واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: اين جنگل هاي سرسبز که امروز مامن و پناهگاه انواع آبزيان هستند در حوالي جزيره قشم ، بندر پل، جزیره هرمز و بندرخمیر قراردارد. اين مجموعه با آبراههها ، پرندگان زیبا و طبیعت بکر وحشی اش امروزه از منابع توریستی و دیدنی استان هرمزگان محسوب مي شود و هر ساله افراد زیادی براي ديدن اين اکوسيستم طبيعي به جنوب کشور سفر مي کنند . در حال حاضر 80 درصد آبزيان خليج فارس دوره تخم ريزي خود را در جنگل هاي حرا مي گذرانند و اين جنگل ها با طبيعت زيبا و خيره کننده ، ريشه هاي پيچ در پيچ گرفتار در گل ، شاخه هاي صبور مانده در آب ، چشم هر بيننده اي را مجذوب خود مي کند. به جنگل هاي حرا " اوستنا مارينا " نيز مي گويند زيرا براي اولين بار "ابوعلي سينا " پزشک ايراني از آن داروي گياهي استخراج کرد. از اين رو به اسم ابوعلي سينا ثبت شده است. گياه حرا با برگ هايي با ظاهر بیضی ، باریک و دوکی شکل رویه سبز و براق دارد و پشت برگها نیز سفید یا خاکستری رنگ است. درخت هاي حرا با ريشه هاي هزار توي ، مامن و مهد انواع گوناگون آبزیان ، پرندگان و دوزیستان از جمله مرغ ماهیخوار ، حواصیل ، لک لک ، پلیکان ، مرغابی ، مرغ دریایی ، خرچنگ ، مار دریایی ، شیلو ،کلینگ ( نوعی از صدف ) و انواع مختلف قورباغه است. اين در حالي است که جنگل های حرا یکی از انواع اکوسیستم مانگرو در سواحل خطه جنوب کشور هستند که به طور پراکنده از تنگه هرمز به سمت شرق اقیانوس هند در سواحل عمان کشیده شده و در سواحل خلیج فارس در اطراف بندر لافت، شمال جزیره قشم تا بندر خمیر دیده می شود. تراکم درختان حرا در حوالی جزیره قشم، به خصوص بین لافت و بندر خمیر و گوران چشم انداز طبیعی بسیار زیبا و نادری را پدید آورده است به گونه ای که در مناطقی از این جنگل ها، مناظر زیبا و بدیع به وجود آمده است که با هیچ نقطه ای از ایران قابل مقایسه نیست. از خصوصیات بارز این درختان تبدیل آب شور دریا به آب شیرین برای تغذیه از آن است ، ارتفاع اين درختان گاهی تا چهار متر و قطر تنه آن تا 30 سانتی متر نیز می رسد که همواره در جريان جزر و مد قرار دارند به طوری که هنگام جذر، درختان و بستر لجنی آنها از آب بیرون آمده و به صورت جزایری پراکنده نمایان می شوند و در موقع مد تمامی جنگل به زیر آب رفته و ناپدید می شوند گاهي سرشاخه هايي از آب بيرون مي مانند. به جنگل های حرا در منطقه قشم، سه عنوان جهانی منطقه حفاظت شده بین المللی ، ذخیره گاه زیست کره و تالاب بین المللی نام داده اند. طول برگ هاي حرا حدود 5 تا 5/7 سانتی متر است ، میوه حرا ، بادامی شکل است و به یک خامه باریک منتهی می شود. ریشه های زانویی ، شکل منظمی ندارند ، اما گل حرا از فرط کوچکی ناپیدا است . گلی به رنگ طلایی با چهار گلبرگ که هر گلبرگ بیشتر از چند میلی متر طول ندارد، داراي عطری شیرین و خنک است که تا شعاع چند متری اطراف آن پراکنده می شود. گل آذين حرا داراي يک رشد رويشي است که اواخر تيرماه تا اواسط مرداد ماه گل آن ظاهر مي شود و ميوه مي دهد به عبارتي زمان گل دهي تا ميوه دهي آن بسيار کوتاه است. بعد از مدتي ميوه ها از روي دانه مادري مي شکند و دانه آن جوانه مي زند ، سپس به داخل آب مي افتد و با رسيدن به سواحل باتلاقي و ماندابي که محل رشد و زيستگاه آن است ، مستقر مي شود و پس از تبخير آب شروع به رشد و نمو مي کند. دانه هاي آن به شکل گرز است بنابراين چون سر سنگيني دارد به صورت عمودي داخل گل و لاي فرو مي رود و در زمان مد در آب شناور مي شود که اين روش باعث پراکندگي اين گياه مي شود. وقتي در آب هاي خليج فارس در منطقه قشم گشت مي زني، گاهي با تلي از برگ هاي سبز روان بر روي آب مواجه مي شوي، وقتي نزديک تر مي روي تکه چوبي را که به اصطلاح قايق است، مي بيني که زني ، مردي يا کودکي با چهره اي آفتاب سوخته در گوشه اي از آن نشسته و در حال پارو زدن براي رساندن برگ هاي درختان حرا به حيوانات است. گياه حرا به عنوان علوفه خشک برای خوراک چهارپایان فواید شگفت انگیزی دارد. "مجيد وفادار" رييس اداره کل محيط زيست استان هرمزگان براين باور است که بوميان منطقه با برداشت درست و به موقع از برگ هاي درختان ، به رشد و گسترش جنگل هاي حرا کمک مي کنند . وي گفت که بوميان به صورت غريزي از نحوه برداشت برگ هاي حرا آگاه هستند از اين رو به اين درختان با ارزش صدمه وارد نمي کنند. "محمدباقر نبوي " معاون دريايي سازمان حفاظت محيط زيست در مورد جنگل هاي حرا گفت : قطع اشجار به صورت بي ضابطه ، توسعه صنعت بدون توجه به عوارض موجود و آلودگي هاي دريايي از عوامل تخريب جنگل هاي حرا هستند که موجب نابودي اين جنگل هاي زيبا مي شوند. وي معتقد است عوامل انساني بيش از عوامل طبيعي مانند زلزله ، سيل يا آتشفشان موجب تخريب اين طبيعت بکر مي شود. تالاب بين المللي خور خوران 100 هزار هکتار است که 20 هزار هکتار از آن منطقه به نام بندر خمير رويشگاه جنگل حرا است. به گفته نبوي بعد از بازديدي که "محمد جواد محمدي زاده" رييس سازمان حفاظت زيست از اين منطقه داشت ، قرار شد معادل وسعت جنگل کنوني که 20 هزار هکتار است 20 هزار هکتار ديگر نيز به صورت دست کاشت اضافه شود. وي افزود :اين اقدام که مورد موافقت مسوولان قرار گرفته بسيار اميدوار کننده است و ضمن اين که با اين اقدام پوشش گياهي منطقه افزايش مي يابد. معاون دريايي سازمان محيط زيست خاطرنشان کرد که اين منطقه قابليت توسعه جنگل حرا را دارد و وزارت جهاد کشاورزي در بخش ساحلي جزيره قشم کاشت حرا را آغاز کرده است و اين گياهان رشد خوبي هم داشته اند. در خور موسي هم سالانه حدود يک ميليون اصله گونه حرا را به صورت دست کاشت اضافه مي کنند که اين اقدام موجب کاهش آلودگي آب مي شود زيرا اين گونه گياهي همچون يک فيلتر طبيعي عمل مي کند که مي تواند خيلي از مواد آلاينده در آب را جذب و تصفيه کند. نبوي يادآور شد که جنگل حرا ضمن اين که راه انتقال دهنده مواد غذايي به دريا است در واقع طبيعت دريا را حمايت مي کند به اين صورت که با ريزش برگ ها که به طور دائم ادامه دارد ، مواد آلي آنها در محيط آب تجزيه مي شود و اين مواد آلي با جزر و مد به مناطق ديگر و در نهايت به دريا منتقل مي شود. حرا با طبيعت زيبا و بخشنده خود پرندگان و حيوانات زيادي را در آغوش خود پناه داده است ، اين بستر لجني سخاوتمند همه ساله در زمستان پذيراي پرندگان مهاجري است که به دامنش پناه مي آورند و آنها را در کنار پرندگان بومي که براي زاد آوري از شاخه هاي اين درخت به عنوان مامن استفاده مي کنند ، جاي مي دهد. به اعتقاد کارشناسان، جنگل هاي حرا علاوه بر تغييرات آب و هوايي که در منطقه ايجاد مي کنند زيستگاه خيلي ارزشمندي براي گونه هاي آبزي است زيرا محل مناسبي براي تخم گذاري و نوزادگاه گونه هاي آبزي است. جنگل هاي حرا علاوه بر تمام اين محاسن همچون سدي ضربه گير از ساحل در برابر طوفان حفاظت مي کنند و جلوي اثرات منفي آن را مي گيرند. نبوي گفت : از آن جا که گونه هاي حرا در آب هاي شور سازگاري پيدا کردند ، در آبهاي شيرين نمي تواند زندگي کنند اما مکانيزم هايي دارند که مي توانند با شوري زياد مقابله کنند. ريزش برگ در اين گياهان يکي از مکانيزم هايي است که در مقابله با شوري به کار مي رود زيرا برگهاي اين درختان ترکيباتي دارند که همراه با ريشه مي تواند با شوري مقابله کند به عبارتي شوري را تعديل کند ، همچنين اين گياهان بافت هاي دفع نمک نيز دارند. همچنين اين جنگل ها داراي جاذبه گردشگري فراواني هستند که مي توان با حفظ آن کمک بزرگي به جذب توريست و درآمد زايي کشور کرد. علمي **9014** 1581
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 458]