارش با دیده شک و تردید می‌نگریستند. از راه باسوادسازی عشایر، در جهت خودباوری آنها کوشید و به آنها ثابت کرد که می‌توانند حرف دل‌شان را بزنند و حق‌شان را از دیگران نه با تندی و قهر که با خونسردی و آرامش بگیرند. ضمن اینکه به واسطه استعدادهایی که بعدا در میان عشایر پیدا شد، به آنها نشان داد که به طور بالقوه چقدر از استعدادهای پنهانی برخوردارند که در صورت بروز آنها می‌توانند اسباب خیر و برکت برای خود و ایلشان شوند. وی در ادامه مهم‌ترین دغدغه‌های فکری و فرهنگی مرحوم بهمن‌بیگی را احقاق حق عشایر دانست و افزود: حق عشایر برخورداری از سواد بود. این مهم را در ابتدای کارش با نگارش کتاب "عرف و عادت" در عشایر فارس نشان داد که در حقیقت مانیفست کاری وی به شمار می‌رود. او در این کتاب بیشتر به شرح کمبودها، نابسامانی‌ها و محرومیت‌های طبقه عشایر و البته با تمرکز بر عشایر قشقایی می‌پردازد و برای برون رفت از همه این تنگناها، یک راه پیشنهاد می‌کند و آن باسواد نمودن عشایراست. وی برای رسیدن به آرزوی خویش، بسیار خون دل خورد و رنج زیادی کشید و این طبیعی بود. بالاخره برای کسی که دوره تربیت معلم را در دانشسرا ندیده بود و در اصل معلم نبود، دشوار بود که بتواند نقش یک معلم را آن هم در میان جامعه‌ای که حتی رنگ کاغذ و قلم را ندیده بودند، بازی کند، اما شکیبایی و استواری او در ادامه راهش و مشاهده ماحصل برنامه کاریش در تربیت این همه انسان فرهیخته، گواه آن است که توفیق زیادی در تحقق رویاهای انسان دوستانه‌اش داشت. این روزنامه‌نگار سمیرمی در پاسخ به این سوال که چه ویژگی و خصوصیت‌هایی، بهمن بیگی را از دیگر نویسندگان معاصر ایران متمایز می‌کند، بیان کرد: البته نمی‌توان و نباید بهمن‌بیگی را یک نویسنده به معنای حرفهای آن به شمار آورد یا او را در زمره نویسندگان معاصر ایران قرار داد. او معمولا در کنار کار معلمی، کم و بیش دست به قلم برده و مقداری از خاطرات خویش را نوشته است که در ضمن مهارت و لطافت خاصی هم در قلمش موجود است. بهمن‌بیگی، به طور معمول شیرین زبان و خوش بیان بود و جملاتش را رسا، شیوا، محکم و بلند ادا می‌کرد و همین عادت روی قلمش هم تاثیر نهاده بود. اضافه براین چون حرفی برای گفتن داشت و حرفهای دلش را می‌نوشت، نوشته‌هایش هم به دل خواننده می‌نشست. برای همین است که اغلب نوشته‌های او، یا شرح خاطرات کودکی در میان ایل است و یا بازگویی خاطرات آموزشی از شیوه انجام برنامه‌های باسوادسازی است. وی در این باره که بهمن‌بیگی در نگارش آثار متعدد خود چه چیزی را می‌خواست به مخاطبان القا کند؟ و در واقع درون مایه و محتوای آثار وی چیست، گفت: او در تمام آثار خود هم می‌خواهد خواننده را به محیط ایل بکشاند و هم می‌خواهد او را با رنج‌هایی که وی در مسیر برنامه‌اش کشید، آشنا سازد. بهمن‌بیگی دلبستگی و وابستگی خاصی به ایل و نمادهای عشایری داشت. به همین خاطر است که می‌بینیم حتی عنوان آثارش مثل "اگر قره‌قاج نبود" یا "بخارای من، ایل من" یا "عرف و عادت در عشایر فارس"، همگی نشان از شیفتگی او به جامعه عشایر دارد. در حقیقت او هم خبر از بروز فاجعه‌ای ناگزیر در بین جامعه عشایر می‌دهد که در نتیجه مواجه با دنیای ماشینی و صنعتی، خیلی زودگذر از زندگی ایلیاتی و حضور در شهر را تجربه کردند و هم اهمیت و ضرورت آمادگی عشایر را برای زیستن در جامعه فردا گوشزد می‌کند و وسیله عمده آن را مجهزشدن به ابزار دانش و آگاهی می‌داند. وی افزود: اگر بهمن‌بیگی نبود شاید کسی دیگر به این اندازه، ایل را نمی‌دید و آن را بخارای خویش فرض نمی‌کرد و به اجاقش قسم نمی‌خورد. اگر بهمن‌بیگی نبود، بعید نبود عشایر برای آنکه صدای‌شان شنیده شود، رنج و صبری مضاعف تحمل کنند. اگر بهمن‌بیگی نبود شاید صدای صفیر گلوله‌های بزرگترها خواب از چشم کودکان می‌گرفت و آنها را در حسرت خواندن شعر و قصه‌های شاد و بازی با گچ و قلم نگاه می‌داشت. اگر بهمن‌بیگی نبود، شاید کسی دیگر و البته به طور سفارشی و تکلیفی مامور سواد آموزشی عشایر می‌شد، اما قطعا نتیجه کارش چون از دل و ذوق و شوق برنیامده بود، این سان به دل نمی‌نشست و ماندگار نمی‌شد و بالاخره اگر بهمن‌بیگی نبود، معلوم نبود حال و احوال اکنون ایل چگونه بود. گزارش از خبرنگار ایسنا، منطقه اصفهان: بهنام افشاری انتهای پیام
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایسنا]
[مشاهده در: www.isna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 37]
-
گوناگون
پربازدیدترینها