تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
ساقدوش کیست ؟ | وظیفه ساقدوش در مراسم عقد و عروسی چیست ؟
قایق‌سواری تالاب انزلی؛ تجربه‌ای متفاوت با چاشنی تخفیف
چگونه ویزای توریستی فرانسه را بگیریم؟
معرفی و فروش بوته گرافیتی ریخته گری
بهترین بروکر برای معاملات فارکس در سال 2024
تجربه رانندگی با لندکروز در جزیره قشم؛ لوکس‌ترین انتخاب
اکسپرتاپ: 10 شغل پردرآمد برای مهاجران کاری در کانادا
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1816934777
متنهاي چيز و متنهاي داستاني
واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: متنهای چیز و متنهای داستانی
اگر روزی کسی از من بپرسد بدترین شیوهی چیدن داستانهای یک مجموعه داستان کوتاه را در کدام کتاب دیدهای، «چیزها» اگر اولین گزینه‌ام نباشد قطعا جزو اولین‌ها هست.«چیزها» مجموعه‌ی 27 داستان کوتاه است که در 109 صفحه منتشر شده و این خود گویای حجم اندک داستانهای کتاب است. به همین دلیل مثلا داستان «تاس» با حجم 9 صفحه‌ای، بلندترین داستان «چیزها» است.خیلی سخت است که به عنوان مخاطب حرفه‌ای داستان، داستانهای اول کتاب را تحمل کنی و به داستانهای میانی و پایانی کتاب برسی؛ چرا که داستانهای نخست کتاب، بسیار ضعیف هستند. نویسنده با انتخاب راوی اول شخص، انگار که راه را برای زیاده‌گویی، باز دیده است. اینکه می‌گویم مثلا داستان یک صفحه‌ای (یا با اغماض دو صفحه‌ای) «کنش» زیاده‌گویی دارد به معنای آن است که نویسنده در همین حجم کم هم به جای روایتی داستانی، شرح ماوقع کرده است. اما مشکل عمده‌ی این داستانها، درک نادرست نویسنده از امکاناتی است که راوی اول شخص در اختیار نویسنده قرار می‌دهد. داستانهای اولیه کتاب پیمان چهرازی گویای این واقعیت است که نویسنده، اول شخص را تمهیدی می‌داند که به واسطه‌ی آن تا می‌تواند پرگویی کند. مشکل عمده‌ی این داستانها، درک نادرست نویسنده از امکاناتی است که راوی اول شخص در اختیار نویسنده قرار می‌دهداتفاقا راوی اول‌شخص به دلیل اینکه مخاطب را در چالش بین راوی و نویسنده درگیر میکند، استعداد بالایی برای درازگویی دارد. به عبارت دیگر وقتی داستانی در اول شخص روایت می‌شود، پتانسیل بالقوه‌ای در شکل‌گیری «حکایت» به جای «داستان نویسی» وجود خواهد داشت که نویسنده باید بکوشد از این پتانسیل بالقوه منفی اجتناب کند. در داستان «دندان» راوی ماجرای رفتنش به دندان پزشکی را تعریف میکند. همین قدر ساده و بدون ظرافت. نهایت تمهیدی که نویسنده به کار می‌برد این است که بخشی از گفته‌های دندانپزشک را از حالت نقل قول در می‌آورد و با واسطه‌ی ذهنش روایت میکند، مثلا: «نیازی به بخیه و پانسمان نمی‌دید. چون هنوز جوان بودم و لثه‌ام خیلی زود از درون ترمیم می‌شود.» تا سطر نوزدهم داستان 27 سطری «دندان» هیچ چیزی، هیچ تردیدی، هیچ مکاشفه‌ای که داستان را از یک خاطره‌گویی خسته کننده تبدیل کند، وجود ندارد. در شش سطر پایانی به یک باره راوی از دست دادن دندانش را به عنوان یک مساله‌ی فلسفی مطرح میکند، برایش فرضیه ارائه میکند و صورت بندی‌اش میکند: «هر چند یکی از دندان‌هایم را از دست داده بودم که جزو مایملک طبیعی‌ام بود. به هر حال می‌توانم از آن دکتر بخواهم یک دندان مصنوعی به جای آن برایم بکارد. باید فراموش‌اش کنم، مثل چیزهای دیگر که از دست رفته.»وقتی داستانی در اول شخص روایت می‌شود، پتانسیل بالقوه‌ای در شکل‌گیری «حکایت» به جای «داستان نویسی» وجود خواهد داشت که نویسنده باید بکوشد از این پتانسیل بالقوه منفی اجتناب کنددر اینجا نویسنده میدان بدون مانعی را پیش روی راوی اول شخص می‌گذارد که در آن به تاخت و تاز بپردازد. اما این تاخت و تاز ولخرجانه ارزش ادبی اثر را عقیم کرده و آن را به متنی غیر داستانی و یا متن داستانی بی‌کیفیت تبدیل میکند. در داستان چهار صفحه‌ای پولی، راوی در مقابل یک دوست قدیمی را می‌بیند و جناب دوست در یک مونولوگ طولانی ماجرایی را که برایش اتفاق افتاده روایت میکند. اینکه کسی در مقابل فردی قرار بگیرد که با هزار بهانه از او پول بخواهد، داستان جالبی که نیست هیچ، حتا خاطره‌ی جذابی هم نیست. مشخص نیست که پیمان چهرازی در این داستان چه چیزی دیده است. آیا هیچ بار هنرمندانه‌ای به این قصه‌ی تکراری اضافه شده؟زاویه روایت اول شخص، به خاطر همین قابلیت‌های گول زننده‌اش، یکی از سخت‌ترین شیوه‌های داستان نویسی است. چرا که آنچه را که در اختیار نویسنده می‌گذارد، می‌تواند علیه متن داستانی عملی کند.در عین حال همانطور که گفتم نیمه دوم مجموعه داستان «چیزها» داستانهای خوبی دارد. در این داستانها کمتر از زاویه روایت اول شخص استفاده شده و اتفاقا نقطه‌ی قوت این داستانها، نقیض همان چیزی است که به داستانهای اولیه کتاب لطمه زده بود: کم گویی. چهار داستان «رفت و آمد»، «بازی»، «قلب» و «امید و آرزو» که در کنار هم قرار گرفته‌اند و در یک زمینه‌‌ی مشترک، یعنی دوستی اتفاق می‌افتند. نیمه دوم مجموعه داستان «چیزها» داستانهای خوبی دارد. در این داستانها کمتر از زاویه روایت اول شخص استفاده شده و اتفاقا نقطه‌ی قوت این داستانها، نقیض همان چیزی است که به داستانهای اولیه کتاب لطمه زده بود: کم گویینویسنده در این داستانها با حذف کلیدهای داستان و یا بهتر است بگوییم با پنهان کردن کلید داستان، به متن جذابیت می‌بخشد. در داستان رفت و آمد، امین ماجرای اختلاف امیر و امید را از دو طرف ماجرا می‌شنود. البته ما به عنوان مخاطب از ماجرا خبردار نمی‌شویم. هنر نویسنده در همین است که بدون گفتن کلید داستان، متن را جذاب پیش می‌برد. خواننده اگرچه از هیچ کدام از روایت‌های امید و امیر خبر ندارد، اما با امین در مسیر حیرت‌زدگی همراه می‌شود. این اتفاق در داستان بعدی، یعنی «بازی» هم رخ می‌دهد. در آنجا هم پژواک، روایت محمود و پدرام را می‌داند. ما نمی‌دانیم اما تا آخر داستان پیش می‌رویم و مهم این است که فکر نمی‌کنیم نویسنده سر ما را به عنوان مخاطب کلاه گذاشته است.نوشتن یک یادداشت درباره‌ی مجموعه داستانی با 27 داستان خیلی سخت است. چون مجال نقد تک تک داستانها به عنوان متن‌هایی مستقل وجود ندارد. اما در یک جمع بندی کلی، «چیزها» را می‌توان مجموعه‌ای از دو دسته متن دانست. متنهای چیز و متنهای داستانی. امیدوار باشیم که پیمان چهرازی در کتاب بعدی‌اش دیگر سراغ «چیزها» نرود. بخش کتاب‌خوانی تبیانمنبع: سایت اینترنتی هفت‌ها
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 364]
-
گوناگون
پربازدیدترینها